سؤال:
آيا در عدم جواز لمس و نظر فرقى بين
مسلمان و غير مسلمان مى‌باشد؟
جواب:
در حرمت لمس فرقى نيست ولى نگاه به
قسمت‌هايى از بدن غير مسلمان كه به‌طور
معمول نمى‌پوشانند بدون قصد لذت اشكال
ندارد.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه...
سؤال:
بعضي از نيروهاي رسمي مربي هستند؛
البته كارشان مربيگري نيست و در ساعت
اداري به درخواست بعضي از قسمت‌ها به
كلاس دعوت مي‌شوند و علاوه‌براينكه
حقوق‌بگير سازمان هستند حق مربيگري
دريافت مي‌نمايند، چه اشكالي
دراين‌مورد مي‌باشد؟
جواب:
اگر مطابق مقررات سا...
سؤال:
با توجه به امکان نجس شدن لباس و بدن
بيمار، آيا لازم است نجس بودن وسايل
مورد استفاده در مصارف پزشکى (از قبيل:
تخت معاينه، وسايل پزشكى، يونيت و ...) را
به وى تذکر دهيم؟
جواب:
لازم نيست.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای...
سؤال:
آيا قطع عضو ميت در صورتى كه منفعت مورد
اعتنايى براى ديگران داشته باشد، جايز
است يا خير؟ و اگر جايز است، ديه دارد يا
خير و در صورت وجوب، ديه بر عهده كيست
آمر، پزشك يا استفاده كننده از عضو؟
جواب:
قطع عضو بدن ميّت مسلمان حرام است و
موجب ديه مىشود و...
سؤال:
آیا جواز معالجه دندان زن توسط دندان
پزشک مرد، متوقف بر نبود دندان پزشک زن
می باشد؟
جواب:
اگر معالجه، مستلزم لمس و نظر حرام باشد
با امکان رجوع به پزشک مماثل رجوع به غیر
مماثل جایز نیست.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه...
سؤال:
مراجعه بيمار زن به دندانپزشک مرد جهت
معالجات دندانپزشکى چه حکمى دارد؟
جواب:
اگر براى اينگونه کارها، دسترسى به
پزشک زن دارند، مراجعه به پزشک مرد (اگر
مستلزم نظر و لمس حرام باشد) جايز نيست.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خام...
سؤال:
گاهى به جهت تعجيل در راحت شدن محتضر،
به او مواد مهلکه (کشنده) تزريق
مىکنند، آيا اين عمل جايز است يا نه؟ و
در صورت عدم جواز، آيا عاملان اين کار،
در قتل او شريکند؟
جواب:
جايز نيست و در صورتى كه موجب قتل شود
قصاص يا ديه آن واجب مى‌گردد.
منبع: جزو...
سؤال:
بعضى از افراد دچار ضايعات مغزى غير
قابل درمان و برگشت مى شوند که بر اثر
آن، همه فعاليتهاى مغزى آنان از بين
رفته و به حالت اغماى کامل فرو مى روند
و همچنين فاقد تنفس و پاسخ به محرّکات
نورى و فيزيکى مى شوند، دراين گونه
موارد احتمال بازگشت فعاليته...
سؤال:
بررسى بيماريهاى قلب و عروق و برگزارى
سلسله مباحث راجع به آن، براى کشف مسائل
جديد، مستلزم دستيابى به قلب و عروق
افرادى است که از دنيا رفته اند، تا
معاينه و آزمايش بر روى آنها انجام شود،
با توجه به اينکه آنان بعد از آزمايشات و
بررسى ها بعد از يک رو...
سؤال:
آيا تلقيح نطفه مردى اجنبى به همسر مردى
که بچه دار نمى شود، از طريق
قراردادن نطفه در رحم او جايز است؟
جواب:
تلقيح زن از طريق نطفه مرد اجنبى فى
نفسه اشکال ندارد، ولى بايد از مقدمات
حرام از قبيل نگاه و لمس حرام و غير آنها
اجتناب شود و به هر حال د...
سؤال:
اجاره دادن یا اجاره کردن رحم زن برای
تلقیح نطفه مرد اجنبی، چه حکمی دارد؟
جواب:
عمل مذکور فی نفسه اشکال ندارد، ولی
واجب است از مقدمات حرام مانند لمس و نظر
اجتناب شود و کودک ملحق به صاحب نطفه و
صاحب تخمک است.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
ا...
سؤال:
آيا لقاح آزمايشگاهى در صورتى که نياز
به تخمک همسر ديگر به خاطر ضعف تخمک زن
صاحب رحم باشد به حدّى که در صورت لقاح
نطفه شوهر با آن، خوف اين وجود داشته
باشد که کودک معيوب متولد شود، نيز جايز
است؟
جواب:
اين کار فى نفسه جايز است.
منبع: جزوه احکام ب...
سؤال:
کداميک از دو زن مادر کودک خواهند بود؟
صاحب تخمک يا صاحب رحم؟
جواب:
کودک ملحق به صاحب اسپرم و تخمک است و
الحاق او به صاحب رحم هم، مشکل است، بنا
بر اين بايد در ترتيب آثار نسب، نسبت به
وى احتياط مراعات شود.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس...
سؤال:
اگر زن شوهردارى به علت يائسگى يا غير
آن تخمک گذارى نکند، آيا جايز است
تخمکى از زن دوم شوهرش بعد از تلقيح با
نطفه شوهر به رحم او منتقل شود؟ و آيا در
اين مورد تفاوتى هست بين اينکه او يا زن
دوم همسر دائم باشند يا موقت؟
جواب:
اصل عمل مذکور شرعاً مان...
سؤال:
سلام علیکم
بنده خارج زندگی می کنم. مقاله ای در
اینترنت پیدا کردم درباره آیه 5 و 6 سوره
مومنون که آیه 6 را که می
گویدوَالَّذِينَ هُمْ لِفُرُوجِهِمْ
حَافِظُونَ . إِلَّا عَلَى
أَزْوَاجِهِمْ أَوْ مَا مَلَكَتْ
أَيْمَانُهُمْ فَإِنَّهُمْ غَيْرُ
مَلُومِين...
سؤال:
در فقه زکاة بر ای بنی هاشم حرام است
دلیل آن در چند روایت معتبر آمده است که
زکاة چرک دست ( اوساخ ایدی الناس) است، از
طرفی در مذهب شیعه قیاس باطل است مگر
اینکه منصوص العلة باشد مثل ( الخمر حرام
لانه مسکر) که هر چیزی که مسکر باشدفقها
را حرام می دانند...
سؤال:
جنین سقط شده در صورتی که مرده به دنیا
بیاید از لحاظ طهارت و نجاست چه حکمی
دارد و مادر و کسانی که او را لمس کرده
اند چه وظیفه ای دارند؟
جواب:
اگر روح در او دميده شده باشد نجس و لمس
او بعد از سرد شدن بدن موجب غسل مسّ ميّت
است.
منبع: جزوه احکام به...
سؤال:
از حضرتعالى تقاضا مى کنيم به سه سؤال
زير پاسخ فرماييد:
1. اگر زن حامله اى هنگام وضع حمل از
دنيا برود، جنين موجود در رحم زن در
موارد زير چه حکمى دارد:
الف: اگر روح به تازگى در او دميده شده
باشد (سه ماه يا بيشتر)، با توجه به اين
که احتمال مرگ جني...
سؤال:
سلام علیکم. حضرت اقا لطفا به طور کامل
توضیح دهید که چگونه وام با کارمزد 19
درصدد کاملا شرعی است/ لطفا توضیح
بیشتری دهید تا دوستان را قانع کنم؟
جواب:
اگر وامی که بانک می دهد در همان مورد
مصرف شود در واقع اسم چنین وامی، خرید
اقساطی است بنابراین، سو...
سؤال:
اگر پزشک منتظر اجازه بستگان بیمار
برای عمل جراحی شود ممکن است بیمار دچار
نقص یا از کار افتادگی عضو شود در این
صورت آیا پزشک می تواند بدون اجازه
اقدام به عمل جراحی کند؟
جواب:
در فرض سوال اجازه بستگان بیمار شرط
نیست مگر آنکه منع قانونی وجود داشته
ب...
سؤال:
برخی از بیماران عاقل و بالغ که نیازمند
عمل جراحی هستند، به علت ترس یا هر توجیه
دیگری حاضرند درد و رنج را تحمل نمایند ،
ولی تن به عمل ندهند و این در حالی است که
پزشک می داند در صورت عمل نکردن بیمار به
زودی خواهد مرد یا دچار عوارض سختی
خواهد شد، با ا...
سؤال:
چشم‌پوشي از تخلفات كارمندان و گزارش
نکردن آن، چه حكمي دارد؟
جواب:
تغافل، چنانچه در چهارچوب مقررات و
اختيارات قانوني باشد و به مصلحت سازمان
و موجب رضايت و بالا رفتن روحية خدمتي
کارکنان باشد، اشکال ندارد؛
درغيراين‌صورت، جايز نيست.
منبع: جزوه احکام...
سؤال:
بازرسي از بخش‌هاي مراکز نيروهاي مسلح
که خواهران مشغول به کار مي‌باشند و
مصاحبه با آنها توسط بازرسان برادر
به‌لحاظ شرعي چه حکمي دارد؟
جواب:
تا حد امکان از بازرس‌هاي خانم براي
اين کار استفاده شود؛ درغيراين‌صورت،
با حفظ حدود و موازين شرعي، بلااشکا...
سؤال:
بنده فردي داراي حبّ و بغض مي‌باشم و
مي‌دانم اگر پروندة فلان فرد را
ارزيابي نمايم، اين حبّ و بغض اثر
مي‌گذارد و از طرفي هم وظيفة سازماني
اقتضا مي‌نمايد که اين کار انجام شود و
فرد ديگري نيز جهت ارزيابي مکتبي وجود
ندارد؛ در چنين شرايطي تکليف چيست؟
جو...
سؤال:
آيا کارکنان مجازند تحت عناوين مختلف
از قبيل نظارت و يا ... با نام مستعار در
شبکه هاي اجتماعي وارد شوند؟ و آيا
سازمان مي‌تواند به افراد مجوز چنين
ورودي را دهد؟ و درصورت صدور چنين
مجوزهايي آيا مجموعه‌هاي نظارتي شرعاً
مي‌توانند بر افراد نظارت داشته ب...
سؤال:
به نظر مي‌رسد بعضي مسئولان در برخورد
با كاركنان متخلف، بررسي لازم را انجام
نداده و حکم متناسب با تخلف صادر
نمي‌کنند؛ اين امر موجب تضييع حقوق فرد
مي‌شود. تكليف مسئولاني كه اجراکنندة
تنبيهات هستند چيست؟
جواب:
در مواردي که يقين به مغايرت و تخلف
حاصل...
سؤال:
ترفيع زودتر از موعد و گرفتن جايگاه
به‌واسطة آن و استفاده از حقوق و مزاياي
آن شرعاً چه حکمي دارد؟
جواب:
درصورتي که غيرقانوني باشد، دريافت
حقوق شرعاً جايز نيست.
منبع: جزوه احکام نظارت و بازرسی/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدایت/ پژ...
سؤال:
گاهي اوقات در عرف پيمانکاري
پرداخت‌هايي خارج از ضوابط صورت
مي‌گيرد و شرکت‌ها پول‌هايي را به
دستگاه‌هايي مثل دستگاه نظارت مي‌دهند
که برابر ضوابط نيست. البته، عدم پرداخت
اين پول، ممکن است شرکت‌ها را دچار مشکل
کند. در اين فرض، حکم چيست؟
جواب:
پرداخت...
سؤال:
آيا تهية فاکتور صوري جايز است؟
جواب:
جايز نيست.
منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس
فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم
هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق
علیه السلام
سؤال:
با فروشندگان توافق مي‌شود که جنس را
دو ماهه تحويل دهند؛ فروشنده شرط
مي‌کند که اگر در تاريخ مذکور تسويه
صورت نگرفت، به ازاي هر روز پنج تومان
جريمه تأخير مي‌گيرد. آيا اين شرط و اين
معامله صحيح است؟ اگر در زمان مقرر
تسويه صورت نگرفت و مسئولان از پرداخ...
سؤال:
با فروشندگان توافق مي‌شود ظرف مدت
معيني، مثلاً يک‌ماه، مبلغ بدهي پرداخت
شود، اما به دليل بي پولي پرداخت تا
پنج ماه طول مي‌کشد. وجه شرعي اين تأخير
را بيان نماييد.
جواب:
بايد براساس مفاد قرارداد و شروط آن عمل
شود. اگر شروطی برای تاخیر بیان نشده
شر...
سؤال:
فروش پول به وسيلة شرکت‌ها با دادن پول
به يک شخص يا شرکت و تعيين مدت معين براي
دريافت پولِ بيشتر چه حکمي دارد؟
جواب:
در فرض مسئله، محکوم به حکم رباست و
حرام است.
منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس
فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم
هدایت/ پژوهشگا...
سؤال:
اگر در مواردي اخذ حق و حقوق سپاه يا
به‌دست‌آوردن سود لازم و کافي سپاه
متوقف بر دروغ گفتن ميان دست‌اندرکاران
پروژه باشد، چه حکمي دارد؟
جواب:
سپاه بايد از سودي که متوقف بر دروغ است
اجتناب کند و با طرفي وارد معامله شود که
با راستگويي به حق و حقوق خ...
سؤال:
همان‌طوري كه استحضار داريد، كمبود
ماشين آلات و قطعات يدكي در شرايط حاضر
از اهمّ مشكلات بوده كه تا حدّي سبب ركود
كارهاي عمراني شده است. دراين‌باره،
وزارت راه مصمّم است براي پيشرفت
پروژه‌هاي راه‌سازي، ماشين‌آلات و
قطعات يدكي مورد نياز پيمانكاران ط...
سؤال:
محلّي احتياج به حمّام دارد. آيا اجازه
مي‌فرماييد زمين موقوفه را با اجازة
متولّي و تصديق خبره اجاره كنند و روي آن
حمّام بسازند؟
جواب:
با مراعات جهت و مصلحت وقف، مانع ندارد.
منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس
فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم
...
سؤال:
حکم معاشرت و معامله با فرقة «علي
اللهي» چه صورت دارد؟ آيا محکوم به
طهارت است يا نجاست؟
جواب:
فرقه‌هاي مختلف مسلمانان، اگر منکر
خدا يا توحيد يا رسالت پيامبر خاتم يا
ضرورت دين نباشند، محکوم به طهارت‌اند.
منبع: کتاب احکام فرهنگی - هنری/ بر اساس
فت...
سؤال:
گريم زنان در تئاترها و نمايش‌ها چه
حکمي دارد؟
جواب:
اگر آرايش به وسيلة خود آنان يا زنان و
يا يکي از محارم ايشان صورت بگيرد و
فسادي نيز بر آن مترتّب نشود، اشکال
ندارد؛ درغيراين‌صورت جايز نيست.
گريم زنانه
منبع: کتاب احکام فرهنگی - هنری/ بر اساس
ف...
سؤال:
هنگام مأموريت و شناسايي دشمن، براي
اطلاع همزمان ديگر، آيا مي‌توان از
صداي حيوانات تقليدکرد؟
جواب:
في‌نفسه، اشکال ندارد.
منبع: کتاب احکام فرهنگی - هنری/ بر اساس
فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم
هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق
علیه السل...
سؤال:
اگر کسي در مسابقات نماز، قرآن و غيره
از راه تقلب برگزيده شد، تشويق يا وجوه
نقد يا کالاهايي که به وي پرداخت
مي‌کنند، براي او چه حکمي دارد؟
جواب:
در فرض سؤال دريافت تشويقي و وجوه نقدي
براي وي جايز نيست.
منبع: کتاب احکام فرهنگی - هنری/ بر اساس...
سؤال:
اگر محتواي شعري نااميدي از لطف حق باشد
و با ترجيع خوانده شود، ولي براي عرف
مناسب با مجالس لهو و مطرب به حساب نيايد
و مکلّف را نيز به گناه سوق ندهد، چه
حکمي دارد؟
جواب:
اگر محتواي شعري سبب نااميدي و يأس از
رحمت خدا باشد، خواندن آن درهرصو رت
حرام ...
سؤال:
استفاده از آلات موسيقي در مراسم
عزاداري امام حسين(ع) در مراکز سپاه چه
حکمي دارد؟
جواب:
شايسته است مراسم عزاداري به همان صورت
متعارف که از قديم متداول بوده، برگزار
شود و استفاده از شيپور، طبل و سنج به
نحو متعارف اشکال ندارد؛ مشروط بر اينکه
سبب مزا...
سؤال:
اگر بعضي از واجبات به‌سبب شركت در
مجالس عزاداري از مكلف فوت شود؛ مثلًا،
نماز صبح قضا شود، آيا بهتر است بعد از
اين در اين مجالس شركت نكند يا اينكه
شركت نکردن او باعث دوري از اهل‌بيت(ع)
مي‌شود؟
جواب:
بديهي است كه نماز واجب، مقدم بر فضيلت
شركت در مج...
سؤال:
به‌تازگي، برخي مداحان براي جذب
جوانان به مجالس اهل‌بيت(ع) اقدام به
اجراي اذكار و مراثي اهل‌بيت(ع) در قالب
برخي ترانه‌هاي مطرب کرده‌اند. با توجه
به اينكه شنيدن اين ترانه‌ها ازنظر
شرعي اشكال دارد، شنيدن مراثي
اهل‌بيت(ع) با اين آهنگها چه حكمي
دارد؟ ش...
سؤال:
اگر زدن ترقّه يا استفاده از مواد
منفجره در برخي مناسبت‌ها موجب ترس و
سقط جنين يا ناراحتي اعصاب وروان
افراد يا خسارت مالي شود، چه صورت دارد و
آيا شخص دربارة خسارت مالي و جاني و روحي
و رواني افراد ضامن است؟
جواب:
در فرض سؤال جايز نيست و موجب ضمان ...
سؤال:
مديحه سرايي كه شنوندگان را در
جشن‌هاي تولد ائمه (ع) و عيد مبعث به
گريه بيندازد چه حكمي دارد؟ ريختن پول
بر سر حاضران چه حكمي دارد؟
جواب:
مديحه‌سرايي در جشن‌هاي اعياد ديني
اشكال ندارد و پاشيدن پول بر سر حاضران
نيز بدون اشكال است، بلكه اگر به قصد
...
سؤال:
آيا خواندن زن در مجالس عزاداري با علم
او به اينكه مردان نامحرم صداي او را
مي‌شنوند جايز است؟
جواب:
اگر خوف مفسده باشد بايد از آن اجتناب
شود.
منبع: کتاب احکام فرهنگی - هنری/ بر اساس
فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم
هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلام...
سؤال:
در جشنواره‌ها و همايش‌ها از
گروه‌هاي تواشيح و گروه‌هاي سرود
استفاده مي‌شود که گاه غنا مي‌خوانند،
برخاستن از چنين مجالسي سبب اختلال در
نظم آن مي‌شود، دراين‌صورت وظيفه
چيست؟
جواب:
اگر يقين داريد که از مصاديق غناي لهوي
است گوش‌دادن جايز نيست و از با...
سوال :حكم تراشيدن محاسن (ريش) را بيان
كنيد ؟
جواب : در بین مراجع موجود کسی حکم به
جواز تراشیدن ریش نداده و همهً یا فتوا
به حرمت داده‌اند یا بنابر احتیاط واجب
تراشیدن آن راجایز نمیدانند. تراشیدن
ریش به فتوای تمام مراجع تقلید ازجمله
(آیت الله امام خمینی،...
سؤال:
در برخي اردوها يا جشنواره‌ها خانوادة
کارکنان نيروهاي مسلح حضور مي‌يابند و
براي تشويق برندگان يا دريافت جايزه از
آنها بر روي سن دعوت مي‌شود،
درحالي‌که جمعي از کارکنان مرد حضور
دارند آيا اين عمل مجاز است؟ چه
توصيه‌هايي مي‌فرماييد؟
جواب:
با رعايت ح...
سؤال:
آيا درصورت لزوم، استفاده از لباس رسمي
علماي دين و قضات در فيلمهاي سينمايي
جايز است؟ آيا تدوين و توليد فيلمهاي
سينمايي با صبغة ديني و عرفاني دربارة
علماي گذشته يا معاصر با حفظ احترام
آنان و حرمت اسلام و بدون اسائه ادب و
بي‌احترامي به آنان جايز است...
سؤال:
آيا شرعاً صحيح است قرارگاه، باتوجه به
شناخت نسبي از بعضي از پيمانكاران خبره
و مجرب و حتي بازاريان منصف و پرطاقت،
براي حفظ منافع و مصالح سازمان، آنها
را در مناقصات صوري و تشريفاتي و
ازپيش‌تعيين‌شده شركت دهد و برندة
مناقصه نمايد؟
جواب:
ضوابط و مقر...
سؤال:
شركت نظاميان به‌عنوان مستمع و نه يك
عضو و هوادار، در گردهمايي، كنفرانس و
يا مجامعي كه به‌نوعي وابسته به يك
جناح، گروه يا حزب خاص است، ازنظر شرعي و
قانوني چه حکمي دارد؟
جواب:
اگر خلاف مقررات و ضوابط تشکيلات
نباشد، اشکال ندارد؛ درغيراين‌صورت
جايز ...
سؤال:
اگر فردي درخصوص يکي از پرسنل گزارشي
ارائه نمايد و در آن گزارش اتهام‌هايي
را به او نسبت دهد، آيا اين امر شرعاً
تهمت محسوب مي‌شود؟
جواب:
اگر به موارد گزارش‌شده يقين نداشته
باشد، حکم تهمت دارد و جايز نيست.
منبع: جزوه احکام نظارت و بازرسی/ بر
اساس ف...
سؤال:
آیا می توان جسد افراد به ظاهر مسلمان
(مسلمان شناسنامه ای)را که به خاطر
ارتداد ، فساد اخلاقی، قاچاق مواد مخدر،
مسایل سیاسی و... اعدام شده اند را تشریح
کرد؟
جواب:
از اجساد متعلق به مسلمانان و یا کسی که
محکوم به اسلام است استفاده نشود مگر
آنکه ضرورت...
سؤال:
استفاده ازگروه‌هاي سرود مختلط دختر و
پسر در مجموعة سپاه و در مراسم‌هاي
خانوادگي مجاز است؟
جواب:
درصورتي‌که به سن بلوغ رسيده باشند،
جايز نيست.
منبع: کتاب احکام فرهنگی - هنری/ بر اساس
فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم
هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی...
سؤال:
بعضي کارفرمايان شرکت‌هاي وابسته به
خود را جهت انجام کار تحميل مي‌کنند و
ما مجبوريم فقط آنها را در مناقصه شرکت
دهيم. حکم شرعي چيست؟
جواب:
جايز نيست.
منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس
فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم
هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلام...
سؤال:
برخي کارکنان با اين استدلال که براي
شناخت نظريات و ديدگاه‌هاي کانديداها
در جلسات انتخاباتي استاني آنان که
معمولاً در ورزشگاه‌ها و... تشکيل
مي‌شود، شرکت مي‌کنند تا در انتخاب
آنان دچار اشتباه نشوند. آيا چنين
توجيهي مي‌تواند مجوزي براي شرکت در
جلسات م...
سؤال:
یه بنده خدایی است که میگه هر کسی رو تو
قبر خودش میگذارند و بعد مثال زنی رو زد
که به این صورت است : زنی دوست دارد توی
خیابان با شلواری بیرون بیایید که
بالاتر از مچ پایش معلوم باشه چون این
جور لباس در عرف همه پوش شده و مد هم هست (
او این را میگوید )...
سؤال:
در زمان ساخت وساز و بازسازي، برخي
پيمانکاران سازمانيِ آشنا با مجموعه را
به کار دعوت مي‌کنند و به دليل آشنايي
موارد نظارت به‌صورت مطلوب انجام
نمي‌گيرد و بعضاً نواقصي در کارها ديده
مي‌شود که چشم‌پوشي مي‌شود. نظر فقهي
در اين باره چيست؟
جواب:
اولاً،...
سؤال:
در دانشگاههای علوم پزشکی از اجساد
افرادی که صاحب ندارند، برای تشریح و
یادگیری دانشجویان استفاده می شود و یا
اعضای آنها را مثل قلب، کبد و کلیه اغلب
بدون اجازه صاحبان میت در شیشه ها
نگهداری می کنند، لطفاً نظرتان را در
این مورد بیان فرمایید.
جواب:
ن...
سؤال:
اگر مدير و مسئول مربوط، گزارش غيبت
کارمند را نداد و به اوگفت من گزارش
نمي‌دهم، اما مسئوليت شرعي آن به گردن
خودت باشد، آيا با اين بيان سلب مسئوليت
از مدير مي‌شود يا خير؟
جواب:
سلب مسئوليت از مدير نمي‌شود.
منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای
اما...
سؤال:
آيا استماع همة برنامه‌هاي صداوسيما
ازنظر شرعي مجاز است؟
جواب:
در برنامه‌هاي صداوسيما ممكن است
مواردي منطبق بر موازين شرعي نباشد و
تشخيص موضوع بر عهدة شخص شنونده يا
بيننده است، اگر تشخيص دهد اين موسيقي
مطرب و لهوي است يا اين برنامه
مفسده‌انگيز است...
سؤال:
آيا استخراج قطعه پلاتين از بدن ميّت
مسلمان از طريق تشريح جسد قبل از دفن، به
علت قيمت و کمبود آن، جايز است؟
جواب:
استخراج پلاتين در فرض سؤال، به شرطى که
بى احترامى به ميّت محسوب نشود جايز
است.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای اما...
سؤال:
حكم اشتباه عمدى و غير عمدى امدادگر كه
منجر به فوت يا نقص عضو مصدوم مىشود
چيست؟ در صورت ضمان، اين ضمان به عهده
امدادگر است يا دولت؟
جواب:
اگر فوت يا نقص عضوِ مصدوم، به سبب قصور
يا تقصير امدادگر باشد ضامن است و در غير
اين صورت اگر به وظيفه امدادگر...
سؤال:
ما در جايگاهي سازماني به دستور
فرمانده مشغول کار هستيم، اما حقوق
سازماني جايگاهي ديگر را مي‌گيريم، آيا
اين حقوق که مربوط به جايگاهي، غير از
جايگاه فعلي است اشکال دارد؟
جواب:
اگر حقوق هر دو جايگاه يکسان است اشکالي
ندارد.
منبع: جزوه احکام مالي/ ب...
سؤال:
آيا تشريح براى تحقيق درعلت مرگ در صورت
مشکوک بودن، مانند شک در اينکه ميّت بر
اثر سم مرده يا خفگى و يا غير آن، جايز
است يا خير؟
جواب:
اگر کشف حقيقت متوقف بر آن باشد، اشکال
ندارد.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انت...
سؤال:
براي استخدام به يکي از ادارات مراجعه
کردم در پاسخ گفتند فقط به شرطي استخدام
رسمي مي‌شويد که ايثارگر، جانباز،
آزاده يا خانوادة شهيد باشيد. من دوسال
خدمت سربازي را در جبهه گذراندم و در يک
بمباران به بيمارستان منتقل شدم،
هيچ‌جراحتي برنداشتم، به ناحق پ...
سؤال:
واگذاري پروژه ها و کارهاي سازماني در
ساخت وسازها به دوستان و آشنايان با
علم به عدم صلاحيت آنان چه حکمي دارد؟
جواب:
واگذاري پروژه‌ها به افراد بايد مطابق
با قانون و مقررات و شايستگي‌هاي لازم
باشد. بنابراين واگذاري در فرض سؤال
جايز نيست و چنانچه ب...
سؤال:
يكي از کارکنان مدتي غيبت نموده است و
پرونده به دادسراي نظامي ارجاع داده شده
است. دادسراي نظامي در حكم صادره اعلام
كرده كه اگر ايشان در مدت سه سال بعد از
حكم صادره چنين غيبتي داشته باشد به
دوسال زندان محكوم خواهد شد، ولي دفتر
قضايي فراتر حركت كرده ...
سؤال:
گاهی اوقات ممکن است جسد مجهول الهویه
ای پیدا شود که هیچ اطلاعی از ملیت و
مذهب او وجود ندارد؟ آیا چنین اجسادی
قابل تشریح هستند یا نه؟
جواب:
اگر در بلاد اسلامی باشد جایز نیست چون
حکم اسلام بر او مترتب است.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس ...
سؤال:
اگر مصدومى زير آوار مانده و پايش گير
كرده و احتمال ريزش بقيه آوار هم هست و
ممكن است تلف شود و ما مى‌توانيم با قطع
كردن پايش او را نجات دهيم، در صورتى كه
اين كار در تخصص ما نباشد، تكليف چيست؟ و
در صورتى كه متخصص، پاى چنين فردى را
براى نجات جان او قط...
سؤال:
گاهي از فيش حقوقي کارکنان مبالغي
مجهول كسر مي‌گردد و مسئولان مربوط
دراين‌خصوص پاسخ قانع‌كننده‌اي به
کارکنان ارائه نمي‌دهند. اين موضوع چه
حكمي دارد؟
جواب:
کسر مبالغ مجهول از حقوق و مزاياي رسمي
کارکنان بدون هماهنگي با آنان جايز
نيست، مگرآنکه سازمان...
سؤال:
در نيروهاي مسلح، اکثر پروژه‌هاي
مهندسي به پيمانکاران واگذار مي‌گردد.
آيا مهندسان نيروهاي مسلّح مي‌توانند
خودشان اين پروژه‌ها را با همان قيمت يا
قيمت کمتر و با همان کيفيت انجام دهند ؟
جواب:
اگر منع قانوني وجود نداشته باشد و به
قوانين و مقررات مرتب...
سؤال:
فرد نگهباني كه شش ساعت در شبانه روز
نگهباني مي‌دهد بايد 24 ساعت استراحت
كند، در بعضي از نواحي به علت اينكه نيرو
ندارند بعد از شش ساعت به نيرو مرخصي
نمي‌دهند و اين فرد را مجدداً به عنوان
نگهبان استفاده مي‌كنند و او به علت
خستگي از انجام وظايف محوله...
سؤال:
اگر مسلمان قبل از مرگ وصیت کند که بدن
او را بعد از مرگ جهت اهداف آموزشی یا هر
هدف دیگری تشریح نمایند، آیا تشریح او
جایز خواهد بود؟
جواب:
اگر نجات نفس محترمى يا کشف مطالب جديد
علم پزشکى که موردنياز جامعه است و يا
دستيابى به اطلاعاتى راجع به بيمارى...
سؤال:
مسئول تغييرات حقوق براي برخي از
كاركنان كه بنابه دلايلي به كسر حقوق
تنبيه شده‌اند تغييرات را اعمال
نميكند، مصرف اين وجوه چه حكمي دارد؟
جواب:
در فرض سؤال مسئول تغييرات حقوق بايد
براساس ضوابط و مقررات به وظيفه‌اش عمل
کند والّا ضامن است.
منبع: جزو...
سؤال:
اگر کسی اجازه نداده باشد که بدن او پس
از مرگ تشریح شود آیا اولیای میت می
توانند بعد از مرگ او چنین اجازه ای را
بدهند؟
جواب:
جایز نیست مگر آنکه نجات نفس محترمی
متوقف بر آن باشد به شرط آنکه موجب مثله
یا هتک حرمت میت نشود.
منبع: جزوه احکام بهداشت ...
سؤال:
بعضاً كاركنان هم رديف و هم‌درجه يا
داراي شغل مشترك، در اداره مشغول كار
هستند برخي كم‌كار هستند درحالي‌كه
حقوق و مزاياي يكساني دريافت مي‌كنند و
دريافت حقوق بيش از حد يا كمتر از حقّ
قانوني چه حكمي دارد؟
جواب:
بستگي به ضوابط ومقررات سازماني دارد.
...
سؤال:
اگر بيرون آوردن زيورآلات ميّت موجب
مجروح شدن بدن او يا قطع انگشت وى شود،
وظيفه چيست؟
جواب:
اگر ارزش چندانى ندارد با او دفن شود،
ولى اگر ارزشمند است بايد آن را بريده و
درآورند و اگر راهى جز آنچه در سؤال ذكر
شده براى بيرون آوردن آنها نيست اشكال
ند...
سؤال:
زوم‌كردن دوربين روي چهره‌هاي خاص،
به‌ويژه در جمع خواهران، چه حكمي دارد؟
جواب:
اگر به قصد ريبه و لذت جنسي باشد جايز
نيست.
منبع: کتاب احکام فرهنگی - هنری/ بر اساس
فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم
هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق
علیه السلا...
سؤال:
آیا وصیت شخص برای تشریح جسدش پس از مرگ
نافذ است؟
جواب:
مسلمانى كه وصيت مى كند كه بدن او بعد
از مرگ براى يادگيرى مسايل طبى تشريح
شود، اگر براى رفع نيازهاى پزشكى
مسلمانها باشد، اشكال ندارد بخصوص اگر
حفظ نفس محترمى بر آن موقوف باشد. هر چند
كه در اي...
سؤال:
چند نفر در محل كار تخلف مي‌كنند، ولي
فقط با يكي از آنها برخورد مي‌شود و
مابقي به صورت شفاهي تذكر داده مي‌شوند.
آيا اين نوع برخورد شرعاً درست است؟
جواب:
هرگونه برخورد يا عدم برخورد با افراد
متخلف بايد براساس مقررات و دلايل
قانوني باشد و تخلف از آ...
سؤال:
سازمان در برقراري مزاياي شغل چندماه
وقفه ايجاد مي‌كند و مبلغ عقب‌افتاده
را پرداخت نميكند و حق وحقوق کارکنان
از روز تصويب شغل پرداخت مي‌شود؛
درحالي‌كه، فرد چندين‌ماه آن شغل را
انجام داده است. وظيفة سازمان شرعاً
چيست؟
جواب:
درفرض سؤال اگر ايجاد و...
سؤال:
بر روي بعضي نوارهاي قرآن و تواشيح
عبارت «حقوق تكثير محفوظ است» نوشته شده
است، آيا در اين صورت جايز است آنها را
تكثير کرده، در اختيار ديگران قرار
دهند؟
جواب:
احوط اين است كه از ناشر اصلي براي
تكثير نوارها و نسخه‌برداري از آنها
اجازه گرفته شود.
...
سؤال:
اگر شخصی وصیت کند که پس از مرگ بدنش را
تشریح کنند اما اولیای او اجازه ندهند
تکلیف چیست؟
جواب:
احتياط آن است كه بدون اجازه اولياى او
عمل نكنند مگر در مواردى كه ضرورت لازم
المراعاتى پيش آيد.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خا...
سؤال:
اگر براى تشخيص حيات يا مرگ مصدومى،
تنها راه شکافتن يکى از شريان‌هاى وى
باشد، بفرماييد:
1) آيا انجام دادن اين کار جايز است يا
خير؟
2) آيا انجام دادن اين عمل، در صورت
ضرورت، مستلزم پرداخت ديه است يا خير؟
جواب:
با اذن ولى جايزاست و ديه ندارد.
من...
سؤال:
آيا در صورتى که شخصى نداند جسدى را که
تشريح مىکند مسلمان است يا نه و اگر
مسلمان است غسل داده شده يا نه و آن را
لمس کند غسل دارد؟
جواب:
غسل واجب است.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدایت/ پژوهشگاه عل...
سؤال:
آيا چشم‌پوشى از حيات بعضى مصدومين يا
عدم امدادرسانى به آنان كه به‌منظور از
بين بردن بيمارى‌هاى مهلك و مُسرى و
پيشگيرى از تلف شدن جمع زيادى از مردم آن
منطقه صورت مى‌گيرد، جايز است يا نه؟ در
صورت جواز، ديه دارد يا نه و بر عهده چه
كسى مى‌باشد؟
جواب:
...
سؤال:
با توجه به اينکه برخي شرکت‌ها و
مؤسسات فرهنگي که سي‌دي‌هاي گوناگوني
توليد و توزيع مي‌کنند و اعلام مي‌کنند
که رايت و تکثير اين سي دي ممنوع است و
ازنظر شرعي اشکال دارد، ولي به دستور
مسئول ما اين سي‌دي‌ها براي استفادة
برادران بدون اجازة آن مؤسسه‌ها ر...
سؤال:
گاهي براي افراد به دليل تخلفات
گزارش‌شده توسط مراجع نظارتي حکمي يا
تنبيهي در نظر گرفته مي‌شود و ما
مجبوريم اين حکم را جاري سازيم؛
درحالي‌که يا علم داريم اين گزارش کذب
است و يا حداقل آن گزارش براي ما اثبات
نشده و ما اطمينان قلبي به تخلف فرد
نداريم. ...
سؤال:
در صورت جایز بودن کالبد شکافی، حکم
عورتین و نگاه نامحرم به بدن میت و مس
میت موقع کالبد شکافی را بیان فرمایید؟
جواب:
اگر درمان بيمارىها و يا نجات جان
انسانها متوقف بر آموزشى باشد كه مستلزم
نگاه به عورت ميت است، نگاه و لمس در حد
ضرورت اشكال ندارد....
سؤال:
آيا وجوب امدادرسانى به مصدومين و
آسيب‌ديدگان، فقط اختصاص به اقدام و
تلاش براى نجات جان آنها دارد يا
كمك‌هاى مالى، همچنين نگهدارى از اموال
آسيب‌ديدگان را نيز شامل مىشود؟ حكم
كلى در اين خصوص چيست؟
جواب:
اگر كمك مالى و نگهدارى اموال
آسيب‌ديده براى ...
سؤال:
خدمت برخي كاركنان رسمي كه داراي
گرايش‌هاي سياسي هستند در سازمان
نيروهاي مسلح چه حكمي دارد؟
جواب:
تا زماني که شرايط عمومي استخدام را
داشته باشند، ادامة خدمت اشکال ندارد.
منبع: جزوه احکام نظارت و بازرسی/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم...
سؤال:
با توجه به مراجعه زنان به برخى پزشکان
مرد و آثار مترتب بر آن، آيا بر زنانى که
استعداد يادگيرى علوم پزشکى مربوط به
زنان را دارند، واجب است که اين علوم را
ياد بگيرند؟
جواب:
يادگيرى درحد رفع نيازهاى ضرورى، واجب
كفائى است.
منبع: جزوه احکام بهداشت و...
سؤال:
نگاه به جسد همجنس و غیر همجنس، مسلمان
باشد یا غیر مسلمان تا چه حدی جایز است؟
جواب:
نگاه به جسد همجنس، غير از عورتين اشكال
ندارد و در غير همجنس حكم زمان حيات را
دارد.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هد...
سؤال:
چنانچه برخى سازمان‌ها يا امدادگران
ما را از اقدام امدادگرى و امدادرسانى
نهى نمايند ولى اطمينان داريم كه
مى‌توانيم مصدوم را نجات دهيم و يا در
نجات مصدوم كمك كنيم، وظيفه شرعى چيست؟
جواب:
اگر خلاف مقررات يا دستور مسئولين
مربوطه نباشد بر فرض اطمينان ...
سؤال:
آيا چاپ كتاب بدون اجازة صاحب آن و با
وجود عبارت «حقوق چاپ براي مؤلف محفوظ
است»، جايز است؟
جواب:
احوط اين است كه حقوق مؤلف و ناشر با كسب
اجازه از آنان براي تجديد چاپ، رعايت
شود.
منبع: کتاب احکام فرهنگی - هنری/ بر اساس
فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشا...
سؤال:
گاهي اوقات افرادي مرتکب جرم مي‌شوند
كه رسيدگي به آن در حيطة اختيارات
فرماندهي نيست، اما به جهت مثبت بودن
عملكرد آن فرد و به جهت جلوگيري از تخريب
افراد، فرماندهي از ارجاع آن خودداري
کرده و شخصاً وارد عمل مي‌شود؟ حکم شرعي
اين کار چيست؟
جواب:
رسيدگي...
سؤال:
لمس اعضايى كه از ميّت يا از بدن شخص
زنده جدا شده چه حكمى دارد؟
جواب:
دست زدن به عضوى كه از بدن مرده جدا شده
در حكم دست زدن به بدن مرده است ولى دست
زدن به عضوى كه از بدن شخص زنده جدا شده
است غسل ندارد.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتا...
سؤال:
آيا در وجوب امداد و نجات مصدومين
تفاوتى بين مسلمان و غير مسلمان وجود
دارد؟
جواب:
امداد و نجات مسلمان واجب و غيرمسلمانى
كه در حال جنگ با مسلمانان نباشد، مستحب
است.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدایت...
سؤال:
آيا جايز است مؤلفان و مترجمان و صاحبان
آثار هنري مبلغي را دربرابر زحماتشان يا
براي حق تأليف درمقابل تلاش و وقت و مالي
كه براي انجام آن كار صرف كرده‌اند،
تقاضا کنند؟
جواب:
آنان حق دارند در برابر واگذاري نسخة
اوّل يا اصلي اثر علمي و هنري خود به
ناش...
سؤال:
با توجه به مصيبت‌بار بودن بيمارى
ايدز، آيا آموزش گروههاى مختلف سنى را
در مورد راههاى انتقال و نحوه پيشگيرى
از بيمارى ايدز، جايز مى‌دانيد؟
جواب:
فى نفسه منعى ندارد مگر آنكه مستلزم
مفسده بوده و نتايج سوئى داشته باشد.
منبع: جزوه احکام بهداشت و د...
سؤال:
آيا تشخيص و گواهى اطبّا مبنى بر فوت
افراد داراى مرگ مشكوك در حوادث و بلايا
(صاعقه، زلزله، سكته و...) كفايت مى‌كند
يا اينكه براى يقين به موت بايد تا
مدتى صبر كرد؟ اگر نگهدارى ممكن نباشد،
تكليف چيست؟
جواب:
بايد يقين حاصل شود هرچند به گفته طبيب
باشد...
سؤال:
اگر مؤلف يا مترجم يا هنرمند در برابر
چاپ اول اثر خود مبلغي را دريافت كند و
درعين‌حال براي خود حقي در قبال
چاپ‌هاي بعدي شرط كند، آيا مي‌تواند در
چاپ‌هاي بعدي حق خود را از ناشر مطالبه
کند؟ دريافت اين مبلغ چه حكمي دارد؟
جواب:
درصورتي‌كه در ضمن قرارد...
سؤال:
خودداري از گزارش اختلاس و حيف و ميل
بيت‌المال با اين توجيه که مراکزي
همچون نظارت و بازرسي در سازمان وجود
دارند که مسئول بررسي، شناسايي و برخورد
اين کار هستند، پذيرفته است؟ آيا با
وجود چنين مراکزي در سازمان، افراد هيچ
وظيفه‌اي ندارند؟
جواب:
حفظ بي...
سؤال:
2. آيا مي‌توان سي دي رايتي را رايت
كرد و از آن استفاده برد؟
جواب:
شكستن قفل سي‌دي و تكثير آن، بدون
اجازة ناشر اصلي آن، بنا براحتياط جايز
نيست و استفاده و خريدوفروش سي‌دي
تكثيرشدة بدون اجازة ناشر اصلي نيز همين
حکم را دارد.
منبع: کتاب احکام فرهن...
سؤال:
گاهي بعضي از نيروهاي امنيتي ورود به
بعضي از مراكز و نفوذ در گروه‌ها را
براي كشف مراكز فساد و گروه‌هاي
تروريستي ضروري ميدانند، همان‌گونه
كه روش‌هاي تجسّس و تحقيق نيز همين را
اقتضا مي‌كنند، اين كار ازنظر شرعي چه
حكمي دارد؟
جواب:
اگر با اجازة مسئول...
سؤال:
دانشجويان دانشگاه پزشکى (دختر يا پسر)
براى آموزش چاره اى جز معاينه فرد
اجنبى از طريق لمس و نظر ندارند و چون
اين معاينات جزء برنامه درسى است و براى
کارآموزى و آمادگى آنان براى معالجه
بيماران در آينده مورد نياز است و عدم
انجام آن باعث مى شود از تشخ...
سؤال:
حكم سي دي رايتي هديه‌اي چيست؟
جواب:
فرقي ميان سي‌دي هديه‌اي و ابتياعي در
اين باره نيست.
منبع: کتاب احکام فرهنگی - هنری/ بر اساس
فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم
هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق
علیه السلام.
سؤال:
برخي افراد ادعاي کشف و شهود مي‌کنند؛
مثلاً مي‌گويند مشغول ذکر بودم که دو
نفر از درون من بيرون دويدند و يکي ديگري
را بر زمين زد، سپس آن دو به درون من
بازگشتند. با امثال اين حکايات و چاپ و
نشر آنها افراد را به دور خود جمع
مي‌کنند؛ آيا اينگونه اظهار...
سؤال:
در صورتى که هنگام ضرورت، معاينه
بيمارانى که محرم نيستند، توسط
دانشجويان رشته پزشکى جايز باشد، مرجع
تشخيص اين ضرورت چه کسى است؟
جواب:
تشخيص ضرورت موکول به نظر دانشجو با
ملاحظه شرايط است.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه...
سؤال:
اگر بیمار مرگ مغزی قبلا وصیت کرده باشد
که اعضای بدن او را به بیماران نیازمند
اهدا نمایند و گیرنده عضو به دلخواه
مبلغی را به ورثه پرداخت نماید، آیا این
مبلغ به ورثه می رسد، یا در مصارف خیر و
دیون میت صرف می شود؟
جواب:
مثل ساير اموال ميّت است.
من...
سؤال:
اگر مصدوم يا قيّم و بستگان او مانع
امداد و نجات حادثه ديده شوند، تكليف
امدادگر چيست؟
جواب:
اگر جان وى در خطر باشد، نجات دادن
مصدوم واجب است و نهى ديگران تأثيرى
ندارد.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم ه...
سؤال:
برخي اقدام به شكستن قفل سي‌دي‌ها
كرده، آنها را به‌صورت رايتي و با
قيمت بسيار نازل عرضه مي‌كنند، استفاده
از چنين سي دي‌هايي چه حكمي دارد؟
جواب:
شكستن قفل سي‌دي و تكثير آن، بدون
اجازة ناشر اصلي آن، بنا براحتياط جايز
نيست و استفاده و خريدوفروش سي...
سؤال:
حکم ديدن فيلمهاي مبتذل چيست؟
جواب:
ديدن فيلمهاي مستهجن و حاوي منکرات،
موجب تقويت هواهاي شيطاني نفس، تضعيف
اراده و ايمان و زمينه‌ساز و ترتب مفاسد
وگناهان بوده، به‌هيچ‌وجه جايز نيست.
منبع: کتاب احکام فرهنگی - هنری/ بر اساس
فتاوای امام خامنه‌ای...
سؤال:
معمولاً براي انجام بازرسي از رده‌ها،
وسيلة نقليه در اختيار بازرسان قرار
داده مي‌شود. آيا فردي كه ماشين سازماني
در اختيار اوست، اين اجازه را دارد كه در
مسير مأموريت، خريد شخصي خود را انجام
دهد و داخل ماشين بگذارد؟
جواب:
اگر با اجازة فرمانده يا مسئ...
سؤال:
اگر شخصى مبتلا به بيمارى شود و پزشکان
از درمان وى نااميد گردند و اعلام
نمايند که او به زودى از دنيا خواهد رفت،
در اين صورت آيا برداشتن اعضاى حياتى
بدن او مثل قلب و کليه و غيره قبل از وفات
وى و پيوند آنها به بدن شخص ديگر جايز
است؟
جواب:
اگر برداشت...
سؤال:
اگر نجات يك مصدوم متوقّف بر امرى غير
شرعى (مثل خوراندن مشروب الكلى براى
مسموميت با گازهاى خاص) باشد، وظيفه
چيست؟
جواب:
اگر نجات جان مصدوم متوقف و منحصر به
اين امر باشد به مقدار ضرورت اشكال
ندارد ولى در صورتى كه راه ديگرى وجود
دارد اقدام به عمل ح...
سؤال:
آيا مأموران نظارت و بازرسي مجازند
خارج از وقت اداري، برخي امور از جمله
تحقيق و تفحص را که نياز به حضور در محل
کار ندارد، انجام دهند و به‌جاي آن در
وقت اداري، به انجام امور شخصي خود
بپردازند؟
جواب:
تابع مقررات و قوانين اداري است. اگر با
اجازة مسئ...
سؤال:
گاهى در هنگام آموزش با مسأله معاينه
غيرمحارم مواجه مى شويم و نمى دانيم
اين کار براى آينده ضرورت دارد يا خير؟
ولى بهر حال جزئى از روش درسى دانشگاهها
و وظيفه دانشجويى رشته پزشکى و يا حتّى
تکليفى از طرف استاد است با توجه به اين
مطالب آيا انجام معاين...
سؤال:
استفاده از اعضای بیمارانی که دچار مرگ
مغزی شده اند و فاقد تنفس وشعور، احساس و
حرکت ارادی هستند چه حکمی دارد؟
جواب:
اگر استفاده از اعضاى بدن بيمارانى که
در سؤال توصيف شده اند براى معالجه
بيماران ديگر، باعث تسريع در مرگ و قطع
حيات آنان شود جايز ني...
سؤال:
اگر انسان زنده‌اى كه از زير آوار
بيرون آورده مىشود، بر اثر نخوردن غذا
و غيره (مثلاً كودكى كه بر اثر نبود شير و
دارو) ممكن است جان بدهد، آيا مىتوان
از مواد غذايى، دارو و وسايل ديگران
بدون اذن آنها براى نجات اينگونه
افراد استفاده كرد؟ ضمانت مال ب...
سؤال:
برخي اشخاص، درخواست تصويربرداري از
کتابي مي‌کنند و صاحب مغازه كه از
مؤمنان است، تشخيص مي‌دهد كه كتاب يا
اوراق و يا مجلة يادشده براي همة مؤمنان
سودمند مي‌باشد، آيا جايز است بدون
اجازة صاحب كتاب از آنها تصوير برداري
كند و آيا اگر بداند كه صاحب كتاب ...
سؤال:
برخي مدعيان عرفان با گرايش به
صوفي‌گري، باورهايي را ترويج مي‌کنند
که نهي جوانان از ازدواج، مناجات‌کردن
اطرافيان با آنها و طرح مسئلۀ شريعت و
طريقت ازجملة آنهاست، آيا اين افکار
پذيرفتني است و شرکت در مجالس چنين
افرادي چه صورت دارد؟
جواب:
افکار يا...
سؤال:
آيا در معاينه نامحرم که به‌خاطر ضرورت
آموزش پزشکى وکسب تجربه و مهارت صورت
مى گيرد، بين معاينه اعضاى تناسلى و
ساير اعضاى بدن تفاوت وجود دارد؟ بعضى
از دانشجويان که بعد از اتمام تحصيل
براى معالجه بيماران به روستاها و نقاط
دوردست مى روند، گاهى مجبور ...
سؤال:
آيا استفاده از امكانات دولتى يا خصوصى
در منطقه حادثه ديده بدون اجازه (چون
امكان كسب اجازه نيست) جهت امدادرسانى
حادثه ديدگان جايز است؟ در صورت ضمان
آيا اجرة‌المثل به عهده امدادگر است يا
دولت؟
جواب:
در فرض ضرورت، استفاده از آنها اشكال
ندارد و چنان...
سؤال:
غالباً در معاينه اعضاى تناسلى اعم از
اينکه توسط فرد مماثل صورت بگيرد يا
خير، احکام شرعى مانند نگاه‌کردن پزشک
يا دانشجو از طريق آينه، رعايت نمى شود
و چون ما براى فراگيرى چگونگى تشخيص
بيماريها از آنان تبعيت مى کنيم،
وظيفه ما چيست؟
جواب:
تحصيل و ف...
سؤال:
اگر در اثر بيمارى لاعلاج و پيش رونده،
مرگ بيمار نزديك باشد، آیا می توان
اعضای بدن او را برای پیوند به بیمارانی
که به آن نیاز دارند استفاده نمود؟
جواب:
اگر بيمار هنوز نمرده باشد و قطع اعضاى
او بر انسان زنده واقع شود، اشكال دارد.
بلى، اگر عرفاً بيم...
سؤال:
آيا نسخه برداري از نوارهاي
كامپيوتري (Disk) جايز است؟ بر فرض حرمت،
آيا اين حكم مختص نوارهايي است كه در
ايران تدوين شده‌اند يا شامل نوارهاي
بيگانه نيز مي‌شود؟ با علم به اينکه
بعضي از ديسك هاي كامپيوتري با توجه به
اهميت محتواي آنها، بسيار گران به...
سؤال:
تعدادي گزارش كتبي دربارة اختلاس اموال
دولتي توسط يكي از كارمندان دريافت
گرديده كه بعد از انجام تحقيقات، صحت
بعضي از آنها براي ما ثابت شده است؛
ولي هنگام تحقيق از فرد متهم خود او همة
اتهامات را انكار مي‌كند، آيا ارسال
اين گزارش‌ها به دادگاه با توجه...
سؤال:
آيا نيروهاى امدادى كه به منطقه حادثه
ديده رفته‌اند، مى‌توانند در حدّ
ضرورت از ميوه‌هاى درختان منطقه و مواد
غذايى مغازه‌ها و منازل ويران شده
مجهول‌المالك يا مالكين كه امكان اجازه
از آنها نيست استفاده كنند؟ آيا استفاده
موجب ضمان است يا خير؟
جواب:
د...
سؤال:
در صدق عنوان ميّت كه موضوع بخشى از
احكام شرعى است، معتبر نظر عرف است یا
دیدگاه پزشکی؟
جواب:
در مواردى كه ميّت موضوعِ حكم قرار
گرفته است، نظر عرف معتبر است.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدایت/ پژوه...
سؤال:
حكم استفاده نيروهاى امدادى از
كمك‌هاى مردمى كه معلوم نيست فقط جهت
استفاده‌ى حادثه ديده‌گان فرستاده
شده است يا نيروهاى امدادى هم حق
استفاده از آنها را دارند، چيست؟
جواب:
جايز نيست مگر از قرائن معلوم شود كه
اهداكنندگان راضى هستند.
منبع: جزوه احکا...
سؤال:
انتشار مطالب وهن‌آلود با نام خواب، در
برخي کتاب‌ها و نشريات دربارة
اهل‌بيت(ع)موجب بروز برخي نگراني‌ها
شده است؛ آيا کسي مجاز است خواب خود را
مانند آنکه بگويد حضرت زهرا(ع) مرا در
آغوش خود فشرد با اينکه اين فرد سيادت
ندارد، بر فرض صحت براي ديگران منتش...
سؤال:
تحقيق در مسائل مالي و گزارش آن به
خصوص اگر منجر به اذيت و ورود خسارت به
آنها شود چه حكمي دارد؟
جواب:
در چهارچوب مقررات و ضوابط سازماني
اشکال ندارد، اما درصورتي كه خسارت
وارده بر اثر کوتاهي و سهل‌انگاري و...
باشد، موجب ضمان است.
منبع: جزوه احک...
سؤال:
آیا اقدام به معالجه بیماران مرگ مغزی
از قبیل وصل کردن دستگاه تنفس و غیره
واجب است؟
جواب:
واجب نيست؛ بله اگر قطع دستگاه موجب
تسريع در مرگ آنها شود، واجب است.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدایت/ پژو...
سؤال:
آیا در معالجه بیماران مرگ مغزی بین
آنان اولویتی وجود دارد و می توان بعضی
را به بعض دیگر ترجیح داد ؟
جواب:
قبل از شروع معالجه مىتوان بعضى از
بيماران مبتلا به مرگ مغزى را به لحاظ
اهميت بر بعضى ديگر ترجيح داد، ولى بعد
از شروع معالجه، قطع آن جايز ني...
سؤال:
احتراماً بدين‌وسيله به استحضار
مي‌رساند، يکي از افراد نيروهاي مسلح
شاغل در استان كرمانشاه پيرو يكي از فرق
دراويش است و افراد اين فرقه هرهفته در
مكاني به نام تكيه مراسم خود را برگزار
مي‌کنند و در اين مراسم دراويش از البسة
سفيد استفاده كرده، با پريشا...
سؤال:
انجام کار شخصي مثل جابجايي پول و اقساط
با اينترنت اداري جايز است؟
جواب:
در صورت ضرورت و با جبران هزينه،
بلامانع است.
منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس
فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم
هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق
علیه السلام
سؤال:
نگاه به عکس هاى عريان که در کتب پزشکى
هست، اگر به قصد آموزش باشد جايز است يا
خير؟ آيا بايد قدر ضرورت اکتفا نمود؟
اگر ريبه‌آور باشد، ولو براى آموزش،
جايز است يا خير؟ اگر ريبه‌آور نباشد،
آيا بدون قصد آموزش هم جايز است يا خير؟
جواب:
نگاه به عکس‌هاى...
سؤال:
درصورت وقوع حادثه در مأموريت‌هاي
اداري با وسايل نقليه سازماني
درصورتي‌كه راننده مقصر باشد و سازمان
جبران خسارت (ديه نقص عضو و...) افراد را
بنمايد آيا ديني به عهدة راننده
مي‌باشد، حتي درصورت فوت؟
جواب:
در فرض سؤال چنانچه براساس مقررات
جبران خسارت ...
سؤال:
آيا نگاه‌کردن به عکس مردان و زنان
غيرمسلمان که در کتابهاى اختصاصى رشته
درسى ما به‌صورت نيمه عريان وجود دارد
جايز است؟
جواب:
اگر به قصد ريبه نباشد و خوف ترتّب
مفسده هم در آن وجود نداشته باشد، اشکال
ندارد.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس...
سؤال:
اگر آب مخزن سد قبرستان مؤمنان را غرق
کرد، باتوجهبه حرمت قبور مسلمين، چه
بايد کرد؟
جواب:
در صورت عدم امکان انتقال قبور مؤمنان و
ضرورت، اشکالي ندارد.
منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس
فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم
هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلا...
سؤال:
دانشجويان رشته پزشکى در خلال تحصيل،
عکسها و فيلمهاى مختلفى را از اعضاى
تناسلى بدن به قصد آموزش مى بينند، آيا
اين عمل جايز است يا خير؟ ديدن عورت غير
مماثل چه حکمى دارد؟
جواب:
نگاه‌کردن به فيلم‌ها و تصاوير فى
نفسه اشکال ندارد به شرط اينکه به قصد...
سؤال:
حضور در خانقاه و شرکت در مجالس صوفيه و
پيروي از دستور قطب و امثال آن چگونه
است؟
جواب:
موارد مختلف است و راه نجات و رستگاري
پيروي از طريقة پيامبر اکرم (ع)و اهل بيت
عصمت(ع)است که مراجع بزرگوار تقليد مبين
آن‌اند.
منبع: کتاب احکام فرهنگی - هنری/ بر ...
سؤال:
قرارگاه سازندگي در پروژه هاي اجرايي
كه با مشاوران و پليس راه در ارتباط است،
بعضي مواقع، در قبال دريافت خدمات از
مسئولان ادارات و شخصيت‌ها، بايد تحت
عنوان هديه، خدمات‌دهي و .... باج بدهند،
با اينکه برخي افراد هيچ تخصصي ندارند
يا مازاد نيروي سازماني...
سؤال:
روند تسويه حساب مالي به نحوي است که
گاهي بايد فاکتور صوري تهيه شود (مثلاً
فاکتور خريد کشمش و خرما درصورتي که قند
خريداري شد) حکم شرعي آن چيست؟
جواب:
اگر قانون و مقررات چنين اختياري به
فرماندهان و يا مسئولان داده باشد،
اشکال ندارد درغيراين‌صورت، ...
سؤال:
آيا در صورتى که آموزش اقتضا کند، جايز
است زنان پرستار به عورت زن ديگر نگاه
کنند؟
جواب:
اگر درمان بيماريها و يا نجات نفس
محترمى متوقف بر درسى باشد که ياد گرفتن
آن مستلزم نگاه به عورت ديگران است،
اشکال ندارد.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
ا...
سؤال:
سربازي هستم که به وقت فراغت يا پيش از
خواب کتاب رماني مطالعه مي‌کنم که
بعضاً موجب تحريک شهوات يا بدآموزي‌هاي
اخلاقي است حکم اين مطالعه چيست؟
جواب:
جايز نيست.
منبع: کتاب احکام فرهنگی - هنری/ بر اساس
فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم
هدایت/ پژوه...
سؤال:
با توجه به دستورالعمل ابلاغي مبني بر
مجاز نبودن برگزاري افطاري با بودجة
بيت‌المال در محيط کار، آيا مسئولان
مجازند با درآمد سازماني [نه بودجه دولت]
اقدام به اين کار کنند؟ آيا مي‌توانند
با توجيه مسئله و تأليف قلوب اقدام به
اين کار کنند؟ تکليف افراد د...
سؤال:
تدبيرهاي فرماندهي براي عزل و نصب‌ها
يا مأموريت‌ها در يگان‌هاي نظامي،
گاهي سليقه‌اي است يا مقررات سريع
تغيير مي‌كند. آيا ذي‌نفعان و متضرران
حق پرداخت هزينه، جبران يا دريافت هزينة
اضافي دارند؟
جواب:
درصورتي که برابر مقررات بوده، حقي
برعهدة کسي نيست...
سؤال:
با توجه به اینکه روال آموزش پزشکی در
بیمارستانها به گونه ای است که گاهی
دانشجویان مجبور یا مکلف به نگاه و لمس
بدن نامحرم می شوند آیا رابطه دانشجو با
بیمار همان رابطه پزشک با بیمار است؟
جواب:
اگر از موارد ضرورى براى كسب تجربه و
آگاهى از نحوه درمان...
سؤال:
آیا دفن باقیمانده جسد کفار پس از تشریح
واجب است یا ضرورتی ندارد؟
جواب:
فی نفسه واجب نيست.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام
صادق علیه السلام
سؤال:
خواندن کتاب‌ها و اشعار مبتذل که موجب
تحريک شهوات يا بدآموزي‌هاي اخلاقي
مي‌شود ازنظر شرعي چگونه است؟
جواب:
جايز نيست.
منبع: کتاب احکام فرهنگی - هنری/ بر اساس
فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم
هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق
علیه السلام
سؤال:
حکم هدايايي که پيمانکاران در ايام سال
به مديران و کارکنان کارفرما متناسب با
نوع مسئوليت آنها اهدا مي‌کنند چيست؟
جواب:
در صورتي که مصداق رشوه نباشد، جايز
است.
منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس
فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم
هدایت/ پژوهشگاه ...
سؤال:
با توجه به اينکه کار اينجانب نظارت و
بازرسي از رده‌هاي زيرمجموعه بوده و
مستلزم حضور هفتگي در شهرستان‌ها
مي‌باشد؛ لذا طبق قانون اداري، حقوقي
به بنده تعلق مي‌گيرد که مي‌بايست توسط
ردة اعزام‌کننده پرداخت شود، اما اين
کار انجام نمي‌گيرد، بلکه توسط خود...
سؤال:
در خلال تحصيلات دانشگاهى، براى آموزش
از دستگاههاى تناسلى مصنوعى که از مواد
پلاستيکى ساخته شده اند استفاده مى
کنند، نگاه‌کردن و لمس آنها چه حکمى
دارد؟
جواب:
آلت و عورت مصنوعى حکم عورت واقعى را
ندارد و نگاه‌کردن و لمس آنها اشکال
ندارد مگر آنکه به...
سؤال:
يادگرفتن و ياددادن و ديدن شعبده و
اقدام به بازي‌هايي که همراه با تردستي
هستند، چه حکمي دارد؟
جواب:
ياددادن و يادگرفتن شعبده حرام است،
ولي بازي‌هايي که همراه با سرعت حرکت و
تردستي هستند و از انواع شعبده شمرده
نمي شوند، اشکال ندارد.
منبع: کتاب ا...
سؤال:
در پروژه‌هاي قرارگاه خاتم مؤسسات
حقيقي و حقوقي به‌عنوان معارض پروژه
مطرح مي‌شوند. آيا مدير پروژه مي‌تواند
هديه‌هايي از قبيل زمين بيت‌المال را
جهت متقاعد کردن آنها اهدا نمايد؟
جواب:
دادن هرگونه مال نقدي و غيرنقدي از
امکانات سازمان تحت هر عنوان ب...
سؤال:
در نظارت ستادي که گاهي راننده، پايور
مي‌باشد، پس از اتمام زمان مأموريتْ
همکاران را به منزلشان مي‌رساند و خودش
ديرتر از نفر اول به منزل مي‌رسد. آيا حق
رانندگي يا اضافه‌کاري به او تعلق
مي‌گيرد؟
جواب:
تابع قوانين و مقررات سازمان است.
منبع: جزوه احک...
سؤال:
با عنايت به اينکه زن نبايد به بدن مرد
نامحرم نگاه کند، بفرماييد در مورد
دختران جوان رشته‌هاى پزشکى و پرستارى
و ... که به تناسب رشته خود گاه به بدن مرد
نامحرم آمپول تزريق مىکنند و گاهى جهت
آموزش و... ، از آنها خواسته مىشود سوند
مثانه مرد نامحرم را...
سؤال:
آیا خرید و فروش استخوان کافر به منظور
استفاده آموزشی جایز است؟ اگر کسی
استخوان کافر در اختیار داشته باشد در
چه صورتی می تواند آن را در مقابل اخذ
وجه به دیگری واگذار کند؟
جواب:
اگر عوض در برابر حق اختصاص و رفع يد از
آن قرار داده شود، اشكال ندارد. ...
سؤال:
استفاده پزشك از نخ‌هاى بخيه که
احياناً بعضى از آنها از اجزاى حيوانات
حرام گوشت به دست آمده است، چه حکمى
دارد؟
جواب:
فى نفسه اشكال ندارد.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی اما...
سؤال:
آيا آموختن علم جفر و رمل و زيجها و
علوم ديگري که از امور غيبي خبر
مي‌دهند، جايز است؟
جواب:
آنچه از اين علوم درحال‌حاضر نزد مردم
است، غالباً تا اين حد که موجب يقين و
اطمينان به کشف امور غيبي و خبردادن از
آنها شوند، قابل اعتماد نيستند، ولي
آموختن...
سؤال:آيا مي‌توان در تحقيقات مربوط به
ارزيابي و ارزشيابي کارکنان و يا حتي در
احراز و برخورد با تخلفات آنان، از
افرادي استفاده کرد که خودشان نسبت به
انجام اعمال و رفتارهايي که از سايرين
انتظار نمي‌رود و در ارزشيابي ملاک
است، عامل نيستند؟
جواب:
مسئولان امو...
سؤال:
اگر کسی، بیمار ی را که دچار مرگ مغزی
شده است به قتل برساند، باید دیه کامل
بپردازد؟
جواب:
كشتن بيمار مبتلا به مرگ مغزى جايز نيست
و ديه كامل دارد.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم ...
سؤال:
اينجانب به علت نياز به عمل جراحى مجبور
شدم به يکى از بيمارستانهاى خارج از
کشور بروم. آيا تختى که بيماران روى آن
استراحت مىکنند، نجس است؟ حکم خود
بيمارستان از لحاظ طهارت و نجاست چيست؟
جواب:
تا يقين به نجاست آنها نباشد، محكوم به
طهارت هستند.
منب...
سؤال:
اگر پيمانکار به دليل اختلاف و
نارضايتي پروژه را ترک و از بردن اموال
خود از محل پروژه خودداري کند، تکليف
چيست؟
جواب:
بر اساس قرارداد و قوانين و مقررات عمل
شود.
منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس
فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم
هدایت/ پژوهشگاه ...
سؤال:
دیه قتل بیمار مرگ مغزی به چه کسی می
رسد؟
جواب:
در صورتى كه پرداخت كامل ديه واجب شود،
ديه به وارث قانونى ميّت مى رسد.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام
صادق علیه السلام...
سؤال:
آيا مي‌توان سي دي يا کتاب يا موارد
فرهنگي مثل پرچم و غيره را که از رده
خارج شده و هيچ استفاده‌اي از آنها
نمي‌شود و فقط جاي فراواني اشغال کرده
است به نيروهاي سازمان يا مسجدها هديه
کرد؟
جواب:
براساس ضوابط قانوني و با اجازة
فرمانده يا مدير رده اش...
سؤال:
اگر پزشک برای پیوند عضو اقدام به قطع
عضوی از بیمار مرگ مغزی کند و در نتیجه
بیمار بمیرد، دیه آن به عهده چه کسی است؟
جواب:
اگر پزشك در قطع عضو يا مرگ بيمار
مباشرت تام داشته باشد پرداخت ديه
برعهده اوست، ولى مى تواند با بيمار
گيرنده عضو قرار بگذارد ...
سؤال:
استفاده از ابزارها و تجهيزات فرهنگي
درون سازمان براي اشاعه و ترويج فرهنگي
محلات و مساجد بسيج چه حكمي دارد؟
جواب:
اگر خلاف مقررات نباشد اشکال ندارد.
منبع: کتاب احکام فرهنگی - هنری/ بر اساس
فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم
هدایت/ پژوهشگاه علوم...
سؤال:
در پروژه‌هاي قرارگاه به‌وفور از
بيت‌المال به کارفرما و مشاور کارفرما
خدماتي داده مي‌شود و توجيه مي‌کنند که
اگر يک ريال هزينه کنيم، چندين برابر به
دست مي‌آوريم. با توجه به اينکه هر دو
هزينه از بيت‌المال است اما انجام
مي‌شود، تکليف چيست؟
جواب:
دادن...
سؤال:
ارزيابي رفتار و گفتار کارکنان
به‌وسيلة همکاران براي وضعيت‌سنجي
ميزان موفقيت سازمان در تأثيرگذاري از
طريق اجراي برنامة سالانه چه حکمي دارد؟
جواب:
اگر بر طبق قوانين و مقررات انجام
بگيرد، اشکال ندارد؛ ولي بررسي اعمال
افراد خارج از حدود و ضوابط قانون...
سؤال:
در صورتى که فتواى مراجع با عملکرد و
گفتار بعضى از رؤساى بيمارستانهاى
آموزشى يا آزمايشگاهها مطابق نباشد،
تکليف دانشجويانى که موظف به اجراى
دستور اساتيد و پزشکان در امر
معاينه‌اند، چيست؟ آيا بايد از اساتيد
تبعيت کنند يا خير؟
جواب:
در اين زمينه دانش...
سؤال:
حضور و غياب کارکنان در مراسم عبادي مثل
نماز، دعا و... چه حکمي دارد؟
جواب:
اگر بر طبق ضوابط و مقررات سازمان، حضور
در مراسم الزامي باشد، شرکت در آن واجب
است و حضور و غياب شرعاً اشکالي ندارد،
اما بهتر است اينگونه اعمال با ميل و
رغبت انجام شود.
منب...
سؤال:
نگهداری جنین در شیشه برای آموزش پزشکی
چه حکمی دارد؟
جواب:
جنین مرده باید دفن شود اما نگهداری آن
در شیشه برای آموزش پزشکی اگر ضرورت
باشد و رفع نیاز پزشکی کشور موقوف بر آن
باشد تا هنگام رفع ضرورت اشکال ندارد در
این صورت نیز حتی المقدور از جنین غیر
...
سؤال:
آيا در مسائل اختلافی ، مي‌توان به
مرجع ديگري رجوع كرد؟
جواب:
رجوع به فتواي اعلم اشکال ندارد.
منبع: کتاب احکام فرهنگی - هنری/ بر اساس
فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم
هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق
علیه السلام
سؤال:
آيا در مأموريت مي‌توان پول اياب
وذهاب را برداشت و در عوض از اتوبوس شرکت
واحد استفاده کرد؟ اگر در مسير حرکت به
منزل با خودروي شخصي به مأموريت رفتيم،
مي‌توانيم پول اياب و ذهاب را جدا
بگيريم؟ آيا براي تماس با شهرستان يا
خارج از کشور، با احتساب هزينه ...
سؤال:
ارزيابي مسائل اعتقادي و فرهنگي و
نمره دادن به اين چنين مواردي چه حکمي
دارد؟
جواب:
ارزيابي اين موارد و تأثير دادن نتيجة
آنها در چهارچوب ضوابط و مقررات،
اشکال ندارد.
منبع: جزوه احکام نظارت و بازرسی/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هد...
سؤال:
گر فايده آزمايشها به سود تمامى افراد
بشر باشد، آيا مىتواند خود را در
معرض آزمايشهاي خطرناک پزشکی قرار دهد،
با فرض اينکه علم به ضرر يا احتمال ضرر و
يا عدم علم به ضرر داشته باشد؟
جواب:
جايز نيست مگر ضرورت پزشکى و مصلحت اهم
اقتضا نمايد و تأمين اين...
سؤال:
با توجه به پيشرفت علم و تكنولوژي،
هرساله برنامه هاي كامپيوتري جديدتري
وارد بازار مي‌شود كه در مقايسه با
برنامه‌هاي قبلي، پيشرفته تر و
كامل‌ترند. آيا استفاده از سي دي هاي
رايتي قديمي‌تر جايز است؟
جواب:
بدون اذن ناشر اصلي اولي، بنا بر احتياط
جا...
سؤال:
اگر در طول مأموريت روزانه در شهرستان
براي کار شخصي وقت بگذاريم، اشکال دارد؟
جواب:
درصورتي‌که مخل به مأموريت نباشد،
جايز است.
منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس
فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم
هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق
علیه السلام...
سؤال:
سازمان براي ارتقاي مسائل اعتقادي و
فرهنگي کارکنان، طبق برنامة سنواتي و با
درنظر گرفتن بودجه و هزينه، اقدام
مي‌نمايد؛ بازخوردگيري از ميزان
اثربخشي آن برنامه‌ها از طريق سنجش
ميزان تغيير در رفتار و اخلاق کارکنان
در محيط کار و اجتماع چه حکمي دارد؟
جوا...
سؤال:
در صورتى که آزمايش خاص پزشكى براى
پيشرفت علم هيچگونه ضررى براى بيمار
نداشته باشد، آيا پزشک بدون اطلاع به
بيمار و بدون کسب اجازه او مىتواند
چنين اقدامى نمايد؟
جواب:
جايز نيست.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتش...
سؤال:
با توجه به اين که حق طبابت از لحاظ
مادى، غيرقابل تعيين مى‌باشد؛ به نظر
حضرت عالى بهترين راه تعيين ميزان حق
طبابت چيست؟ آيا مقدار تعيين شده توسط
دولت، در هر شرايطى قابل دريافت است و
پزشک مديون نخواهد بود؟
جواب:
اگر طبق تعرفه‌هاى معين شده، گرفته شو...
سؤال:
براي انجام طراحي سيستم‌هاي اپتيكي،
به تهية نرم‌افزارهاي طراحي نياز بود.
با مشخص‌بودن منابع فروش اين
نرم‌افزارها و امكان تهيه و خريد آنها
با قيمت اصلي، ما نرم‌افزار مورد نياز
خود را به‌صورت قفل شكسته و با قيمت
كمتر از قيمت اصلي تهيه كرده‌ايم. حكم
...
سؤال:
بعضي از افراد در نيروهاي مسلح در
جايگاه مصوب مشغول به خدمت هستند؛ اما
به تناسب جايگاه، فعاليت و تلاش مؤثر
ندارند، اين موضوع چه حکمي دارد؟
جواب:
کوتاهي در فعاليت و تلاش متناسب با
جايگاه و مأموريت واگذاري ضمان شرعي و
قانوني دارد.
منبع: جزوه احکام ...
سؤال:
تشريح جنين سقط شده در تمامى مراحل
عمرش، براى دستيابى به اطلاعاتى در علم
بافت شناسى، با توجه به اينکه وجود درس
تشريح در دانشکده پزشکى ضرورى است، چه
حکمى دارد؟
جواب:
اگر نجات جان نفس محترمى يا کشف مطالب
پزشکى جديدى که جامعه به آن نيازمند است
و يا د...
سؤال:
آيا دريافت حق طبابت قبل از بهبودى
بيمارى، طبق روش مرسوم صحيح است؟
جواب:
فى نفسه منعى ندارد.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام
صادق علیه السلام
سؤال:
آيا در ارزيابي دوره‌اي پرونده‌ها
اشاره به سوابق منفي گذشته که به‌طور
کامل اثبات نشده‌اند، ولي قابل ردّکردن
هم نيست، صحيح است؟ يا بايد وضعيت حال
افراد بررسي و ثبت شود؟
جواب:
تا زماني که قانوناً تخلفي ثابت نشده
باشد، اثري بر آن مترتب نمي‌شود و
استن...
سؤال:
آيا نبش قبور اموات اعم از اينکه در
قبرستان مسلمانان باشند يا غير آنها،
براى دستيابى به استخوان آنان به منظور
استفاده هاى آموزشى در دانشکده پزشکى
جايز است؟
جواب:
نبش قبور مسلمانان براى اينکار جايز
نيست، مگر آنکه نياز فورى پزشکى براى
دستيابى به آن...
سؤال:
اگر پزشک در طبابت خود کمال دقت و تلاش
را براى بهبودى بيمار انجام دهد ولى
بهبودى براى وى حاصل نشود، آيا پزشک
نسبت به حق ويزيت مديون است يا نه؟
جواب:
در فرض سؤال مديون نيست.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
ز...
سؤال:
در بعضي پروژه‌هاي فرهنگي و هنري، در
چاپ و تعداد پوسترها و پلاكاردها افراط
مي‌شود تا اندازه‌اي که پس از اتمام آن
همايش و مناسبت‌ها و غيره از همان
پلاكاردها و پوسترها براي پاك‌كردن درب
و ديوار و غيره استفاده مي‌شود،
به‌طوري كه هزينة تمام‌شده براي اين...
سؤال:
در بازرسي از رده‌ها مشاهده مي‌شود که
ناظران و بازرسان، به‌دنبال مچ گيري و
کشف نقاط ضعف و... مي‌باشند و از انعکاس
نقاط قوت خودداري مي‌کنند. آيا در شرع
مقدس اسلام، فلسفة وجودي نظارت و بازرسي
بر اين اصل است يا خير؟ آيا چنين نگرشي
به نظارت و بازرسي شر...
سؤال:
آیا دانشجوی پزشکی که موظف به تشریح است
باید از کم و کیف چگونگی تهیه اجساد برای
تشریح آگاهی یابد یعنی تجسس کند که آیا
مسایل شرعی رعایت شده است یا نه؟
جواب:
تجسس لازم نیست.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
ز...
سؤال:
همانطورى كه به احتمال زياد شنيده‌ايد
اكثر پزشكان از بيمارانى كه مى‌خواهند
عمل كنند مبلغى پول به عنوان حق الزحمه
عمل جراحى (كه به زيرميزى مشهور شده) مى
گيرند، حال مى خواستم بدانم اين پول چه
حكمى دارد؟ حلال است يا حرام است؟
جواب:
پزشك اگر كارمند دو...
سؤال:
خريد سي دي هاي رايت شده كه سازندة
آن حكم به غير قانوني بودن رايت آن داده
است، چيست؟
جواب:
بنا بر احتياط واجب، در نسخه‌برداري و
تكثير آن بايد حقوق صاحبانشان كسب اجازه
از آنان رعايت شود.
منبع: کتاب احکام فرهنگی - هنری/ بر اساس
فتاوای امام خامن...
سؤال:
اینجانب دانشجوي رشته پزشكى هستم. گاهی
هنگام تشریح مجبور به مس کسانی که از
دنیا رفته اند می شویم و نمی دانیم که آن
اموات مسلمان هستند یا خیر، و غسل داده
شده اند یا خیر . ولی مسئولین می گویند که
این اجساد غسل داده شده اند با توجه به
این مطالب امیدوار...
سؤال:
صدور گواهي نادرست پزشكي براي بيمار،
سهواً و يا عمداً از طرف پزشك چه حكمي
دارد؟
جواب:
صدور گواهي دروغ جائز نيست.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام
صادق علیه السلام
سؤال:
مزاياي شغل برخي از دانشجويان دافوس در
دورة كوتاه‌مدت آن به‌هنگام اعزام به
دوره قطع مي‌گردد. آيا ازنظر شرعي
مسئوليتي متوجه واحد خدمتي مي‌باشد يا
خير؟
جواب:
بستگي به ضوابط و مقررات سازماني دارد.
منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای
امام خامنه‌ای/...
سؤال:
بنده در يكي از مراكز درماني جراحي قلب
استانها، مشغول فعاليت مي‌باشم. از
ابتداي سال جاري مسئول اين مركز با
هماهنگي مسئولان بالاتر، از جمله مسئول
هيئت امناء ارزي پزشكي ايران، فرانشيز
بيماران جراحي قلب را افزايش داده است و
آن مبلغ بين تمامي پزشكان و ...
سؤال:
آيا معاونت نظارت، در كار تشكيلاتي
افراد مي‌تواند نظارت داشته باشد، يا
در امور شخصي آنها؟ محدودة تحقيق و
بررسي ازنظر شرعي تا کجاست؟
جواب:
تابع ضوابط و مقررات و شرح وظايف
سازماني است و محدودة کاري نظارت را
قانون و مقررات تعيين مي‌کند و تخلف از
آن ...
سؤال:
مادري است كه پسر بزرگش به رحمت خدا
رفته و از جهت بيمه تحت تكفل و بيمه
ايشان بوده در صورتي كه قبلاً پسر
ديگرش، وي را تحت تكفل خود نموده بود.
موضوع كه از بيمه سؤال شد اظهار داشتند
هر فرد بايد يكجا بيمه باشد و اولويت
با بيمه اولي است در صورتي كه مادر...
سؤال:
مبالغ ناچيزي كه متعلق به كاركنان
مي‌باشد گاه به‌علت انتقال، دسترسي به
آنها توسط امور مالي مقدور نمي‌باشد.
وظيفة شرعي مسئولان دراين‌گونه موارد
چيست؟
جواب:
مسئولان بايد براساس مقررات مسئله را
پيگيري نموده و در اوّلين فرصت پس از
انتقال کارکنان به مح...
سؤال:
حکم خريدن روزنامه‌ها و مجلاتي كه به
هر عنوان، چه راستي و چه چپي، موجب تضعيف
نظام جمهوري اسلامي مي‌شود، چيست؟
جواب:
خريدوفروش نوشته‌جاتي كه موجب تضعيف
نظام جمهوري اسلامي باشد، جايز نيست.
منبع: کتاب احکام فرهنگی - هنری/ بر اساس
فتاوای امام خامنه...
سؤال:
نقش افراد رابط در معاملات براي تحصيل
درآمد چه حکمي دارد؟
جواب:
دادن مبلغي به شخص حقيقي يا حقوقي براي
تحصيل درآمد و نيز وساطت فردي براي عمل
مذکور مانع ندارد، ولي تحويل‌گيرندة
پول بايد شرعاً و قانوناً چنين حقي را
داشته باشد و مزاحم کار اصلي که بر ...
سؤال:
آيا ناهماهنگي بين حوزة نمايندگي و
ساحفا در انتصاب مديران، بدون استعلام
امنيتي و مكتبي موجب ضمان است؟
جواب:
ناهماهنگي بين دو حوزة (نمايندگي و حفا)
اگر موجب اخلال در امور و خسارت بر
سازمان گردد جايز نيست و اگر اين امر
موجب تضييع حقوق فرد يا سازمان ...
سؤال:
آيا جهت امر آموزش بالينى دانشجويان و
انترنها و رزيدنتها مجاز هستيم شرح حال
مريض و بعضاً اسرار وى را در جمع پزشکان
مطرح کنيم يا خير؟
جواب:
جایز نیست، مگر آنکه درمان بیماری
متوقف بر بیان آن مطالب باشد. ولی بدون
ذکر نام و بر فرض نامعلوم بودن بیمار،
...
سؤال:
در صورت خُلف وعدة کارفرما در پرداخت
اعتبار پروژه و دروغ‌گو پنداشته شدن
پيمانکار، تکليف چيست؟
جواب:
بايد براساس قوانين و مقررات برخورد
لازم صورت پذيرد.
منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس
فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم
هدایت/ پژوهشگاه علوم اسل...
سؤال:
به‌كارگيري افراد غيرمتخصص يا
كم‌تعهد، بيش از مدت‌زمان قانوني در يك
پست، صرفاً به‌دليل هماهنگي با مسئول
بالاتر يا توجيهات ديگر چه وجه شرعي
دارد؟ آيا كاركنان براي تغيير و
جابه‌جايي افراد ناصالح براي پست‌هاي
حساس شرعاً وظيفه‌اي دارند؟
جواب:
اگر خلاف...
سؤال:
انجام دادن تحقيق و پژوهش در مورد حجامت
و فصد (و ساير موضوعات پزشکى مشابه که در
روايات موجود است)، مطابق با
استانداردهاى علمى بين المللى و بررسى
آمارى نتايج حاصل از آن، از نظر شرعى چه
وجهى دارد؟
جواب:
فی نفسه منعی ندارد.
منبع: جزوه احکام بهداشت و...
سؤال:
با توجه به اتفاق فقها در حکم «حرمت
اضرار به نفس» مبناى حکم جواز «پيوند
اعضا» چيست؟ چنانچه مبناى اين حکم اهميت
«حفظ جان مسلمان» در برابر «حرمت اضرار
به نفس» باشد، اين سؤال مطرح مىشود که
اگر شخص اهدا کننده عضو شيعه و شخص
گيرنده عضو، غير شيعه يا غير ...
سؤال:
سازمان بيمه تأمين خدمات درماني
نيروهاي مسلح همانند ساير بيمه‌هاي
درماني، براي هر يك از افراد تحت پوشش
خود دفترچه درماني بنام شخص صادر و در
اختيار گذاشته است. چنانچه دفترچه مذكور
توسط شخص غيرصاحب دفترچه، مورد استفاده
قرار گيرد، از نظر شرعي چه حكمي خ...
سؤال:
کار کردن شرکت‌ها با پول پرسنل سپاه و
غير آن و پرداخت حداقل سود به آنها چه
حکمي دارد؟
جواب:
اگر براساس قانون و شرع صورت پذيرد،
جايز است.
منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس
فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم
هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق...
سؤال:
آيا مسئولان نظارت و نمايندگي ها و
بازرسي مجاز به دخل و تصرف در وظايف خود
به اسم تعامل با مسئولان بالاتر هستند
يا خير؟
جواب:
مسئولان بايد براساس وظايف قانوني خود
عمل کنند و تخلف از آن جايز نيست.
منبع: جزوه احکام نظارت و بازرسی/ بر
اساس فتاوای ام...
سؤال:
اگر آزمايشات طبى روى حيوانات انجام
شود و در پايان، حيوانات از بين بروند،
صرف نظر از ضمان، آيا چنين کارى براى
پيشرفت پزشکى جايز است؟
جواب:
فى نفسه منعى ندارد لکن بايد طورى عمل
شود که موجب اذيت و آزار حيوان نشود.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ ...
سؤال:
پیوند اعضای مسلمان به غیر مسلمان و بر
عکس چه حکمی دارد؟
جواب:
در اهدای عضو جهت پیوند، فرقی نیست که
گیرنده مسلمان باشد یا غیر مسلمان.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام
ص...
سؤال:
در اكثر بيمارستان‌هاي دولتي و خصوصي،
پزشكان متخصص جراحي مبلغي خارج از تعرفه
مصوب وزارت بهداشت و درمان از بيماران
دريافت مي‌نمايند. به عنوان مثال، جراح
به بيمار مي‌گويد: بنده يك ميليون تومان
از شما دريافت مي‌كنم و اين عمل را
انجام مي‌دهم و هزينه بيم...
سؤال:
آيا لمسِ بدن زن و نگاه کردن به آن
توسط پزشک مرد هنگام معاينه، جايز است؟
جواب:
درصورتى که درمان منوط به برهنه کردن
بدن زن در برابر پزشک مرد و لمس و
نگاه‌کردن به آن باشد و معالجه با
مراجعه به پزشک زن امکان نداشته باشد،
اشکال ندارد.
منبع: جزوه اح...
سؤال:
قطع اعضاى مرده در صورتهاى ذيل چه حکمى
دارد؟
1: وصيت کرده بر اينکه اعضاى او را پس از
مرگ براى پيوند جدا کنند؟
2: وصيت نکرده ولى حفظ جان مسلمان بر آن
متوقف است؟
جواب1:
با اجازه ولىّ ميّت مانع ندارد.
جواب2:
در اين صورت اشکالى نيست.
منبع: جزوه...
سؤال:
ملكي كه واحد بهداري در آن واقع شده
است، از اماكن مصادره شده به حكم دادگاه
انقلاب اسلامي است. خواهشمند است تكليف
اينجانب را از لحاظ غصبي بودن يا نبودن
اين ملك روشن فرمائيد. چون كه در اين
مكان نماز مي‌خوانم و منبع درآمد
اينجانب از اين مكان است. پس كا...
سؤال:
بعضي از مواقع در بازرسي‌هاي نظارتي
براي جلوگيري از ورود هرگونه اشياي
ممنوعه به داخل مجموعه‌هاي نظامي، کمد
لباس سربازان مورد بازرسي غيرمترقبه
قرار مي‌گيرد؛ اين نوع تفتيش وسايل
شخصي سربازان چه حکمي دارد؟
جواب:
درصورت اقتضاي مصلحت اهم و حکم قاضي،
اش...
سؤال:
آيا استفاده از عروق و رگهاى جسد شخص
متوفّى براى پيوند به بدن يک فرد بيمار،
جايز است؟
جواب:
اگر با اذن ميّت در دوران حياتش و يا با
اذن اولياى او بعد از مردنش باشد و يا
نجات جان نفس محترمى منوط به آن باشد،
اشکال ندارد.
منبع: جزوه احکام بهداشت و د...
سؤال:
اينجانب در طي چندين سال گذشته، از
افراد خيّر و نيكوكار جهت درمانگاه
ابوالفضل العباس(ع) سپاه امكاناتي مثل:
وجه نقد، وسايل خنك‌كننده، تجهيزات
پزشكي، ارتباطي و غيره و... جمع‌آوري
كرده‌ام. امّا مسئولان سپاه شهرستان،
بعضي از آنها را به ناحيه مقاومت بسيج...
سؤال:
فروش ارز دريافت‌شده به نرخ دولتي به
قيمت آزاد، با آنکه دولت خريدوفروش آزاد
دلار و ارز را ممنوع کرده، چه حکمي دارد؟
جواب: تخلف از مقرّرات دولت اسلامي جايز
نيست.
منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس
فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم
هدایت/ پژوهشگاه...
سؤال:
آیا در معاینه بیمار توسط پزشک تفاوتی
بین بیمار مسلمان و غیر مسلمان وجود
دارد؟
جواب:
در عدم جواز لمس بدن نامحرم بین بیمار
مسلمان و غیر مسلمان تفاوتی وجود ندارد.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدایت/ ...
سؤال:
در قرارداد پيمانکاري، هيچگونه زماني
بابت تعيين نحوة پرداخت در صورت
وضعيت‌ها مشخّص نمي‌شود و در صورت
تعيين نيز به آن عمل نمي‌شود. اين موضوع
براي پيمانکار خسارت در پي دارد. اين
اقدام شرعاً چه حکمي دارد؟
جواب:
جايز نيست.
منبع: جزوه احکام سازندگی/ ...
سؤال:
آيا در قرنيّه اى که از بدن ميّت جدا
شده و به بدن انسان ديگرى پيوند زده مى
شود و در حالى که اين کار غالباً بدون
اجازه اولياء ميّت انجام مى شود، ديه
واجب است؟ و بر فرض وجوب، مقدار ديه هر
يک از چشم و قرنيّه چقدر است؟
جواب:
برداشتن قرنيّه از بدن م...
سوال :
اگر دراثر رابطه، نيرويي شغل کارکنان
ديگر را بگيرد (غصب نمايد) و از
حقوق‌ومزاياي آن استفاده كند، حكم شرعي
آن چيست؟ و ديگر کارکنان دراين‌مورد چه
وظيفه‌اي دارند؟
جواب :
اولاً توجه شود که جايگاه‌ها و مشاغل
سازماني متعلق به افراد نيست، بلکه
متعلق به ...
سؤال:
حکم فقهي بررسي و بازديد غيرمترقبه
تلفن همراه و... دانشجويان و پايوران
چيست؟
جواب:
اين کار ورود به حريم خصوصي افراد محسوب
شده، بدون حکم قاضي جايز نيست.
منبع: جزوه احکام نظارت و بازرسی/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدایت/ پژوهشگاه ع...
سؤال:
لمس بیمار از روی لباس توسط پزشک نامحرم
چه حکمی دارد؟
جواب:
لمس بدن بیمار نامحرم از روی لباس توسط
پزشک نامحرم فی نفسه اشکال ندارد.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام
صادق...
سؤال:
براثر قصور سازمان، بسياري‌از پرسنل
به‌علت تأخير در عملكرد حق‌وحقوق
متضرّر مي‌شوند، آيا از بودجة داخلي
سازمان اجازة تأمين حق‌وحقوق آنان وجود
دارد يا خير؟
جواب:
اگر برخلاف مقررات مالي سازمان باشد
جايز نيست.
منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای
ام...
سؤال:
در قرارداد پيمانکاري، پيمانکار در
ازاي ديرکرد پرداخت مبلغ قرارداد تنها
مي‌تواند تقاضاي تمديد مدت قرارداد خود
را بنمايد و هيچ ادعايي از بابت سود پول
و ضرروزيان و جريمة ديرکرد نمي‌تواند
داشته باشد. اين مسئله چه حکمي دارد؟
جواب:
بايد براساس مفاد قرا...
سؤال:
در صورتى که شکم بيمار توسط دستيار زن
باز شود، با توجه به اينکه نظر به پوست و
ظاهر شکم صورت نمى‌‌گيرد و بيشتر داخل
شکم مشاهده مىشود، آيا پزشک مرد
مىتواند به عمل بستن لوله‌ها
بپردازد؟
جواب:
نگاه به باطن بدن زن و ظاهر آن فرقى
ندارد و در هر دو صو...
سؤال:
قطع اعضاى غير رئيسه از شخص زنده چه
حکمى دارد؟
جواب:
اگر حفظ نفس محترمى موقوف بر آن باشد و
ضرر معتنابهی برای اهدا کننده نداشته
باشد با اجازه او جايز است.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدایت/ پژوهشگا...
سؤال:
پول گرفتن در برابر اعضاى جدا شده چه
حکمى دارد؟
جواب:
مانع ندارد و مىتواند در مقابل
واگذارى حق اختصاص يا در مقابل اجازه
دادن پول بگيرد.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی اما...
سؤال:
قريب سه‌سال حقوق ماهيانه و پاداش را
دريافت داشته ام، ولي عرفاً و قانوناً
سالي يك‌ماه حقوق به نام سنوات خدمت نيز
به كارمند پرداخت مي شود. آيا شرعاً
اين مبلغ قابل پرداخت است يا خير؟
جواب:
اگر متعارف و قانوني باشد گرفتن آن مانع
ندارد.
منبع: جزوه ...
سؤال:
با توجه به اهميّت پيوند کليه براى نجات
جان بيماران، پزشکان به فکر افتاده
اند که يک بانک کليه ايجاد کنند و اين
بدين معنى است که افراد زيادى به‌طور
اختيارى مبادرت به اهداء يا فروش کليه
مى کنند، آيا فروش يا اهداى کليه يا هر
عضو ديگرى از بدن به‌طور ا...
سؤال:
آيا مرد مىتواند برای معاینه و معالجه
نزد دکتر زن نامحرم رود در حالی که
مستلزم لمس باشد؟
جواب:
با امكان لمس از روى لباس يا با دست كردن
دستكش هنگام معالجه فی نفسه مانع ندارد
وبهتر است اگر ضرورت ندارد مرد به دكتر
زن مراجعه نكند وچنانچه مستلزم لمس ...
سؤال:
علاقمند هستم اعضاى خود را هديه کرده و
از بدن من بعد از مردنم استفاده شود و
تمايل خود را هم به اطلاع مسئولين
رسانده ام. آنان نيز از من خواسته اند
که آن را در وصيّت‌نامه خود نوشته و
ورثه را هم از خواست خود آگاه کنم، آيا
چنين حقّى را دارم؟
جواب:
ا...
سؤال:
با سلام و عرض ادب خدمت شما.مدتی است که
هنگام رابطه با همسرم به وجود همزمان یک
زن دیگر فکر میکنم و بعد از رابطه به شدت
از این طرز فکر پشیمان و زجر میکشم و
راجع به این موضوع نمیتوانم حضوری با
کسی مشورت کنم خواهش میکنم به من و
زندگیم کمک کنید
جواب:
...
سؤال:
آيا مرد مىتواند نزد زن نامحرم حجامت
کند؟
جواب:
با توجه به اينكه حجامت مستلزم نظر به
بدن مرد و احياناً لمس است جايز نيست.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام
صادق علیه ال...
سؤال:
آيا معاينه افراد غير بيمار براى کنترل
سلامتى آنها، توسط پزشك نامحرم جايز
است؟
جواب:
اگر مستلزم لمس و نظر باشد و ضرورت
نباشد جايز نيست.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام...
سؤال:
آيا ناظر شبکه نظارتي مي‌تواند براي
رسيدن به صحت و سقم گزارش‌ها در امور
فردي و زندگي شخصي فرد مورد نظر تجسس
نمايد؟
جواب:
تحقيق در مورد افراد تا تحصيل اطمينان
به صلاحيت شخص تا جايي که جنبة تجسس در
احوال شخصي افراد پيدا نکند، اشکال
ندارد.
منبع:جزوه...
سؤال:
در بحث مسائل مالي و اقتصادي ازنظر فقهي
حدود اختيارات فرمانده در هزينه‌كرد
بودجه و امكانات چگونه است؟ آيا
[فرمانده] بنابه‌تشخيص خود مي‌تواند
جهت ايجاد درآمد، بودجة سازمان را در
كاري خاص سرمايه‌گذاري کند و از سود آن
كار، امور سازمان را انجام دهد و اگ...
سؤال:
اختيارات فرماندهان درراستاي بودجه و
امكانات دولتي تا چه حد است؟ آيا بنابر
نياز و اضطرار مي‌توانند درراستاي
برنامه‌هاي شهدا و ديدار با خانوادة
كاركنان و غيره استفاده نمايند؟
جواب:
در حدّي است که قانون و مقررات معين
کرده است. در شرايط اضطراري با اج...
سؤال:
نگاه کردن به عورت دیگری چه حکمی دارد؟
جواب:
نگاه كردن به عورت ديگرى چه محرم باشد
چه نامحرم، حرام است و تنها نگاه كردن زن
و شوهر به عورت يكديگر اشكال ندارد.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدایت/ پژوه...
سؤال:
برخي فرماندهان براي حمايت‌از كاركنان
به‌دليل محكوم شدن در محاكم قضايي، ديه
يا مالي را كه طبق نظر قاضي مقرر شده است
پرداخت مي‌كنند، حكم شرعي آن چيست؟
جواب:
چنانچه ضوابط و مقررات چنين اجازه و
اختياري به فرماندهان داده باشد
عنداللزوم اشکال ندارد.
م...
سؤال:
آيا غير از شوهر، نگاه‌کردن افراد ديگر
به عورت زن حتّى پزشک، به‌طور مطلق حرام
است؟
جواب:
نگاه‌کردن غير از شوهر حتّى پزشک و
بلکه پزشک زن به عورت زن حرام است، مگر
هنگام اضطرار و براى درمان بيمارى.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای ام...
سؤال:
آيا از بودجة سازمان كه در اختيار
فرمانده است مي‌توان درجهت قرض‌الحسنه
و يا كمك كوتاه مدت به پرسنل خود
استفاده نمود؟
جواب:
اگر در قوانين و مقررات چنين اختياري به
فرمانده داده شده باشد، اشکال ندارد
والاّ جايز نيست.
منبع: جزوه احکام مالي / بر اساس...
سؤال:
منابع در تحقيقات براي امور انتصابات
يا ترفيعات و ... بايد داراي چه شرايطي
باشند تا سخن آنان مورد پذيرش واقع
گردد؟
جواب:
منابع در تحقيقات بايد از افراد مورد
اطمينان، متدين، آگاه و داراي تشخيص
درست باشند و چنانچه مقررات سازماني
شرايط منابع تحقيق را...
سؤال:
آيا سازمان مي‌تواند در مواردي چون
تشخيص صلاحيت شغلي و شخصيت افراد، يا
ارزيابي عملکرد فرد يا رده و... از ناظران
و بازرسان مخفي استفاده کند؟
جواب:
با رعايت مقررات مربوط، اشکال ندارد.
منبع: جزوه احکام نظارت و بازرسی/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ ا...
سؤال:
نگاه‌کردن پزشک زن به عورت زن ديگر و
لمس آن در صورتى که معاينه آن به وسيله
آينه امکان داشته باشد، چه حکمى دارد؟
جواب:
در صورتى که نگاه‌کردن با آينه ممکن
باشد و نگاه‌کردن مستقيم و لمس ضرورتى
نداشته باشد، جايز نيست.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان...
سؤال:
اگر فردي به وظايف خود دربارة تحقيق و
تفحص در امر انتصاب عمل کند، تا جايي که
براي او يقين حاصل شود که اين فرد براي
تصدي مسئوليت مناسب‌ترين گزينه است و
او را معرفي کند، اما بعد از مدتي روشن
شود که تحقيقات درست نبوده و وي صلاحيت
تصدي اين پست را نداشته...
سؤال:
آيا پنهان‌کاري بازرس و ناظر، نسبت به
هويت واقعي خود در تحقيقات مصداق دروغ
است؟
جواب:
پنهان‌کاري بدون دروغ‌گويي، مصداق
دروغ نيست.
منبع: جزوه احکام نظارت و بازرسی/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام
صادق ع...
سؤال:
آيا براى پزشک زن نگاه‌کردن و لمس عورت
زن براى معاينه و تشخيص بيمارى جايز
است؟
جواب:
جايز نيست مگر در موارد ضرورت.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام
صادق علیه السلام
سؤال:
اگر عضوی از بدن میت غیر مسلمان به بدن
انسان زنده وصل شود و عرفاً عضو بدن او
محسوب شود آیا نماز خواندن با آن جایز
است؟
جواب:
اگر عرفاً جزو بدن او محسوب شود حکم
سایر اعضای او را دارد (و لمس آن و نماز
خواندن با آن اشکال ندارد.)
منبع: جزوه احکام به...
سؤال:
برخي مواقع از پول هايي كه براي يك
پروژه تخصيص داده شده به‌علت صرفه
جويي مقاديري اضافه مي‌آيد كه به تشخيص
مسئول در مواردي ديگر هزينه مي‌گردد،
حكم اين موارد چيست؟
جواب:
اگر در قوانين و مقررات چنين اختياري به
مسئول داده شده باشد اشکال ندارد؛ در
غي...
سؤال:
در بازرسي‌هاي نوبه‌اي، برخي کارکنان
با انجام اقدامات فريبنده، تصوير بسيار
مطلوبي ارائه مي‌کنند و بازرس هم
براساس ظواهر، گزارش را به رده‌هاي
مافوق ارسال مي‌کند و رده يا فرد مورد
نظر تشويق مي‌شود. حال سؤال اين است،
حقوق تضييع‌شده در اين مورد برعهدة
ک...
سؤال:
پس از پيوند عضو حکم آن از نظر طهارت و
نجاست در حالات زير چگونه است؟
الف) در ابتداى عمل جراحى که پيوند
صددرصد برقرار نشده است.
ب) با گذشت زمان که پيوند صددرصد برقرار
شده است.
جوا ب:
الف: اگر هنوز ميته باشد، نجس است.
ب: چنانچه صدق ميته به آن نکن...
سؤال:
درحوزة فرماندهي، اختيار فرمانده
درخصوص هزينة اعتبارات خارج از برنامه
با صلاحديد شخص فرمانده و عدول از
برنامة مصوّب ساليانه چه حكمي دارد؟
جواب:
عدول‌از برنامة مصوّب ساليانه جايز
نيست مگر در شرايط اضطراري، آن‌هم
درحدّ اختيار قانوني.
منبع: جزوه اح...
سؤال:
در حوزة انتصاب مديران، محقق تا چه
ميزان مي‌تواند تحقيق و تجسس نمايد؟
جواب:
تحقيق در مورد افراد تا تحصيل اطمينان
به صلاحيت شخص براي تصدي مسئوليت تا
جايي که جنبة تجسس در احوال شخصي افراد
پيدا نکند، اشکال ندارد.
منبع:جزوه احکام نظارت و بازرسی/ بر
ا...
سؤال:
اتاق عمل گاهی جراحی روی اندام تناسلی
بیمار توسط جنس مخالف انجام می گیرد در
این موارد تکلیف دیگر پرسنل اتاق عمل
(غیر از پزشک معالج) نسبت به نظر و لمس
نامحرم چیست؟
جواب:
جایز نیست مگر در فرض ضرورت براى
معالجه.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
...
سؤال:
يکى از مجروحين جنگ از ناحيه بيضه
هايش زخمى شده، به‌طورى که منجر به قطع
آنها گشته است، آيا استفاده از داروهاى
هورمونى براى حفظ قدرت جنسى و ظاهر
مردانه اش براى او جايز است؟ و اگر
تنها راه دستيابى به نتايج مذکور و پيدا
کردن قدرت بچه دار شدن، پيوند ...
سؤال:
آيا کاشت مو در سر براى کسى که موهاى سرش
سوخته است و در انظار عمومى مردم از اين
جهت رنج مى برد، جايز است؟
جواب:
اين کار فى نفسه اشکال ندارد به شرط
اينکه از موى حيوان حلال گوشت و يا موى
انسان باشد.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوا...
سؤال:
گاهي اوقات مسئولان تأييد صلاحيت و
بازرسي براي تحقيقات دربارة همكاران،
مراجعه مي‌كنند؛ اگر واقعيت را بگوييم
همكار متضرر مي‌گردد، دراين‌صورت،
تکليف ما چيست؟
جواب:
پاسخ‌گويي در چهارچوب مقررات قانوني و
شرعي براي کشف حقيقت نه‌تنها اشکال
ندارد، بلکه گا...
سؤال:
کلمه «ضرورت» به عنوان شرط جواز لمس زن
يا نظر به او توسط پزشک، زياد تکرار مى
شود، «ضرورت» چه معنايى دارد و حدود آن
کدام است؟
جواب:
مراد از ضرورت در فرض سؤال اين است که
تشخيص بيمارى و درمان آن متوقف بر لمس و
نظر باشد و حدود ضرورت هم بستگى به
مقدار...
سؤال:
با توجه به اينکه تمام مراجع بر اين
عقيده‌اند که خانمها نمى‌توانند
آستين خود را براى آمپول يا فشار خون يا
نبض گرفتن و غيره در مقابل نامحرم بالا
بزنند، مگر در مقام اضطرار، لطفاً
اضطرار را توضيح دهيد.
جواب:
اضطرار يک مفهوم عرفى است و تشخيص آن
مختلف...
سؤال:
گاهي برحسب ضرورت و براي انجام بهتر
مأموريت، بودجة برنامه‌اي را در برنامة
ديگر هزينه مي‌کنيم. اين اقدام ازنظر
شرعي چه حکمي دارد؟
جواب:
صرف بودجه فقط در مواردي که براي آن
منظور شده مجاز است و درغير آن جايز
نيست.
منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاو...
سؤال:
گاهي منبع تحقيق موضوعي خاص را درخصوص
فرد مورد تحقيق بيان مي‌کند که درجهت
تحقيقات کاربرد ندارد، شنيدن اين موضوع
چه حکمي دارد؟ و آيا مي‌توان از آن در
ارزيابي استفاده کرد؟
جواب:
حدود و چهارچوب تحقيقات را قوانين و
مقررات مربوط معين کرده است و تخطي از...
سؤال:
بعضی از موسسات اقدام به معاینه عورت
متقاضیان استخدام می نمایند، این عمل چه
حکمی دارد؟
جواب:
جایز نیست.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام
صادق علیه السلام
سؤال:
گاهي بودجه‌اي در اختيار مسئولان
معاونت‌هاي سپاه قرار مي‌گيرد و
به‌صراحت اعلام مي‌شود که مبلغي از آن
به‌عنوان دستمزد و يا حق‌العمل به
پرسنل تحت‌امر تعلق گيرد، ولي مسئول آن
معاونت به بهانه‌هاي مختلف، ازجمله
حلال وحرام و يا اينكه دستورالعمل
ندارد، آ...
سؤال:
آيا معاينه عورت افراد توسط يک مؤسسه
نظامى جايز است؟
جواب:
کشف عورت ديگران و نگاه‌کردن به آن و
وادار کردن صاحب عورت به کشف عورت در
برابر ديگران جايز نيست.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدایت/ پژوهشگ...
سؤال:
براي يكي از رده‌ها مبلغي جهت ساخت
پايگاه آمده و قرار بود براي بازسازي و
تكميل خودرو در آينده بودجه بيايد، آيا
مي‌توان بودجة پايگاه را براي بازسازي
و تكميل خودروي رده، به‌دليل ضروري
بودن آن براي پايگاه، استفاده كرد تا
درآينده كه بودجة خودرو مي‌آيد ب...
سؤال:
آيا به خاطر حفظ فضاى استريل اتاق عمل
مىتوان مجروح را برهنه کرده و از
مقابل انظار پزشکان و پيراپزشکان عبور
داد؟
جواب:
جایز نیست مگر از روی اضطرار.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدایت/ پژوهشگاه علو...
سؤال:
گاه مشاهده مي‌شود بعضي از فرماندهان و
مسئولان به خاطر ارتباط‌هايي كه با
دوستان، آشنايان، همرزمان و هم
ولايتي‌هاي خود دارند از امكانات و
بودجه در اختيار خودشان به آن محل‌ها
كمك مي‌كنند درحالي‌كه از خيلي جاهاي
ديگر هم درخواست مي‌آيد ولي به آن عمل
نم...
سؤال:
اگر قيمت جنسي بيش از عرف بازار به
اداره پيشنهاد شود و در قرارداد منعقد
شود، چه حکمي دارد؟
جواب:
اگر بيش از قيمت عادلانة بازار باشد يا
به کمتر از آن بتوان جنس را از بازار
تهيه نمود، دراين‌صورت، اصل قراردادي
که نمايندة خريد منعقد ساخته باطل است.
...
سؤال:
باتوجه به نداشتن خودرو در قسمت خود از
بودجة برنامه‌ها برداشت كرده و براي
خريد خودرو اقدام كرده‌ايم؛ حكم شرعي
آن چيست؟
جواب:
بودجه و اعتبارات بايد در همان موارد
مصوّب و تخصيص يافته هزينه شود و تخلّف
از آن جايز نيست، مگر اينکه در قوانين و
مقررات ...
سؤال:
آيا فرمانده يا مدير مي‌تواند برخي از
اعتبارات دولتي را که تا پايان سال مالي
هزينه نشده، به عنوان ذخيره‌سازي
براي سال آينده، به خريد کالاهاي مورد
نياز اختصاص داده و آن را هزينه کند يا
نه؟
جواب:
اگر خريد اين کالاها مطابق مقررات و با
اجازة مسئول صا...
سؤال:
آيا شرعاً مي‌توان بودجه بيت‌المال را
براي چاپ پيام تبريك يا تسليت براي
كاركنان، و همچنين بابت هزينة اياب
وذهاب شركت در مجالس آنان استفاده كرد؟
جواب:
جايز نيست مگر طبق مقررات و اذن كسي كه
شرعاً و قانوناً حق صدور مجوز را دارد.
منبع: جزوه احکام ما...
سؤال:
بعضي مواقع، مبلغي در جايي (امور کارگاه)
هزينه مي‌شود که صحيح است. اما از نظر
قوانين شرکت در پرداخت‌ها طبق ضوابط
کارگاه نمي‌گنجد و بايد به طريق ديگري
پرداخت شود. آيا اين مسئله شرعاً جايز
است؟
جواب:
بايد براساس قوانين و مقررات عمل شود.
منبع: ...
سؤال:
گاهي اوقات مسئولان تحقيق منابعي براي
تحقيق انتخاب مي‌کنند که رابطة خوبي با
فرد مورد تحقيق ندارند و اين امر در
انعکاس موارد بررسي تأثير منفي
مي‌گذارد. سؤال اين است که آيا مسئولان
و متوليان امر تحقيق در انتخاب منابع
تحقيق براي اموري همچون انتصابات و ...
سؤال:
آيا شرعاً مي‌توان بودجه بيت‌المال را
براي چاپ پيام تبريك يا تسليت براي
كاركنان، و همچنين بابت هزينة اياب
وذهاب شركت در مجالس آنان استفاده كرد؟
جواب:
جايز نيست مگر طبق مقررات و اذن كسي كه
شرعاً و قانوناً حق صدور مجوز را دارد.
منبع: جزوه احکام ما...
سؤال:
درصورتي‌که شرکتي براي جذب مشتري از
بانوان استفادة ابزاري مي‌کند و عدم
خريد از اين شرکت موجب ضرر شرکت ما
مي‌شود، آيا خريد از اين شرکت جايز است؟
جواب:
جايز نيست.
منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس
فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم
هدایت/ پژوهشگاه...
سؤال:
آيا کميت در تحقيقات مربوط به احراز
صلاحيت افراد براي تصدي مسئوليت‌ها،
شرعاً شرط شده است؟
جواب:
ميزان و ملاک در تحقيقات، حصول اطمينان
است؛ اما تخطي از قوانين و تفحص در امور
شخصي افراد جايز نيست.
منبع:جزوه احکام نظارت و بازرسی/ بر
اساس فتاوای امام...
سؤال:
سپاه بودجه‌اي براي مصارف دانشجويان
دورة كارداني دانشكده اختصاص داده است،
درصورتي‌كه مبلغي از آن اضافه بيايد،
آيا مي‌توان در ساير بخش‌ها يا براي
رفع مشكلات كاركنان هزينه نمود؟
جواب:
بودجه و اعتبار بايد در همان موارد
مصوّب و تخصيص‌يافته هزينه شود ...
سؤال:
درصورت نياز كاركنان، آيا مسئول اداره
مي‌تواند از بودجة سازمان به‌عنوان
قرض پرداخت كند و پس از دريافت به حساب
سازمان برگرداند؟
جواب:
اگر مسئول طبق مقررات مجاز به چنين کاري
باشد، اشكال ندارد ولي اگر مجاز نباشد،
نمي‌تواند قرض بدهد.
منبع: جزوه احکام...
سؤال:
اگر براى ازدواج، نياز به آزمايش خون
باشد، چنانچه دکتر زن براى اين کار
نباشد آيا دکتر مرد که نامحرم است
مىتواند اين کار را انجام دهد؟ در
صورتى كه دکتر زن وجود دارد ولى در اثر
بى‌‌توجهى و امثال آن، دکتر مرد اقدام
به اين کار مىکند تکليف چيست؟
جوا...
سؤال:
اگر در زمان عقد قرارداد قولِ پرداخت به
پيمانکار در مدت معيني داده شود، اما به
اين زمان تعيين‌شده تا مدتي طولاني عمل
نشود، شرعاً چه حکمي دارد؟
جواب:
براساس مقررات عمل شود.
منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس
فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم
هدای...
سؤال:
با توجه به دستورالعمل جديد مبني‌بر
عدم نياز استعلام از تأييد صلاحيت توسط
بازرسي در برخي انتصابات، ممکن است
فرماندهي اقدام به انتصاب برخي کارکنان
و بسيجياني نمايد که داراي گرايش‌هاي
خاص سياسي باشند، تکليف نظارت و تأييد
صلاحيت چيست؟
جواب:
حدود و...
سؤال:
شخصي تخلف انضباطي كه نوعاً در
آيين‌نامة انضباطي درج گرديده، مرتكب
شده است. آيا ما مجاز هستيم به سليقه يا
صلاحديد خود و با تخفيف با او برخورد
كنيم؟
جواب:
برابر مقررات، برخورد با تخلف با
فرماندهان است و ملاک تصميم [شخص]
فرمانده است.
منبع: جزوه...
سؤال:
همانطور که مستحضر مى‌باشيد تخصصهاى
علوم پزشکى بسيار زياد است و متخصصين
خانم در هر رشته معمولاً در حال حاضر در
ايران به جز در برخى رشته‌ها يا نادر يا
کم مى‌باشند، فلذا در شهرهاى کوچک و
بزرگ نيز بايد به خاطر تعداد زياد
بيماران و تعداد کم پزشک، بيمارا...
سؤال:
كمك به سربازان و کارکنان نيازمند، از
اعتبارات سازماني كه رديف بودجه‌اي خاص
براي آنها درنظر گرفته شده است، يا از
ديگر منابع سازماني كه طبق دستور
فرماندهان پرداخت مي‌شود، چه حكمي
دارد؟
جواب:
درفرض سؤال اگر براساس قوانين و مقررات
باشد، بلامانع است ...
سؤال:
استفاده از اعتبار کارپرداز و کارگاه
براي معرفي افراد به فروشگاه‌هاي مختلف
چه حکمي دارد؟
جواب:
در صورتي که سوء استفاده محسوب شود،
جايز نيست.
منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس
فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم
هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صا...
سؤال:
با توجه به محدوديت مکان و از طرفى لزوم
شستن دستها تا آرنج به طرز مخصوص، آيا
جايز است پرسنل زن و مرد در کنار هم دست
بشويند؟
جواب:
در صورتى که بتوان سرويسهاى شستشو را
اضافه نموده که زن و مرد در مکانهاى مجزا
دستهاى خود را بشويند و يا شستن دستها با
ف...
سؤال:
بعضي از هزينه‌ها در مأموريت‌هاست كه
اجباراً بايد هزينه شود، ولي از لحاظ
سازماني تعريفي براي اينگونه
هزينه‌ها نشده است، آيا اگر اينگونه
هزينه‌ها را در فاكتور ديگر هزينه‌هاي
تعريف شده داخل كنيم و در آن قالب
تسويه حساب كنيم صحيح است يا نه؟
جواب:
...
سؤال:
درصورتي‌که کارپرداز با دستور مافوق
جنسي را خريداري کند، اما وجه در موعد
مقرر پرداخت نشود، مسئول اين ديرکرد چه
کسي است؟
جواب:
بر اساس مفاد قرارداد و قوانين، مسئول
آن تعيين مي‌شود.
منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس
فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات ...
سؤال:
گاهي در مواجه با افراد به‌لحاظ
سازماني نمي‌توانيم واقعيت‌ها را به
آنها بگوييم؛ لذا به‌ناچار مجبور
مي‌شويم، کتمان حقيقت نموده يا کلامي
غيرواقع به آنها بگوييم، آيا اين مورد
از مصاديق دروغ محسوب مي‌شود؟
جواب:
دروغ گفتن و کتمان حقايق که برخلاف
مص...
سؤال:
گاهي اوقات براي شخص ما ثابت مي‌شود که
در بررسي‌هايي که توسط نظارت و بازرسي
صورت گرفته است، قانوني عمل نشده است؛
مثلاً فرد بي‌گناهي، مقصر يا حق مظلومي
ضايع شده است و مواردي ازاين‌قبيل.
پيروي از اين تصميمات براي شخص ما که
آگاه به مسئله بوديم، چه حکمي...
سؤال:
اگر بیمار به اورژانس مراجعه کند و پزشک
به دلیل فقر مالی او را نپذیرد و از
درمان او سرباز زند ویا درمان را به
روزهای بعد موکول کند و در نتیجه به
بیمار آسیبی وارد شود یا بیمار فوت کند
چه کسی ضامن است؟
جواب:
اگر پزشك به دليل آنكه بيمار هزينه
درمان ر...
سؤال:
آيا مي‌توان از محل بودجه و اعتبارات
سازمان، مساعده به كاركنان پرداخت نمود
و شرعاً چه حكمي دارد؟
جواب:
بستگي به ضوابط و مقررات سازماني دارد
والاّ جايز نيست.
منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای
امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/
پژوهشگاه علوم ا...
سؤال:
اگر پزشک به بیمار بگوید فلان دارو فلان
خواص را دارد و بیمار خودش دارو را مصرف
کند و به او آسیبی برسد چه کسی ضامن است؟
جواب:
اگر پزشك در معالجه و درمان مباشرت
نداشته باشد و فقط فوايد دارو را ذكر
كرده و بگويد فلان دارو براى فلان
بيمارى مفيد است، در...
سؤال:
آيا اگر فرمانده يا مدير نظرش اين باشد
که: «مصلحت سازمان و پيشرفت سريع امور،
اقتضاي جابه جايي کدهاي بودجه را
دارد» مي‌تواند دستور جابه جايي کدها
را بدهد؟
جواب:
اگر درقوانين و مقررات چنين اختياري به
مسئول داده شده باشد يا با اجازة مسئول
بالاتر که...
سؤال:
تأخير در صدور تأييديه‌هاي مکتبي و
ساير امور اداري مربوط به انتصابات که
در آن احتمال تضييع حقوق فرد يا سازمان
متصور است، چه حکمي دارد؟
جواب:
اگر تأخيرعمدي و از روي بي‌تفاوتي و
سهل‌انگاري صورت گيرد و موجب تضييع
حقوق قانوني کارکنان گردد، جايز نيست و...
سؤال:
از يگاني بازرسي به عمل مي‌آيد؛ و سپس
بازرسي مبلغي را به عنوان تشويقي به
فرمانده يگان مي‌دهد. فرمانده يگان آن
را بين چند نفر از دوستان خود براساس
سليقه تقسيم مي‌نمايد و شخصي که سزاوار
است بي‌نصيب مي‌ماند، حکم آن براي کسي
که پول را دريافت مي‌نمايد و ...
سؤال:
گر در معاینه و معالجه خسارتی به بیمار
وارد شود یا موجب مرگ وی گردد، در چه
مواردی پزشک ضامن خواهد بود؟
جواب:
1. پزشك هم به لحاظ علمى كوتاهى كرده
باشد (يعنى به لحاظ فنون پزشكى تخصص لازم
را كسب نكرده باشد) و هم در عمل كوتاهى
ورزد، (يعنى در معالجه بي...
سؤال:
اگر بعضي فرماندهان و مسئولان از
بودجه‌اي که براي خريد غذا و ميوة جلسات
و مهمان‌هاي اداري دراختيار دارند در
موارد ديگري مصرف نمايند چه حکمي دارد؟
جواب:
مصرف نمودن اموال دولتي در غير مواردي
كه اجازه داده شده، درحكم غصب است و موجب
ضمان مي‌باشد، مگرآ...
سؤال:
جريمة نقدي کارکنان کارگاه به دليل عدم
رعايت قوانين کارگاه چه حکمي دارد؟
جواب:
براساس قوانين و مقررات جايز است.
منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس
فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم
هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق
علیه السلام
سؤال:
بعضاً بي توجهي و عدم دقت نظر مسئولان
بازرسي نمي‌تواند نيروهاي مسلح را به
اهداف اصلي و آرمان‌هايشان نزديک کند،
در اين مورد آيا مسئولان بازرسي که
کوتاهي کرده‌اند، ضامن‌اند؟
جواب:
قصور در اين زمينه جايز نيست و اگر موجب
ايراد خسارت به بيت‌المال گردد...
سؤال:
آيا مي‌توان بودجه يك قسمت را به قسمت
ديگر اختصاص داد (مثلاً بودجه
خانواده‌ها را به اضافه‌كاري
كاركنان)؟
جواب:
تابع قوانين و مقرّرات مربوط است و اگر
با اجازة قانوني مسئولان مربوط باشد
اشكال ندارد.
منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای
امام خامنه...
سؤال:
ديدن فيلم هاي ايراني كه پس از انقلاب
توليد شده‌اند و در آنها زنان با حجاب
ناقص ظاهر مي‌شوند و گاهي بدآموزي
هايي نيز دارند، چه حكمي دارد؟
جواب:
اصل مشاهدة اين فيلم‌ها اگر به‌قصد
لذت نباشد و موجب وقوع در مفسده نيز
نگردد، في‌نفسه اشكال ندارد، ول...
سؤال:
برخورد تند با نیروی متخلف در خفا يا
انظار عموم که موجب ناراحتي وي شود، چه
حکمي دارد؟
جواب:
جايز نيست.
منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس
فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم
هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق
علیه السلام
سؤال:
گاهي اوقات مسئولان تحقيق، منابعي براي
تحقيق انتخاب مي‌کنند که رابطة خوبي با
فرد مورد تحقيق ندارند و اين امر در
انعکاس موارد بررسي تأثير منفي
مي‌گذارد. سؤال اين است که آيا مسئولان
و متوليان امر تحقيق در انتخاب منابع
تحقيق براي اموري همچون انتصابات و...
سؤال:
اگر در فرماندهي يا نمايندگي تبعيض و
بي عدالتي مشاهده گردد، تكليف كاركنان
چيست؟
جواب:
اگر يقين به وقوع تبعيض دارد و شرايط
امربه‌معروف و نهي‌ازمنکر وجود دارد،
اقدام نمايند و درصورت نياز به مافوق
گزارش شود.
منبع: جزوه احکام نظارت و بازرسی/ بر
اساس...
سؤال:
اگر بودجه‌اي كه براي پذيرايي يگان‌ها
اختصاص‌يافته در مركز استان هزينه شود،
مسئوليت شرعي به همراه خواهد داشت؟
جواب:
مصرف نمودن بودجه در غير مواردي که
اجازه داده شده جايز نيست وموجب ضمان
است، مگرآنکه با اجازة قانوني فرماندهي
باشد.
منبع: جزوه احکا...
سؤال:
بازرسي فرمايشي در مراکز نظامي
به‌گونه‌اي كه هرچه فرمانده يا مسئول
مافوق مي‌گويد بايد اطاعت شود و بازرس
هيچگونه اختياري از خود نداشته باشد،
چه حکمي دارد؟
جواب:
بازرس و ناظر بايد مطابق مقررات به
وظيفة شرعي و قانوني خود عمل کند و اگر
کوتاهي نمايد، ...
سؤال:
پزشکى يقين دارد که انجام گرفتن عمل
جراحى روى بيمار، تاثير در زنده ماندن
او ندارد، و در هر صورت، بيمار پس از مدت
کوتاهى خواهد مرد. آيا پزشک جايز است بنا
به اصرار همراهان بيمار يا مسئولان
بيمارستان، اقدام به جراحى نمايد يا نه؟
جواب:
با اطلاع دادن ب...
سؤال:
جابه‌جايي اعتبارات مالي جهت
راه‌اندازي امور سازمان چه حكمي دارد؟
آيا موجب ضمان است؟
جواب:
مصرف نمودن بودجه و اموال دولتي در غير
مواردي که اجازه داده شده جايز نيست و
درحکم غصب و موجب ضمان مي‌باشد،
مگرآنکه با اجازة قانوني مسئول بالاتر
باشد.
منبع: ...
سؤال:
آيا ردّ مدير انتخابي فرماندهان توسط
بازرسي شرعاً و قانوناً جايز است؟
جواب:
اگر در چهارچوب ضوابط و مقررات و در
حيطة اختيار سازماني‌اش باشد، اشکال
ندارد.
منبع: جزوه احکام نظارت و بازرسی/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدایت/ پژوهشگاه ...
سؤال:
حکم بازرسي‌هاي فرمايشي درصورتي که
موجب تضييع حق فردي شود يا در آينده به
سازمان آسيب بزند، چيست؟
جواب:
بازرس و ناظر بايد مطابق مقررات به
وظيفة شرعي و قانوني خود عمل کند و اگر
کوتاهي نمايد، مسئول است.
منبع: جزوه احکام نظارت و بازرسی/ بر
اساس فتاوا...
سؤال:
اگر بيمار و يا ولى او به پزشكى كه در
كارش متخصص و داناست اجازه معالجه دهد و
بيمار در حين معالجه بميرد، چه کسی ضامن
است؟
جواب:
این مسئله سه صورت دارد:
الف) اگر معلوم نباشد كه طبابتِ طبيب
موجب مرگ او شده باشد، ضامن نيست.
ب) اگر در اثر اشتباه طبيب...
سؤال:
بازي‌هاي سرگرم‌كننده و داراي
زمانبندي مانند شطرنج و تخته نرد و غيره
چگونه است؟
جواب:
بازي باآلات قمار حرام است، ولي اگر
احراز كنند كه شطرنج امروزه وسيلة قمار
نيست، بازي با آن بدون برد و باخت اشكال
ندارد.
منبع: کتاب احکام فرهنگی - هنری/ بر اساس
...
سؤال:
طبابت پزشک در غیر رشته تخصصی خود در
صورتی که موجب خسارتی به بیمار شود چه
حکمی دارد؟
جواب:
اگر طبيب در غير رشته تخصصى خود اقدامات
پزشكى انجام دهد كه باعث تشديد بيمارى
يا بروز عارضه جديد يا منجر به فوت بيمار
گردد، موجب ضمان است.
منبع: جزوه احکام ...
سؤال:
معمولاً براي هزينه‌كردن قسمت‌ها،
بودجه‌هايي مشخص واگذار مي‌گردد.
جابه‌جا كردن اين اعتبارات برحسب ضرورت
و با اجازة فرمانده چه حكمي دارد؟
جواب:
درفرض سؤال اگر با اجازة قانوني
فرماندهي صاحب‌اختيار باشد بلامانع
است.
منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فت...
سؤال:
به‌کارگيري برخي افراد در حوزة
نمايندگي که صلاحيت انجام کار نظارت و
بازرسي را ندارند، چه حکمي دارد و راه
تشخيص اينگونه افراد چيست؟
جواب:
تصدي امور نظارت و بازرسي بايد براساس
مقررات و ضوابط مربوط باشد، و تخلف از آن
جايز نيست و تشخيص صلاحيت ناظران ...
سؤال:
پزشك حاذق و ماهر، بدون سهل‌انگارى
اقدام به عمل جراحى بيمارى نموده است و
در حين عمل، آسيبى به بيمار وارد گرديده
است. آيا داشتن اجازه عمل از بيمار يا
بستگان در رفع ضمان مؤثر است؟ ديه به
عهده كيست؟
جواب:
به نحو كلى در موارد ثبوت ضمان، اجازه
بيمار يا...
سؤال:
بودجه‌اي تحت عنواني خاص اختصاص يافته
است درحالي‌كه آن قسمت نيازي به آن
اعتبار نداشته باشد، آيا مي‌توان با آن
اعتبار خانوادة کارکنان را افطاري داد؟
جواب:
چنانچه منع قانوني نداشته باشد درحدّ
اختيار قانوني فرمانده يا مدير هر رده
اشکال ندارد.
منبع: ...
سؤال:
ديدن فيلمهاي ويديويي كه گاهي تصاوير
منحرف‌كننده‌اي دارند، به قصد نظارت و
حذف بخش‌هاي فاسد آنها براي ارائه به
ديگران چه حكمي دارد؟
جواب:
ديدن اين فيلم‌ها اگر براي اصلاح فيلم
و حذف تصاوير فاسد و گمراه‌كنندة آنها
باشد، اشكال ندارد؛ به‌شرط اينكه ك...
سؤال:
با توجه به مسئوليت شرعي و قانوني تأييد
صلاحيت و بازرسي در احراز شايستگي افراد
مورد نظر براي تصدي مسئوليت، آيا آنها
به‌صرف سفارش و شناخت فرد ديگري
مي‌توانند حکم به انتصاب فرد کنند؟
جواب:
مسئولان بايد مطابق ضوابط ابلاغي به
مسئوليت قانوني خود عمل...
سؤال:
حكم محققي كه در رابطه با كسي تحقيق
انجام مي‌دهد؛ اما براي صحت و سقم گزارش
جمع‌آوري‌شده تلاش و تحقيق نميكند و
با همان قضاوت مي‌نمايد، چيست؟
جواب:
قصور در انجام مأموريت کرده است و
درصورت تضييع حق‌الناس يا بيت‌المال،
موجب ضمان است.
منبع: جزوه احکا...
سؤال:
در مواردى براى درمان بيمار، پزشك
ناچار به ايراد لطمه‌اى ديگر به بيمار
مىشود. مثلاً براى احياى قلب بيمار
سكته كرده، ماساژ مى‌دهد كه منجر به
شكستن دنده‌ها مىشود يا براى تحريك
رفلكس بيمار به او سيلى مى‌زند و
پرده‌ى گوشش پاره مىشود، آيا در موارد
فوق...
سؤال:
بيمارانى که از نظر عرف، مرده به حساب
مى آيند؛ اما از نظر علم پزشکى زنده
مى‌باشند و يا بالعکس چه حکمى دارند؟
جواب:
حكم انسان زنده را دارد.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی ام...
سؤال:
فردي براي مسئوليتي پيشنهاد شده است،
اما قبلاً به جهت ارتکاب تخلف مورد
تنبيه و توبيخ قرار گرفته است. آيا ازنظر
شرعي جايز است که مسئولان پاسخ‌گويي به
استعلامات، همين مورد را ملاک ردّ
صلاحيت فرد قرار دهند؟
جواب:
بستگي به مورد تخلف دارد و لازم است
مق...
سؤال:
در مواردى که به علل غيرمربوط به کار
پزشک (مثل اختلال در دستگاهها و رفتن برق
و ...) به بيمار لطمه‌اى وارد مىشود،
ضامن کيست؟
جواب:
در فرض مرقوم پزشک ضامن نيست و اگر کسى
که در بررسى دستگاهها و وصل برق ذخيره
و از اين قبيل کوتاهى کرده باشد ضامن
است....
سؤال:
آتانازى بر سه قسم است:
الف) نوع فعّال (با تجويز داروى كشنده از
طرف پزشك به زندگى بيمار خاتمه داده
مىشود).
ب) نوع انفعالى (به صورت خوددارى از
ادامه مداوا و زنده نگاه داشتن بيمار
محتضر)
ج) نوع غير مستقيم (با قرار دادن داروهاى
به مقدار زياد در دس...
سؤال:
درخصوص جابه جايي اعتبارات و اينكه در
برخي اوقات متأسفانه شخص مسئول يا
فرماندهي دستور مي‌دهد، تكليف ما
به‌عنوان مجري چيست؟
جواب:
جابه‌جايي اعتبارات جايز نيست و بايد
در همان موارد مصوّب و تخصيص‌يافته
هزينه شود، مگراينکه در قوانين و مقررات
چنين اخت...
سؤال:
اعمال سليقه، ازنظر دستورها و اقدامات
اجرايي، در نظارت و بازرسي چه حكمي
دارد؟
جواب:
جايز نيست.
منبع: جزوه احکام نظارت و بازرسی/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام
صادق علیه السلام
سؤال:
در مراکز پزشکی که برای آینده پزشک
تربیت می کنند گاهی دستیاران پزشک موجب
خساراتی به بیمار می شوند در اینگونه
موارد آیا پزشک ضامن است یا دستیار؟
جواب:
اگر در مراكز آموزشى كه براى آينده پزشك
متخصص تربيت مى كنند به دليل كمى مهارت
دستياران و دانشجويا...
سؤال:
درابتداي هرسال ابلاغ برنامه‌هاي
ساليانه اعلام مي‌شود كه فرماندهي معظم
كل‌قوا صريحاً اعلام فرمودند كه
جابه‌جايي اعتبارات اكيداً ممنوع است و
در پايان سال اعتباراتي واريز مي‌شود
كه برنامه‌ها همه اجرا شده و بدهي هم
وجود ندارد؛ لذا خود همين فرماندهان
دس...
سؤال:
آيا مي‌توان درحالي‌که فردي در يک پست
مشغول به خدمت مي‌باشد، با حفظ آن
مسئوليت، جايگاه ديگري را به نام او زد؟
جواب:
انتصاب کارکنان بايد مطابق قوانين و
مقررات باشد و تخلف از آن جايز نيست.
منبع: جزوه احکام نظارت و بازرسی/ بر
اساس فتاوای امام خام...
سؤال:
گاهي اوقات افرادي براي نظارت و بازرسي
انتخاب مي‌شوند که به‌لحاظ جايگاه و
درجه از مجموعه يا فرد نظارت‌شونده
پايين‌تر است و چه‌بسا امکان دارد فرد
بازرس نتواند واقعيات امر را گزارش کند؛
در اين فرض، تکليف بازرس چيست؟
جواب:
شرعاً و قانوناً بر بازرس وا...
سؤال:
مسئولیت دانشجو یا دستیاری که با اجازه
استاد اما بدون حضور او اقدام به عمل
جراحی نماید و آسیبی به به بیمار وارد
شود با کیست؟
جواب:
در فرض سوال ، مباشرِ ورود آسيب مسئول
است و استاد ضامن نيست.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خ...
سؤال:
شخصى که در اثر آسيب مغزى درک وشعور و
شنوايى و بينايى و حس خود را از دست داده
و فقط قلب او مى‌زند و حرکت مىکند:
اگر کسى او را در اين شرايط بکشد، آيا
بايد ديه کامل بپردازد؟
جواب:
بلى ديه دارد.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام...
سؤال:
باتوجهبه اختصاص اعتبارات به سپاه
نواحي كه ازسوي مراجع بالاتر تخصيص داده
مي‌شود بعضاً هزينه‌كرد آنها ازسوي
مسئول مربوط خيلي تخصصي به‌نظر
نمي‌رسد و بنا به صلاحديد خود در ديگر
قسمت‌هاي سازمان هزينه مي‌شود، حكم
فقهي اين موضوع را بيان فرماييد؟
جواب:
...
سؤال:
گاهي اوقات در فرايند صدور حکم مسئوليت
مديران، امکان پاسخ‌گويي صريح به فرد
وجود ندارد، آيا توريه در اين موارد
جايز است؟
جواب:
اگر مصلحت اهمي در کار باشد، اشکال
ندارد.
منبع: جزوه احکام نظارت و بازرسی/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هد...
سؤال:
در نظارت و بازرسي‌هايي که به‌منظور
ارزيابي توان رزم يگان‌ها صورت
مي‌گيرد، بعضاً مشاهده مي‌شود امتياز
و نمره‌اي که يگان کسب مي‌کند غيرواقعي
بوده و اين ارزيابي و نمره‌هاي
غيرواقعي به رده‌هاي بالاتر و حتي به
احتمال زياد به دفتر فرماندهي معظم کل
قوا ار...
سؤال:
اگر پزشک دارویی را برای زنی که حامله
است تجویز نماید و مصرف آن دارو موجب ضرر
و زیان به زن و جنین او شود آیا پزشک ضامن
است؟
جواب:
در صورتى كه روش تشخيصى پزشك معالج يا
داروى تجويزى وى كه بيمار با اعتماد به
تجويز او استعمال نموده موجب ضرر و
عارضه بر...
سؤال:
آيا مىتوان بيمار مرگ مغزی را به همان
حال باقى نهاد تا قلب او هم از کار
بيفتد؟
جواب:
چاگر دستگاهى به او وصل شده و برداشتن
دستگاه موجب مرگ وى مىشود، نمى‌توان
چنين كارى را انجام داد اما خودداری ار
ادامه مداوا اشکال ندارد هرچند منجر به
مرگ محتضر بش...
سؤال:
گاهي مقام مسئولي مبادرت به پيشنهاد
مسئوليت براي فردي مي‌نمايد، اما مسئول
پيشنهاددهنده بنا به دلايلي به‌صورت
شفاهي به مديريت انتصابات اعلام
مي‌نمايد، فعلاً از صدور حکم خودداري
گردد، درحالي‌که فرد پيشنهادي در
جايگاه مورد استعلام به‌کارگيري شده و
منتظ...
سؤال
اگر پزشک و یا ماما در اثر سهل انگاری
سبب شدند که زن بار داری جان خود را از
دست بدهد و جنین او نیز از دست برود چه
میزان دیه بر او واجب می شود؟
جواب:
اگر پزشك يا ماما سبب قتل آنها شود بايد
ديه كامل مادر و ديه جنين سقط شده را به
مقداری كه در شرع معين...
سؤال:
بنا بر تشخيص اطبای حاذق در صورت ترک
نمودن عمل جراحى بيمار، به زودى خواهد
مرد و در صورت اقدام به عمل جراحى، به
احتمال قوى زنده مى‌ماند، ولى تا پايان
عمر دچار درد و رنج شديد و توانفرسا
مىشود، تکليف اين بيمار چيست؟
جواب:
در فرض مذكور كه ترك عمل و م...
سؤال:
افرادي در مسئوليتي به‌کارگيري
نشده‌اند، اما در جايگاهي معادل آن
جايگاه فعاليت مي‌نمايند، آيا مي‌توان
گواهي اشتغال براي جايگاهي که فرد
فعاليت نمي‌نمايد صادر نمود تا از حقوق
و مزاياي آن برخوردار گردد؟
جواب:
در اينگونه موارد رعايت ضوابط
ومقررات ل...
سؤال:
در بازرسي از برنامه‌ها، با چشم‌پوشي
از معايب، نمره‌اي غيرواقعي مي‌دهيم،
حكم آن چيست؟
جواب:
در بازرسي چشم‌پوشي از معايب و نمره و
گزارش غيرواقعي دادن جايز نيست.
منبع: جزوه احکام نظارت و بازرسی/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدایت/ پژ...
سؤال:
برخي پرونده‌ها از زمان پيشنهاد
مسئوليت تا صدور حکم، مدتي به طول
مي‌انجامد، آيا فرد مي‌تواند از
ابتداي پيشنهاد مسئوليت و با انجام
وظايف آن، ازحقوق و مزاياي آن برخوردار
گردد؟ چنانچه منجر به صدور حکم مسئوليت
ايشان نگرديد و بعد از مدتي بنا به
دلايلي ا...
سؤال:
اگر بازرس به‌طور متملقانه از ردة
بازرسي شونده يا مسئولان رده تعريف و
تمجيد نمايد، حکمش چيست؟
جواب:
تملق و چاپلوسي از امور ضد اخلاقي است و
ريشه در هواي نفس و دنياپرستي دارد؛
ازاين‌رو، بر كاركنان سازمان واجب شرعي
و قانوني است كه روح خود را از اين ...
سؤال:
آیا پزشک قبل از عمل جراحی برای گرفتن
ابراء ذمه موظف است عوارض یا ضایعات
احتمالی را برای بیمار برای تشریح کند؟
جواب:
پزشك معالج موظف نيست كه عوارض يا
ضايعات احتمالى ناشى از عمل جراحى را
براى بيمار تشريح نمايد، ولى اگر تحصيل
برائت از ضمانِ ضايعات، ...
سؤال:
اگر كسى براى بهبودى موقتى يا رفع درد
از دارویى استفاده كند كه مرگ را به طور
قابل ملاحظه‌اى جلو بيندازد حكم چيست؟
مثلا از «كورتيكو استرئيد» و يا
«زيدودين» يا «سيكلو سپورين» استفاده
شود.
جواب:
اگر موجب مرگ زود رس باشد علاج نيست و در
هر صورت اگر ضر...
سؤال:
بازي با وسايل سرگرمي ازجمله پاسور چه
حكمي دارد؟ و آيا بازي با آنها براي
سرگرمي و بدون شرطبندي جايز است؟
جواب:
بازي با چيزي كه عرفاً از آلات قمار
شمرده مي‌شود، مطلقاً حرام است، هرچند
براي سرگرمي و بدون شرطبندي باشد.
منبع: کتاب احکام فرهنگی -...
سؤال:
با توجه به اينکه تشخيص بيمارى و تجويز
دارو به عهده پزشک معالج واگذار شده و
طبق قوانين موجود، داروساز موظف به
تحويل داروى تجويزى مى‌باشد، آيا
داروساز نسبت به عواقب يا عوارض ضررهاى
ناشى از تجويز غيرعلمى يا غيرضرورى و
احياناً تجويز بر اساس سودجويى و غ...
سؤال:
اگر بدانيم يا احتمال بدهيم بيمارى در
اثر بيمارى‌اى مثل لوسمى، و يا متاستاز
يا برخى از سرطانها و برخى تومورها به
زودى خواهد مرد، آيا مجازيم براى افزايش
طول عمر او (در حد چند ماه) از شيوه‌هاى
درمانى پرخطر و پرعارضه، مانند شيمى
درمانى که اغلب عوارض آن...
سؤال:
در اکثر پارک‌ها، فروشگاه‌ها و مکان
هاي عمومي بازي‌هايي رايج شده است که در
آن، فرد سکة پولي در دستگاه قرار
مي‌دهد، ممکن است چيزي برنده شود يا
نشود، آيا به اين بازي ها قمار صدق
مي‌کند؟ و شرعاً اين بازي‌ها چگونه
است؟
جواب:
جايز نيست.
منبع: کتاب ...
سؤال:
انتصاب افرادي که در يک يا چند عامل
فاقد شرايط مي‌باشند، ازنظر شرعي چه
حکمي دارد؟
جواب:
اگر خلاف مقررات و ضوابط باشد، جايز
نيست.
منبع: جزوه احکام نظارت و بازرسی/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام
صادق عل...
سؤال:
گاهي اخباري درخصوص فردي منعکس
مي‌شود، ولي بعداً متوجه مي‌شويم که
خبر صحت نداشته است و ازآنجاکه با اين
کار حيثيت فرد مخدوش مي‌شود، حکم شرعي
گزارش و تکليف حيثيت فرد در اين شرايط
چيست؟
جواب:
گزارش و انتشار اخباري که به صحت آن
يقين حاصل نشده است، جاي...
سؤال:
اگر بيمار روانى‌اى که هر زمان احتمال
دارد دست به آدمکشى بزند، بيمارى ديگرى
هم پيدا کرد، آيا جايز است براى اينکه
جان افرادى تــوسط وى به خــطر نيفتد،
از درمان بيمارى جديد او اعراض نموده و
او را مورد معالجه قرار نداد؟
جواب:
در هر صورت حفظ جان انسا...
سؤال:
اخيراً ورزش بيليارد در سطح گسترده‌اي
رايج شده است، نظر حضرت عالي دربارة آن
چيست؟
جواب:
اگر با بردوباخت باشد، جايز نيست و بدون
بردوباخت، چنانچه عرفاً از ابزار قمار
محسوب نشود اشکال ندارد.
منبع: کتاب احکام فرهنگی - هنری/ بر اساس
فتاوای امام خامن...
سؤال:
جابه‌جايي جايگاه حقوقي افراد جهت عدم
تضييع حقوق کارکنان به‌دليل نگرفتن
درجه يا نداشتن جايگاه چه حکمي دارد؟
جواب:
چنانچه اين اقدام براساس قانون و
مقررات باشد، اشکال ندارد؛
درغيراين‌صورت، جايز نيست و موجب ضمان
است.
منبع: جزوه احکام نظارت و بازرسی/...
سؤال:
ارائه و ارسال آمار و اطلاعات غلط ازسوي
رده‌ها که در سرجمع تأثيرگذار است، چه
حکمي دارد؟
جواب:
ارائة آمار و اطلاعات دروغ و خلاف واقع،
حرام است و مسئوليت شرعي و قانوني دارد.
منبع: جزوه احکام نظارت و بازرسی/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زم...
سؤال:
معمولاً در برخي مسابقات ورزشي شرط
بندي‌هايي صورت مي‌گيرد؛ مثلاً اگر
شما برنده شديد يك وعدة غذا مي‌دهم،
شرطبندي در مسابقات يا كارت بازي
كودكان، مالك شدن كارت طرف مقابل درصورت
برنده شدن چه صورت دارد؟
جواب:
شرط بندي در موارد مذكور الزام‌آور و
...
سؤال:
سازمان به اين نتيجه رسيده است که فردي
براي تصدي پست مديريتي شايستگي‌هاي
لازم را دارد، آيا مي‌توان علي‌رغم
اينکه فرد به عجز خود اقرار دارد يا
شکسته نفسي مي‌نمايد، او را در
مسئوليتي به‌کار گمارد؟
جواب:
اگر تشخيص ردة مافوق اين است که فرد
مذکور صلاح...
سؤال:
گاهي اوقات در گزارش عملکرد به مسئولان
و مقامات بالا، مجبور مي‌شويم آمار
دروغ بدهيم، نظر شما چيست؟
جواب:
اجبار نمي‌تواند عذري براي ارائة آمار
دروغ باشد؛ بنابراين اگر از روي عمد و
آگاهي باشد، حرام است.
منبع: جزوه احکام نظارت و بازرسی/ بر
اساس فتاو...
سؤال:
آيا از بودجة معاونت مي‌توان به‌صورت
قرض يا امانت به نيروها داد؟
جواب:
درحدّي‌که مقررات اجازه دهد اشکال
ندارد، ولي بيش از آن جايز نيست.
منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای
امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/
پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق علیه
...
سؤال:
به دليل علاقه به ورزش، به‌خصوص
فوتبال، در پيش‌بيني بازي‌هاي ايراني
و خارجي شركت مي‌كنم و براي شركت كردن
در اين مسابقه مقداري پول مي‌پردازم،
اگر همة پيش‌بيني‌هاي اين بازي‌ها را
درست انجام داده باشم، در ليست
برنده‌ها قرار مي‌گيرم. مي‌خواستم
بدانم ...
سؤال:
آيا در صلاحيت فرد براي احراز
مسئوليتي، مي‌توان ارفاق قايل شد و از
برخي شرايط که براي تصدي آن مسئوليت
لازم است، چشم پوشي نمود؟
جواب:
اگر در چهارچوب اختيارات و مقررات
قانوني صورت بگيرد، اشکال ندارد؛
درغيراين‌صورت جايز نيست.
منبع: جزوه احکام نظارت...
سؤال:
اگر زنى دچار بيمارى خفيفى شده به طورى
كه جانش در خطر نيست، با فرض دورى او از
شهر و وجود پزشك مرد در روستا حتماً بايد
به پزشک خانم در شهر مراجعه کند و يا در
همان جا پزشک مرد مجاز است با انجام
معاينات ضرورى، اقدام به تشخيص و درمان
نمايد؟
جواب:
در ص...
سؤال:
حکم تغییر جنسیت از مرد به زن و از زن به
مرد چیست؟
جواب:
تغيير جنسيت از زن به مرد و از مرد به زن
با عمل جراحى فى نفسه مانعى ندارد، ولى
از مقدّمات حرام مانند لمس و نظر حرام
بايد احتراز شود.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خام...
سؤال:
اگر در سازمان بودجه‌اي را براي موردي
مثلاً آموزش نيرو درنظر گرفته‌اند و
مدير يا فرمانده، آن بودجه را براي
تعمير و ساخت‌وساز ساختمان يگان هزينه
كند، حكم [آن] چيست؟
جواب:
جابه‌جايي بودجه جايز نيست، مگر در
موارد اضطرار آن هم درحدّ اختيار
قانوني.
من...
سؤال:
معمولاً بازرسي طبق ابلاغ و در فرم‌هاي
ازقبل تعيين‌شده صورت مي‌گيرد، ولي
خيلي از موارد پنهان مي‌ماند، وظيفة
شرعي بازرس چيست؟
جواب:
مأمور بازرسي به‌جز مواردي که به وي
ابلاغ شده و جزو وظايف قانوني اوست،
تکليفي ندارد؛ ولي چنانچه به نظر وي
مواردي پنها...
سؤال:
اگر بيمار خانمى که جانش در خطر است به
تنها پزشک يک روستاى دورافتاده که مرد
است، مراجعه کند آيا اين پزشک مجاز است
هرگونه معاينه ضرورى را در مورد بيمار
انجام دهد؟
جواب:
چنانچه مورد ضرورت باشد اشکال ندارد.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس ...
سؤال:
برخى از افراد در ظاهر مذکر هستند ولى
از جهات روحى و روانى ويژگيهاى جنس
مونّث را دارند و تمايلات جنسى زنانه در
آنان به‌طور کامل وجود دارد و اگر
مبادرت به تغيير جنسيت نکنند به فساد
مى افتند. آيا معالجه آنان از طريق
انجام عمل جراحى جايز است؟
جواب:
...
سؤال:
اگر بعضي از وسيله هاي بازي، در شهري
از آلات قمار محسوب شوند، ولي در شهر
ديگري از آلات قمار محسوب نشوند، آيا
بازي با آنها جايز است؟
جواب:
بايد عرف هر دو مكان رعايت شود؛ بدين
معنا كه اگر آن وسيله‌ها در يكي از دو
شهر از آلات قمار محسوب شوند و در گ...
سؤال:
در نيروهاي مسلح افرادي هستند که
جايگاه حقوقي رده‌اي ديگر مي‌گيرند؛
ولي در جاي ديگر مشغول به خدمت
مي‌باشند، دريافت حقوق از آن جايگاه
به‌لحاظ شرعي چه حکمي دارد؟
جواب:
اگر مغايرت قانوني داشته باشد، جايز
نيست و نسبت به آنچه استحقاق
نداشته‌اند و درياف...
سؤال:
برخي افراد به‌کارگيري شده در نظارت و
بازرسي فاقد تخصص و صلاحيت لازم
مي‌باشند؛ به‌عنوان نمونه، به‌خاطر
برخي اغراض شخصي، به‌دنبال مچ گيري و
تنبيه پرسنل مي‌باشند؛ آيا اين کار
وجهة قانوني و شرعي دارد؟
جواب:
علاوه بر گزينش نيروها، انجام وظيفة
آنها ن...
سؤال:
مراجعه به پزشک مرد برای درمان نازایی
چه حکمی دارد؟
جواب:
نازايى فى نفسه، بيمارى محسوب نمى شود
و مجوّز مراجعه به پزشك نامحرم براى لمس
و نظر حرام نمى گردد بلى اگر احتمال
عقلايى بدهند كه نازايى ناشى از بيمارى
قابل علاج باشد و پزشك زن كه بتواند آن
...
سؤال:
گاهي فرمانده بودجه كلي يگان را كه
مي‌بايست برابر برنامه ابلاغي تقسيم
شود به‌صورت دقيق تقسيم نميكند و طبق
نظر شخصي اقدام مي‌كند، حكم آن چيست؟
جواب:
تقسيم بودجه بايد براساس قوانين و
مقررات باشد. اگر فرمانده اختيارات
قانوني داشته باشد اشکال ندارد و...
سؤال:
گاهي بازرس‌هاي اعزامي از مركز، فاقد
تخصص لازم در مورد بازرسي هستند و گزارش
تهيه‌شده تخصصي نيست، وظيفة ما درقبال
اين گزارش‌ها چيست؟
جواب:
ازآنجاکه به‌کارگيري افراد غيرمتخصص و
فاقد شايستگي لازم، خلاف قانون و مقررات
و موجب خسارت به سازمان مي‌شود، بر...
سؤال:
بازي شطرنج و بيليارد با كفار
دركشورهاي خارجي چه حكمي دارد؟ مصرف مال
براي استفاده از اين آلات بدون شرط
بندي چه حكمي دارد؟
جواب:
حكم بازي با شطرنج و آلات قمار در مسائل
قبلي بيان شد و در حكم مذكور تفاوتي ميان
بازي با آنها در كشورهاي اسلامي يا غير
...
سؤال:
مبلغي معادل دو ماه حقوق ماهانه‌ام را
به اشتباه از حسابدار دريافت كردم و
مسئول مؤسسه را هم مطلع نمودم، ولي مبلغ
اضافي را برنگرداندم. در حال حاضر، حدود
چهار سال از آن جريان مي‌گذرد.
باتوجهبه اينكه اين مبلغ جزء بودجة
مالي سالانة مؤسسات دولتي است، چگو...
سؤال:
اگر صلاحيت يا عدم صلاحيت فردي براي
احراز مسئوليتي، احراز نشود، آيا
مي‌توان از باب احتياط، رأي به عدم
صلاحيت وي داد؟
جواب:
حکم به عدم صلاحيت، بايد براساس حجّت
شرعي و قانوني باشد؛ لذا در اين موارد
مي‌توان اعلام داشت که صلاحيت نامبرده
محرز نشده است....
سؤال:
استفاده از عيوني که داراي سوابق منفي
در سازمان مي‌باشند، چه حکمي دارد؟
جواب:
اگر براساس مقررات و ضوابط سازماني
منعي نداشته باشد، اشکال ندارد، اما
بهتر است تا حد امکان از افراد شايسته و
ذي‌صلاح در اين امور استفاده شود.
منبع: جزوه احکام نظارت و با...
سؤال:
انجام عمل جراحى براى الحاق فرد خنثى به
زن يا مرد چه حکمى دارد؟
جواب:
اين کار فى نفسه اشکال ندارد، ولى
واجب است از مقدمات حرام پرهيز شود.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی ا...
سؤال:
گاهي بودجه با عناوين اختصاصي مي‌باشد
كه اضافه كاري را شامل نمي‌شود اما
مسئول يا فرمانده بنابه تشخيص خود بخشي
از آن را به‌عنوان اضافه‌كاري به
نيروها و پرسنل اختصاص مي‌دهد، آيا
مشكل ندارد؟ توضيح دهيد.
جواب:
جابه‌جايي بودجه جايز نيست، مگر در
مواردي...
سؤال:
گاهي اوقات بازرسان و ناظران با
سطحي‌نگري و اکتفا به ظواهر، قضاوت و
اظهارنظر مي‌کنند و اين امر درنتيجه،
اثر سوء داشته و موجب تضييع حقوق فرد يا
سازمان مي‌گردد. حکم اين مسئله چيست؟
آيا فرد بازرس يا ناظر مسئول است؟
جواب:
تضييع حقوق فرد يا سازمان شرعا...
سؤال:
در چه صورتی مراجعه زن به پزشک مرد برای
زایمان جایز است؟
جواب:
درصورتى كه مراجعه به پزشك زن حاذق و
متخصص غيرممكن و يا موجب عسر و حرج شديد
باشد و تأخير در مراجعه براى جنين يا
مادر خطر جانى داشته باشد.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتا...
سؤال:
آيا تعيين جنسيّت جنين به كمك رژيم
غذايى جايز است؟ و آيا اين عمل دخالت در،
طبيعت و خواست الهى محسوب نمى‌شود؟
جواب:
فى نفسه اشكال ندارد.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام...
سؤال:
اگر پيش از تخصيص اعتبار ازسوي مسئولان
مبلغي شخصي هزينه شود آيا پس از اختصاص
اعتبار مي‌توان مبلغ هزينه شده را از
اعتبار فوق برداشت كرد؟
جواب:
چنانچه هزينه‌کرد شخصي براي سازمان و
برداشت آن پس از وصول اعتبار، مطابق
ضوابط و مقررات سازماني باشد اشکال
...
سؤال:
در برخي موارد، کميتة انضباطي
جريمه‌هاي سنگيني را براي افراد خاطي
مصوب مي‌کند که از هزينة تعمير وسيلة
خسارت‌ديده بيشتر است. اين مسئله چه
حکمي دارد؟
جواب:
براساس قوانين و مقررات و به طور
عادلانه جريمه تعيين شود.
منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس
...
سؤال:
اگر به علت عدم نظارت و بازرسي به‌موقع
و دقيق از عملكرد كاركنان و بخش‌هاي
مختلف، افراد يا آن بخش دچار برخي
خطاهاي جبران ناپذير شوند، اين امر
شرعاً چه حکمي دارد؟
جواب:
اگر کوتاهي عمدي باشد، افراد مقصر
شرعاً مسئول‌اند.
منبع: جزوه احکام نظارت و باز...
سؤال:
بودجه‌اي كه به‌عنوان اضافه‌كار به
مناطق مي‌آيد توسط فرماندهان در
قسمت‌هاي ديگري هزينه مي‌گردد و
اضافه‌كار کارکنان به‌صورت كامل
پرداخت نمي‌گردد و کارکنان از سازمان
طلبكار مي‌شوند، دستور شرعي چيست؟
جواب:
مصرف نمودن بودجه و اموال دولتي در غير
مواردي...
سؤال:
خارج نمودن نمونة بتني معيوب در يک
سازه، که در معرض ديد است، براي اخذ
تأييد دستگاه نظارتي چه حکمي دارد؟
جواب:
جايز نيست.
منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس
فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم
هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق
علیه السلام
سؤال:
پس از تغییر جنسیت، احکام کدام جنس بر
کسی که تغییر جنسیت داده بار می شود؟
جواب:
در صورتى كه تغيير جنسيت براى شخص جايز
باشد و اين عمل انجام گيرد همه احكام او
مطابق جنسيت جديد تغيير مى كند و بايد
احكام جنسيت پس از تغيير ـ از قبيل
محرميت، ازدواج، پ...
سؤال:
آيا اگر افراد بدون شرط بندي و قصد
قمار و بردوباخت و كسب درآمد، بلكه فقط
براي سرگرمي و مشغول بودن، مبادرت به
بازي با پاسور كنند، آن افراد مرتكب
حرام شده‌اند؟ حضور در مجالس بازي با
پاسور براي تفريح چه حكمي دارد؟
جواب:
بازي با پاسوري كه عرفاً از آل...
سؤال:
چندين سال است كه مقداري از اموال مربوط
به بيت‌المال نزد من است و اكنون
ميخواهم خود را برئ الذمه نمايم وظيفة
من چيست؟
جواب:
اگر آنچه كه از اموال بيت‌المال نزد
شماست، از اموال دولتي مختص به ادارة
خاصي از ادارههاي دولتي باشد بايد در
صورت امكان به ...
سؤال:
گاهي اوقات بازرسان ازطريق مصاحبه با
فرماندهان، مديران و کارکنان يگان
بازرسي، اطلاعات مورد نياز خود را
به‌دست مي‌آورند. مکرر ديده مي‌شود که
در انتخاب اشخاص براي مصاحبه دقت لازم
نمي‌شود و افرادي براي اين کار انتخاب
مي‌شوند که اطلاعات لازم و متناسب با...
سؤال:
در چه صورتی مراجعه زن به پزشک مرد برای
زایمان جایز است؟
جواب:
در صورتى كه مراجعه به پزشك زن حاذق و
متخصص غيرممكن و يا موجب عسر و حرج شديد
باشد و تأخير در مراجعه براى جنين يا
مادر خطر جانى داشته باشد.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتا...
سؤال:
پس از تغییر جنسیت ، حکم محرمیت با
محارم قبلی چگونه می شود؟
جواب:
تغيير جنسيت موجب از بين رفتن نسبت شخص
با نزديكان نمى شود ولى عنوان نسبت عوض
مى شود، لذا حكم محرميت با محارم نيز
باقى است و تغيير نمى كند.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اس...
سؤال:
در مواردي که آيين‌نامه و قوانين موجود
براي برخي تخلّفات عدم رعايت مسائل
ايمني جريمه‌هايي را مقرّر ساخته، اگر
مأمور ايمني کارگاه تشخيص دهد که فرد
خاطي مستحق بخشش است و توانايي پرداخت
جريمه را ندارد، پس، تخلف وي را گزارش
نکند، چه حکمي دارد؟
جواب:
ب...
سؤال:
گاهي نظارت و بازرسي برابر ضوابط و
دستورها انجام نمي‌گيرد و مسئولان در
انجام وظايف کوتاهي مي‌کنند. حتي گاهي
مشاهده مي‌شود به گزارش‌هاي رسيده
ترتيب اثر نمي‌دهند يا در برخي موارد
گزارش‌ها بدون بررسي دقيق و کامل،
تأييد مي‌گردند، اين مسئله چه حکمي
دارد؟...
سؤال:
پس از تغییر جنسیت ، محرمیت با همجنسان
پیشین چه حکمی دارد؟
جواب:
كسى كه تغيير جنسيت مى دهد نسبت به
همجنسان پيشين خود نامحرم مى شود، چه
پسر باشد و چه دختر، چه از بستگان نسبى
باشد چه سببى و تنها نسبت به محارم پيشين
خود محرم است، مگر زن و شوهر كه ب...
سؤال:
به دليل علاقه به ورزش، به‌خصوص
فوتبال، در پيش بيني بازي‌هاي ايراني
و خارجي شركت مي‌كنم و براي شركت كردن
در اين مسابقه مقداري پول مي‌پردازم،
اگر همة پيش‌بيني‌هاي اين بازي‌ها را
درست انجام داده باشم، در ليست
برنده‌ها قرار مي‌گيرم. مي‌خواستم
بدانم ك...
سؤال:
افرادي که در ذي حسابي شاغل‌اند گاهي
متوجه تخلفاتي در سيستم شرکت‌هاي دولتي
مي‌شوند. مثلاً دفتر حساب مالي که واقعي
است و يکي ديگر که سودها را کمتر از واقع
نشان مي‌دهد که موجب تقليل در پرداخت
ماليات و ديگر پرداخت‌هاي قانوني
مي‌شود. دراين‌مورد، حکم چي...
سؤال:
در صورت تغییر جنسیت یکی از زوجین، آیا
زوجیت آنان باقی است یا به هم می خورد؟
تکلیف مهریه و احکامی مانند آن چه می
شود؟
جواب:
اگر زن يا مرد تغيير جنسيت دهد، ازدواج
از زمان تغيير (جنسيت) باطل مى شود و
اگر تغيير پس از دخول صورت گيرد، تمام
مهريه ثابت ...
سؤال:
شطرنج در موارد زير چه حكمي دارد؟1. ساخت
و خريد و فروش آن؛ 2. بازي شطرنج با شرط
بندي و بدون آن؛ 3.ايجاد مراكزي در
محافل عمومي و غير آن براي آموزش شطرنج و
بازي با آن و تشويق مردم به آن.
جواب:
اگر مكلف تشخيص دهد كه درحال‌حاضر،
شطرنج از آلات قمار ...
سؤال:
در کارهاي عمراني، جهت گرفتن حق و حقوق
مجموعه از مشاوران و کارفرمايان، بعضي
مواقع، بايستي اسنادي تهيه نمود که با
واقعيت انطباق ندارند. حکم اين مسئله
چيست؟
جواب:
سندسازي و تهية اسناد صوري که واقعيت
نداشته جايز نيست.
منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر ا...
سؤال:
در صورتی که زنی نباشد تا به زائو در وضع
حمل کمک کند، آیا مرد می تواند دخالت
کند؟
جواب:
اگر عدم دخالت مرد موجب تهديد حيات مادر
يا كودك باشد ( دخالت مرد در امر زايمان)
مانعى ندارد.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ ان...
سؤال:
اگر زن و شوهر به طور همزمان تغییر
جنسیت دهند، آیا زوجیت آنها باقی است؟
جواب:
اگر زن و شوهر با هم در يك زمان تغيير
جنسيت دهند، باقى ماندن نسبتِ زوجيت بين
آنها بعيد نيست و احوط اين است كه عقد را
دوباره بخوانند و اين احتياط ترك نشود.
منبع: جزوه احک...
سؤال:
آيا استفاده از ورق‌هاي پاسور،
درصورتي‌كه براي بازي هاي فكري محض و
بدون شرط بندي باشد و متضمن مفاهيم
علمي و ديني باشند، جايز است؟ بازي با
ورق‌هايي كه با چيدن آنها به‌نحو
خاصي، بعضي از شكل‌ها مثل موتور سيكلت
يا ماشين و مانند آن ايجاد مي‌شود و
در‌ع...
سؤال:
بعضي اوقات براي ساخت وسازهايي که با
دستور فرمانده سپاه استان انجام مي‌شود
اعتباري وجود ندارد. جذب آن نيازمند
جابه‌جايي فاکتورها و اسناد مالي است
تا با كمبود يا نبود اعتبار مواجه نشويم.
اگر اين موضوع را به خود فرمانده و
نمايندگي بگوييم، ايراد مي‌گي...
سؤال:
اگر در شرط بندي گفته شود هركسي در
فلان بازي برنده نشد، يك ختم قرآن يا
زيارت عاشورا و نظير اينها را به‌جا
آورد، آيا در اينگونه موارد نيز شرط
بندي حرام است؟
جواب:
شرطبندي مطلقاً جايز نيست.
منبع: کتاب احکام فرهنگی - هنری/ بر اساس
فتاوای امام...
سؤال:
مسئولان قرارگاه براي گرفتن پروژه‌ها
از سازمان برنامه‌ريزي مجبورند که
مدارک مهندسي مرتبط با کار را ارائه
دهند که اين کار سبب شده است که مسئولان
از مدارک برخي از مهندسيني استفاده کنند
که در مجموعه کار نمي‌کنند و مبلغي
به‌عنوان حق مدرک به آنها داده
م...
سؤال:
در بعضي از نظارت و بازرسي‌ها مشاهده
مي‌شود كه كار به‌درستي انجام نگرفته و
موجب ضرر و زيان به بيت‌المال شده و يا
بعضي از برنامه‌ها ناقص اجرا شده و
اثربخشي و نتيجة لازم را ندارد، حتي در
مواردي زمان اجراي برنامه‌ها سپري‌شده
و قابل تجديد نيست و بودجة آ...
سؤال:
افسر نگهبان ناحيه هستم؛ در حين شب
نگهبان را مي‌بينم كه خواب رفته است.
وظيفه‌ام اين است كه به فرماندهي گزارش
بدهم، ولي تعهد مي‌گيرم و گزارش
نمي‌دهم، حكم چيست؟
جواب:
رعايت مقررات و آيين‌نامه‌ها بر همة
مسئولان و زير مجموعه‌ها واجب است و
تخلف از آن ج...
سؤال:
پاداش بازنشستگي خود را در يکي‌از
مؤسسات مالي به‌عنوان سپرده
سرمايه‌گذاري نمودم. مؤسسه اعلام کرده
است که درصورت تمايل طرف قرارداد،
مي‌تواند مبلغ کل سود را علي‌الحساب
هم‌اکنون پرداخت نمايد، آيا دريافت اين
مبلغ جايز است يا خير؟
جواب:
دريافت هر مبلغ...
سؤال:
اگر نظارت و بازرسي بنابر دلايلي نتيجة
گزارش را به‌موقع در اختيار مسئولان
ذي‌ربط قرار ندهد و به‌واسطة همين
تأخير، مجموعه يا سازمان متضرر گردد،
آيا ضامن است؟
جواب:
اگر دلايل تأخير موجه و قانوني باشد،
ضامن نيست؛ درغيراين‌صورت، مسئوليت آن
برعهدة کسان...
سؤال:
پس از تغییر جنسیت ،نسب افراد با او
چگونه می شود و ارث او چگونه حساب می
شود؟
جواب:
نسبتِ فردى كه تغيير جنسيت مى دهد با
نزديكانش قطع نمى شود، بلكه عنوان
نسبت عوض مى شود. مثلاً برادر، خواهر
مى شود و ... لذا ارث بردن آنان نيز تابع
جنسيتِ بعد از ت...
سؤال:
فردي در نظارت و بازرسي براساس تحقيقات
صورت‌گرفته، گزارشي را تهيه مي‌کند و
به مراکز بالاتر ارسال مي‌کند تا
براساس آن تصميم‌گيري شود. چند سال بعد،
متوجه مي‌شود گزارش ارائه‌شده از سوي
وي اشتباه بوده و منجر به اتخاذ تصميم
اشتباه گشته و حقوق فرد يا سازم...
سؤال:
لطف بفرماييد در صورت امکان راجع به
اقسام رطوبتى که گاهى از انسان خارج مى
شود، توضيح دهيد.
جواب:
رطوبتى که گاهى بعد از خروج منى از
انسان خارج مى شود، وذى نام دارد، و
رطوبتى که بعضى از اوقات بعد از بول خارج
مى شود، ودى ناميده مى شود، و رطوبتى
ک...
سؤال:
زنان پرستار که به زنهاى ديگر در هنگام
وضع حمل کمک مى کنند، نسبت به کشف عورت
و نگاه کردن به آن چه تکليفى دارند؟
جواب:
جايز نيست زنان پرستار عمداً و بدون
اضطرار، به عورت زنان در هنگام وضع حمل
نگاه کنند و همچنين پزشک هم بايد از
نگاه‌کردن و لمس بدن...
سؤال:
بر حسب عادت، نمازگزار بايد بعد از بول
کردن استبراء نمايد. در عورت من زخمى
وجود دارد که هنگام استبراء بر اثر فشار
از آن خون جارى شده و با آبى که براى
تطهير استفاده مى کنم مخلوط مى شود و
باعث نجاست بدن و لباسم مى گردد. اگر
استبراء نکنم احتمال دارد...
سؤال:
اگر زن باردار به پزشک مرد مراجعه کند و
معاینه نیاز به نگاه و لمس داشته باشد ،
پزشک می تواند خود اقدام کند یا باید
بیمار را به پزشک زن ارجاع دهد؟
جواب:
در فرض سوال بدون ضرورت، نگاه و لمس
جایز نیست.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای...
سؤال:
گاهى بدون اختيار از انسان بعد از بول و
استبراء رطوبتى خارج مى شود که شبيه بول
است. آيا اين رطوبت نجس است يا پاک؟ اگر
انسان بعد از مدتى به‌طور اتفاقى متوجه
اين مسأله شود، نمازهاى گذشته اش چه
حکمى دارد؟ آيا از حالا به بعد بر او
واجب است در مورد خروج...
سؤال:
اگر فردي با بودجه مملكت براي خود در
محلّ كارش خانه اي را با وسايلش فراهم
كند اوّلا، صحيح است يا خير؟ و ثانياً،
نمازش چگونه است؟ و استفاده از امكانات
دولتي (مثل محلّ و آب و غيره) شرعاً چه
صورت دارد؟
جواب:
تابع قوانين و مقرّرات مربوط است و اگر
با ...
سؤال:
دادن آمار غيرواقعي براي راضي نمودن
مديران مافوق چه حکمي دارد؟
جواب:
جايز نيست.
منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس
فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم
هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق
علیه السلام
سؤال:
بر اثر بيمارى در مجارى ادرار، بعد از
بول و استبراء، ادرارم قطع نمى شود و
رطوبت مى بينم. براى معالجه به پزشک
مراجعه نموده و به دستورات او عمل کردم
ولى بيمارى ام معالجه نشد. وظيفه شرعى
من چيست؟
جواب:
بعد از استبراء، به شک در خروج بول
اعتنا نمى ...
سؤال:
بنده مسئول مالي يكي از قسمت‌هاي ناحية
مقاومت مي‌باشم كه مسئول بنده بعضي از
بودجه‌ها را مستقيم از رده مافوق
دريافت مي‌كند و بدون اينكه من متوجه
شوم در امور شخصي خود هزينه مي‌كند.
وظيفة بنده پس از متوجه شدن اين موضوع
چيست؟ بعضي اوقات نيز كه به مسئول ...
سؤال:
اينجانب در زميني كه متعلّق به مادرم
بوده احداث ساختمان كرده ام، امّا به
علّت شكايت همسايه، ساختمان متوقّف شده
است. اگر به حريم خيابان يا حريم همسايه
تجاوز نكرده باشم [حتّي مزاحم نورگير
خانة همسايه نيز نشده باشم]، آيا ايشان
مي‌تواند از ادامة ساختما...
سؤال:
استفادة ساختگي از مرخصي استعلاجي و
درآمد ناشي از آن در اين ايام چه حکمي
دارد؟
جواب:
جايز نيست.
منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس
فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم
هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق
علیه السلام
سؤال:
آيا مجروحان جنگى که قطع نخاع شده‌اند
و قدرت نگهدارى بول را ندارند، جايز است
در نماز جمعه شرکت کرده و به خطبه ها
گوش دهند و با عمل به وظيفه شخص مسلوس،
نماز جمعه و عصر را بخوانند؟
جواب:
شرکت آنان در نماز جمعه اشکال ندارد،
ولى با توجه به اينکه بر آ...
سؤال:
در برخي موارد اعتباراتي از ديگر منابع
كه جزو اعتبارات اختصاصي سازمان نبوده
دراختيار يگان‌ها قرار مي‌گيرد،
نگه‌داشتن وجه آن در حساب شخصي چه حكمي
دارد؟
جواب:
بستگي به مقررات و ضوابط دارد و برخلاف
آن جايز نيست.
منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای...
سؤال:
چشم پوشي از عيوب جزئي در عمليات
اجرايي براي کاهش تنش ميان کارشناسان
کنترل کيفيت و عوامل اجرايي از نظر شرعي
چه حکمي دارد؟
جواب:
براساس قوانين و مقررات عمل شود.
منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس
فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم
هدایت/ پژوهشگا...
سؤال:
براى بعضى از افراد در بيمارستان لوله
هايى به نام سوند براى خروج بول قرار
مى دهند که در اين صورت بول بدون
اختيار از مريض در حالت خواب يا بيدارى و
يا در بين نماز خارج مى شود، اميدواريم
به اين سؤال پاسخ فرماييد: آيا اين فرد
بايد دوباره نماز را در و...
سؤال:
اگر مسئول مالي بودجة سازمان را در
حسابي مشخص ريخته و وام بگيرد و با اطلاع
مسئول مستقيم باشد حكم آن چيست؟
جواب:
صِرف اطلاع مسئول مستقيم مجوّز اين
اقدام غيرقانوني نيست و اينگونه
تصرفات در بيت‌المال شرعاً حرام است،
مگرآنکه حساب مشخص مربوط به سازمان...
سؤال:
اگر مدير يا کارشناس کنترل کيفيت،
دادنِ آمار واقعي را مضر به حال خود
بداند، آيا کارپرداز شرعاً مسئول است و
اگر اين کار براي حفظ موقعيت و سِمَت
باشد، چه حکمي دارد؟
جواب:
جايز نيست.
منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس
فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات ...
سؤال:
من در يک وضعيت غيرطبيعى به سر مى برم،
به‌طورى که از من چند دفعه بدون اختيار
در نوبت هاى متعدد منى خارج مى شود که
خروج آن همراه با لذت نيست. وظيفه من
درباره هر نماز چيست؟
جواب:
اگر غسل کردن براى هر نماز ضرر دارد و يا
تکليفِ خيلى دشوارى بر شماست...
سؤال:
از اعتبار حق‌التدريس در آخر سال مبلغي
اضافه مي‌آمد كه بنابه دستور رئيس
اداره به طريق قانوني نگهداري مي‌شد،
همچنين گاهي پول هاي ديگري كه از مصرف
بيت‌المال به‌دست مي‌آمد، نزد بنده
جمع‌آوري مي‌شد و به مبلغ يك‌ميليون
تومان رسيد كه با استفاده از آن مشك...
سؤال:
اگر کارشناس کنترل کيفيت رفع عيبي را
ضروري بداند، ولي مافوق دستور صرف‌نظر
از آن را صادر کند، چه حکمي دارد؟
جواب:
براساس قوانين و مقررات عمل شود.
منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس
فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم
هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی ام...
سؤال:
اگر جنين پس از دميده شدن روح سقط شد،
تجهیز او چگونه صورت می گیرد و به عهده
کیست؟
جواب:
در فرض مرقوم بر هر مسلمان واجب است كه
او را مثل ساير مكلّفين غسل دهد و كفن
نمايد و دفن كند. (ولى خواندن نماز ميّت
بر آن لازم نيست.)
منبع: جزوه احکام بهداشت و ...
سؤال:
اهالي منطقه‌اي بعد از ساخت يك مسجد در
قطعه زميني كه از سازمان زمين شهري
گرفته بودند، در كيفيت وقف آن، كه عام
باشد يا خاص، اختلاف پيدا كردند؛
عدّه‌اي از آنان معتقد بودند كه بايد
به‌عنوان وقف خاص ثبت شود و تعدادي هم
اعتقاد داشتند كه چون همة اهالي در...
سؤال:
آیا مس بچه مرده یا سقط شده(چهار ماه
تمام)نیاز به غسل مس میت دارد؟ آیا علاوه
بر مس کننده این غسل بر مادر نیز واجب
است؟
جواب:
بلی مس آن غسل دارد و اگر با بدن مادر
تماس پيدا كند، بر مادر هم غسل مسّ ميّت
واجب می شود.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان...
سؤال:
برگزاري مراسم ختم بستگان نيروهاي مسلح
در محل كار و در ساعت اداري چه حكمي
دارد؟
جواب:
برخلاف مقررات جايز نيست.
منبع: کتاب احکام فرهنگی - هنری/ بر اساس
فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم
هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق
علیه السلام
سؤال:
گاهي که با دوستان جمع هستيم، براساس
قرعه يکي از ما براي ديگر دوستان مواد
خوراکي يا نوشيدني با پول خودش،
مي‌خرد، آيا اين کار مشکل شرعي دارد؟
جواب:
اگر شرط ابتدايي باشد و به عنوان برد و
باخت و شرط بندي نباشد، و البته همة
دوستان براي خريد تمايل داش...
سؤال:
در مناطق مختلف فارس و غير آن، عدّه اي
به زمين هاي يكديگر هجوم برده و به اين
موضوع استناد مي‌كنند كه حضرت عالي
زمين را ملك هيچ كس نمي دانيد، يا
مالكيّت زمين را به‌كلي لغو فرموده
ايد. خواهشمند است نظر مبارك خود را
دراين‌باره بيان فرماييد؟
جوا...
سؤال:
باتوجهبه امتناع شرکت‌هاي بيمه از
پرداخت تمام خسارت به افراد و
کارگاه‌هاي زيان‌ديده، جبران
مابه‌التفاوت خسارت از راه‌هاي ديگر
چه حکمي دارد؟
جواب:
براساس قوانين و مقررات عمل شود.
منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس
فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات ز...
سؤال:
آیا غسل و کفن و دفن جنین سقط شده که
بیشتر از چهار ماه داشته باشد واجب است ؟
جواب:
واجب است.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام
صادق علیه السلام
سؤال:
شخصى مبتلا به بيمارى بيرون آمدن مستمر
قطرات بول به‌صورت موقت است، يعنى بعد
از بول کردن، به مدت يک ساعت يا بيشتر
قطرات آن از او خارج مى گردد. با توجه
به اينکه وى در بعضى از شبها جنب شده و
گاهى يک ساعت قبل از اذان بيدار مى شود
و احتمال مى دهد که ب...
سؤال:
خريد كادو براي ديگر مسئولان بيرون از
سازمان با اعتبارات سازماني چه حكمي
دارد؟
جواب:
اگر مطابق مقررات باشد بلامانع است
والاّ جايز نيست.
منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای
امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/
پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق علیه
...
سؤال:
با توجه به اينکه خطوط لولة احداث
شده بنا به دلايل فني و امنيتي تا پانصد
متر از هر طرف حريم دارد، ولي کارفرما
بيش از هزينة محل عبور لوله را پرداخت
نمي‌کند، مسئلة شرعي حريم پرداخت
نشده براي سپاه در قبال مردم چيست؟
جواب:
بر اساس قوانين و مقررات ع...
سؤال:
گرفتن رضايت‌نامة محضري در خصوص عدم
دريافت خسارت وارده به فردي که در
کارگاه خسارت مي‌بيند چه حکمي دارد؟
جواب:
جايز نيست.
منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس
فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم
هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق
علیه السلام
سؤال:
خريد اموال تمليكي مانند برنج و... ، كه
از قاچاقچيان كالا كشف شده و توسط گمرك
با قيمت نازل‌تري نسبت به بازار، به
برخي كاركنان ارگان‌ها واگذار مي‌شود،
چه حكمي دارد؟
جواب:
درحدّي‌که قانون و مقررات مربوط اجازه
داده است اشکال ندارد.
منبع: جزوه احکام ...
سؤال:
شرط بندي در مسابقات ورزشي ميان
شركت‌كنندگان، چه حكمي دارد؟
جواب:
شرط بندي و برد وباخت در مسابقات جايز
نيست؛ مگر در مسابقة تيراندازي و اسب
سواري.
منبع: کتاب احکام فرهنگی - هنری/ بر اساس
فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم
هدایت/ پژوهشگاه ع...
سؤال:
باتوجهبه مجاورت روستا با مخزن سد و
سلب آسايش از اهالي روستا در روند
اجرايي سد، شرعاً چه حکمي دارد؟
جواب:
جايز نيست.
منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس
فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم
هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق
علیه السلام
سؤال:
آيا يک فرد نظامي مي‌تواند فعاليت‌هاي
اجتماعي، فرهنگي و اقتصادي مجاز داشته
باشد، يا اگر تواني دارد بايد در سازمان
خود به‌کار گيرد؟
جواب:
چنانچه مخالف مقررات سازماني نباشد، به
حيثيت نيروهاي مسلح و شئون نظامي بودن
خدشه‌اي وارد نکند و او را از وظايف
...
سؤال:
براي اجراي مسابقات ميان پايگاه‌هاي
بسيج، مبلغي براي هزينه‌هاي مسابقه
شامل اجارة سالن، حق‌الزحمه داور،
تأمين جوايز تيم‌هاي برتر و... از هر
پايگاه دريافت مي‌شود. درصورت گرفتن
تخفيف در هزينه‌هاي بالا، آيا مي‌توان
مازاد دريافتي را صرف هزينه‌هاي جاري
پا...
سؤال:
اينجانب ساختماني را به نيت مسجد در
روستا بنا كردم ولي با توجه به وجود دو
مسجد و عدم وجود مركز آموزشي در آنجا،
روستاي مزبور درحال حاضر نيازي به
مسجد ندارد. باتوجّه‌به اينكه هنوز
صيغة وقف آن به‌عنوان مسجد جاري نشده و
دو ركعت نماز به‌عنوان نماز در م...
سؤال:
آيا براى زنى که سالم است، جلوگيرى از
باردارى به‌طور موقت از طريق به
کارگيرى وسايل و موادى که از انعقاد
نطفه جلوگيرى مى کنند، جايز است؟
جواب:
اگر با موافقت شوهر باشد، اشکال ندارد.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ ا...
سؤال:
اينجانب به استخدام سازماني درآمدم
منتهي استخدام شدن بدين قرار بود كه
حدود چهارصد نفر ثبتِ نام كرده بودند و
چهل‌وچند نفر را ظاهراً ازطريق امتحان
پذيرفتند، چون من شنيده بودم كه دست
اندركاران خيلي ها را هم ممكن است بدون
آنكه نمرة قبولي بياورند با سف...
سؤال:
گاهي در محل کار، براي رفع خستگي،
دوستان لطيفه‌هاي رايج در ميان مردم
منتسب به اقشار يا اقوام مختلف گفته
مي‌شود و بقيه مي‌خندند، شنيدن اين
مطالب چه حکمي دارد؟
جواب:
اگر سبب اذيت و هتک مؤمني باشد يا غيبت
محسوب شود جايز نيست.
منبع: کتاب احکام فرهنگ...
سؤال:
فردي مغازة خود را براي ايجاد صندوق
قرض‌الحسنة وابسته به مسجد وقف كرده و
از دنيا رفته است و چندين سال است كه آن
مكان بسته مانده و در حال حاضر درمعرض
خرابي است، آيا استفاده از آن براي
كارهاي ديگر جايز است؟
جواب:
اگر وقف مغازه براي ايجاد صندوق
قرض‌ا...
سؤال:
چه مدت زمان براي شرکت در نماز جماعت در
ساعات کار، جايز است؟
جواب:
با توجه به اهميت خاص نمازهاي يوميه و
تأکيد فراواني که بر اقامة نماز در اول
وقت شده است و نيز باتوجه به فضيلت بسيار
فراوان جماعت، مناسب است کارکنان، روشي
اتخاذ کنند که بتوانند در مي...
سؤال:
گفتن يا شنيدن لطيفه‌هاي رايج در کشور
که مربوط به اقوام مختلف است چه حکمي
دارد؟
جواب:
اگر غيبت بوده و يا موجب اذيت و هتک
مؤمني باشد، جايز نيست.
منبع: کتاب احکام فرهنگی - هنری/ بر اساس
فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم
هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلا...
سؤال:
استفاده از يکى از دستگاههاى جلوگيرى
از باردارى که چگونگى جلوگيرى از حاملگى
توسط آن تا به امروز معلوم نشده، ولى به
عنوان وسيله اى براى جلوگيرى از
باردارى شناخته شده است، چه حکمى دارد؟
جواب:
اگر موجب از بين رفتن نطفه بعد از
استقرار آن در رحم شود و...
سؤال:
آيا استعمال تنباكويي كه بعضي از انواع
خمر را بر روي آن پاشيده‌اند جايز است؟
آيا استنشاق دود آن جايز است؟
جواب:
اگر مصرف آن تنباكو از نظر عرف، استعمال
خمر محسوب نشود و باعث مستي و وارد شدن
آسيب قابل ملاحظه‌اي نشود اشكال ندارد،
هرچند احوط ترك آن ا...
سؤال:
کارکنان در هنگام کار روي پروژه، که
دوازده ساعت به طول مي‌انجامد، استراحت
کوتاهي دارند. آيا در قبال اين مدت
استراحت، حق دريافت حقوق دارند؟
جواب:
براساس قوانين و مقررات عمل شود.
منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس
فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم...
سؤال:
آیا زن می تواند بدون رضایت شوهر از
قرصهای ضد بارداری استفاده کتند؟ یا
مثلاً برای گذاشتن آ-یو-دی اقدام نماید؟
جواب:
بدون رضایت شوهر اقدام نکند.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسل...
سؤال:
اگر كسي در طول تحصيل براي امتحانات
تقلب كرده اكنون هم پشيمان است، آيا
حقوقي كه متناسب با مدرك تحصيلي كسب
كرده و مي‌گيرد مشكل شرعي دارد يا خير؟
و چگونه مي‌توان مشكل را برطرف كرد؟
جواب:
چنانچه کل مدارک تحصيلي او تقلّبي باشد
و استخدام او هم با رعايت...
سؤال:
آيا حشيش پاك است؟ آيا استعمال آن حرام
است؟
جواب:
حشيش پاك است، ولي استعمال آن حرام است.
منبع: کتاب احکام فرهنگی - هنری/ بر اساس
فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم
هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق
علیه السلام
سؤال:
شخصي مالك قطعه زميني بوده كه شركت
تعاوني ادارة ما مبادرت به تصرّف و
توزيع آن بين كارمندان اداره نموده است.
همچنين، از كارمندان هم مبلغي پول گرفته
است و ادّعا مي‌كند كه آنها را به صاحب
زمين داده و رضايت او را جلب كرده است.
ولي بعضي از آنان ادّعا م...
سؤال:
آی- یو- دی برای جلوگیری از حاملگی در
زنان استفاده می شود، مراجعه زن به مرد
در گذاشتن این وسیله در صورت عدم حضور زن
، چه حکمی دارد؟
جواب:
زن و مرد در این جهت هر دو از لمس و نظر
ممنوعند و اصل عمل با صرف نظر از محرمات
دیگر مثل لمس و نظر جایز است.
...
سؤال:
آيا كشيدن به صورت تفنّني و تفريحي
همراه دوستان و در اوقات بيكاري در
پادگان اشكال دارد؟
جواب:
كشيدن سيگار درصورتي كه آسيب قابل
ملاحظه‌اي براي بدن داشته باشد، جايز
نيست و ازنظر مقررات و آئين‌نامه
انضباطي نيز ممنوع است.
منبع: کتاب احکام فرهنگی -...
سؤال:
آيا در پشت بام مسجد مي توان ساختمان
ديگري براي بسيج و غيره احداث نمود؟
جواب:
جايز نيست.
منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس
فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم
هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق
علیه السلام
سؤال:
سپاه آنگاه که در بخش اقتصادي به‌عنوان
پيمانکار فعاليت مي‌کند، معمولاً به
جهت تأخير زياد در پرداخت به‌موقع
بدهي‌هاي خود به بازار و پيمانکاران
جزء موجب نارضايتي آنها مي‌گردد.
مثلاً توافق پرداخت دو‌ماهه بيش از
يک‌سال طول مي‌کشد. حکم شرعي نقض چنين
توا...
سؤال:
اگر فرد مسئول يا فرمانده يقين نمايد که
در مجموعه فردي ديگر مي‌تواند امور را
بهتر مديريت نمايد وظيفه چيست؟ آيا بايد
شخص برتر را معرفي نموده تا مسئوليت را
به او بدهند؟ اگر اين كار را نکرد چه
حکمي دارد؟
جواب:
در فرض سؤال اگر يقين به برتري آن شخص
دار...
سؤال:
قرار دادن «نور پلانت» توسط پزشك مرد،
با وجود پزشك زن چه حکمی دارد؟
جواب:
جايز نيست،.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام
صادق علیه السلام
سؤال:
در معاينات پزشکي استخدام مشکل پاي
اينجانب موردتوجه و معاينه پزشک قرار
نگرفت، باتوجهبه اينکه مشخصات پاهاي
من (پرانتزي بودن) برخلاف مقرّرات
استخدامي است، آيا دريافت حقوق جايز است
يا خير؟
جواب:
درصورتي‌که موضوع ازطرف شما کتمان
نشده باشد و علم به تخ...
سؤال:
در اماكن نظامي هنگام برپايي نماز
جماعت كه در وقت اداري است، شماري از
نظاميان به سبب شرايط كاري در نماز شركت
نمي‌كنند، با آنكه انجام آن كارها پس از
وقت اداري يا در روز بعد ممكن است، آيا
اين عمل سبك شمردن نماز است؟
جواب:
بهتر است براي درك فضيلت نما...
سؤال:
استفاده از قرصهاى ضد حاملگى، پس از
آميزش چه حکمی دارد؟
جواب:
استفاده از قرصهاى ضد حاملگى، پس از
آميزش، اگر نطفه در رحم، مستقر شده باشد
جايز نيست، ولى پيش از آن و با شك در
استقرار نطفه اشكال ندارد.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای...
سؤال:
آيا در ماه محرّم براي شركت در مراسم
عزاداري كه در محل كار برگزار مي‌شود،
بايد مرخصي ساعتي گرفته شود؟
جواب:
اگر اينگونه مراسم براساس برنامة
ابلاغي برگزار مي‌شود گرفتن مرخصي لازم
نيست.
منبع: کتاب احکام فرهنگی - هنری/ بر اساس
فتاوای امام خامنه‌ای...
سؤال:
استعمال مواد مخدر همچون حشيش، ترياك،
هروئين، مورفين، ماري جوانا و...
به‌صورت خوردن، نوشيدن، كشيدن، تزريق
يا شياف، چه حكمي دارد؟ خريدوفروش و
ديگر راه‌هاي كسب درآمد با آن مثل
حمل‌ونقل و نگه داري و قاچاق آنها چه
حكمي دارد؟
جواب:
استعمال مواد م...
سؤال:
صاحبان خانه‌ها و زمين‌هاي مجاور يكي
از مساجد، املاك خود را به قصد توسعة آن
به‌طور مجاني به مسجد داده‌اند تا به
آن ضميمه شود و امام جمعه هم بعد از
مشورت با علما تصميم به تنظيم سند
مستقلي براي وقف آنها گرفته است و همة
كساني‌كه زمين‌هاي خود را به مسج...
سؤال:
اگر روش پيشگيرى از فرزنددار شدن،
متوقف بر حرامى باشد، مانند نگاه پزشک
غير مماثل (زن براى مرد و مرد براى زن) در
چه حالتى اين حرمت برداشته مىشود. آيا
محدود به صورتى مىشود که تنها استفاده
از اين روش منحصر باشد، و يا در هر صورت
براى حفظ مصالح عمومى ا...
سؤال:
پس از آنکه تيم پزشپزشکیکي مأمور
معاينه، درصد ازکارافتادگي مرا تعيين
کرد مبلغي را به‌عنوان مساعدت از دولت
دريافت کردم، ولي احتمال مي‌دهم که
مستحق دريافت اين مقدار نباشم و پزشکان
به‌علّت آشنايي و رابطه با من، مراعات
مرا کرده باشند. تکليف من در اين حا...
سؤال:
در ماه محرم و در ساعت كاري، خارج شدن از
پادگان و محل خدمت براي شركت در مراسم
عزاداري چه حكمي دارد؟
جواب:
اگر مراسم ازسوي سازمان محل خدمت و
براساس برنامه نباشد بايد مرخصي گرفته
شود.
منبع: کتاب احکام فرهنگی - هنری/ بر اساس
فتاوای امام خامنه‌ای/ ا...
سؤال:
آيا استعمال دخانيات حرام است؟ اگر فرد
معتاد مصرف دخانيات را به‌مدت چند هفته
يا بيشتر ترك كند، آيا استعمال دوبارة
آن حرام است؟
جواب:
حكم با اختلاف مراتب ضرري كه بر استعمال
دخانيات مترتب مي‌شود، متفاوت است؛
به‌طور كلي استعمال دخانيات اگر به
مقداري ...
سؤال:
زميني داراي سند با مالکيت سپاه
مي‌باشد که از سوي فرماندهي سپاه ناحيه
در اختيار اهالي روستا براي ساختن مسجد
گذاشته شده است و قراردادي هم منعقد شده
است که در کنار مسجد پايگاه مقاومتي
براي روستا بسازند. لطفاً بفرماييد
احکام شرعي استفاده از مسجد و پايگ...
سؤال:
آيا پرداخت حق تونل به کارکناني که در
تونل کار نمي‌کنند، براي جبران هزينة
مکالمات گوشي همراه آنها در انجام
امور کارگاه، شرعاً جايز است؟
جواب:
جايز نيست.
منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس
فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم
هدایت/ پژوهشگاه علوم ا...
سؤال:
برخي انتصابات در سازمان‌ها به دليل
ارتباط با فرماندهي محقق مي‌شود و
براساس شايسته سالاري نبوده و صرفاً
به‌دليل اعتماد فرمانده، فرد مشغول
به‌کار مي‌شود. حقوق و مزايايي که فرد
از اين طريق دريافت مي‌کند چه حکمي
دارد؟
جواب:
اگر فرد منصوب واجد شرايط ...
سؤال:
آيا جلوگيرى دائمى از باردارى براى
زنانى که زمينه مساعدى براى به دنيا
آوردن فرزندانى معيوب يا مبتلا به
بيماريهاى ارثى جسمى و روانى دارند،
جايز است؟
جواب:
اگر با يک غرض عقلايى صورت بگيرد و ضرر
قابل توجهى هم نداشته باشد و با اجازه
شوهر باشد، اشکال ن...
سؤال:
در کليه هاى من سنگ جمع مى شود و تنها
راه جلوگيرى از جمع شدن سنگ در کليه،
نوشيدن مستمر مايعات است و از آنجايى که
پزشکان معتقدند که من نبايد روزه بگيرم،
تکليف واجب من نسبت به روزه ماه مبارک
رمضان چيست؟
جواب:
اگر جلوگيرى از بيمارى کليه مستلزم
نوشي...
سؤال:
فردي زميني را براي ساخت حسينية
سيدالشهداء (ع) وقف كرده، ولي زمين مزبور
تبديل به راه عمومي روستا شده است.
درحال‌حاضر، از كل زمين حسينيه تقريباً
42 متر مربع باقي مانده است. اين زمين چه
حكمي دارد؟ آيا جايز است واقف آن را به
ملكيت خود برگرداند؟
جواب:
...
سؤال:
پرداخت مطالبات برخي کارگران يا
پيمانکاران قرارگاه به دليل اينکه از
مجموعه جدا شده‌اند و به مرور نام و
نشاني آنها حذف شده است، ممکن نيست.
حکم آن را بيان فرماييد؟
جواب:
در صورت فحص و يأس از دسترسي به آنان، رد
مظالم داده شود.
منبع: جزوه احکام ساز...
سؤال:
آيا جلوگيرى دائم از حاملگى براى زنى که
از خطر باردارى خوف دارد، جايز است؟
جواب:
جلوگيرى از باردارى در فرض مذکور اشکال
ندارد بلکه اگر حاملگى براى حيات مادر
خطر داشته باشد، باردار شدن به‌طور
اختيارى جايز نيست.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
...
سؤال:
بعضى از مراکز پزشکى براى انجام
آزمايشهاى پزشکى بر روى منى از انسان
مى خواهند که استمناء کند تا معلوم شود
که وى قادر بر بچه دار شدن هست يا خير،
آيا استمناء براى او جايز است.
جواب:
استمناء جايز نيست، هرچند براى تشخيص
قدرت وى بر بچه دار شدن باشد،...
سؤال:
اگر کارگر در روز قبل يا بعد از کسالت
نتواند کار را با راندمان مطلوب انجام
دهد و از طرفي حق ترک محل کار خود را نيز
ندارد، آيا دريافت حقوق آن بخش جايز
است؟
جواب:
بايد جبران کند.
منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس
فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمز...
سؤال:
فرد مسئولي به‌دليل خستگي ناشي از
پذيرفتن كارهاي غيرسازماني (فرهنگي،
اقتصادي) درخواست مي‌کند به‌صورت يك
نيروي عادي (بدون پذيرفتن مسئوليت) در
سازمان خدمت نمايد. چنانچه فرماندهي
به‌خاطر تحت فشار بودن قبول كند، آيا
افراد حقوقي و نظارتي نظير نظارت، ساحف...
سؤال:
تخيّل به قصد برانگيختن شهوت در دو صورت
زير چه حکمى دارد؟
الف: تخيّل همسر
ب: تخيّل زن اجنبى
جواب:
در فرض اول در صورتى که حرامى مانند
انزال بر آن مترتّب نشود، اشکالى ندارد
و در فرض دوّم، احتياط در ترک آن است.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ ب...
سؤال:
برگزاري همايش‌ها در مناطق خوش
آب‌و‌هوا و تفريحي با هزينه‌هاي سنگين
و دور از ستادها و نيز جمع‌آوري افراد
از سراسر كشور درحالي‌كه به آساني
مي‌توان آن را در ستاد يا جاهاي ديگري
كه هزينة آن كمتر است و افراد بيشتر
درخدمت‌اند؛ چه حكمي دارد؟
جواب:
همايش...
سؤال:
لطيفه يا جو ک گفتن حکمش چيست؟
جواب:
لطيفه‌اي که موجب ارتکاب محرمات شرعي و
اخلاقي نباشد و موجب شادي ديگران شود
اشکال ندارد.
منبع: کتاب احکام فرهنگی - هنری/ بر اساس
فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم
هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق
علیه ا...
سؤال:
آيا جايز است کمي حقوق کارکنان و
خودروهاي در اختيار از طريق ديگر، مثلاً
پرداخت هزينة موبايل يا مرخصي دادن به
رانندگان خودرو و ثبت حضور آنان، انجام
شود؟
جواب:
جايز نيست.
منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس
فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم
هدایت/ ...
سؤال:
به‌طور معمول، عزل و نصب‌ها بايد
براساس شايستگي، توانايي، تعهد و تخصص
باشد، اگر افرادي حب و بغض‌ها يا
جناحي‌بودن را لحاظ کنند و افرادي را
منصوب کنند که فاقد اين شاخص‌ها باشند،
اين کار ازنظر شرعي چه حکمي دارد؟
جواب:
انتصاب افراد بايد براساس مقررات ...
سؤال:
بستن لوله هاى رحم منجر به قطع دائم
حاملگى مى شود و امكان آبستنى
مجدد،مستلزم عمل جراحى و شانس آن نيز در
بهترين شرايط 50% است، آيا اقدام به اين
عمل جهت كنترل جمعيت بلامانع است؟
جواب:
اين عمل فى نفسه اشكال ندارد و از لمس
و نظر حرام بايد اجتناب شو...
سؤال:
آيا استمناء توسط همسر، حکم استمناء
حرام را دارد؟
جواب:
اين کار، از موارد استمناء حرام نيست.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام
صادق علیه السلام
سؤال:
مبلغي معادل دوماه حقوق ماهانه‌ام را
براثر اشتباه از حسابدار دريافت کردم و
مسئول مؤسسه را هم مطلع نمودم، ولي مبلغ
اضافي را برنگرداندم و درحال‌حاضر حدود
چهارسال از آن مي‌گذرد، باتوجهبه
اينکه جزء بودجة مالي سالانة مؤسسات
دولتي است، چگونه مي‌توانم آن ...
سؤال:
آيا مبارزة نمايشي با عصا يا چوب در
مراسم محلي يا رسمي چه حکمي دارد؟ و اگر
به همراه موسيقي باشد چطور؟ و اگر همين
مراسم در جمع کوچک خودماني باشد چطور؟
جواب:
اگر به‌صورت بازي تفريحي ـ ورزشي باشد و
خوف خطر بر انسان در آن نباشد، في‌نفسه
اشکال ندارد، ...
سؤال:
عدم ثبت صحيح کارکرد افراد که آنها را
از رسيدن به حق و حقوقشان منع مي‌کند چه
حکمي دارد؟
جواب:
جايز نيست و موجب ضمان است.
منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس
فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم
هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق
علیه السلام
سؤال:
خود را به ضعف زدن براي اينكه نشان
بدهيم شرايط جسمي ما آمادگي قبول
مسئوليت را ندارد، چه حكمي دارد؟
جواب:
تمارض نشانة بي صداقتي است و شرعاً
جايز نمي‌باشد.
منبع: جزوه احکام نظارت و بازرسی/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدایت/ پژوهشگا...
سؤال:
آيا جايز است شخص مجرد در صورتى که پزشک
منى او را براى آزمايش بخواهد و راه
ديگرى هم براى خارج کردن منى نداشته
باشد، استمناء نمايد؟
جواب:
اگر معالجه بیماری متوقف بر آن باشد،
اشکال ندارد.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه...
سؤال:
در پادگان‌ها و يگان‌هاي آموزشي و در
جهت طرح نمازآموزي مسابقاتي برگزار
مي‌شود که برندگان اين مسابقات تشويق
مي‌شوند. آيا کسي که نماز را مي‌داند و
نمازخوان است در اين مسابقات شرکت کند
مي‌تواند جايزه بگيرد؟
جواب:
برخلاف مقررات نباشد اشکال ندارد.
من...
سؤال:
زميني وجود دارد كه از زمان‌هاي طولاني
محل دفن اموات اهالي بوده و يكي از اولاد
ائمه ( ع)نيز در آن مدفون است و قبل از سي
سال پيش مكاني را براي غسل دادن اموات در
آن ساخته‌اند، ولي معلوم نيست كه اين
زمين وقف براي دفن اموات شده يا آنكه وقف
براي امامزاد...
سؤال:
درصورتي که دستور مافوق صحيح نباشد،
اعمال آن شرعاً چه حکمي دارد؟
جواب:
جايز نيست.
منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس
فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم
هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق
علیه السلام
سؤال:
در عزل و انتصابات سازمان، گاهي قوانين
و مقررات رعايت نمي‌شود و روابط بر
ضوابط ترجيح داده مي‌شود و انسان‌هايي
كه شايسته‌اند به حاشيه مي‌روند، آيا
با وجود بي‌عدالتي‌هاي موجود
درانتصابات، اطاعت از منتصبين لازم
است؟
جواب:
هرچند در عزل و نصب‌ها مراعات...
سؤال:
راننده‌اي بنابه دستور رئيس اداره
براي انجام کاري براي ده روز به
منطقه‌اي سفر مي‌کند، اما اين راننده
براي اينکه خيلي در آن منطقه ايجاد
مزاحمت نکند، کار ده روزه را به‌طور
فشرده و در مدت شش روز انجام مي‌دهد ـ از
کار هيچ کم نمي‌گذارد ـ در ضمن اداره ه...
سؤال:
حکم شرعي حقوق نسبت به ساعاتي که کارمند
به گفت وگو با همکاران مي‌پردازد
چيست؟
جواب:
اگر غيرمتعارف و خارج از مأموريت باشد،
ضامن است.
منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس
فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم
هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق
علیه ...
سؤال:
برخي تصميم گيري‌ها بوي نفسانيت
مي‌دهد و منافع سازمان مد نظر قرار
نمي‌گيرد و باعث مي‌شود برخي كاركنان
منزوي شده و از توانمندي‌هاي آنها
استفاده نشود ازنظر شرعي آيا مسئوليتي
بر عهدۀ اينگونه افراد مي‌باشد يا
خير؟
جواب:
هدردادن استعدادها به هر دل...
سؤال:
روز‌هايي که انسان در مرخصي است در
ازاي همان روز‌ها حقوق و فوق‌العاده
گرفتن چه حکمي دارد؟
جواب:
تابع قرارداد استخدام و مقرّرات ادارة
مربوط است.
منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای
امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/
پژوهشگاه علوم اسلامی امام ص...
سؤال:
با توجه به اينكه امروزه در جنگ و جهاد
در راه خدا به جاي اسب و تير و كمان و
شمشير، تفنگ، مسلسل و ديگر ادوات جنگي
همچون موتورسيكلت و هواپيما استفاده
مي‌شود، آيا مي‌توان تيراندازي با
تفنگ و مسلسل و ديگر ادوات جنگي را با
رهان [شرطبندي] انجام داد؟
جو...
سؤال:
زميني به ادارة بهداشت هديه شده تا
بيمارستان يا مركز بهداشتي در آن ساخته
شود، ولي مسئولان ادارة بهداشت تاكنون
اقدام به ساخت بيمارستان يا مركز
بهداشتي در آن نكرده‌اند. آيا جايز است
واقف زمين را پس بگيرد؟ و آيا مجرّد
تسليم زمين به مسئولان ادارة بهداش...
سؤال:
با توجّه به اينكه صدور جواز دفن اجساد
منوط به معاينه توسّط پزشك قانونى است،
و از آنجا كه در مركز پزشكى قانونى بعضى
از استان ها به دليل كمبود امكانات،
معاينه متوفّيات توسّط پزشك مرد صورت مى
گيرد، آيا از نظر شرعى پزشك مرد مجاز به
معاينه جسد زن مى باش...
سؤال:
من کارمند يکي از ادارات هستم. مسئول
اداره متعهد شده كه علاوه بر حقوق
ماهيانه، آنچه را كه امروزه متعارف است
مثل تأمين مسكن، تعطيلات متعارف و بيمة
اجتماعي برايم تأمين نمايد، ولي او پس
از گذشت چندسال به تعهدات خود عمل نكرد و
چون قرارداد كتبي هم دراين...
سؤال:
ترسيم و نقاشي قصه هاي قرآني به دست
کودکان و نوجوانان چه حکمي دارد؟ مثلاً
کودکان قصة اصحاب فيل يا شکافته‌شدن
دريا براي حضرت موسي (ع) و غيره را رسم
کنند؟
ترسيم و نقاشي قصه هاي قرآني به دست
کودکان و نوجوانان چه حکمي دارد؟ مثلاً
کودکان قصة اصحاب في...
سؤال:
زميني جزء موقوفة يك امامزاده است و بين
خانه هاي مسكوني اين محلّه قرار گرفته
است. با توجّه به اينكه اين محلّه بزرگ و
فاقد مسجد است، نظرتان را راجع به بناي
مسجد در اين زمين موقوفه بيان نماييد؟
جواب:
اگر وقف است، ساخت مسجد جايز نيست.
منبع: جزو...
سؤال:
اگر از طرف قاضى، زنى را جهت معاينه و
تشخيص نطفه اى كه در رحم دارد به پزشك
قانونى بفرستند، و طبيب به طور قطع
تشخيص دهد كه نطفه متعلّق به شوهر اين زن
نبوده، بلكه از مرد اجنبى است. در اين
حال اگر طبيب واقعيّت را گزارش دهد يقين
دارد اين زن را بناحق خوا...
سؤال:
آيا كسي كه از سپاه حقوق مي‌گيرد حق
دارد بعضي از كارها را تحت عنوان پروژه
در خارج از وقت‌اداري انجام دهد و از
بابت آن دوباره پول بگيرد؟
جواب:
تابع ضوابط و مقررات مربوط است.
منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای
امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/...
سؤال:
ورزش آيروبيک که يک نوع ورزش جمعي است
در محل کانون بسيج جوانان راه‌اندازي
شده است و همزمان با ورزش يک نوع آهنگ
خاص که ايجاد نشاط مي‌کند، پخش مي‌شود؛
لطفاً بفرماييد ازنظر شرعي پخش اين
آّهنگ چه حکمي دارد؟
جواب:
اگر آهنگ مطرب يا لهوي باشد، بايد پرهيز...
سؤال:
اگر بدون اجازة متولّي خاص به تخريب
كتابخانة ميان مدرسة مسجد جامع و
آشپزخانة حسينيه كه متصل به مسجد است
اقدام گردد و کتابخانه به مسجد الحاق
شود، آيا اين كار صحيح است؟ و آيا نماز
خواندن در آن مكان جايز است؟
جواب:
اگر ثابت شود كه زمين كتابخانه ف...
سؤال:
آیا در معاینات پزشکی قانونی در صورتی
که از ناحیه قاضی صالح موضوع به پزشکی
قانونی ارجاع شده باشد نظر پزشک حجیت
دارد؟
جواب:
در اينگونه موارد بايد طبق مقررات عمل
شود.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدا...
سؤال:
اگر مسئولان شركت نفت و سازمان زمين
شهري مقداري از زمين‌هاي تحت اختيار
خود را براي ساخت مساجد و مدارس علميه
اختصاص بدهند و علاوه بر انشاء صيغة
وقف، قبض و اقباض هم صورت بگيرد، آيا اين
زمين‌ها موقوفه به حساب مي‌آيند و
احكام وقف بر آنها مترتب مي‌گرد...
سؤال:
اگر نظارت و بازرسي بنابر دلايلي نتيجة
گزارش را به‌موقع در اختيار مسئولان
ذي ربط قرار ندهد و به‌واسطة همين
تأخير، مجموعه يا سازمان متضرر گردد،
آيا ضامن است؟
جواب:
اگر دلايل تأخير موجه و قانوني باشد،
ضامن نيست؛ درغيراين‌صورت، مسئوليت آن
برعهدة کسا...
سؤال:
معاینه عورت و نگاه و لمس آن در موارد
زیر در صورتی که قاضی صالح لزوم آن را
احراز نموده و دستور آن را صادر نماید چه
حکمی دارد؟
الف)تشخیص ازاله بکارت.
ب) تشخیص آسیبهای وارد شده بر آلت
تناسلی زن.
ج) اثبات ناتوانی جنسی.
د) اثبات وجود مانع در آلت تنا...
سؤال:
در بررسي از فرايند انتصاب نيروها مشخص
مي‌شود افرادي درسطح مديران، نه براساس
شايستگي، بلکه به‌واسطة رابطه با
مسئولان بالاتر قبول مسئوليت كرده و در
پست‌هاي تصميم‌گيري قرارگرفته‌اند،
درحالي‌که فاقد شرايط و صلاحيت‌هاي
لازم مي‌باشند. وظيفة شرعي افرادِ م...
سؤال:
فردي در نظارت و بازرسي براساس تحقيقات
صورت‌گرفته، گزارشي را تهيه مي‌کند و
به مراکز بالاتر ارسال مي‌کند تا
براساس آن تصميم‌گيري شود. چند سال بعد،
متوجه مي‌شود گزارش ارائه‌شده از سوي
وي اشتباه بوده و منجر به اتخاذ تصميم
اشتباه گشته و حقوق فرد يا سازم...
سؤال:
نگاه کردن به جسد میت نامحرم در صورتی
که قاضی صالح دستور بدهد چه حکمی دارد؟
جواب:
نگاه کردن به بدن میت نامحرم و لمس آن از
لحاظ شرعی مانند احکام نگاه کردن به بدن
فرد زنده می باشد.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انت...
سؤال:
زن و شوهري از نقاشان معروف‌اند و کار
آنان ترميم و بازسازي تابلوهاي هنري
است، بسياري از آن تابلوها جامعة مسيحي
را نشان مي‌دهند و در بعضي شکل صليب و
حضرت مريم(س) و حضرت مسيح(ع) وجود دارد و
صاحبان مؤسسات و شرکت‌ها و برخي افراد
از طرف کليساها بعد از آن...
سؤال:
اگر افراد ديگري با توجه به تخصص در
اولويت انتصاب باشند، آيا جايز است
مسئولان بازرسي، اقوام يا دوستان خويش
را به‌خاطر شناخت کامل از تعهد آنها
در اولويت قرار دهند؟
جواب:
اگر در چهارچوب مقررات و ضوابط باشد
اشکال ندارد، درغيراين‌صورت جايز نيست.
منب...
سؤال:
ساعاتي از وقت اداري كاركنان به دلايل
مختلفي مثل: منتظر جلسه شدن، نبودن كار،
يا نبودن مراجعات و مانند آن تلف مي‌شود
و كاركنان عملاً در آن ساعت‌ها
هيچگونه خدمتي انجام نمي‌دهند يا
ساعاتي كه شخص مشغول انجام امور شخصي
خود است ازنظر معظّم‌له تكليف
حق‌وح...
سؤال:
عمل خالکوبي که نزد برخي مردم متعارف
است و با اين روش عکس هايي بر روي بدن
خود مي‌کشند، به‌طوري که ثابت باقي
مي‌ماند و از ميان نمي‌رود، چه حکمي
دارد؟ آيا مانع از صحت وضو يا غسل
مي‌شود؟
جواب:
خالکوبي حرام نيست و اثري که از آن در
زير پوست باقي مي...
سؤال:
اگر فردي را علي‌رغم ميل باطني‌اش به
پست و مقامي منصوب کنند، آيا فرد براي
اعتراض، مي‌تواند در انجام وظايف آن
سهل انگاري كند تا او را از آن مسئوليت
بردارند؟
جواب:
جايز نيست.
منبع: جزوه احکام نظارت و بازرسی/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
...
سؤال:
معمولاً مرسوم است که در پروژه‌هاي
ساختماني، خريد تجهيزات و اقلام سفارشي
در قرارداد اوليه با ارائة نمونه‌ها
صورت مي‌گيرد؛ که بعداً، معلوم مي‌شود
جنس تحويلي با نمونه‌هاي اولية قرارداد
خيلي فرق مي‌کند و درميدان عمل مشخص
مي‌شود كه آن كيفيت و كاربري ر...
سؤال:
اولويت قايل شدن و ناديده‌گرفتن شرايط
و ضوابط از طرف مسئولان در انتصاب افراد
و ضايع کردن حق افرادي که صلاحيت لازم
را دارند، چه حکمي دارد؟
جواب:
تخلف از مقررات حرام بوده و اگر منجر به
تضييع حقوق افراد داراي صلاحيت شود،
موجب ضمان است.
منبع: جزوه ا...
سؤال:
درصورتي كه فرد در رستة سازماني خود
به‌كارگيري نشود، آيا در مقابل سهل
انگاري‌ها مسئوليت شرعي دارد؟
جواب:
اگر بر حسب ضرورت يا تشخيص فرمانده در
رستة ديگري به خدمت گمارده شود، بايد به
وظايف سازماني خود عمل کند و
سهل‌انگاري عمدي جايز نيست و موجب ضمان...
سؤال:
گزينشي انتخاب‌كردن افراد برای شرکت
در همایش ها چه حكمي دارد؟ اعزام كردن
افراد ستادي حتي جزئي‌ترين افراد
دركنار ميهمانان چه حكمي دارد؟
جواب:
افرادي که حضورشان غيرسازماني و برخلاف
مقررات باشد جايز نيست شرکت داده شوند.
منبع: کتاب احکام فرهنگی - هن...
سؤال:
پيمانكاري در حال ساخت يك مجموعة
مسكوني است. براساس قرارداد، آغاز ساخت
آن معلوم است؛ پيمانکار فاز نخست آن را
با پول و هزينة صاحبانش ساخته و تحويل
داده است. آيا درست است كه بگويد قيمت
گذاري نهايي موكول به اتمام كامل
پروژه‌ها و به نرخ روز مانند طلا...
سؤال:
در سير انتصاب برخي افراد (ازجمله پاسخ
به استعلامات و...) به‌واسطة توصيه و
سفارشي که از ناحية همکاران انجام
مي‌شود، تسريع صورت مي‌گيرد. آيا
دخالت‌دادن روابط شخصي در اين امور
ازلحاظ شرعي اشکال دارد؟
جواب:
قبول توصيه و سفارش از كسي، اگر مخالف
قانون ...
سؤال:
شخصي به مدّت دو سال و نيم با سازمان
گوشت كشور قراردادي [جهت حمل گوشت
به‌وسيلة كانتينرهاي يخچال‌دار از
بنادر كشور به تهران و ساير شهرستان‌ها]
منعقد و وجه آن را دريافت و تسويه کرده
است. حال، پس از گذشت دو سال و نيم،
سازمان گوشت مي‌خواهد مبالغي به‌ع...
سؤال:
دخالت دادن روابط شخصي در انتصابات چه
حکمي دارد؟
جواب:
درصورتي‌که برخلاف قانون و مقررات
باشد، جايز نيست و چنانچه موجب
ضايع‌شدن حق کسي گردد، موجب ضمان است.
منبع: جزوه احکام نظارت و بازرسی/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدایت/ پژوهشگ...
سؤال:
کالبد شکافی میت برای تشخیص جرم در چه
صورت جایز است؟
جواب:
اگر کشف حقیقت متوقف بر آن باشد اشکالی
ندارد.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام
صادق علیه السلام
سؤال:
گاه براي اجراي مراسم عزاداري در
پادگان، برادران رسمي و وظيفه وجوهي را
براي برنامه‌هاي عزاداري و پذيرايي
عزاداران اهدا مي‌كنند. لطفاً بفرماييد
در صورت اضافه آمدن اين وجوه، باقيمانده
را در چه مصارفي مي‌توانيم خرج کنيم؟
جواب:
درصورت دسترسي و امكان ك...
سؤال:
آیا انجام عمل وازکتومی که برای عقیم و
نازا کزدن مردان و با رضایت خود آنان
صورت می گیرد و تقریباً غیر قابل برگشت
است اشکال دارد یا نه؟ آیا برای انجام
این عمل رضایت همسر ضرورت دارد؟
جواب:
این عمل فی نفسه مانع ندارد و باید از
لمس و نظر حرام اجتناب ش...
سؤال:
آیا اذن ولی در کالبد شکافی شرط است؟
جواب:
بدون اذن ولی کالبد شکافی جایز نیست ،
مگر اینکه کشف حقیقت متوقف برآن باشد و
قاضی نیز آن را لازم بداند.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم ا...
سؤال:
بستن لوله هاى منى مرد براى جلوگيرى
از افزايش جمعيت چه حکمى دارد؟
جواب:
اگر اين کار با يک غرض عقلايى صورت
بگيرد و ضرر قابل ملاحظه‌اى هم نداشته
باشد، فى نفسه اشکال ندارد.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زم...
سؤال:
سازمان‌دهي و انتصاب در خارج از رسته و
تخصص و تجربه که منجر به عدم پاسخ‌گويي
صحيح و عمل به دستورالعمل و ابلاغيه‌ها
مي‌گردد چه حکمي دارد؟
جواب:
در فرض سؤال جايز نيست.
منبع: جزوه احکام نظارت و بازرسی/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدا...
سؤال:
برخى از افراد به پزشک مراجعه مىکنند
و از او تقاضاى گواهى پزشکى براى محل کار
و… مى‌نمايند. مثلاً مى‌گويند که به
علت سرماخوردگى دو روز به اداره
نرفته‌اند. آيا در صورت اطمينان به صحت
گفتار آنها مىتوان گواهى برايشان صادر
کرد؟
جواب:
در فرض مرقوم که ...
سؤال:
ساعاتي از وقت اداري كاركنان به دلايل
مختلفي مثل: منتظر جلسه شدن، نبودن كار،
يا نبودن مراجعات و مانند آن تلف مي‌شود
و كاركنان عملاً در آن ساعت‌ها
هيچگونه خدمتي انجام نمي‌دهند يا
ساعاتي كه شخص مشغول انجام امور شخصي
خود است ازنظر معظّم‌له تكليف
حق‌وح...
سؤال:
انتصاب و به‌کارگيري افراد در امور
غيرتخصصي، در راستاي پيشبرد اهداف
سازماني چه حكمي دارد؟
جواب:
اگر مقررات سازماني چنين اجازه‌اي
داده باشد، در همان حد اشکال ندارد؛
درغيراين‌صورت جايز نيست.
منبع: جزوه احکام نظارت و بازرسی/ بر
اساس فتاوای امام خامن...
سؤال:
مردى که داراى چهار فرزند است اقدام به
بستن لوله هاى منى خود کرده است، آيا
در صورت عدم رضايت زن، آن مرد گناهکار
محسوب مىشود؟
جواب:
جواز اين کار متوقف بر رضايت زوجه نيست
و در فرض سوال مرد گناهکار نمی باشد.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اس...
سؤال:
صدور گواهی نادرست از طرف پزشک برای
بیمار سهواً یا عمداً چه حکمی دارد؟
جواب:
عمداً جایز نیست و در صورت سهو باید در
صورت امکان آن را تدارک و جبران کند.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدایت/ پژوهشگاه ع...
سؤال:
اگر درطول ساعت‌هاي اداري كه طبق
برنامة معين ابلاغي، مي‌بايست
فعاليت‌هايي انجام گيرد، گاهي به‌دليل
كمبود نيرو اين اعمال انجام نمي‌گيرد،
دراين‌حالت تكليف نيروهاي موجود چيست؟
فرماندهي نيز دراين‌زمان، ابلاغي به ما
ندارد؟ آيا حقوقي كه در اين ساعات
مي‌گي...
سؤال:
كوپلن هايي با عكس هاي زنان سربرهنه
و با تصاوير رقاصي دسته جمعي كه
به‌وسيلة آقايان و خانمها بافته و از
آنها در منازل و مغازه‌ها استفاده
مي‌شود، چه حكمي دارد؟
جواب:
حكم داير مدار مفسده‌انگيز بودن آن
است.
منبع:کتاب احکام فرهنگی - هنری/ بر ا...
سؤال:
شخصی با عمل جراحی خود را عقیم کرده است
آیا واجب است دوباره خود را معالجه کند
تا در صورت امکان به حالت اول در آید؟
جواب:
واجب نیست.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام
صاد...
سؤال:
استفاده از حقوق و مزاياي انتصابات
صوري به‌لحاظ شرعي چه حکمي دارد؟
جواب:
اگر انتصاب برخلاف مقررات و ضوابط صورت
گرفته باشد، استفاده از حقوق و مزاياي
آن جايز نيست.
منبع: جزوه احکام نظارت و بازرسی/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدایت/ ...
سؤال:
با چه شرایطی با تشخیص پزشک ، اطمینان
به مرگ پیدا می شود و دفن جایز می گردد؟
جواب:
در تشخيص مرگ اگر از گفته پزشك يقين به
مرگ كسى پيدا شود و يا دو نفر پزشك عادل
به مرگ شخص شهادت دهند، دفن او جايز است،
وگرنه بايد تا حصول يقين به مرگ، صبر
كرد.
منبع...
سؤال:
آيا در لحظاتي كه در محلّ كار مشغول
هستيم و وقت آن به بطالت بگذرد اين باعث
مي‌شود كه حقوق ما مشكل‌دار شود يا اين
مشكل برعهدة خود سيستم است يا خود شخص؟
جواب:
در فرض سؤال اگر سيستم باعث اين کار است
چيزي برعهدة شخص نيست، ولي اگر خودش وقت
را به بطالت ...
سؤال:
در بعضي هيئت‌هاي مذهبي مصيبت‌هايي
خوانده مي‌شود كه به مقتل معتبري مستند
نيست و از هيچ عالم يا مرجعي نيز شنيده
نشده است و هنگامي كه از خوانندۀ مصيبت،
منبع آن را جويا مي‌شوند، پاسخ مي‌دهد
كه اهل‌بيت اينگونه به ما
فهمانده‌اند و ما را راهنمايي
كرده‌ا...
سؤال:
در بعضي از مواقع فرماندهان با عناوين و
توجيهاتي و به‌منظور افزايش پاية حقوق
برخي افراد، اقدام به انتصابات صوري
مي‌کنند، درحالي‌که آن فرد در آن
جايگاه خدمت نمي‌کند؛ آيا چنين کاري
به‌لحاظ شرعي جايز است؟
جواب:
اگر اين کار خلاف مقررات و ضوابط سازمان
...
سؤال:
در صورتى كه بستن لوله هاى مرد يا زن
اجازه داده شود،حق تقدم با کدام یکی
است؟
جواب:
در صورت رعايت شروط شرعى حق تقدمى در
كار نيست و از جهت تفاوت موقعيت افراد
(هر يك از زن و مرد) با پزشك مشورت شود.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای ا...
سؤال:
گواهی پزشک در پزشکی قانونی تا چه میزان
اعتبار دارد؟
جواب:
گواهى پزشك واجد شرايط شهادت در باره
جنايت و جراحات، درصورتى كه مستند به حس
باشد به عنوان يك شاهد معتبر است ولى
آنچه از روى حدس و گمان پزشك باشد، براى
اثبات ديه يا قصاص و ضمانت اعتبار ندارد...
سؤال:
باتوجهبه تغيير ساختار سازماني
تغييراتي در حق‌وحقوق كاركنان به‌وجود
مي‌آيد؛ مثلاً شخصي با جايگاه خدمتي
هفده مشغول خدمت است که در ساختار جديد
جايگاه ايشان شانزده شده است، ولي
مسئولان امر تازماني‌كه فرد از آن
جايگاه خارج نشده در حقوق ايشان دست
نمي‌زن...
سؤال:
آيا پارتي بازي در سير مراحل انتصابات
ازنظر شرعي جايز است؟
جواب:
تصدي مسئوليت با پارتي‌بازي غيرقانوني
و حرام است.
منبع: جزوه احکام نظارت و بازرسی/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام
صادق علیه السلام
سؤال:
اگر عمل وازكتومى(بستن لوله های منی
مرد) صرفا به دليل كنترل جمعيت صورت گيرد
و موجب لمس و نظر حرام نيز نباشد، آيا
انجام اين عمل جايز است؟
جواب:
عمل مذكور فى‌نفسه اشكال ندارد ولى
واجب است از مقدمات حرام مانند لمس و نظر
اجتناب شود.
منبع: جزوه احکام...
سؤال:
آیا تشیخص پزشک در اثبات جرایمی مانند
لواط و زنا حجیت دارد و گرنه در اینگونه
موارد چگونه جرم اثبات می شود؟
جواب:
تشخيص پزشك براى اجراى حدود در اثبات
گناهان جنسى مثل زنا يا لواط، كفايت نمى
كند و اثبات اين جرايم فقط با شهادت
شهود يا اقرار متهم آن ه...
سؤال:
فردي براي تصدي مسئوليت، از راه‌ها و
شيوه‌هاي غيرقانوني استفاده کرده است و
اکنون از کردة خود پشيمان است؛ آيا حقوق
و مزايايي که در اين مدت از سازمان
(به‌واسطة تصدي جايگاه مذکور) دريافت
نموده، اشکال شرعي دارد؟
جواب:
استفاده از طريق غيرقانوني براي رس...
سؤال:
سلام.بنده یک سال هست که در دوران عقد
هستم و ۲۳ سال دارم.همسرم ۲۷ ساله هستند
و طلبه.
خواهرشوهر بزرگ بنده متولد ۶۵ هستند و
مجرد و از لحاظ افکار و عقاید با همسرم
متفاوت هستند.مشکل بنده از جلسه دوم
خواستگاری شروع شد.ایشان در ان جلسه
عنوان کردند سوالات...
سؤال:
اگرمعيارها و ضوابط ارتقاي درجه در
مقاطع اميري و سرداري رعايت نشده و
افراد خاصي ارتقا يافتند و بسياري كه
ممكن است شرايط بهتري داشته باشند؛ در
صف انتظار بمانند و هرگز به آن نرسند،
درحالي‌كه سال‌هاي سال در آن مسئوليت و
مسئوليتهاي بالاتر خدمت كنند، حك...
سؤال:
با سلام وخسته نباشید
در فقه زکاة بر ای بنی هاشم حرام است
دلیل آن در چند روایت معتبر آمده است که
که زکاة چرک دست ( اوساخ ایدی الناس) است،
از طرفی در مذهب شیعه قیاس باطل است مگر
اینکه منصوص العلة باشد مثل ( الخمر حرام
لانه مسکر) که هر چیزی که مسکر ...
سؤال:
برخي از جوانان كه تازه به سن بلوغ
رسيده‌اند از مراجعي تقليد مي‌كنند كه
فتوا به حرمت موسيقي به‌طور مطلق
داده‌اند؛ هرچند از راديو و تلويزيون
دولت اسلامي پخش شود، حكم اين مسئله
چيست؟ اگر ولي فقيه گوش‌دادن به
موسيقي حلال را اجازه داده باشد، آيا
تجو...
سؤال:
اگر شخصی جنین را بعد از ولوج روح در آن
سقط کند اما معلوم نشود جنین دختر بوده
یا پسر چه مقدار دیه بر او واجب می شود ؟
جواب:
تفاوتی ندارد. (دیه دختر و پسر در این
مورد یکسان است)
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشار...
سؤال:
اگر سامانه حقوقي سازمان وجه و حقوقي از
افراد ضايع كرد و نپرداخت، وضعيت چه
مي‌شود و آيا اين سازمان مديون مي‌باشد
يا خير؟
جواب:
سامانه حقوقي سازمان بايد براساس
مقررات، وظايف قانوني خود را به‌نحو
مطلوب انجام دهد و اگر حقي از ديگران را
ضايع کند ضامن ...
سؤال:
دیه جنین هنگامی که گوشت روی استخوان می
روید چقدر است ؟
جواب:
در فرض سؤال صد دينار است.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام
صادق علیه السلام
سؤال:
اگر کسي حكم مسئوليت قسمتي را داشته
باشد و درآن قسمت هم كار كند، ولي سيستم
كه شامل بازرسي، واحد حقوقي، فرماندهي و
... است، حقوق و جايگاه آن حكم را به شخصي
ديگر بپردازد اين مسئله چه حكمي دارد؟
جواب:
بايد مطابق مقررات عمل شود و خلاف آن
جايز نيست.
م...
سؤال:
آيا مسئولان مي‌توانند با توجه به
نزديكي و هماهنگ‌تر بودن، درجات سرداري
بعضي را اعطا نمايند و در حق ديگران نوعي
كم‌كاري شود، آيا اين كار جايز است؟
جواب:
ملاک ترفيعات قانون مقررات ابلاغي
مي‌باشد و تخلف از آن جايز نيست.
منبع: جزوه احکام نظارت و باز...
سؤال:
دیه سقط جنین پس از ولوج روح در آن که
معمولا در پایان چهار ماهگی صورت می
گیرد چقدر است؟
جواب:
ديه كامله كه هزار دينار است.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام
صادق علیه ال...
سؤال:
بعضي‌از افراد كه در يك پست مشغول كار
هستند حقوق و مزاياي آن را دريافت
نمي‌كنند. اگر حقوق دريافتي از حقوق
مسئوليت و پستي كه مشغول است بيشتر
باشد، آيا فرد شاغل دراين‌خصوص
مسئوليتي دارد يا خير؟
جواب:
حقوق و مزايا بايد براساس جايگاه و
مطابق ضوابط و م...
سؤال:
ملاک تمييز موسيقي حلال از حرام چيست؟
آيا موسيقي کلاسيک حلال است؟ بسيار
مناسب است که معيار آن را بيان فرماييد.
جواب:
هر موسيقي‌اي که به نظر عرف موسيقي
لهوي و مطرب باشد که مناسب مجالس عيش
ونوش است، موسيقي حرام محسوب مي‌شود و
تفاوتي نمي‌کند که موسي...
سؤال:
با توجه به اينكه فرزندان ما هنوز به
تكليف نرسيده‌اند و در رفت‌وآمد با
اقوامي که نوار غنا گوش مي‌دهند ممكن
است به آن نوار علاقه پيدا كنند و باتوجه
به اينكه چنانچه آنها را محروم كنيم
ممكن است پنهاني آن را گوش دهند، تكليف
چيست؟
جواب:
گرچه بچة نابا...
سؤال:
باتوجهبه فعاليت‌هاي سازندگي در
راستاي اهداف ابلاغي از سوي فرماندهي
سپاه، قرارگاه سازندگي خاتم الانبيا
اقدام به پروژه‌هاي اقتصادي، دفاعي،
پدافندي و سازندگي در كشور مي‌نمايد. در
همين ارتباط، مسائلي به‌وجود مي‌آيد
كه سبب بروز مشکلات و سؤالاتي مي‌گر...
سؤال:
مقدار ديه جنينى که دو ماه و نيم عمر
دارد، در صورتى که عمداً سقط شود چقدر
است و ديه بايد يه چه كسى پرداخت شود؟
جواب:
اگر علقه باشد ديه آن چهل دينار است و
اگر مضغه باشد شصت دينار است و اگر
استخوان بدون گوشت باشد هشتاد دينار است
و ديه به وارث جنين ب...
سؤال:
در هنگام کار دندانپزشک بر روی دندان،
ترشحاتی که از دهان بیمار بر لباس و بدن
دندانپزشک یا بیمار برخورد می کند از
لحاظ طهارت و نجاست چه حکمی دارد؟
جواب:
اگر يقين به نجاست آن نباشد پاك است.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامن...
سؤال:
سپردن پروژه‌هاي ساخت‌وساز مسكن از
طرف سازمان چه حكم فقهي دارد؟
جواب:
چنانچه قرارداد ساخت‌وساز مطابق ضوابط
و مقررات دولتي و موازين شرعي و به مصلحت
سازمان و کارکنان باشد، جايز است و
مانعي ندارد.
منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس
فتاوای امام خامنه...
سؤال:
زن حامله در اثر تصادف غيرعمد كشته می
شود و جنين هم در شكم او می ميرد، آیا
قاتل باید ديه هر دو را پرداخت کند؟
جواب:
بلی باید دیه هر دو را بدهد.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسل...
سؤال:
اگر هنگام کشيدن دندان مقدارى از بافت
هاى لثه هم همراه آن کنده شود، آيا دست
زدن به آنها موجب غسل مسّ ميّت مى شود؟
جواب:
مسّ آن موجب غسل مس ميت نمى شود.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدایت/ پژوهشگ...
سؤال:
شخصي در جايگاه بالاتري مشغول است، ولي
فرمانده به‌دليل نياز، او را در
جايگاهي پايين‌تر مشغول مي‌كند و كار
او چندبرابر بيشتر مي‌شود، اگر فرمانده
حقوق جايگاه بالاتر را به او بدهد آيا
اشكال ندارد؟
جواب:
اگر قانون و مقررات سازماني چنين
اجازه‌اي را به ...
سؤال:
خواهشمند است حكم آوازخواني زنان در
مجالس عروسي را بيان فرماييد.
جواب:
در غنا و موسيقي حرام كه عبارت است از
آواز لهوي، تفاوتي ميان عروسي و غير آن
نيست.
منبع: کتاب احکام فرهنگی - هنری/ بر اساس
فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم
هدایت/ پژوهشگاه ع...
سؤال:
دیه سقط جنین دو قلو و بیشتر چقدر است؟
جواب:
به تعداد جنین ها باید دیه پرداخت کند و
مقدار آن اگر علقه باشد دیه آن چهل دینار
است و اگر مضغه باشد شصت دیناراست و اگر
استخوان بدون گوشت باشد هشتاد دینار
است.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس ف...
سؤال:
من مبتلا به بيمارى لثه هستم و طبق
دستور پزشک بايد هميشه آن را مالش دهم،
اين کار باعث سياهى بعضى از قسمتهاى
لثه ام مى شود مثل اين که خونى در
داخل آن جمع شده باشد. هنگامى که دستمال
کاغذى روى آن مى گذارم رنگ دستمال قرمز
مى شود، لذا اقدام به شستن ...
سؤال:
دونفر با شرايط يكسان استخدام مي‌شوند
بنابه ضرورت يكي را در جايگاه بالاتر و
ديگري را درجايگاه پايين‌تر به‌كار
مي‌گيرند، ولي حقوق جايگاه بالاتر را
به هردو مي‌دهند، آيا اشكال ندارد؟
جواب:
پرداخت حقوق جايگاه بالاتر به فردي که
در جايگاه پايين‌تر خدمت ...
سؤال:
گوش دادن به آواز زنان درصورتي كه
ازنظر شعر و موسيقي، لهو و لغو نباشد چه
حكمي دارد؟
جواب:
اگر آواز زنان به‌گونه‌اي باشد كه
مهيج شهوت شود و گوش‌دادن به آن موجب
ترتب مفاسد باشد جايز نيست گوش كند.
منبع: کتاب احکام فرهنگی - هنری/ بر اساس
فتاوای اما...
سؤال:
آيا بدهكاربودن قرارگاه به پيمانكاران
جزء در پروژه‌ها، به اينکه در
زمانبندي مقرر پول آنها را نمي‌دهد،
در حالي که پيمانکاران براي گرفتن خسارت
اين تأخيرها كاري از دستشان برنمي‌آيد،
صحيح است؟
جواب:
با تخلف از قرارداد اوليه يا بايد رضايت
آنها را...
سؤال:
اگر پزشك و يا ماما در اثر سهل انگارى
سبب شدند كه زن باردار جان خود را از دست
بدهد و جنين او نيز از دست برود چه میزان
دیه بر او واجب می شود؟
جواب:
اگر پزشک و یا ماما سبب قتل آنها شود
بايد ديه كامل مادر و ديه جنين سقط شده
را به مقدارى كه
در شرع مع...
سؤال:
ورود مجدد و مکرر وسيله‌اى که در اثر
ترشحات آلوده به خون دهان خود بيمار نجس
گرديده به داخل دهان او چه حکمى دارد؟
جواب:
ورود مجدد وسيله نجس به دهان بيمار
اشکال ندارد.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هد...
سؤال:
اگر کسي در پستي سازماني که لياقت و
استعداد آن را ندارد منصوب شود، آيا
بايد از آن كار انصراف دهد؟ حقوقي كه
بابت آن مسئوليت مي‌گيرد چه حكمي دارد؟
جواب:
اگر طبق مقررات و بنابرتشخيص فرماندهي
در آن جايگاه مشغول شده باشد بلامانع
بوده و حقوق دريافتي حلا...
سؤال:
در کارهاي سازندگي، گاهي مواقع، به سبب
تعلل دولت در پرداخت بدهي خود به
قرارگاه، سپاه قادر به پرداخت بدهي خود
به تعدادي از پيمانکاران دست دوم يا
بازاريان نيست. نظر مبارک خود را در اين
خصوص بفرماييد که آيا لازم است سپاه در
جامعه خود را به اين کارها ...
سؤال:
دیه سقط جنین به چه کسانی می رسد؟
جواب:
دیه به وارث جنین با رعایت طبقات ارث
پرداخت می شود ولی وارثی که مباشر سقط
جنین بوده از آن سهمی ندارد.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی...
سؤال:
گاهي ديده مي‌شود بعضي از عامل‌ها در
حقوق عمل نميكند و پس‌از چندماه
عملياتي مي‌شود و معوّقه آن پرداخت
نمي‌گردد، آيا نپرداختن مطالبة
كاركنان حقّ‌الناس محسوب نمي‌شود؟ اين
كوتاهي بر ذمّة چه كسي است؟
جواب:
اگر برخلاف قوانين و مقررات حقّي از کسي
ضايع...
سؤال:
گوش دادن به صداي زن هنگامي که شعر و
غير آن را با آهنگ و ترجيع ميخواند،
اعم از اينکه شنونده جوان باشد يا نه،
مذکر باشد يا مؤنث چه حکمي دارد؟ و اگر
آن زن از محارم باشد، حکم آن چيست؟
جواب:
اگر صداي زن به صورت غنا نباشد و
گوش‌دادن به صداي او نيز ب...
سؤال:
در واحد مهندسي، نظارت بر ساخت وساز
را بايد بعد از وقت اداري انجام بدهند.
براي اين کار، قرارداد جداگانه بسته شده
است، ولي متأسفانه، در وقت اداري با
هزينه و امکانات سازمان براي قرارداد
مذکور نظارت انجام مي‌شود. آيا اين کار
صحيح است؟
جواب:
اگر برخل...
سؤال:
مدتي است قانون تصويب شده كه بايد مبلغي
را در فيش حقوق اضافه نمايند، ولي
مسئولان به‌دليل نداشتن بودجه آن را
اجرا نمي‌كنند، آيا ضايع كردن اين حق بر
ذمّة مسئولان باقي مي‌ماند؟
جواب:
مسئولان بايد طبق قوانين و مقررات عمل
نمايند و درصورت دريافت بودجه و...
سؤال:
آيا مجوز شرعي وجود دارد تا قرارگاه، به
اين دليل كه اين يك وظيفة الهي و احساس
تكليف انقلابي است، در انجام پروژه ها
وكارهاي برزمين مانده در مملكت،
باتوجهبه نبودن بودجه در دست
کارفرمايان دولتي و با بي‌تدبيري و
بي‌كفايتي آنها، وارد پروژه‌هايي به
اي...
سؤال:
آيا سقط جنينى که نطفه اش با وطى به
شبهه توسط فرد غيرمسلمان و يا با زنا
منعقد شده، جايز است؟
جواب:
جايز نيست.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام
صادق علیه السلام
سؤال:
بسياري از شركت‌هاي سپاه باعنوان
اجراي قراردادهاي خيلي محرمانه و
بعضاً سري (كه درست هم است) ميزان اعتبار
قراردادهاي منعقده را به ادارة ماليات
عرضه نمي‌كنند وعملاً از ماليات فرار
مي‌كنند چه حكمي دارد؟ پرسنل سپاه كه
دراين شركت‌ها كاركرده وحقوق (پاداش...
سؤال:
اجراي کنسرت توسط زن براي زنان با علم به
اينکه گروه نوازندگان نيز زن هستند، چه
حکمي دارد؟
جواب:
اگر اجراي کنسرت به‌صورت ترجيع مطرب
(غنا) نباشد و موسيقي اي نيز که نواخته
مي‌شود از نوع لهوي حرام نباشد، اين امر
في نفسه اشکال ندارد.
منبع: کتاب ا...
سؤال:
گاهي مواقع به دليل حجم زيادکار، از
رابطين در پروژه‌ها، اجناسي مفقود
مي‌شود که طبق برنامة کميسيون خسارات،
بايد کل هزينة خريد [به قيمت نو] از
رابطين فوق و از حقوق آنها کسر گردد.
حکم اين کسر حقوق چيست؟
جواب:
چنانچه کميسيون خسارات ضوابط و مقررات
قان...
سؤال:
کسى که دندانش را پر مىکند، هنگامى که
دهانش خونى مىشود لازم است داخل دهان
را نيز آب بکشد يا نه؟
جواب:
به طورکلى باطن بدن انسان با زوال عين
نجاست پاک مىشود.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدایت/ پ...
سؤال:
گرفتن حق‌التدريس مربيان سازماني در
ساعات اداري چگونه است؛ چون هم حقوق
مي‌گيرند و هم در ساعات اداري كه حقوق
آن را دريافت مي‌کنند حق‌التدريس
مي‌گيرند؟
جواب:
در تدريس موظّفي دريافت حق‌التّدريس
براي مربيان سازماني جايز نيست اما در
غيرموظّفي اشکال ند...
سؤال:
آيا شخصيت نوازنده و محل نواختن و يا
غرض يا هدف از آن بر حکم موسيقي تأثير
دارد؟
جواب:
گاهي شخصيت نوازنده يا کلام همراه آهنگ
يا مکان و يا ديگر شرايط در اينکه موسيقي
تحت عنوان موسيقي مطرب و لهوي حرام يا
عنوان حرام ديگر قرار گيرد مؤثر است،
مانند اينک...
سؤال:
دادن هديه يا تشويقي در توديع و
معارفه‌هاي سازماني از بودجه‌هايي که
اختصاص به سپاه يا بسيج دارد، ازلحاظ
شرعي چه حکمي دارد؟
جواب:
هديه يا تشويق در چهارچوب ضوابط و
مقررات مانعي ندارد؛ ولي مصرف نمودن
بيت‌المال در غير موارد مجاز در حکم غصب
و موجب ضمان...
سؤال:
در معارفه‌هاي مسئولان سپاه گاهي
مشاهده مي‌شود مسئولان شهرستاني
(فرماندار، شهردار و ...) هدايايي را از
بودجة دولتي تقديم فرد توديع‌شده
مي‌نمايند؛ آيا اين هدايا شخصي است و
فرد مي‌تواند آنها را به منزل ببرد؟
جواب:
اگر از بيت‌المال باشد، تابع قوانين...
سؤال:
استفاده از طلا برای مردان در مورد
جراحی استخوان و دندانسازی چه حکمی
دارد؟
جواب:
اشكال ندارد.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام
صادق علیه السلام
سؤال:
منظور از موسيقي مطرب و لهوي چيست؟ و
راه تشخيص موسيقي مطرب و لهوي از غير آن
چيست؟
جواب:
موسيقي مطرب و لهوي آن است که به‌سبب
ويژگي‌هايي که دارد انسان را از خداوند
متعال و فضايل اخلاقي دور مي‌کند و به
سوي بي بند و باري و گناه سوق مي‌دهد و
مرجع تشخي...
سؤال:
آیا برای دندانپزشک جایز است که بدون
ضرورت در ساخت دندان مصنوعی برای مرد از
طلا استفاده نماید؟
جواب:
اگر دندانهای جلو نباشد و يا شخص به
قصد زينت انجام ندهد، اشكال ندارد.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمز...
سؤال:
به‌منظور تحقيق و استعلام از صلاحيت
شخص براي ترفيع، فرم‌هايي تکميل
مي‌شود، آيا افراد مسئول مجازند اين
فرم‌ها را با تشخيص خود به هرکسي که
خواستند بدهند؟ دراين‌صورت، شبهه
تبعيض، پارتي‌بازي و... مطرح خواهد شد؛
حکم آن چيست؟
جواب:
تابع مقررات و قوانين ...
سؤال:
دندان گذاشتن شخص غير مسلمان براى
مسلمان از نظر شرع مقدس اسلام چگونه
است؟
جواب:
فى نفسه مانعى ندارد.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام
صادق علیه السلام
سؤال:
آیا استفاده مسلمان از دندان ساخته شده
توسط غیر مسلمان ضرری به صحت نماز می
رساند؟
جواب:
فى نفسه اشكال ندارد و لطمه اى به
صحت نماز وارد نمى سازد.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم...
سؤال:
آيا تأخير در پاسخ به استعلامات
ترفيعات، انتصابات يا حتي اطالة دادرسي
در رسيدگي به پرونده‌هاي تخلفاتي از
سوي نظارت و تأييد صلاحيت به‌دليل حجم
بالاي کار و... اشکال دارد؟
جواب:
اگر بر طبق مقررات و براساس دلايل موجه
صورت گرفته باشد، اشکال ندارد؛
درغي...
سؤال:
آيا لقاح آزمايشگاهى در صورتى که اسپرم
و تخمک از زن و شوهر شرعى باشد، جايز
است؟
جواب:
عمل مذکور فى نفسه اشکال ندارد، ولى
واجب است از مقدمات حرام مانند لمس و نظر
اجتناب شود.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات...
سؤال:
کشیدن دندان هنگام روزه چه حکمی دارد؟
جواب:
فی نفسه اشكال ندارد ولی نبايد چيزی
وارد حلق شود.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام
صادق علیه السلام
سؤال:
آيا جايز است لقاح آزمايشگاهى توسط
پزشکان اجنبى صورت بگيرد؟ و آيا فرزندى
که از اين طريق به دنيا مى آيد ملحق به
زن و شوهرى است که صاحب اسپرم و تخمک
هستند؟
جواب:
کودکى که از اين طريق متولد مى شود
ملحق به زن و شوهرى است که صاحب اسپرم و
تخمک هستند. ...
سؤال:
تزریق آمپول بی حسی در دندانپزشکی موجب
بطلان روزه می شود یا خیر؟
جواب:
موجب بطلان روزه نيست.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام
صادق علیه السلام
سؤال:
اجراي کنسرت توسط زن براي زنان با علم
به اينکه گروه نوازندگان نيز زن هستند،
چه حکمي دارد؟
جواب:
اگر اجراي کنسرت به‌صورت ترجيع
مطرب(غنا) نباشد و موسيقي اي نيز که
نواخته مي شود از نوع لهوي حرام نباشد،
اين امر في نفسه اشکال ندارد.
منبع: کتاب احک...
سؤال:
بر فرض که لقاح آزمايشگاهى فى‌نفسه
جايز نباشد، آيا موردى که نجات زندگى
زناشويى متوقف بر آن باشد، از حکم عدم
جواز استثنا مى شود؟
جواب:
گفته شد که عمل مذکور فى‌نفسه جايز است.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات...
سؤال:
آيا اگر از دهان شخص روزه دار خون
بيايد، روزه اش باطل مى شود؟
جواب:
روزه به سبب آن باطل نمى شود، ولى واجب
است که از رسيدن خون به حلق جلوگيرى کند.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدایت/ پژوهشگاه عل...
سؤال:
درصورت مجبور بودن به خريد نسيه
(اعتباري)، آيا شرعاً و قانوناً پرداخت
پول اضافه در قالب «عرف بازار» براي
اقلام نسيه (اعتباري) بامقادير ثابت و
مشخص ماهانه صحيح است؟
جواب:
خريدوفروش نسيه به قيمتي بالاتر از
قيمت نقدي به مقداري که متعارف است در
همان ا...
سؤال:
گاهى بعضى از زوجها به علت عدم تخمک
گذارى در زن که وجود آن براى عمل لقاح
ضرورى است، مجبور به جدايى شده و يا به
علت عدم امکان درمان بيمارى و بچه دار
نشدن، با مشکلات زناشويى و روحى مواجه
مى شوند، آيا در اين صورت جايز است که
به روش علمى از تخمکگذار...
سؤال:
آیا روزه دار می تواند اختیاراً کاری
کند که از دندان او خون بیاید؟
جواب:
انجام دادن كارى كه از دندان خون بيايد
در بين روزه فى نفسه اشكال ندارد ولى
بايد از فرو رفتن خون و شيئ خارجى اجتناب
نمايد.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای ا...
سؤال:
جواني در مقام مربي و داور بين المللي
بعضي از ورزش‌ها مشغول کار است. شغل او
اقتضا مي‌کند که به بعضي از باشگاه
هايي وارد شود که غنا و موسيقي حرام در
آنها پخش مي‌شود و با توجه به اينکه
اين کار مقداري از هزينه هاي زندگي او
را تأمين مي‌کند و فرصت‌ها...
سؤال:
مراجعه روزه دار به دندانپزشک در صورتی
که می داند در صورت کشیدن دندان خون فرو
می رود چه حکمی دارد؟
جواب:
اگر روزه دار مطمئن باشد كه در صورت
كشيدن دندان، خون فرو مى رود اگر ناچار
نباشد نبايد كارى كند كه مى داند
روزه اش باطل مى شود.
منبع: جزو...
سؤال:
هنگام ترفيع درجة کارکنان، مسئولان
مي‌گويند چون جايگاه نداريد، براي خود
جايگاه سازماني پيدا کنيد، آيا اين
وظيفة سازمان است يا خود کارکنان؟ حق و
حقوقي که از کارکنان ضايع مي‌شود،
برعهدة کيست؟
جواب:
مسئوليت با سازمان است و درصورت تضييع
حقوق قانوني کا...
سؤال:
وارد کردن وسایل دندانپزشکی به دهان در
حال روزه چه حکمی دارد؟
جواب:
وارد كردن وسايل غير خوراكى مثل وسايل
دندانپزشكى در دهان، چنانچه چيزى وارد
حلق نشود، مبطل روزه نيست.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم ...
سؤال:
آيا مسئولان نظارت و بازرسي مي‌توانند
به بهانة اينكه فرد به‌واسطة برخي
مشكلات، توانايي انجام مسئوليتهاي
بالاتر را ندارد، ترفيع او را به تأخير
بيندازند؟ مسئوليت حقوق تضييع‌شدة فرد
و خانوادة او شرعاً برعهدة کيست؟
جواب:
اگر اين کار برخلاف مقررات و ...
سؤال:
بايگاني سوابق شخصي تا چه زماني بايستي
در اختيار سازمان باشد؟
جواب:
تابع مقررات و ضوابط آن سازمان است و
درصورتي که نگهداري آنها ضرورت نداشته
باشد، بايد معدوم شود.
منبع: جزوه احکام نظارت و بازرسی/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدایت...
سؤال:
اگر نطفه از شوهر گرفته شود و بعد از
وفات او با تخمک همسرش لقاح شده و سپس به
رحم او منتقل شود، اولاً آيا اين عمل
شرعاً جايز است؟ ثانياً آيا کودکى که
متولد مى شود فرزند آن مرد است و از نظر
شرعى به او ملحق مى شود؟ و ثالثاً آيا
فرزندى که به دنيا مى ...
سؤال:
آيا بازرسان و مسئولان در امر پيگيري
مشكلات كاركنان از ديدگاه فقهي
وظيفه‌اي دارند؟
جواب:
بازرسان ومسئولان مربوط براساس
مسئوليت محوله، موظف به انجام کارها در
چهارچوب قانون هستند و کوتاهي از آن
درصورت تضييع حقوق افراد، موجب ضمان
است.
منبع: جزوه احک...
سؤال:
حرمت شكني و تظاهر به امري كه در
قوانين سازمان، تخلف يا جرم
شناخته‌شده، چه حكمي براي عمل‌کننده
دارد و وظيفة مسئولان، مراجع قضايي و
كنترلي چيست؟
جواب:
جايز نيست و بر مسئولان و مراجع کنترلي
و نظارت واجب است مطابق ضوابط و مقررات
با متخلفان و مجرمان ...
سؤال:
با عرض سلام و خسته نباشید.از کارکنان
ناجا هستمّ.مبتلا به بیماری صعب العلاج
ارتريت روماتوييد.به نحوی که مفصل لگنم
درگیر و ملتهب شده است.دو تا دیسک گردن
.کبد چرب.ای اس دی قلبي و وسواس فکری
دارم.طبق سابقه پزشکی..آیا با این اوصاف
مشمول بازنشستگی با 14 ...
سؤال:
برای کشیدن دندان یا هر گونه درمان آیا
دندانپزشک باید از بیمار اجازه بگیرد یا
همان مراجعه بیمار به دندانپزشک کافی
است؟
جواب:
در هر صورت بايد اجازه بگيرد.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدایت/ پژوهشگا...
سؤال:
اگر دندانپزشک در هنگام عمل به
دندانهای سالم بیمار آسیب برساند:
الف: آیا پرداخت دیه بر او واجب می شود؟
ب: مقدار دیه هر دندان چقدر است؟
جواب:
الف: در فرض مذكور ضامن است.
ب: موارد متفاوت است.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای ام...
سؤال:
تأخيراتي که در صدور احکام براي پذيرش
مسئوليت توسط بازرسي انجام مي‌شود و
مزاياي شغلي فرد ديرتر افزايش مي‌يابد،
به عهدة کيست و حکم شرعي آن چيست؟
جواب:
در فرض سؤال اگر تأخير عمدي و از روي
بي‌تفاوتي و سهل‌انگاري باشد و حق
به‌تأخيرافتاده تضييع شده و ق...
سؤال:
آيا سخن گفتن از اسرار شخصي و امور
خصوصي و سرّي دربرابر مردم جايز است؟
جواب:
آشکار کردن امور خصوصي و شخصي، اگر
به‌نحوي مربوط به افراد ديگر باشد و يا
موجب ترتب مفسده شود، جايز نيست و نسبت
به مسائل سوء اخلاقي در برخي موارد حتي
اگر مربوط به افراد ديگ...
سؤال:
اگر دندانپزشک دندان بیمار را بدون اذن
بیمار بکشد و بعدا معلوم شود کشیدن آن
لازم نبوده است ، آیا دندانپزشک ضامن
دیه خواهد بود؟
جواب:
ضامن است.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلا...
سؤال:
در خلال مأموريت‌ها، ردة
بازرسي‌شونده، زماني را براي خريد،
بازديد از آثار باستاني محل مأموريت يا
... براي بازرسان پيش‌بيني مي‌نمايد،
آيا مي‌توان از امکانات سازمان همچون
ماشين و... در اين امر استفاده نمود؟
جواب:
هرگونه استفاده از امکانات دولتي
(بيت...
سؤال:
آيا در صورتهاى زير تلقيح زن با نطفه
شوهرش که از دنيا رفته، جايز است؟
الف ـ بعد از وفات شوهر، ولى قبل از
انقضاى عدّه؛
ب ـ بعد از وفات او و بعد از انقضاى
عدّه؛
ج ـ اگر آن زن بعد از فوت شوهرش با مرد
ديگرى ازدواج نمايد، آيا جايز است خود
را با نطفه ...
سؤال:
يکي از افراد نظامي به مناسبت عاشوراي
حسيني در منزل شخصي خود مراسم عزاداري
تشکيل‌داده، در آن از امکانات دولتي
استفاده مي‌کند. لطفاً بفرماييد آيا
اين کار وجاهت شرعي دارد؟
جواب:
استفاده از امکانات بيت‌المال در
مواردي که قانوناً مجاز به استفاده
نباشد...
سؤال:
حد و حدود ورود به مسائل خانوادگي افراد
چيست؟
جواب:
پيگيري مسائل خانوادگي افراد بدون حکم
قاضي براي هيچ‌کس جايز نيست.
منبع: جزوه احکام نظارت و بازرسی/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام
صادق علیه السلام
سؤال:
امروزه مى توان تخمک هايى را که در
خارج از رحم بارور شده اند در مکانهاى
مخصوصى به‌طور زنده نگهدارى کرد و در
صورت نياز آنها را در رحم صاحب تخمک قرار
داد، آيا اين کار جايز است؟
جواب:
اين عمل فى نفسه اشکال ندارد.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان...
سؤال:
اگر دندانپزشک سهواً به جای دندان خراب
دندان سالم را بکشد چه حکمی دارد؟
جواب:
ضامن است.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام
صادق علیه السلام
سؤال:
در يكي از مراكز بسيج، هيئت عزاداري
امام حسين(ع) هنگام اجراي مراسم،
عَلَم‌هاي مخصوصي حمل مي‌کند، و به اين
كار عقيدة خاصي دارد و در پايان
برنامه‌آن علم را به همان مركز منتقل و
در آنجا نگهداري مي‌كنند. اين اعمال
ازنظر شرعي چه حكمي دارد؟
جواب:
اين‌گ...
سؤال:
گاهي شخص به‌عنوان سرپرست مشغول به
فعاليت مي‌شود، اما جايگاه سازماني او
تغيير پيدا نمي‌کند يا با تأخير به اين
امر اقدام مي‌شود و فرد از حقوق و
مزاياي اين جايگاه محروم مي‌ماند. اين
مسئله چه حکمي دارد؟
جواب:
حکم سؤال قبل را دارد. در فرض سؤال اگر
تأخ...
سؤال:
کارکناني که در حال مأموريت با
خودروهاي سازماني مي‌باشند، چنانچه
کار شخصي براي آنان پيش آيد که لازمة آن
توقف خودرو در همان مسير مأموريت يا
همراه با تغيير جزيي مسير باشد. آيا اين
کار شرعاً اشکال دارد؟
جواب:
با اجازه فرمانده يا مسئول رده و
به‌شرطي ک...
سؤال:
استفاده دندانپزشک از ابزار و لوازم
پزشکی که به ویروس بیماریهای مسری (از
قبیل ایدز و هپاتیت)آلوده باشد چه حکمی
دارد؟در صورت استفاده از ابزار آلوده و
سرایت بیماری به مراجعه کننده آیا
دندانپزشک ضامن دیه است ؟
جواب:
جايز نيست و چنانچه احراز شود كه از...
سؤال:
آيا آنچه متداول شده است كه با نام
عزاداري براي امام حسين(ع) گوشت بدن را
سوراخ كرده و قفل و سنگ كيلو به آن
آويزان مي‌كنند، جايز است؟
جواب:
اينگونه اعمال كه سبب وهن مذهب
مي‌شود، جايز نيست.
منبع: کتاب احکام فرهنگی - هنری/ بر اساس
فتاوای امام خام...
سؤال:
حد و مرز تحقيق در مسائل اخلاقي چيست؟
جواب:
ورود در مسائل اخلاقي افراد جز با حکم
قاضي شرعي جايز نيست؛ لذا حد و مرز آن و
تحقيق قانوني توسط مأموران رسمي تحقيق،
تابع حکم قاضي است.
منبع: جزوه احکام نظارت و بازرسی/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشار...
سؤال:
آیا لازم است دندانپزشک برای همه
کارهای دندانپزشکی از بیمار اجازه
بگیرد؟
جواب:
دندانپزشك براى كشيدن دندان، اگر چه لق
باشد، بايد از بيمار اجازه بگيرد و اگر
بدون اجازه او دندانش را بكشد و بيمار
راضى نباشد ضامن خواهد بود و بايد ديه
بپردازد. همچنين هر...
سؤال:
اگر در پادگان‌هاي آموزشي برنامة
عزاداري امام حسين(ع)در ماه محرم
به‌گونه‌اي برگزار شود که احياناً
موجب قضا شدن نماز صبح گردد، حکم شرعي
شرکت در اين مراسم چيست؟
جواب:
شركت در عزاداري از مستحبات مؤكد است،
ولي اگر سبب قضا شدن نماز كسي شود، فوت
نماز به...
سؤال:
حكم صداهايي كه از صداوسيما پخش مي‌شود
و بعضي از آنها در زمان طاغوت نيز پخش
مي‌شد و بعضي ديگر موزيك متن فيلمهاي
خارجي است و بعضي موسيقي با صداي
خوانندگان طاغوت است، موارد مباح و حرام
آنها را بيان فرماييد؟
جواب:
موسيقي مطرب حرام است و صداهاي ...
سؤال:
از آنجايى که در انجام لقاح
آزمايشگاهى، جهت آبستنى مصنوعى، گرفتن
اسپرم (نطفه) از شوهر و نيز برداشت تخمک
از تخمدان زن ضرورت دارد، نظر مبارک
حضرت عالى در موارد ذيل چيست؟
1ـ برداشت تخمک از تخمدان با هدايت
سونوگرافى از طريق مهبل زن، که اين کار
توسط متخ...
سؤال:
اگر بیمار قادر به پرداخت هزینه های
معالجه دندان خود نباشد کشیدن دندان او
با علم به امکان معالجه برای دندانپزشک
چه حکمی دارد؟
جواب:
با رضايت بيمار فی نفسه اشكال ندارد.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم ...
سؤال:
معمولاً هيئت‌هاي رزمندگان در شهرهاي
مختلف مراسم عزاداري تشكيل مي‌دهند و
دسته‌هاي سينه‌زني راه اندازي
مي‌كنند، آيا جايز است عموم بانوان يا
خواهران بسيجي نيز با حفظ حجاب و پوشيدن
لباس‌هاي خاص كه بدن آنان را بپوشاند در
دسته‌هاي سينه‌زني شركت کنند؟
جو...
سؤال:
حكم استماع موسيقي‌هاي صدا و سيما يا
ادارة ارشاد، ساخت و تعليم و خريدوفروش
ابزار آلات موسيقي چيست؟
جواب:
هرگونه نوازندگي مطرب لهوي كه متناسب
با مجالس عيش‌ونوش باشد حرام است
منبع: کتاب احکام فرهنگی - هنری/ بر اساس
فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات ز...
سؤال:
آيا بازرسان معاونت نظارت و تأييد
صلاحيت در زمان بازرسي از مجموعه‌هاي
متعلق به سازمان (مراکز فرهنگي تفريحي،
رستوران‌ها و...) با پيشنهاد و مجوز
مسئولان آن مراکز، مجاز به استفاده از
پذيرايي در حد ميوه يا غذا هستند يا خير؟
جواب:
چنانچه مسئولان مراکز ...
سؤال:
آيا صِرف بحث اطلاعاتي مجوزي براي ورود
به مسائل اخلاقي محسوب مي‌گردد؟
جواب:
در فرض سؤال نيز پيگيري مسائل خانوادگي
افراد بدون حکم قاضي جايز نيست.
منبع: جزوه احکام نظارت و بازرسی/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسل...
سؤال:
اگر مبلغ مشخصي جهت تردد افراد درحال
مأموريت در نظر گرفته شود، ولي فرد
هزينة کمتري پرداخت نمايد، آيا مجاز است
مبلغ مابه‌التفاوت را براي خود بردارد؟
جواب:
چنانچه با اجازة فرمانده يا مسئول رده
باشد، اشکال ندارد.
منبع: جزوه احکام نظارت و بازرسی/ بر
...
سؤال:
گاه افراد در برخي مأموريت‌ها يا امور
سازماني از تلفن شخصي خود درجهت امور
سازمان استفاده مي‌نمايند و معمولاً
هزينه‌اي به آنها پرداخت نمي‌شود،
آيا اين افراد مجازند به همان ميزان از
تلفن سازمان براي امور شخصي استفاده
نمايند؟
جواب:
بستگي به مقررات و...
سؤال:
استفاده از اُرگ، ساز، سنتور، دايره
(دف) در جشنها و اعياد و در مكان‌هاي
متعلق به نيروهاي مسلح مثل مساجد و
حسينيه‌ها و نمازخانه‌ها و ديگر اماكن
چه حكمي دارد؟ آيا كف‌زدن براي تشويق
افراد ممتاز و نمونه، يا ابراز شادي در
جشنها و اعياد و مواليد ائمة اط...
سؤال:
نگهداری اسپرم غیر شوهر (اعم از محارم
زن یا غیر محرم با زن) در بانک اسپرم یا
محل نگهداری دراز مدت اسپرم مرد و
استفاده از آن در مواقع لزوم برای زن، چه
حکمی دارد؟
جواب:
تلقیح زن از طریق نطفه مرد نامحرم فی
نفسه اشکال ندارد، ولی باید از مقدمات
حرام از...
سؤال:
با همکاران سپاهي خود هيئتي تشکيل
داده‌ايم و تاکنون وسائل فراواني با
کمک برادران براي هيئت تهيه کرده‌ايم
که وقف نيست. آيا اعضا مي‌توانند لوازم
هيئت را به‌عنوان امانت از هيئت خارج
نمايند، يا هيئت امنا مي‌توانند وسايل
را به افراد هيئت اجاره دهند و هزي...
سؤال:
تحقيق و تفحص در زندگي خصوصي افراد به
منظور كنترل و تحقيق چه حكمي دارد؟
جواب:
تحقيق در مسائل خصوصي افراد که جزو
اسرار زندگي شخصي آنان محسوب مي‌شود،
بدون حکم قاضي جايز نيست.
منبع: جزوه احکام نظارت و بازرسی/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
...
سؤال:
با سلام من غسل حیض را انجام دادم و مدتی
بعد از بیرون آمدن از حمام فهمیدم
مقداری خون حیض در دستگاه تناسلیم باقی
مانده می خواستم بدانم باید مجددا غسل
حیض را انجام دهم؟
با تشکر
جواب:
وجود خون درمجرا بمعنای این است که هنوز
حیض هستید پس باید صبر نما...
سؤال:
آیا لازم است هزینه های درمان
دندانپزشکی قبل از شروع معالجه توسط
دندانپزشک تعیین شود؟ در صورت عدم تعیین
دندانپزشک چه اجرتی را مالک می شود؟
جواب:
تعيين اجرت لازم است و چنانچه معين
نكرده، مالك اجرت‌المثل می‌شود.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ ب...
سؤال:
آيا مي‌توان از برق شهري براي چراغاني
کردن هيئت‌هايي که در ماه محرم برپا
مي‌شود استفاده کرد؟
جواب:
اگر برخلاف مقررات باشد، اشکال دارد و
موجب ضمان است.
منبع: کتاب احکام فرهنگی - هنری/ بر اساس
فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم
هدایت/ پژوهشگاه عل...
سؤال:
آيا ظن به تخلف اخلاقي مي‌تواند مجوّزي
براي ورود و تحقيق در امور اخلاقي باشد؟
جواب:
پيگيري مسائل خانوادگي افراد بدون حکم
قاضي جايز نيست.
منبع: جزوه احکام نظارت و بازرسی/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام...
سؤال:
اگر مسئول یک واحد اداری به نیروهای تحت
امر خود دستور دهد فلان کار را در فلان
مدت تمام نمایید پاداش به فلام مقدار
پرداخت می شود و نیروها هم تلاش خود را
بالا ببرند و کار به خوبی انجام شود ولی
مقام بالاتر به خاطر اختلاف با مسئول
مربوطه با پرداخت پاداش...
سؤال:
اگر دندانپزشک در صرف مواد دندانپزشکی
کوتاهی کند و نتیجه دلخواه برای بیمار
حاصل نشود آیا مالک اجرت تعیین شده
خواهد بود؟
جواب:
اگر دندانپزشك و دندان ساز در كار خود
مهارت داشته و مطابق قرارداد عمل
نمايند، حق دريافت اجرت و هزينه مواد را
دارند، اما اگ...
سؤال:
برخي از كاركنان در ساعات اداري در قسمت
آموزش تدريس مي‌نمايند و در قبال
مدت‌زمان تدريس مبلغي به‌عنوان
حق‌التدريس به آنها پرداخت مي‌شود. با
عنايت به اينكه اين آموزش و تدريس در
زمان و ساعات اداري صورت مي‌پذيرد،
دريافت وجه مذكور چه حكمي دارد؟
جواب:
...
سؤال:
گاه در مجالس و جشن‌هاي مذهبي،
به‌ويژه ايام ولادت حضرت بقيهْْ الله
الاعظم(ع) براي سرور و شادماني همراه
خوانندگان از «دف» استفاده مي‌شود، آيا
اشکال شرعي دارد؟
جواب:
هرنوع خوانندگي و نوازندگي که مطرب،
لهوي و متناسب با مجالس عيش‌ونوش و
خوشگذراني باشد...
سؤال:
آيا افراد مي‌توانند در غير ساعات
اداري و در غير مسائل اداري (مسائل شخصي
و خانوادگي کارکنان که از آن مطلع
مي‌گردند) گزارش هاي خود را به نظارت
يا مراجع ديگر ارائه دهند؟ آيا نظارت
مجاز به پيگيري اين گزارش‌ها مي
باشد؟
جواب:
گزارش تخلفات کارکنان با...
سؤال:
براى نجات افراد حادثه ديده و نيز بيرون
آوردن مصدومين و جنازه‌ها از زير آوار و
عدم وجود امدادگر مَحرم، و عدم امكان
پوشاندن بدن‌هاى عريان، ناچار به نگاه
به بدن نامحرم يا لمس آن هستيم، وظيفه
چيست؟
جواب:
در صورت ضرورت، به قدر ضرورت اشكال
ندارد.
منبع...
سؤال:
در برخي مناطق كشور استفاده از ساز و
نقاره به‌عنوان يك رسم ديرينه در ميان
مردم رايج است و به طبع تعدادي از
كاركنان سپاهي نيز اهل همين مناطق‌اند
كه از اينگونه ابزار در عروسي‌هاي خود
يا فرزندانشان استفاده مي‌کنند؛ از اين
رو، ابهامات و سؤالاتي به شرح...
سؤال:
چند روز از محّل کار غايب بودم ولي حاضر
ثبت شده و حقوق کامل دريافت نمودم، حال
تکليف چيست؟
جواب:
مبلغي که بابت روزهاي غيبت کسر نشده،
مي‌بايست کسر شود و به صندوق محلّ کار
برگردد و دراين حکم (برگشت به صندوق)
فرقي بين عمدوسهو نيست.
منبع: جزوه احکام م...
سؤال:
استفاده از نوارهاي مجاز توسط ادارة
ارشاد يا سازمان تبليغات در بلندگو يا
تريبون هاي مراکز سپاه چه حکمي دارد؟
جواب:
صرف انتساب نوارها به ارشاد يا سازمان
تبليغات سبب حليت محتواي آن نيست، بلکه
بايد به نظر شخص استفاده‌کننده از
مصاديق موسيقي و غناي م...
سؤال:
نگاه به بدن مرده نامحرم و لمس آن،
همچنين نگاه و لمس عورت ميت در مواردى كه
براى تشخيص موضوعات احكام شرعى لازم
باشد، چه حكمى دارد؟
جواب:
جايز نيست مگر در موضوعات مهم و ضرورى
كه بدون نگاه مستقيم تشخيص داده نشود كه
در آن صورت به‌قدر ضرورت اشكال ندارد...
سؤال:
آيا جايز است در ايام محرم از افراد خير
پول نقد و ديگر امکانات براي برگزاري
عزاداري در سپاه جمع‌آوري کرد؟
جواب:
اگر خلاف مقررات و مغاير با شأن و عزت
سپاه نباشد، اشکال ندارد.
منبع: کتاب احکام فرهنگی - هنری/ بر اساس
فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات ...
سؤال:
در عرف اداره متداول است كه به چهار تا
پنج پرونده درطول هفته رسيدگي مي‌شود،
درحالي‌كه بيش از اين مقدار نيز
انجام‌پذير است. بعضي اوقات كار زودتر
تمام مي‌شود و بنده به كارهاي شخصي
مي‌پردازم و يا براي استراحت به منزل
مي‌روم، حكم شرعي استفاده از اين ساع...
سؤال:
آيا آموزش موسيقي جايز است؟
جواب:
آموزش موسيقي لهوي متناسب با مجالس
عيش ونوش حرام است.
منبع: کتاب احکام فرهنگی - هنری/ بر اساس
فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم
هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق
علیه السلام
سؤال:
گاهي براي امر بازرسي در خارج از وقت
اداري، حق مأموريت و يا اضافه‌کاري در
نظر مي‌گيرند، اين حق بايد چه زمان به
او پرداخت شود (قبل از اعزام، حين
مأموريت يا بعد از انجام مأموريت)؟
جواب:
پرداخت حق مأموريت بايد مطابق مقررات و
ضوابط مربوط باشد و تخلف ا...
سؤال:
از آنجايى که فرزند متولد شده از زوجى
ديگر را مىتوان به فرزندى قبول نمود و
فرزند خواندگى توسط شرع مقدس، تأييد شده
است و سن مولود اهميتى در فرزند خواندگى
ندارد آيا مىتوان جنين حاصل از نطفه‌ى
شوهر (اسپرم شوهر) و تخمک همسرش را پس از
انعقاد نطفه و تشک...
سؤال:
برادراني كه فقط به‌خاطر نيروي زميني و
عملياتي بودن يك‌درجه امتياز و حقوق
بيشتر را دريافت مي‌كنند، اگر به خارج
از نيروي زميني مأمور شوند و فقط كار
اداري انجام دهند، اضافه حقوق دريافتي
آنان و اضافه‌كار برهمين‌مبنا چه حكمي
دارد؟
جواب:
اگر مطابق مقرر...
سؤال:
آيا آموختن موسيقي به‌خصوص سنتور جايز
است؟ ترغيب و تشويق ديگران به آن چه حکمي
دارد؟
جواب:
به‌کارگيري آلات موسيقي براي نواختن
موسيقي غيرلهوي، اگر براي اجراي
سرودهاي انقلابي يا ديني و يا براي
اجراي برنامه‌هاي فرهنگي مفيد و
برنامه‌هاي ديگر، با غرض عق...
سؤال:
اگر در پرداخت حق مأموريت بازرسان توسط
متوليان امر بازرسي تأخير ايجاد شود، چه
حکمي دارد؟
جواب:
سهل‌انگاري در انجام وظايف قانوني،
جايز نيست.
منبع: جزوه احکام نظارت و بازرسی/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی ا...
سؤال:
گاهي از بلندگوي پادگان يا يگان
موسيقي‌هايي راديويي پخش مي‌شود
به‌خصوص در روزهاي جمعه برنامة طنز صبح
جمعه با شما که در آن استهزاي قومي و
موسيقي مطرب وجود دارد تکليف براي من
شنونده چيست؟
جواب:
اگر يقين به مطرب بودن موسيقي و استهزاي
قومي داريد، استم...
سؤال:
درخلال انجام بازرسي، بعضي از بازرسان
تا پاسي از شب و برخي کمتر به انجام
وظيفة بازرسي مشغول هستند. آيا مي‌توان
به بازرسان که وقت و زمان بيشتري صرف
بازرسي مي‌نمايند حق‌الزحمه، تشويقي
يا ... پرداخت نمود؟
جواب:
بايد طبق ضوابط و مقررات مربوط باشد و
در...
سؤال:
بر فرض جواز بارورى مصنوعى زن با اسپرم
غير شوهر، پدر بچه کيست؟ شوهر يا فرد
صاحب اسپرم؟ و بر فرض اگر صاحب اسپرم پدر
تلقى شود و فرزند نيز دختر باشد، آيا
شوهر زن به اين دختر محرم است؟ در صورتى
که پسر باشد آيا زن به اين پسر محرم است؟
جواب:
پدر او فرد ...
سؤال:
بهترین دعا برای حسن عاقبت و عاقبت به
خیری از نظر عارفان و اولیا خدا کدام دعا
بوده؟
جواب:
قرآن کریم از زبان حضرت یوسف (ع) چنین می
فرماید:تَوَفَّنِی مُسْلِماً و
أَلْحِقْنِی بِالصَّالِحِینَ (یوسف/101)
سؤال:
آموزش گروه موزيک به سبک‌هاي مختلف که
خود شيوه استفاده از آلات موسيقي و سبک
ها را آموزش مي‌دهد چه حکمي دارد؟
جواب:
چنانچه براي اجراي سرودهاي انقلابي يا
ديني و مذهبي و اجراي برنامه‌هاي مفيد
فرهنگي و ديگر برنامه‌ها، با غرض
عقلايي باشد، اشکال ندارد؛...
سؤال:
قرار است بازرس عصر يا شب به مأموريت
اعزام گردد (بليط مأموريت براي عصر يا شب
تهيه گرديده است)؛ اما حکم مأموريت
اعزام او از صبح روز اعزام زده مي‌شود،
آيا بازرس بايد استراحت نموده و عصر به
فرودگاه، ترمينال و... براي اعزام عزيمت
نمايد يا اينکه صبح روز ...
سؤال:
رحم بانويى به هر علت قادر به نگاهدارى
جنين نيست و سقط مىکند. با آميزش
نطفه‌ى وى و شوهرش در آزمايشگاه و
انتقال جنين به رحم زن ديگر که به اصطلاح
مادر جانشين و يا مادر قائم مقام ناميده
مىشود، بچه رشد مىکند و به موقع
متولد مىشود و برابر قرارداد مزد...
سؤال:
ملاك جشن و شادي در اسلام و سازمان
چيست؟
جواب:
آميخته بودن مجالس جشن به نشاط و
شادابي با حفظ ارزش‌هاي اسلامي و پرهيز
از موسيقي مطرب، غنا، رقص و هرگونه
رفتار خلاف شرع باشد، مي‌تواند ملاک
جشن و شادي اسلامي باشد.
منبع: کتاب احکام فرهنگی - هنری/ بر...
سؤال:
اگرلقاح مصنوعی انجام بگيرد و با وجود
اينکه، اين کودک در رحم مادر جانشين
بزرگ شده است، اما داراى صفات ارثى زن
اول مى‌باشد. با توجه به آيه دوم سوره
مبارکه ى مجادله به کدام يک از اين دو زن
تعلق دارد و وارث کدام يک از آنهاست؟
جواب:
بچه ملحق به صاحب ...
سؤال:
باتوجهبه اينكه زمان كلاس‌ها هشتاد
يا نود دقيقه است، ولي آن را دوساعت حساب
مي‌كنند و ازطرفي وقت بين دوكلاس هم جزء
ساعت كار حساب مي‌شود، آيا حقوقي كه
مي‌گيرم حلال است و حقّ تصرف در آن را
دارم؟
جواب:
اگر طبق مقررات قانوني ادارة مزبور عمل
مي‌كنيد، م...
سؤال:
اگر بازرس نواقص و معايب رده را عمداً
به رده منعکس ننمايد، حق مأموريت و
هزينه‌هاي دريافتي او چه حکمي دارد؟
جواب:
درصورتي که فرد به وظيفة محولة خود عمل
نکرده، يا کوتاهي نموده باشد، گرفتن
حقوق درقبال آن حرام است.
منبع: جزوه احکام نظارت و بازرسی/ بر...
سؤال:
آيا تغيير ژنتيکى جنين انسان به منظور
اصلاح نژاد و ايجاد اوصاف دلخواه در آن،
مانند انتخاب رنگ پوست، افزايش ضريب
هوشى و غيره، جايز است؟
جواب:
اگر مستلزم لمس و نظر حرام و مفسده‌اى
نباشد، فى نفسه منعى ندارد.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اسا...
سؤال:
تنفس دهان به دهان (CPR) نامحرم توسط
امدادگر در موارد ذيل چه حكمى دارد:
الف: در صورت نبود همجنس و مَحرم.
ب: عدم آشنايى همجنس و مَحرم با امور
امدادى
جواب:
حادّ بودن حال مصدوم و عدم مجال رسيدن
مَحرم و همجنس.
ج) در فرض نبود همجنس يا مَحرمِ آ...
سؤال:
انجام ندادن كار ارباب رجوع در ادارات
ازطرف مسئولان از روي بي‌توجهي چه حكمي
دارد؟
جواب:
تعلل بي‌وجه در انجام دادن وظايف اداري
جايز نيست و چنانچه حقوقي دريافت کند
نسبت به موارد كم‌كاري يا خودداري از
كارهاي محوله موجب ضمان است.
منبع: جزوه احکام ما...
سؤال:
فرزندان بسيجي حضرت عالي در سازمان
فرهنگي تفريحي شهرداري اصفهان در سطح
مراكز فرهنگي، فرهنگ سراها و ديگر
مراكز وابسته به اين سازمان، اقدام به
اجراي برنامه‌هاي فرهنگي و آموزشي،
متناسب با ذائقة نسل جوان و برخوردار از
پيامهاي ديني مي‌نمايند. با توجه ...
سؤال:
به‌کارگيري بازرسان توسط فرماندهان و
مسئولان، خارج از وقت اداري با عنوان
اضافه‌کاري و عدم پرداخت حقوق آنها
به‌خاطر نبود اعتبار و... ازلحاظ شرعي چه
حکمي دارد؟
جواب:
پرداخت اضافه‌کاري بايد مطابق مقررات
و ضوابط باشد و چنانچه سازمان عمداً در
استيفاي ...
سؤال:
آيا کلونينگ (شبيه سازى) حيوانات،
جايز است؟
جواب:
فى نفسه منعى ندارد.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام
صادق علیه السلام
سؤال:
اگر شخص نامحرمى در حمام يا استخر مصدوم
شده باشد آيا پوشاندن بدن وى، پيش از
نجات در صورتى كه پوشاندن برايش مضرّ
باشد، مثل گرمازده باز هم واجب است؟
همچنين اگر پوشاندن بدن باعث تأخير در
نجات مصدوم و يا منجر به مرگ وى شود،
چه‌طور؟
جواب:
اگر پوشاندن ب...
سؤال:
اينجانب گاهي امور شخصي را در وقت اداري
و بدون هماهنگي يا اخذ مرخصي از مسئول
انجام داده‌ام، حكم شرعي آن چيست؟
جواب:
درمقابل ساعات كار استخدامي، كه كاري
انجام نداديد و حقوق دريافت نموديد،
بايد طبق مقررات به حساب همان اداره
عودت دهيد، بايد به‌نحوي ...
سؤال:
نواختن موسيقي براي اهداف و اغراض
عقلايي و حلال در مکان مقدسي مانند مسجد
چه حکمي دارد؟
جواب:
نواختن موسيقي مطرب و لهوي مناسب با
مجالس لهو و گناه به‌طور مطلق جايز
نيست؛ حتي اگر در غيرمسجد و براي غرض
عقلايي حلالي باشد، ولي اجراي سرودهاي
انقلابي و ما...
سؤال:
حکم فقهي دريافت اضافه کار براي
مسئولاني که در محل کار حضور ندارند،
ولي بنا به تشخيص فرمانده يا مسئول رده
اضافه‌کار دريافت مي‌کنند، چيست؟
جواب:
اگر خارج از ضوابط و مقررات باشد، حرام
است و تصرف در آن موجب ضمان خواهد بود.
منبع: جزوه احکام نظارت ...
سؤال:
آيا استفاده از ميوه‌ها و مواد غذايى
حاصله از تغييرات ژنتيکى، جايز است؟
جواب:
مانعى ندارد.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام
صادق علیه السلام
سؤال:
به‌کارگيري کارکنان، غير از رستة
استخدامي و غير از تخصص جذب شده و صدور
حکم‌هاي صوري براي کارکنان، که حقوق و
مزاياي آن را مي‌گيرند و در آن جايگاه
خدمت نمي‌کنند، چه حکمي دارد؟
جواب:
به‌کارگيري افراد بايد طبق ضوابط و
مقررات انجام گيرد و اخذ حقوق‌ومزا...
سؤال:
آيا اهمال و مسامحه در امداد كه منجر به
نقص عضو يا موت مصدوم گردد، موجب ضمان و
ديه مى‌باشد؟
جواب:
هرچند مسامحه در اينگونه امور گناه
محسوب مىشود ولى موجب ضمان و ديه نيست.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زم...
سؤال:
کسي‌که مبالغي از سازمان طلب دارد و
سازمان آن مبلغ را پس‌از سال‌ها پرداخت
مي‌کند، باتوجهبه تورّم چندين ساله و
كاهش ارزش پول، آيا سازمان مديون اين
افراد نيست؟
جواب:
مبلغ بدهکاري دراثر تورّم تغيير
نميكند و درصورت پرداخت، احتياط آن
است که نسبت‌به ...
سؤال:
آيا حضور در مجالس و محافلي که در آنها
به نوارهاي مبتذل غنا گوش‌داده مي‌شود
جايز است؟ درصورتي‌که در غنا بودن آن شک
داشته باشد، با توجه به اينکه
نمي‌تواند از پخش نوار جلوگيري کند،
حکم چيست؟
جواب:
حضور در مجلس غنا و موسيقي مطرب و لهوي
درصورتي‌که من...
سؤال:
در بعضي از نظارت‌ها ردة نظارت‌شونده
از اعتبارات دولتي براي ناظران در حد
محدود هديه‌اي تهيه مي‌كنند، حكم شرعي
اين امر را بفرماييد؟
جواب:
دريافت آن براي ناظر جايز نيست.
منبع: جزوه احکام نظارت و بازرسی/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم ه...
سؤال:
اگر در حال انتقال اجساد، بر اثر پرت
شدن جسد يا انباشته شدن آنها يا به سببى
ديگر، جسدى آسيب ببيند، آيا امدادگر
ضامن است؟ در صورت ضمان، آيا بين مواردى
كه امدادگر از روى قصور يا تقصير يا
ناچارى اقدام نموده تفاوتى وجود دارد؟
جواب:
اگر در انجام وظيفه ...
سؤال:
اگر نجات انسان مشروط به تخريب با
استفاده از اموال ديگران باشد، ضامن
اموال كيست؟ اگر امدادگر ضامن باشد ممكن
است در خيلى از موارد به همين علت از
نجات مصدوم خوددارى كند، تكليف چيست؟
جواب:
در فرض سؤال، خسارت وارده بايد از
بيت‌المال پرداخته شود.
منبع...
سؤال:
بعضي اوقات در ساعات ورزش كار شخصي پيش
مي‌آيد و به‌جاي پرداختن به ورزش به آن
كار مشغول مي‌شوم و آن را جزء وقت اداري
به‌حساب مي‌آورم. آيا نسبت به حقوق
دريافتي مديون مي‌باشم يا خير؟
جواب:
كاركنان سازمان در ساعات اداري بايد
مشغول وظايف محوله باشند؛ ل...
سؤال:
آيا مداحي براي بانوان جايز است؟
جواب:
مداحي زن در جايي که مي‌داند نامحرم
صداي او را مي‌شنود، اگر موجب جلب توجه
و تهييج نامحرم يا مفسده ديگري شود،
جايز نيست.
منبع: کتاب احکام فرهنگی - هنری/ بر اساس
فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم
هدایت/ پژوه...
سؤال:
اگر ردة بازرسي‌شونده غذاي ويژه‌اي
غير از غذاي رده براي بازرس پيش‌بيني و
سفارش دهد، استفاده از آن به‌لحاظ شرعي
براي بازرس چه حکمي دارد؟
جواب:
اگر اين هزينه برخلاف ضوابط و مقررات
صورت گرفته باشد، استفاده از آن درصورت
علم به مسئله، اشکال دارد و ردة
...
سؤال:
اگر متخصّصين براى كنترل يك بيمارى
مسرى، مُصرّ به سوزاندن جسد ميّت مسلمان
باشند، آيا سوزاندن آن جايز است؟ در
صورت جواز آيا ديه هم دارد؟ اگر ديه دارد
به عهده چه كسى است؟
جواب:
در صورت ضرورت و اضطرار اشكال ندارد ولى
ديه‌ى آن از بيت‌المال پرداخته
مى...
سؤال:
پس از جابه جايي شغلي، تغييراتي در
فيش حقوقي‌ام ايجاد شده است که دريافت
مزاياي شغل حقوقي نسبت‌به مزاياي شغل
واقعي کمتر است، وظيفه‌ام چيست؟ اگر
عکس اين موضوع باشد و دريافت بيشتراز
مزاياي شغل واقعي باشد تکليف چيست؟
جواب:
درصورت اوّل به سازمان بدهکا...
سؤال:
آيا جايز است از اعتباراتي غير از
اعتبارات برنامه‌اي، ناظران غيرآشکار
را تشويق نمود؟ (با توجه به کم‌بودن
اعتبارات برنامه‌اي)
جواب:
درصورت عدم منع قانوني، در چهارچوب
ضوابط و مقررات، بلامانع است.
منبع: جزوه احکام نظارت و بازرسی/ بر
اساس فتاوای امام...
سؤال:
استفاده از موسيقي در يادواره‌هاي
شهدا که بيشتر در مساجد برگزار مي‌شود،
چه حکمي دارد؟ آيا استفاده از آن در
محيط‌هاي بسيج و سپاه کار مطلوبي است؟
جواب:
اگر موسيقي مطرب و متناسب با مجالس لهوي
نباشد اشکال ندارد؛ اما در مساجد از
نواختن موسيقي پرهيز شود...
سؤال:
اگر نتيجة بازرسي يک افسر جزء از نتيجة
بازرسي يک افسر ارشد بالاتر و کيفي‌تر
باشد مي‌توان در پرداخت حق‌الزحمه و...
خدمات آن را جبران نمود؟
جواب:
تابع مقررات و ضوابط سازمان مي‌باشد و
تخلف از آن جايز نيست.
منبع: جزوه احکام نظارت و بازرسی/ بر
اساس فت...
سؤال:
مطلع شدم که تحصيلات اعمال شده در احکام
حقوقي و ترفيعات برادر شهيدم با مدرک
تحصيلي او مغايرت دارد، وظيفة پدرم که
اين حقوق را دريافت مي‌کند، چيست؟
جواب:
لازم است موضوع را به واحد عمل کننده
اعلام و نسبت به آنچه در گذشته با اعمال
مدرک غيرصحيح دريافت ...
سؤال:
اگر درخلال بازرسي معايب و نواقص ردة
بازرسي‌شونده از ديد بازرس پنهان بماند
و بازرس مبادرت به تشويق فرد يا افراد
بازرسي‌شونده نمايد، حکمش چيست؟
جواب:
اگر بر اثر کوتاهي و قصور در بررسي
نبوده، اشکال ندارد، والا موجب ضمان
است.
منبع: جزوه احکام نظارت ...
سؤال:
دعوت از گروه‌هاي مطرب و ارکستر دربرخي
مجالس، که بيشتر اين مکان‌ها را به
مجالس لهو و لعب تبديل مي‌کنند نيز شرکت
در اين گونه محافل چه صورت دارد؟ کسب
افراد از اين راه آيا حلال است يا حرام؟
گفتني است برخي اين گروه‌ها با مجوز
وزارت ارشاد فعاليت مي‌کنند....
سایت مراجع عظام تقلید
آیت ا... العظمی جوادی آملی
http://www.esra.ir
[http://www.nahadrey.ir/includes/gotolink.jsp?id=660]
آیت ا... العظمی وحید خراسانی
http://www.Vahid-khorasani.com
[http://www.nahadrey.ir/includes/gotolink.jsp?id=659]
آیت ا......
سؤال:
متأسفانه، گروه‌هاي سرود متشكل از
پسران و دختران به‌شكل نامناسب در
محافل، به اجراي برنامه مي‌پردازند.
تشكيل چنين گروه‌ها و شركت در محافلي كه
آنها اجراي برنامه مي‌كنند، چاپ عكس و
ترويج آن توسط برخي مطبوعات يا پخش آن از
تلويزيون چه صورت دارد؟
جواب:
...
سؤال:
آيا اين استدلال که «از من نپرسيده‌اند
يا به سراغ من نيامده و از من نظر
نخواسته‌اند»، ازسوي کساني که
اطلاعاتي در دست دارند که براي نظارت و
بازرسي از پرسنل و سازمان مؤثر و مفيد
است، پذيرفته است؟ آيا اين افراد شرعاً
هيچ مسئوليتي ندارند؟
جواب:
درصورت...
سؤال:
اگر منبع تحقيق، بيم آن را داشته باشد
که مسائلي که درخصوص فرد به بازرس
مي‌گويد، فاش گردد، آيا منبع مي‌تواند
آنها را کتمان نموده و واقعيات فرد را
با محقق مطرح ننمايد؟
جواب:
همکاري با ناظران و بازرسان در چهارچوب
قوانين و مقررات، شرعاً واجب است و
مو...
سؤال:
آیا تشریح جسد کافر به طور مطلق جایز
است یا شرایطی دارد؟
جواب:
اشكال ندارد.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام
صادق علیه السلام
سؤال:
اگرکسي با مدارک و مستندات صوري و غير
واقعي پزشکي با گرفتن درصد
ازکارافتادگي خود را از چرخة خدمت خارج
نمايد، حقوق و مزاياي دريافتي‌اش چه
حکمي دارد؟
جواب:
تهية هرگونه مدرک وگواهي صوري و خلاف
واقع شرعاً حرام و دريافت حقوق و مزايا
به استناد آن نامشرو...
سؤال:
برخي افراد به دلايلي همچون
حياتي‌بودن مسئله و سروکار داشتن با
آبرو و حيثيت افراد و... از تکميل
فرم‌هاي استعلام و پاسخ‌گويي به
سؤالات در مورد کارکنان خودداري نموده و
از همکاري با مأموران نظارت و بازرسي
امتناع مي‌ورزند. آيا اين کار شرعاً
جايز است؟ آي...
سؤال:
آیا تشریح جسدی که در اسلام او تردید
است ، جایز می باشد؟
جواب:
تشریح جسدی که راهی برای حکم به اسلام
او نباشد اشکالی ندارد.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام
صادق علیه ال...
سؤال:
حكم صدور گواهي صوري براي جايگاه و
دريافت مزاياي آن را بيان کنيد؟
جواب:
صدورگواهي براي جايگاه صوري جايز نيست
و پرداخت و دريافت حقوق و مزايا براساس
آن نيز شرعاً اشكال داشته و موجب ضمان
مي‌گردد.
منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای
امام خامنه‌ای/ ...
سؤال:
آيا گفتن ايرادهاي افراد و مسئولان به
بازرسي غيبت محسوب مي‌شود؟ حكم آن
چيست؟
جواب:
بيان ايرادها و گزارش آنها به مسئولان
در مورد امور علني که عنوان تجسس و غيبت
بر آنها صدق نکند، اشکال ندارد و
درصورتي که جزو مقدمات نهي‌ازمنکر باشد
واجب است.
منبع:...
سؤال:
آیا تشریح جسد کسی که به واسطه ارتداد
محکوم به اعدام شده است جایز است؟
جواب:
مانعی ندارد.
منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام
صادق علیه السلام
سؤال:
اگر جايگاه واقعي محلّ خدمت با جايگاه
حكم صادره متفاوت باشد و باعث دريافت
حقوق بيشتري شود، حكم آن چيست؟
جواب:
صدورحكم صوري براي جايگاهي‌كه فرد در
آن اشتغال ندارد جايز نيست و دريافت
حقوق برآن‌اساس موجب ضمان است و مبلغ
اضافه بر جايگاه محلّ‌خدمت بايد...
سؤال:
پادگان محل خدمت ما در منطقة مسكوني
قرار دارد و صداي اذان صبح سبب بيدارشدن
اهالي محل مي‌شود،آيا پخش اذان با
بلندگو جايز است؟
جواب:
پخش اذان به‌نحو متعارف، براي اعلام
داخل شدن وقت نماز به‌وسيله بلندگو
اشكال ندارد، ولي پخش آيات قرآن و دعا و
غير آن ا...
سؤال:
اگر مردي صداي خود را به‌گونه‌اي شبيه
به زن کند، به‌طوري که کاملاً شبيه صداي
زن شود، چه حکمي دارد؟
جواب:
اينگونه رفتارها خالي از اشکال نيست.
منبع: کتاب احکام فرهنگی - هنری/ بر اساس
فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم
هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی ...
سؤال:
امروز، در بخش ساخت‌وساز و بازسازي،
قسمتي از قطعات جهت ساخت به بيرون از
مجموعة نظامي تحويل مي‌شود. اگر همان
قطعه يا وسيله به دست عده‌اي از شاغلان
آن مجموعه در بيرون و خارج از وقت اداري
با همان قيمت يا حتي كمتر ساخته شود چه
حكمي دارد؟
جواب:
در صورت...
سؤال:
براي ارزشيابي كاركنان گاهي از همكاران
آنان سؤال‌هايي مي‌شود كه مبناي قضاوت
درخصوص كاركنان است، آيا اين عمل جايز
است، وظيفة ما چيست؟
جواب:
في‌نفسه اشکال ندارد و پاسخ‌گويي به
سؤال‌هايي که توسط مأموران رسمي تحقيق
و تفحص در چهارچوب ضوابط و مقررات انج...
سؤال:
با توجه به اینکه در شرایط فعلی به دست
آوردن جسد انسان کافر ممکن نیست و از
طرفی جامعه اسلامی هم محتاج به پزشکانی
ماهر و زبردست است تا از این نظر به خود
کفایی برسد، لذا خواهشمند است نظر مبارک
خود را در مورد تشریح در شرایط فعلی
مرقوم فرمایید.
جواب:
...
سؤال:
اگر مدير مربوط، گزارش غيبت غيرموجّه
کارمند را نداد و گفت مصلحت ديدم که
گزارش ندهم، آيا مديون است و شريک
حرام‌بودن حقوق کارمند غايب مي‌شود و
مسئوليت کدام يک بيشتر است؟
جواب:
ضمان حقوق روز غيبت فقط به‌عهدة کارمند
است و مدير فقط به‌جهت ترک وظيفه، خل...
سؤال:
جنسي كه به مقتضاي قانون بايد فروش آن
به صورت مزايدة علني باشد، براي فروش در
مزايده عرضه شود اما به قيمت
کارشناسي‌شده مشتري ندارد. آيا فروختن
آن به قيمتي كمتر از آن قيمت جايز است؟
جواب:
قيمتي كه به وسيلة كارشناس معيّن شده
معيار فروش در مزايده ...
سؤال:
آيا در مباحث گزينش که به‌عنوان منبع
تحقيق واقع مي‌شويم، مي‌توانيم گاهي
اوقات اغماض کرده و ايرادهاي
درخواست‌کنندة پذيرش را به محقق
نگوييم؟
جواب:
بر شما واجب است مواردي را که يقين
داريد، ذکر کنيد و از غير آن اجتناب
کنيد. درنهايت فرد را آنچنان‌که
مي...
سؤال:
آيا دادن اکثر پروژه‌ها به يکي از
قرارگاه‌هاي سازندگي با ترک تشريفات
مناقصه و بدون درنظر‌گرفتن ديگر
پيمانکاران از لحاظ شرعي درست است؟
جواب:
واگذاري پروژه‌ها بايد براساس ضوابط و
مقررات قانوني مناقصه و مصلحت سازمان
باشد.
منبع: جزوه احکام سازندگی/ ب...
سؤال:
در تعلیم و تعلم طب، تشریح جسد، معمول
بلکه ضروری است، آیا برای این موضوع مهم
اجتماعی تشریح جسد مسلمان جایز است یا
نه؟ و آیا موجب دیه می شود یا نه؟
جواب:
در صورت امکان استفاده از بدن غیر
مسلمان ، از بدن مسلمان استفاده نشود و
در صورت لزوم دیه ندارد....