RSS Feed
آرشیو پرسش و پاسخ ها : مراجع عظام > آیت الله العظمی بهجت ره > بانک و پول و وام
   


سؤال: آيا مي‌توان پول بيت‌المال را در حساب شخصي واريز نمود و از سود آن بهره برد؟ جواب: جايز نيست. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق علیه السلام
سؤال: فروش پول به وسيلة شرکت‌ها با دادن پول به يک شخص يا شرکت و تعيين مدت معين براي دريافت پولِ بيشتر چه حکمي دارد؟ جواب: در فرض مسئله، محکوم به حکم رباست و حرام است. منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگا...
سؤال: اگر کسي پول سازمان را در حساب شخصي نگاه داشت وآن حساب در مسابقه‌ها و قرعه‌كشي‌هاي بانك‌ها وصندوق‌ها برنده شد، جايزه آن متعلق به كيست؟ جواب: بدون مجوز قانوني جايز نيست و درهرصورت جايزه متعلق به بيت‌المال است. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوا...
سؤال: آيا مي‌توان پول واحدي را كه اختصاص به يك مجموعه دارد در بانك گذاشت و بانك، ماهانه به يك نفر وام قرض الحسنه بدهد؟ جواب: درصورتي‌که منع قانوني نداشته باشد و بين فرمانده يا مدير رده مربوطه و بانک عامل توافق باشد، اشکالي ندارد؛ در غير اين صورت جايز ...
سؤال: برخي افراد با وام بانكي اقدام به ساخت منزل و يا خريد لوازم خانگي و ... نموده‌اند كه بعداً ربوي بودن وام اعلام گرديده است، هم‌اكنون وظيفة فرد در قبال اين وام و عملي كه انجام داده است (مثلاً ساخت منزل) چيست؟ آيا اقامة نماز در اين منازل صحيح است؟ جوا...
سؤال: اعضاي يكي از تعاوني‌هاي مسكن سپاه از مؤسسه قرض‌الحسنه درخواست وام كرده‌اند، باتوجه‌به اينكه مؤسسه وام را با افتتاح حساب سپرده پرداخت مي‌كند، خود آنان شرط كرده‌اند نيمي از وام را در زمان دريافت مسدود كنند كه دراين‌صورت تا پايان پرداخت اقساط نمي‌توان...
سؤال: بعضي از مؤسسات و يا صندوق‌هاي قرض‌الحسنه مربوط به سپاه تسهيلاتي به نام وام «جعاله» به كاركنان مي‌دهند، آيا دريافت اين‌گونه وام صحيح است يا خير؟ جواب: اصطلاح وام به‌معناي قرض است؛ لذا در تعبير وام مورد جعاله صحيح نيست؛ اما اگر قرارداد جعاله با ...
سؤال: گاهي پول‌هايي نزد فرماندهان هست و يا هزينه‌هايي هست كه رديف بودجه سازماني ندارد و نياز است هزينه شود وتنها راه تأمين هزينه‌ها جابه‌جايي پول‌هاي سازماني است حکم آن را بيان نماييد؟ جواب: تابع ضوابط و مقررات مربوطه است و يا اگر با اذن فرماندهي که قا...
سؤال: مبلغ پنجاه ميليون تومان به‌عنوان امانت به اينجانب سپرده شده است كه براي نگهداري به حساب جاري شخصي خود واريز کرده‌ام، طبق مقررات بانكي براي اينجانب تسهيلاتي ازقبيل گرفتن وام و... قائل شده‌اند، لطفاً بفرماييد دريافت اين وام چه حكمي دارد؟ جواب: چنا...
سؤال: از صندوق انصار درخواست وام کردم و صندوق وام‌هاي خود را براي مواردي مي‌دهد که به آن نياز ندارم، آيا مي‌توانم پس از دريافت وام، آن را درمورد ديگري مصرف نمايم؟ جواب: اگر وام را براي امر خاصي داده باشند کسي‌که وام را دريافت مي‌کند نمي‌تواند در کار دي...
سؤال: از صندوق انصارسپاه براي انجام مضاربه وام دريافت نموده و آن را به يکي از همکاران قرض داده‌ام؛ آيا اين کار شرعاً صحيح است يا خير؟ جواب: آنچه دريافت کرده‌ايد حق نداريد در غير مورد توافق و موضوع قرارداد مصرف نماييد و تخلف از آن جايز نيست. منبع: جزو...
سؤال: در دوران دانشجويي ازصندوق سپاه مبلغ يکصد هزار تومان وديعه مسکن دريافت کردم و پس از پايان دوره که براي تسويه‌حساب مراجعه کردم صندوق مذکور منحل شده بود، لطفاً بفرماييد اين بدهي را چگونه بايد پرداخت نمايم؟ جواب: اگر بدانيد که سرماية صندوقي که منحل ...
سؤال: صندوق انصار به کارکنان سپاه وام خريد خودرو پرداخت مي‌نمايد، ولي براي وام سود بانکي دريافت نموده و مبلغي نيز به‌عنوان سپرده تا پايان پرداخت اقساط بانکي در صندوق مي‌ماند، آيا دريافت وام با اين شرايط صحيح است يا خير؟ جواب: اگر قرض‌الحسنه باشد، اخذ ...
سؤال: مبلغي به‌عنوان وام مسكن از حقوق كسر مي‌شود تا در موعد مقرر، وام خريد منزل يا وديعة مسكن پرداخت نمايند، در‌صورتي‌كه بنده مسكن شخصي داشته باشم، آيا مي‌توانم وام را در امور ديگر استفاده كنم؟ جواب: اين‌گونه امور تابع ضوابط و مقررّات است، اگر مشروط به...
سؤال: مبلغي را از صندوق انصار براي استفادة خاصي قرض‌الحسنه گرفته‌ام، آيا مي‌توانم مصرف آن را عوض نمايم؟ جواب: اگرشرط شده است كه درمورد خاصي مصرف شود تخلف از شرط جايز نيست. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوه...
سؤال: سازمان، تسهيلات وام برايم فراهم نموده که با آن خودرو بخرم، ولي من براي مسکن هزينه کرده‌ام، تکليف شرعي‌ام را بيان فرماييد؟ جواب: در فرض سؤال اگر مقررات سازماني شما را با اعطاي وام ملزم به خريد خودرو کرده، تخلّف از آن جايز نيست، ولي درصورت عدم الزا...
سؤال: سازمان، تسهيلات وام جعاله در اختيارم قرار داده، امّا از آن براي تعميرات خودرو استفاده نموده‌ام. لطفاً حکم خدا را بيان نماييد؟ جواب: در فرض سؤال اگر مقررات سازماني شما را با اعطاي وام ملزم به خريد خودرو کرده، تخلّف از آن جايز نيست، ولي درصورت عدم...
سؤال: سازمان‌ها و ادارات کارمنداني را که واجد شرايط وام مسکن هستند به بانک معرفي مي‌کنند و بانک مسکن براي ما خانه‌اي خريده است به اين شرط که پول آن را به‌طور ماهيانه بپردازيم، آيا اين معامله شرعاً صحيح است و ما مالک آن خانه مي‌شويم؟ جواب: اگر بانک آن ...
سؤال: دريافت كارمزد وام پيش از پرداخت مبلغ وام توسط مؤسسه قوامين چه حكمي دارد؟ جواب: بر فرض که کارمزد باشد منعي ندارد. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق علیه السلام
سؤال: ملزم كردن کارکنان به پس‌انداز جهت پرداخت تسهيلات وام ازدواج يا خريد خودرو و هرگونه وام ديگر شرعاً چه حكمي دارد؟ جواب: پرداخت وام قرض‌الحسنه مشروط به سپرده‌گذاري چنانچه به‌نحو شرط قرض باشد، رباي قرض مي‌باشد و حرام است و اگر به‌نحو شرط قرض گيرنده ...
سؤال: سرمايه‌گذاري عاملان خريد از پول سازمان جهت دريافت وام براي سازمان چه حكمي دارد؟ جواب: چنانچه خلاف مقررات و ضوابط سازماني باشد جايز نيست. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق ع...
سؤال: اخذ سود وام توسط بانک، بيشتر از آنچه كه دولت تعيين نموده است چه حكمي دارد؟ جواب: اخذ سود بيشتر از آنچه قوانين و مقررات بانکي کشور تعيين کرده است جايز نيست. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم ...
سؤال: رسيدگي به خانوادة سربازان محروم از پول بيت‌المال، درصورتي‌كه براي اين كار رديف اعتباري منظور نشده باشد، آيا امكان‌پذير است؟ جواب: بستگي به قوانين و مقررات سازمان مربوطه دارد. منبع:جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدای...
سؤال: با توجه به گستردگی روز افزون استفاده از ارزهای دیجیتال مثل بیت کوین و اتریوم و ایجاد کسب و کار و خرید فروش با این نوع پول ها . از منظر اسلام ایا استفاده از انها و معامله با انها جایز است یا خیر؟ لطفا دلیل را کامل بیان کنید با تشک بیشتر جریان‌های ...
سؤال: به کارکنان ادارات دولتي نسبت به اضافه‌کاري در غير ساعات اداري وجهي مي‌پردازند، اگر اضافه‌کاري درخلال ساعات اداري انجام شودآيا مي‌توان وجه را دريافت کرد؟ جواب: تابع مقرّرات دولت اسلامي است و انجام دادن کارهاي محوّله درساعات اداري حقوق جداگانه ن...
سؤال: آيا اضافه‌كاري كه مسئولان محترم پرداخت نمي‌كنند و مي‌گويند شما وظيفه داريد كاركنيد و پول آن را نمي‌پردازند، حكم آنها چيست؟ جواب: مسئولان محترم بايد طبق مقررات اضافه‌کاري کارکنان را بپردازند، ولي چنانچه کسي استحقاق دريافت اضافه‌کاري نداشته باشد، پ...
سؤال: اگر مبلغي پول دراختيار فرمانده قرارگيرد، آيا مي‌تواند ازآن استفاده شخصي نمايد و پس از مدتي آن مبلغ را بازگرداند؟ جواب: چنانچه با اذن قانوني فرمانده مافوق باشد اشکال ندارد و درغيراين‌صورت جايز نيست. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خام...
سؤال: بعضي از نيروهاي سازمان عليرغم اينکه کاري ندارند، براي اضافه‌کاري مي‌مانند و بابت آن پول مي‌گيرند، آيا پول مربوط به اضافه‌کاري حلال است؟ جواب: در فرض سؤال اضافه‌کاري وجه شرعي ندارد و حقوق و مزدي که بابت آن دريافت مي‌شود حرام است. منبع: جزوه احکا...
كسي كه پول به بانك مي دهد چنانچه شرط نشده باشد و صاحب پول به اين قصد پول خود را به بانك ندهد كه از آن فايده اي عايد او گردد و اگربانك سودي هم به او ندهد خود را طلبكار ندانسته و مطالبه نكند در اين صورت گذاشتن پول نزد آن بانك جايزاست و سود آن هم اشكال ندارد...
سؤال: برخي از کارکنان به‌خاطر دريافت حقّ مأموريت بيشتر در برگه قيد مي‌نمايند كه با خودروي شخصي اعزام شده‌اند؛ در‌صورتي‌كه از خودروي دولتي استفاده شده، حكم شرعي اين كار چيست؟ جواب: در فرض سؤال، نوشتن گزارش غيرواقعي و دريافت پول دربرابرآن جايز نيست. منب...
سؤال: سازماني که در آن مشغول به کار هستم مرا براي مأموريتي دوماهه به خارج از کشور فرستاد و مبلغي ارز به‌عنوان اجرت اين مأموريت به من داد که آن را از بانک مرکزي به قيمت بسيار ارزان تهيه نمودم، ولي به‌علل مشخصي مأموريت من بيشتر از يک ماه طول نکشيد، بعد از...
سؤال: پاداش آخر خدمت خود را به يکي‌از همکارانم دادم تا در قرعه‌کشي واگذاري وسيلةنقليه شرکت نمايد، با اين شرط که اگر برنده شد شريک باشيم. پس‌از آنکه قرعه به نام او درآمد با تمسّک به اينکه خودرو به نام وي درآمده است از دادن حقّ من امتناع مي‌کند، لطفاً حکم ...
سؤال: مسئولان خريد كه گاهي مقداري از پول‌هاي سازمان نزدشان وجود دارد اگر ازآن پول‌ها استفاده شخصي كرده و بعداً جايگزين نمايند چه حكمي دارد؟ جواب: هرگونه تصرف و استفادة شخصي مسئولان خريد، که امانت‌دار سازمان هستند، از پول‌هاي دراختيارشان، حرام است، مگر...
سؤال: با پول اداره كه در نزد ما بود براي خود خريد شخصي مثل ميوه، گوشت و... داشته‌ايم و پس از گذشت چندروز پول اداره را سر جايش گذاشته‌ايم، آيا آن خريدها از مصاديق غصب مي‌باشد؟ اگر جواب مثبت باشد اسباب استخلاص شرعي موضوع را مرقوم فرماييد؟ جواب: در فرض سؤ...
سؤال: آيا مي‌توان از پول سازمان كه دراختيار است به‌عنوان وام يا قرض‌الحسنه استفاده كرد، اگر مي‌شود نحوة پرداخت آن چگونه است، آيا بايد اضافه برآن پرداخت كرد؟ جواب: هرگونه استفاده از بيت‌المال بايد طبق مقررات سازمان باشد و دراين‌مورد هم اگر با اجازة مسئ...
سؤال: يكي‌از مسائل مبتلا به اين حقير و شايد بسياري‌از همكاران اين است كه گاهي به‌علت تعدد خريد و مشغلة زياد پول‌هاي شخصي با پول‌هاي اداره مخلوط مي‌شود و چون به‌صورت تقريبي آمار مبالغ خود را داريم، محاسبه مي‌كنيم؛ اما هميشه اين شك وجود دارد كه نكند از پو...
سوال: در صورت بهره‌مندي از وام خودرو، استفاده از خودرو دولتي با نظر مسئول مافوق، چه حكمي دارد؟ جواب: اگر به فاقد وسيلة تردد وام مي‌دهند تا با خريد خودرو با آن، با وسيلة ابتياعي تردد نمايد، پس از دريافت وام و خريد وسيلة نقلية شخصي، شرعاً حق استفاده از ...
سؤال: خريد سامانه‌ها وتجهيزاتي كه تخصصي بوده و اطمينان كامل از دست‌دوم بودن آنها براي كارشناسان محرز است از كشورهاي خارجي چه حكمي دارد؟ با توجه به اينكه ميلياردها دلار از پول بيت‌المال بابت خريد اين سامانه‌ها پرداخت مي‌گردد و پس از به‌كار‌گيري اين سامانه...
سؤال: اينجانب مأمور خريد سپاه هستم و گاهي به فروشندگان به جاي پول نقد چك مي‌دهم. مواردي پيش مي‌آيد كه فروشنده ادعا مي‌كند چك گم شده است و پول را دريافت نكرده و من با كنترل موجودي حساب مطمئن مي‌شوم كه راست مي‌گويد و طلب خود را دريافت نكرده است، حال تكليف...
سؤال: پرسنلي که مبلغي را به‌مدّت معيني در بانک گذاشته و امتياز وامي را به‌دست آورده، آيا فروختن آن امتياز به ديگري جايز است؟ جواب: واگذاري حقّ دريافت وام به غير و دريافت مبلغي در قبال آن، چنانچه منع قانوني نداشته باشد اشکال ندارد. منبع:جزوه احکام مالي...
سؤال: خريد وسايل مورد نياز سازمان با مبلغ ارزان‌تر و صدور فاكتور به قيمت مناسب‌تر توسط فروشنده چه حكمي دارد؟ و آيا مي‌توان از اضافة پول در ديگر موارد اداري استفاده كرد؟ جواب: بستگي به ضوابط ومقررات سازماني دارد. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای ا...
سؤال: بنده را به مأموريتي فرستاده‌اند؛ اما هيچ اضافه‌كاري به من نمي‌دهند، ولي درآن مأموريت مقداري پول به من داده شد تا هزينه شود، اگر از آن مبلغ تخصيصي چيزي اضافه بماند، مي‌توانم به‌عنوان حق‌الزحمه خودم بردارم؟ جواب: هرگونه مطالبات بايد ازطريق قانوني ...
سؤال: به جهت محدود بودن اعتبار در بعضي از موارد، افسر عامل مجبور مي‌شود تا با تهية فاكتور و اسناد صوري، از اعتبارات ديگر پول استخراج نموده تا هزينه‌هاي خود را به انجام رساند. اين كار از حيث شرعي چه حكمي دارد و آيا موجب ضمان است؟ جواب: اگر مغايرتي با ض...
سؤال: درمورد بودجه، مثلاً مصرف ماهيانة بنزين، گاهي اتفاق مي‌افتد كه به‌دليل كم بودن مأموريت مبلغي مازاد مي‌ماند اين درحالي‌است كه زمان ديگري با كمبود پول به‌دليل فراواني مأموريت مواجه مي‌شويم و در هردوره مي‌بايست بودجه يا تا آخر مصرف شود يا عودت داده شو...
سؤال: مأمور خريد براي خريد گازوئيل مركز آموزش به پالايشگاه مراجعه، ولي براي ايشان نوبت چندروز بعد زده مي‌شود، ازطرفي درصورت نبود سوخت نفرات زيادي در آموزشگاه دچار بيماري شده و در كار اخلال به‌وجود مي‌آيد، حال اگر مأمور خريد، مبلغي را به راننده‌ها بدهد ت...