سؤال:
براي خانة سازماني هزينه‌هاي جانبي
کرده‌ام، آيا مي‌توانم آن را از سازمان
بگيرم يا خير؟
جواب:
درصورتي‌که با دستور يا اذن مديريت
قانوني خانه‌هاي سازماني هزينه کرده
باشيد برابر مقررات بايد پرداخت کنند،
درغيراين‌صورت طلبي از سازمان نداريد.
منبع...
سؤال:
اموالي که به‌صورت رشوه به کارمندان
داده مي‌شوند، اعم از اينکه بر اثر توقع
انجام کاري براي پرداخت کننده باشد يا
نباشد، چه حکمي دارند؟ و اگر کارمند بر
اثر طمع به دريافت رشوه مرتکب عمل خلاف
قانون شود چه حکمي دارد؟
جواب:
رشوه براي گيرنده و دهنده آن ...
سؤال:
پرداخت رشوه براي گرفتن حق، باتوجه‌به
اينکه گاهي براي ديگران مشکل ايجاد
مي‌کند، مثلاً باعث مقدم شمردن صاحب حق
نسبت به افراد ديگر مي‌شود چه حکمي
دارد؟
جواب:
پرداخت رشوه وگرفتن آن جايز نيست هرچند
باعث ايجاد مشكل و زحمت براي ديگران
نشود، چه رسد به مو...
سؤال:
گاهي مشاهده مي‌شود که بعضي از
کارمندان از مراجعه کنندگان در برابر
انجام دادن کارشان تقاضاي رشوه
مي‌کنند، آيا پرداخت رشوه به آنان جايز
است؟
جواب:
هيچ‌يک از مراجعه‌کنندگان به ادارات
حق ندارند براي انجام کار خود پول يا
خدمتي را به‌طور غيرقانوني به ...
سؤال:
بردن آب با ماشين تانكر سازمان، جهت
آبياري باغ (باغچه) جلوي خانه شهرك‌هاي
واگذار شده و آب‌پاشي مسير عبوري خود و
همسايگان توسط راننده و يا مسئولان و يا
هر عنصر ديگري چه حكمي دارد؟
جواب:
تصرف در بيت‌المال اگر براساس ضوابط و
مقررات مربوطه باشد جايز ا...
سؤال:
آيا مي‌توان پول بيت‌المال را در حساب
شخصي واريز نمود و از سود آن بهره برد؟
جواب:
جايز نيست.
منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای
امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/
پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق علیه
السلام
سؤال:
آيا افراد شاغل در ادارات و مؤسّسات
دولتي كه وسايل و امكانات دولتي مثل
ماشين دراختيارشان است مي‌توانند (با
تأمين هزينة مصرفي مانند سوخت اتومبيل،
از پول شخصي خود) از اين امكانات براي
كار شخصي استفاده نمايند؟
جواب:
تابع مقرّرات نظام اسلامي است و بد...
سؤال:
گاهي اوقات براي سازمان خريد مي‌كنم و
فروشنده فاكتور را مي‌نويسد، ولي پس از
بستن فاكتور تخفيف مي‌دهد؛ آن مبلغي كه
تخفيف داده شده توسط فروشنده بايد به
سازمان عودت داده شود يا مي‌توانم
به‌عنوان خريدار تخفيف‌گيرنده براي
خودم بردارم؟
جواب:
بايد به سا...
سؤال:
اينجانب مسئول خريد در يکي از مراکز
سپاه هستم. آيا مي‌توانم اجناس خريداري
شده را با قيمت بالاتر محاسبه نمايم؟
جواب:
جايز نيست.
منبع:جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای
امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/
پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق علیه
السلام
سؤال:
پرداخت هديه به افراد با عناوين مختلف:
استاد نمونه، پاسدار نمونه، فرزندان
ممتاز پاسداران و ... ، ازنظر شرع چه حكمي
دارد ؟
جواب:
اين‌گونه امور تابع ضوابط و مقررات
مربوط مي‌باشد. فرماندهان و مسئولان
مي‌توانند درحدود اختيارات قانوني خود
عمل نمايند.
...
سؤال:
همان‌طوري كه استحضار داريد، كمبود
ماشين آلات و قطعات يدكي در شرايط حاضر
از اهمّ مشكلات بوده كه تا حدّي سبب ركود
كارهاي عمراني شده است. دراين‌باره،
وزارت راه مصمّم است براي پيشرفت
پروژه‌هاي راه‌سازي، ماشين‌آلات و
قطعات يدكي مورد نياز پيمانكاران ط...
سؤال:
در برخي شهرستانها غالباً كلية منازل
سازماني دراختيار طيف خاصي بوده و ديگر
کارکنان رده پايين امكان استفاده از آن
را ندارند، حكم شرعي چيست؟
جواب:
درفرض سؤال استفاده‌از خانه‌هاي
سازماني توسط افرادي‌که واجدشرايط
نيستند جايز نيست و فرماندهان يا
...
سؤال:
اگر پس از مهلت مقرر، كاركنان توانايي
تخليه منزل سازماني را نداشته باشند
باقي ماندن و حكم نماز خواندن در آنجا
براي خانواده‌شان چه حكمي دارد؟
جواب:
درصورتي‌که اذن مقام مسئول را کسب کنند
اشکال ندارد و درغيراين‌صورت بايد
مطابق مقررات عمل نمايند.
من...
سؤال:
تعدادي از كاركنان داراي املاك شخصي در
شهرستان‌هاي غير محل خدمت بوده و درعين
تمكن مالي مجدداً در محلّ خدمت درخواست
استفاده از منازل سازماني مي‌كنند،
درصورتيكه افراد واجدشرايط ديگري با
تحميل هزينة گزاف، مي‌بايست اقدام به
اجارة منزل نمايند، اين مسئ...
سؤال:
تحويل منازل سازماني بدون نوبت و
سفارشي و رابطه‌اي به بعضي از كاركنان
چه حكمي دارد؟
جواب:
جايز نيست.
منبع:
جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام
خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/
پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق علیه
السلام
سؤال:
مهندسي، بعضي مواقع درخصوص
ساختمان‌سازي ضوابط را رعايت نمي‌کند
و ساختمان‌هاي مشرف به اماكن مسكوني
خصوصي احداث مي‌کند، حكم شرعي آن چيست؟
جواب:
تابع مقررات است و عمل کردن برخلاف
مقررات جايز نيست.
منبع:
جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام
خامنه‌ای...
سؤال:
استفاده از برق سازمان براي مطالعة
شخصي چه حكمي دارد؟
جواب:
استفاده از بيت‌المال تابع ضوابط و
مقررات مربوط است و تخلّف از آن جايز
نيست.
منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای
امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/
پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق علیه
...
سؤال:
استفاده از امكانات سازمان براي منازل
سازماني كه کارکنان در آن سكونت دارند
چه حكمي دارد؟
جواب:
تابع مقررات است و عمل کردن برخلاف
مقررات جايز نيست.
منبع:
جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام
خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/
پژوهشگاه علوم اسلامی ام...
سؤال:
اگر انسان بعضي از امور سازمان را در
خانه انجام داد و از وسايلي كه به همراه
برده مثل كاغذ، كاربن، خودكار و... در
منزل باقي ماند و از آن استفاده شد چه
حكمي دارد؟
جواب:
استفاده از بيت‌المال تابع ضوابط و
مقررات مربوطه است و تخلّف از آن جايز
نيست.
من...
سؤال:
در ساخت و ساز اماكن رفاهي مشاهده
مي‌شود پيمانكاران طرف قرارداد به
عناويني در استفاده از مصالح
استاندارد كوتاهي مي‌کنند و مسئولان
نيز متوجه اين قضيه مي‌شوند، چه وظيفه و
تكليفي متوجه مسئولان مي‌باشد؟
جواب:
مسئولان بايد برابر مقررات به وظيفة
شرعي و...
سؤال:
بعضي پايوران در برنامة تأمين مسکن
اقشار کم‌درآمد (99 ساله) ثبت نام
نموده‌اند که يکي از شرايط آن نداشتن
مسکن، زمين و عدم استفاده خود و افراد
تحت تکفل از امکانات دولتي دراين‌خصوص
است و درحالي‌که بعضي از آنان خانه‌اي
مثلاً پنجاه متري دارند که در شأن آ...
سؤال:
اجناسي در سازمان غيرقابل استفاده است
مثل پتو، ملحفه، چوب، صندلي و... ، اما
هنوز مي‌توان از آنها استفاده كرد. آيا
افراد مي‌توانند به صرف اينكه ديگر
قابل استفادة سازمان نيست و بايد معدوم
شود آنها را براي خود و يا بستگان و
مستمندان و ضعيفان بدون هماهن...
سؤال:
باتوجه‌به كسرشدن حق بيمه افراد در
شهرستانها، عدم ارائه خدمات به‌دليل
نداشتن امكانات درآن شهرستان چه حكمي
دارد؟ پولي كه كسر مي‌شود و خدمات داده
نمي‌شود چه حكمي دارد؟
جواب:
شرکت‌هاي بيمه مطابق قراردادي که با
بيمه‌گزار دارند شرعاً به ارائة خدماتِ
...
سوال :
در روشنايي محلّ كار آيا بايد به حداقل
قناعت كرد و يا اينكه بايد نورپردازي
كامل طبق نظر كارشناسان داشت؟
جواب :
بايد در حدّ متعارف باشد و چنانچه مصرف
هر چيزي بيشتر از مقدار نياز باشد اسراف
محسوب مي‌شود و جايز نيست و موجب ضمان
است.
منبع: جزوه ...
سؤال:
شخصي ازجهت وضع مالي در مضيقه است، آيا
اجازه ميفرماييد درمواقع ضرورت كه
احتياج به دكتر و دارو دارد از دفترچة
بيمه ديگري استفاده نمايد؟
جواب:
جايز نيست.
منبع:
جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام
خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/
پژوهشگاه علوم اسلا...
سؤال:
حكم استفاده افراد وسواس از امكانات
سازمان مثل آب و... چيست؟
جواب:
بايد در حدّ متعارف باشد و چنانچه مصرف
هر چيزي بيشتر از مقدار نياز باشد اسراف
محسوب مي‌شود و جايز نيست و موجب ضمان
است.
منبع:جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای
امام خامنه‌ای/ انتشارا...
سؤال:
وام‌هايي كه صندوق انصار مي‌دهد
به‌نحوي كه فاكتورهاي خريد مي‌خواهد
تا وام بدهد درحالي‌كه فرد، به خريد
همان كالا نياز ندارد و وام را براي هدف
ديگري مي‌خواهد كه راه ورود براي
درخواست ندارد. دريافت چنين وامي چه
حكمي دارد، از طرفي صندوق در اين قالب
وام ...
سؤال:
آيا استفاده از وسايل بيت‌المال با
اجازة فرماندهي منع شرعي ندارد؟ شرايط
آن را توضيح دهيد؟
جواب:
گ هرگونه استفاده از بيت‌المال بايد
مطابق مقررات سازماني يا با اجازة
فرماندهي که از لحاظ قانوني حق اذن
دارد، باشد و درغيراين‌صورت جايز نيست.
منبع:جزوه...
سؤال:
مبلغ پنجاه ميليون تومان به‌عنوان
امانت به اينجانب سپرده شده است كه براي
نگهداري به حساب جاري شخصي خود واريز
کرده‌ام، طبق مقررات بانكي براي
اينجانب تسهيلاتي ازقبيل گرفتن وام و...
قائل شده‌اند، لطفاً بفرماييد دريافت
اين وام چه حكمي دارد؟
جواب:
چنا...
سؤال:
بعضي از افراد به‌دليل اشتغال به كار
در بعد از ظهر، ناهار را در محل كار ميل
مي‌نمايند در حالي‌كه ناهار براي
افرادي است كه درمحل كار مي‌بايست
مشغول شوند، حكم خوردن ناهار چيست؟
جواب:
تخلّف از مقررات مربوط جايز نيست.
منبع:جزوه احکام مالي/ بر اساس فت...
سوال :
آيا مسئولين مجاز به فروش اموال اسقاطي
و غيره مي‌باشند و مي‌توانند هزينه آن
را با تشخيص خود صرف كنند؟
جواب :
اگر مسئولين مطابق قوانين و مقررات حق
اذن داشته باشند مي‌توانند اموال
اسقاطي را بفروشند و هزينة آن را با
تشخيص خود صرف يگان مربوط کنند....
سؤال:
از صندوق انصار درخواست وام کردم و
صندوق وام‌هاي خود را براي مواردي
مي‌دهد که به آن نياز ندارم، آيا
مي‌توانم پس از دريافت وام، آن را
درمورد ديگري مصرف نمايم؟
جواب:
اگر وام را براي امر خاصي داده باشند
کسي‌که وام را دريافت مي‌کند
نمي‌تواند در کار دي...
سؤال:
در بعضي اوقات به خاطر اينكه بعضي نفرات
دو مسئوليت و يا بيشتر بر دوش آنان است و
يكي از مسئوليت‌هاي آنان هم پشتيباني
رده‌اي مي‌باشد موفق به نوشتن
ليست‌هاي موجودي نمي‌شوند تا به‌صورت
رسمي تحويل نفرات بدهند؛ اما در
آمارگيري كلي مي‌بينيم آمار درست و
بع...
سؤال:
از صندوق انصارسپاه براي انجام مضاربه
وام دريافت نموده و آن را به يکي از
همکاران قرض داده‌ام؛ آيا اين کار
شرعاً صحيح است يا خير؟
جواب:
آنچه دريافت کرده‌ايد حق نداريد در غير
مورد توافق و موضوع قرارداد مصرف نماييد
و تخلف از آن جايز نيست.
منبع:
جزو...
سؤال:
مشاهده شده است فردي خارج از وقت
سازماني و يا حتي در ساعات سازماني خارج
از برنامه به امر ورزش پرداخته و آسيب
ديده است و از تمام تسهيلات آن، مثل
مرخصي استعلاجي، استراحت و حتي هزينه
اتفاقات و گزارش در سابقه آسيب ديدگي و
غرامت استفاده كرده، اين چه حكمي...
سؤال:
صندوق انصار به کارکنان سپاه وام خريد
خودرو پرداخت مي‌نمايد، ولي براي وام
سود بانکي دريافت نموده و مبلغي نيز
به‌عنوان سپرده تا پايان پرداخت اقساط
بانکي در صندوق مي‌ماند، آيا دريافت
وام با اين شرايط صحيح است يا خير؟
جواب:
اگر قرض‌الحسنه باشد، اخذ ...
سؤال:
مبلغي به‌عنوان وام مسكن از حقوق كسر
مي‌شود تا در موعد مقرر، وام خريد منزل
يا وديعة مسكن پرداخت نمايند،
درصورتيكه بنده مسكن شخصي داشته
باشم، آيا مي‌توانم وام را در امور ديگر
استفاده كنم؟
جواب:
اين‌گونه امور تابع ضوابط و مقررّات
است، اگر مشروط به...
سؤال:
مبلغي را از صندوق انصار براي استفادة
خاصي قرض‌الحسنه گرفته‌ام، آيا
مي‌توانم مصرف آن را عوض نمايم؟
جواب:
اگرشرط شده است كه درمورد خاصي مصرف شود
تخلف از شرط جايز نيست.
منبع:
جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام
خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/
پژوه...
سؤال:
سازمان، تسهيلات وام جعاله در اختيارم
قرار داده، امّا از آن براي تعميرات
خودرو استفاده نموده‌ام. لطفاً حکم خدا
را بيان نماييد؟
جواب:
در فرض سؤال اگر مقررات سازماني شما را
با اعطاي وام ملزم به خريد خودرو کرده،
تخلّف از آن جايز نيست، ولي درصورت عدم...
سؤال:
آيا مي‌توان سوخت سهميه گرفت و آن را به
كارمند فروخت؟
جواب:
جايز نيست.
منبع:جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای
امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/
پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق علیه
السلام
سؤال:
اخذ سود وام توسط بانک، بيشتر از آنچه
كه دولت تعيين نموده است چه حكمي دارد؟
جواب:
اخذ سود بيشتر از آنچه قوانين و مقررات
بانکي کشور تعيين کرده است جايز نيست.
منبع:
جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام
خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/
پژوهشگاه علوم ...
سؤال:
افرادي كه مسئول واحد هستند و از
امکانات دولتي براي ساخت‌وساز شخصي
استفاده مي‌كنند، چه حكمي دارد؟
جواب:
جايز نيست.
منبع:جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای
امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/
پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق علیه
السلام
سؤال:
كسي كه چندسال بعضاً از اموال
بيت‌المال مانند تلفن، خودرو و غيره
به‌صورت شخصي استفاده كرده باشد، ولي
نداند چقدر بايد به بيت‌المال برگرداند
حكمش چيست؟
جواب:
بايد مقداري را که يقين دارد به
بيت‌المال بدهکار است ادا کند و احتياط
آن است به مقداري بپرد...
سؤال:
سازمان، زميني را دراختيارم قرار داده
که در آن خانه‌اي بسازم؛ امّا من به هر
دليلي آن را فروخته‌ام و يا به کسي هبه
نموده‌ام، وظيفة شرعي‌ام چيست؟
جواب:
اگر منع قانوني نداشته باشد اشکالي
ندارد و در غيراين‌صورت تصرّف و هبه‌اي
که کرده‌ايد اشکال دارد.
...
سؤال:
آيا فرمانده يا كسي كه وسيلة نقليه
دراختيار دارد، مي‌تواند در مسير راه
به منزل يا به محل كار، فرزند يا همسرش
را برساند؟ يا وسايلي را براي منزل
خريداري كند؟
جواب:
تابع ضوابط و مقررات است و چنانچه خلاف
مقررات باشد جايز نيست.
منبع:جزوه احکام مالي/ ب...
سؤال:
فروشگاه‌هاي اتکا وخدمات رفاهي
کارکنان بعضي اجناس را به‌صورت تعاوني
و با قيمتي پايين‌تر از بازار به‌وسيلة
کارت يکسان‌سازي به پايوران مي‌دهند،
بعضي از پايوران از اين کارت براي
بستگان خود نيز استفاده مي‌کنند يا خود
براي آنان خريد مي‌نمايند، آيا اين ن...
سؤال:
در استان محل خدمت، سالانه دوبار هزينة
رفت و برگشت با هواپيما به همراه
خانواده را پرداخت مي‌نمايند؛ حال اگر
با وسيلة شخصي خود سفر نموده و با ارائة
سند صوري و غيرواقعي هزينة آن را دريافت
كنم شرعاً اشكال دارد يا خير؟
جواب:
پرداخت مبلغ مذکور اگر مقي...
سؤال:
اگر از بليط‌هايي که دولت به کارمندان
مي‌دهد ديگران استفاده کنند اشکال
دارد؟ مثلاً برادر من کارمند دولت است و
بليط دولتي به او مي‌دهند، اگر از همان
سهميه‌اي که به خودش مي‌دهند به من
بدهد و استفاده کنم ازلحاظ شرعي اشکال
دارد يا نه؟
جواب:
تابع مقرّر...
سؤال:
در پايان جنگ بعضي از فرماندهان مقداري
آهن‌آلات يگان‌ها را از سوله‌هاي
باقي‌مانده، به‌عنوان هديه به تعدادي
از افراد دادند و آنها بردند و فروختند،
اين موضوع چه حكمي دارد؟
جواب:
اگر فرماندهان مطابق قوانين و مقررات
حق اذن داشته باشند جايز است وال...
سؤال:
اگر مسئولي به‌واسطة نفوذ يا اختياري
كه دارد به يك شهرك غيرسازماني كمك مالي
كند، مثلاً در ساخت مسجد يا ساخت مدرسه
و... ، درحالي‌كه نيروهاي آن شهرك سياسي
هستند، آيا اين اشكال شرعي وتضييع حقوق
بيت‌المال نيست؟
جواب:
اگر فرمانده يا مسئول از لحاظ قانون...
سوال :
آيا از وسيله‌اي که درمحل كار قابل
استفاده يا قابل تعمير نيست مي‌توانيم
استفاده شخصي كنيم؟
جواب :
اگر ماليت دارد؛ به اين معنا که قابل
فروش يا استفاده، هرچند اندک، باشد،
تصرف غيرقانوني جايز نيست، ولي اگر
ماليت ندارد اشکال ندارد.
منبع:
جزوه ا...
سوال :
اگر با وسيلة نقلية سازماني در حال
مأموريت و يا برگشتن به منزل براي خريد
لوازم شخصي اقدام کنم چه حکمي دارد و در
صورت انجام دادن اين مورد، جبران آن به
چه صورت است؟
جواب :
تابع مقررات است وبدون اجازة قانوني
جايزنيست.
منبع:
جزوه احکام مالي/ ب...
سؤال:
گاهي برحسب ضرورت و براي انجام بهتر
مأموريت، بودجة برنامه‌اي را در برنامة
ديگر هزينه مي‌کنيم. اين اقدام ازنظر
شرعي چه حکمي دارد؟
جواب:
صرف بودجه فقط در مواردي که براي آن
منظور شده مجاز است و درغير آن جايز
نيست.
منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاو...
سؤال:
برخي کارکنان در ماه به‌عنوان مثال صد
ساعت اضافه‌كار دارند و درهنگام پرداخت
و محاسبه درصد قابل ملاحظه‌اي از آن را
كسر مي‌نمايند، اين موضوع چه حكمي
دارد؟
جواب:
پرداخت و دريافت اضافه‌کار بايد
براساس ضوابط و مقررات باشد و تخلّف از
آن جايز نيست.
منب...
سؤال:
استفاده از البسه سازماني مانند كفش و...
در زمان استراحت و خارج از وقت اداري چه
حكمي دارد؟
جواب:
تابع مقررات است و چنانچه خلاف مقررات
باشد جايز نيست.
منبع:
جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام
خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/
پژوهشگاه علوم اسلامی ...
سؤال:
اعمال سليقه، ازنظر دستورها و اقدامات
اجرايي، در نظارت و بازرسي چه حكمي
دارد؟
جواب:
جايز نيست.
منبع: جزوه احکام نظارت و بازرسی/ بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام
صادق علیه السلام
سؤال:
آيا از ميزان بودجه موجود، مي‌توان
اضافه‌كاري خود و نيروها را بيش از
مبلغي كه قانون تعيين كرده پرداخت نمود؟
جواب:
اگر برخلاف مقررات مالي سازمان باشد
جايز نيست.
جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام
خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/
پژوهشگاه علوم اسل...
سؤال:
برخي از مديران محترم كارگزيني و يا
مالي حقّ مأموريت را به‌صورت كامل و طبق
شرايط مالي نمي‌دهند و مي‌گويند
فرماندهي دستور داده است. حكم آن چيست؟
جواب:
تخلّف‌از مقررات مالي سازمان، جايز
نيست.
منبع:جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای
امام خامنه‌ای/ انت...
سوال:
آيا مي‌توان در خصوص صدمات جسمي پرسنل
در صورت تقصير، سندسازي و يا تنظيم
گزارش غيرواقع را به منظور جبران صدمات
او انجام داد؟
جواب:
جايز نيست.
منبع : جزوه احکـام اداري‌ـ نظامي: بر
اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات
زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسل...
سؤال:
کارمند اداره‌اي بدون هيچ‌گونه
چشم‌داشت يا لطمه‌زدن به بيت‌المال در
انجام كار ارباب‌رجوع تسريع نموده و
مراجعه كننده در پايان کار مبلغي
به‌عنوان هديه به او مي‌دهد، حکم اين
مبلغ چيست؟
جواب:
دادن هرگونه پول و غيره به کارمندان و
کارکنان ادارات براي ت...
سؤال:
با پول اداره كه در نزد ما بود براي خود
خريد شخصي مثل ميوه، گوشت و... داشته‌ايم
و پس از گذشت چندروز پول اداره را سر
جايش گذاشته‌ايم، آيا آن خريدها از
مصاديق غصب مي‌باشد؟ اگر جواب مثبت
باشد اسباب استخلاص شرعي موضوع را مرقوم
فرماييد؟
جواب:
در فرض سؤ...
سؤال:
اگر سربازي به وسيله‌اي خسارت عمدي
وارد ساخت و طبق نظر محاكم رسيدگي كننده
مجرم شناخته شد؛ اما به سبب عسر و حرج،
قدرت پرداخت خسارت را ندارد چه بايد
كرد؟
جواب:
بستگي به حکم قاضي شرع دارد.
منبع:جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای
امام خامنه‌ای/ انتشارات...
سؤال:
جبران خسارت عمدي زدن به امكانات
بيت‌المال و كسي را در جريان آن
قرارندادن، به‌عهدة چه كسي است؟
جواب:
جبران خسارت به‌عهدة شخص وارد کنندة
خسارت است و بايد جبران نمايد.
منبع:
جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام
خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/
پژوهش...
سؤال:
اگر فردي بدون اجازه وسيلة نقليه
سازمان را بردارد و با آن تمرين رانندگي
و يا هر استفاده ديگري را بنمايد و درحين
استفاده حادثه‌اي اتفاق بيفتد و بعد
فرد خاطي فرار و خود را گم نمايد و مسئول
و يا رانندة اصلي از آن بي‌اطلاع باشد،
جبران خسارت با چه كسي ا...
سؤال:
اگر فردي با ماشين سازمان تصادف کرده و
مقصر بوده است؛ اما با تنظيم سند و يا
صدور حکم مأموريت و... هزينة آن را بردوش
سازمان گذاشته است، اين مسئله چه حکمي
دارد؟
جواب:
اگر با حکم مأموريت بوده گرچه مقصر باشد
از بيمة خودرو سازمان هزينه مي‌شود،
ولي چنان...
سؤال:
براي اجراي بعضي برنامه‌ها و يا خريد
بعضي از كالاها، اعتبار لازم وجود ندارد
آيا كارپرداز مي‌تواند بنابه دستور
مقام بالاتر خود فاكتور صوري تهيه كرده
و با اعتبار فاكتورهاي صوري، كالاي بدون
اعتبار را خريداري و فاكتور كالاي بدون
اعتبار را باطل كند؟
جوا...
سؤال:
بر اثر سهل‌انگاري برخي از كاركنان،
خسارتي به وسيلة نقليه سازمان وارد
مي‌شود، آيا مسئول سازمان مي‌تواند
قسمتي از خسارت وارده را ببخشد و يا
دستور پرداخت آن را از بيت‌المال صادر
كند؟
جواب:
بخشيدن خسارت وارده به اموال سپاه چه
جزئي و چه كلي آن جايز ني...
سؤال:
برخي مسئولان در نگهداري تجهيزات و
ابزارهاي نظامي که سرمايه‌هاي نيروي
مسلّح‌اند به‌گونه‌اي کوتاهي
مي‌کنند که درمعرض خرابي و نابودي قرار
ميگيرند. حکم خسارت‌هايي که به آنها
وارد مي‌شود به‌عهدة کيست؟
جواب:
کوتاهي در حفظ و نگهداري سرمايه‌هاي
نظامي ...
سؤال:
اگر به هر دليل برخي از قوانين حاكم
بركشور يا نيروهاي مسلح درخصوص امور
حقوقي و مالي و قراردادها رعايت نشود چه
حكمي دارند؟
جواب:
تخلف از نظام اسلامي جايز نيست.
منبع:جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای
امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/
پژوهشگاه علوم...
سؤال:
آيا کارکنان شرعاً در نگهداري صحيح از
امكانات و ملزومات اداري مسئوليت
دارند؟ چنانچه سهل‌انگاري و
عدم‌مراقبت كافي باعث واردآمدن خسارت
گردد چه حكمي دارد؟
جواب:
کارکنان شرعاً موظف به حفظ و نگهداري
صحيح از بيت‌المال هستند و چنانچه عدم
مراقبت کافي و س...
سؤال:
حيف و ميل نوشت‌افزار اداري كه به‌طور
امانت دراختيار قرار مي‌گيرد، چه حكمي
دارد؟
جواب:
حرام و موجب ضمان است.
منبع:
جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام
خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/
پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق علیه
السلام
سؤال:
اينجانب مأمور خريد يكي از مراكز سپاه
هستم و پس از وقت اداري نيز به‌عنوان
بازارياب يكي از شركت‌ها كار مي‌كنم،
لطفاً بفرماييد درصورت خريد از آن شركت
براي سپاه مي‌توانم درصدي به‌عنوان
حق‌العمل بازاريابي دريافت نمايم؟
جواب:
جايز نيست و درصورت دريافت...
سؤال:
کارکنان بعضاً به‌طور سهو يا عمد براثر
بي‌توجهي موجبات ضرر و زيان به
بيت‌المال را فراهم مي‌نمايند،
فرماندهان دراين‌خصوص چه وظيفه‌اي
دارند؟ و آيا شرعاً بايستي غرامت اخذ
شود؟
جواب:
وظيفة فرماندهان و مديران، استيفاي ضرر
و زيان وارده به بيت‌المال مطا...
سؤال:
آيا خسارت وارده به اتومبيل سپاه که
دراثر قصور استفاده کننده ايجاد شده
است، به‌عهدة سپاه است يا شخص استفاده
کننده؟
جواب:
عيب و نقص يا تلف اگر مستند به فعل
استفاده کننده باشد وي ضامن است.
منبع:
جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام
خامنه‌ای/ انتش...
سؤال:
معمولاً مرسوم است که در پروژه‌هاي
ساختماني، خريد تجهيزات و اقلام سفارشي
در قرارداد اوليه با ارائة نمونه‌ها
صورت مي‌گيرد؛ که بعداً، معلوم مي‌شود
جنس تحويلي با نمونه‌هاي اولية قرارداد
خيلي فرق مي‌کند و درميدان عمل مشخص
مي‌شود كه آن كيفيت و كاربري ر...
سؤال:
اگر نيرويي از سازمان در حين كار
ناخواسته به وسايل ضرر برساند، يا براثر
بي‌تدبيري مديران، نيروها بدون آموزش
اوليه به‌كاري گمارده شود كه زيان
برساند حکمش چيست؟
جواب:
اگر ايراد خسارت و ضرر به بيت‌المال
به‌علت قصور يا تقصير نيروي سپاه در حين
کار نباش...
سؤال:
اگر شخصي مقداري حقوق يا مزاياي خاصي را
كه به‌طور قانوني به او اعطا شده از
دولت طلب داشته باشد، ولي دلايل قانوني
براي اثبات حق خود دراختيار نداشته باشد
و يا قادر بر مطالبة آن نباشد، آيا جايز
است به مقدار حقّ خود از اموال دولتي كه
دراختيار دارد به‌ع...
سؤال:
خريدهاي ارزان و يا احياناً درجه دو و
بي‌كيفيت، كه بعضاً پس از تحويل به‌علت
نامناسب بودن قابل استفاده نمي‌باشند و
درصورت استفاده بر كيفيت كار اثر منفي
خواهند داشت ازنظر شرعي چه حكمي دارد؟
جواب:
خريد اقلام و نيازمندي‌هاي سازماني به
لحاظ کيفيت و قي...
سؤال:
عاملان خريد كه اقدام به تنظيم سند بابت
دستمزد و اجرت كار مي‌نمايند پنج درصد
بابت دارايي و مميزي به سند اضافه
مي‌نمايند، اين موضوع چه حكمي دارد؟
جواب:
چنانچه برخلاف ضوابط ومقررات باشد جايز
نيست.
منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای
امام خامنه‌ای...
سؤال:
بعضي مواقع از تلفن‌هاي سازماني
استفاده شخصي مي‌شود؛ باتوجه‌به اينكه
بعضاً به‌ويژه در مأموريت‌ها از
تلفن‌هاي همراه شخصي براي امور سازماني
استفاده مي‌شود، حكم چيست؟
جواب:
تصرف در بيت‌المال تابع ضوابط و مقررات
مربوطه است و به‌طورکلي استفادة از
بيت‌ا...
سؤال:
آيا به دليل حقوقي که سازمان بايد به
افراد پرداخت کند و پرداخت نمي‌نمايد
انسان مي‌تواند نسبت به حقوق تضييع
شده‌اش از امکانات سازمان استفاده
نمايد؟
جواب:
خير، بايد استيفاي حقوق و مطالبات خود
را ازطريق سلسلة مراتب قانوني پيگيري
نمايد.
منبع:
جزوه ...
سؤال:
شخصي مدّتي است در سازماني مشغول به کار
است. در ابتداي کار قول استخدام به وي
داده شد و اکنون جواب منفي مي‌شنود. از
سويي حداقل دستمزد در قانون براي کارمند
پانصد تومان است و به اين شخص دويست
تومان مي‌دهند، ولي ايشان بدون آنکه
مسئولان بدانند سيصد توما...
سوال :
اگر فرد شاغل در اداره اي (اعمّ از
خصوصي و يا دولتي) كه وظيفة او تهيه جنس
است، علي رغم وجود مراكز مختلف، به
آشنا مراجعه و شرط كند كه اگر كالا را از
تو خريداري كنم درصدي از سود حاصله را
شريك خواهم بود:
1. اين شرط، شرعاً چه حكمي دارد؟
2. درصورت ...
سؤال:
بنده را به مأموريتي فرستاده‌اند؛ اما
هيچ اضافه‌كاري به من نمي‌دهند، ولي
درآن مأموريت مقداري پول به من داده شد
تا هزينه شود، اگر از آن مبلغ تخصيصي
چيزي اضافه بماند، مي‌توانم به‌عنوان
حق‌الزحمه خودم بردارم؟
جواب:
هرگونه مطالبات بايد ازطريق قانوني ...
سؤال:
اگر انسان به‌يقين بداند كه حقي از سوي
سازمان از او كسر شده كه درواقع اين‌طور
نبوده و به‌دلايلي حق او ضايع شده و يا
دير اقدام شده و درعوض حق و حقوقي اضافه
در همان اندازه براي او آمده كه به‌ناحق
براي او اعمال شده است. آيا دراين‌صورت
با يقين به حقّ ق...
سوال:
در موارد بسيار زنندة اخلاقي و حجاب، که
موجب اعتراض مسافرين ديگر نيز مي‌گردد،
از نظر شرعي و قانوني چه وظيفه‌اي
داريم؟
جواب:
اگر از نظر وظايف سازماني منعي در کار
نباشد، وظيفة امربه‌معروف و
نهي‌ازمنکر ساقط نمي‌شود.
منبع : جزوه حفاظت از شخصيت‌ها، ا...
سؤال:
گاه در گزارش دهي‌ها، فاكتورها و
بسياري موارد ديگر رعايت صداقت نمي‌شود
و براي تحويل گرفتن جنس يا بودجه بيشتر،
بزرگنمايي مي‌گردد و موارد خلاف واقع
نوشته مي‌شود. امضا كردن اين نامه‌ها،
فاكتورها، طرح‌ها و گزارش‌ها چه حكمي
دارد؟
جواب:
گزارش خلاف واقع...
سؤال:
بعضي از هزينه‌هاي پادگان كه لازم و
واجب است را نمي‌توان به‌صورت عادي با
فاكتور هزينه كرد، آيا مي‌توان معادل
همان هزينة فاكتور چيز ديگري به مالي
ارائه داد؟
جواب:
بودجه و اعتبارات بايد در موارد مصوّب
هزينه شود و مصرف نمودن آن در موارد ديگر
بدون هم...
سؤال:
آيا برداشتن هزينة تلفن شخصي كه براي
كارهاي سپاه انجام گرفته از هزينه‌هاي
سپاه جايز است؟
جواب:
خودسرانه جايز نيست، ولي اگر با اجازة
مسئول يا فرماندة صاحب اختيار قانوني
باشد، مي‌تواند برابر مقررات دريافت
کند.
منبع:
جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوا...
سؤال:
براي واحد خود هزينه‌اي درراستاي
مأموريت كاري انجام داده‌ايم، ولي
معمولاً موقع تسويه مي‌گويند فاكتور را
عوض كنيد و مثلاً به‌جاي فاكتورهديه
فاكتور خريد كاغذ بياوريد، حكمش چيست؟
جواب:
جابه‌جايي هرگونه فاکتورکه بيانگر
خلاف واقع است، جايز نيست.
منبع...
سؤال:
آيا پايوران مي‌توانند در مقابل عدم
دريافت حقّ اضافه‌کاري، از تلفن پادگان
براي امور شخصي استفاده نمايند؟
جواب:
تصرف در بيت‌المال تابع ضوابط و مقررات
مربوطه است و به‌طورکلي استفاده از
آنچه که جزء بيت‌المال و اموال عمومي
است فقط در مواردي که اين ام...
سؤال:
آيا تبديل فاكتور يا ارائه فاكتور صوري
براي برطرف نمودن نيازهاي ضروري جايز
است يا خير؟
جواب:
جايز نيست.
منبع:جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای
امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/
پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق علیه
السلام
سؤال:
بعضي اوقات به‌خاطر فشاري كه ازسوي
مديريت مالي يك مركز به قسمت‌هاي مالي
رده‌ها وارد مي‌شود براي اينكه مدارك
يا اسناد آماده باشد، مجبور به
فاكتورسازي مي‌شويم (البته فاكتورسازي
هم براساس همان پولي كه داده‌ايم و يا
همان جنسي كه خريده‌ايم صورت مي‌گيرد)...
سؤال:
اينجانب چندين سال است كه كارمند دولت
هستم، درطول مدّت خدمتم چندين بار
به‌عللي كار محوّله را صحيح و كامل
انجام ندادهام، ولي پولش را دريافت
كردهام لطفاً بفرماييد:
ـ آيا بايد براي جبران آن فقط در همان
اداره كار كنم يا اينكه اگر در يكي از
ارگان‌هاي...
سؤال:
تهيه اسناد صوري به‌منظور عدم برگشت
اعتبار چه حكمي دارد؟ درصورتيكه سند
صوري ارائه نشود بودجه برگشت داده
مي‌شود و يگان مربوط با مشكلات
عديده‌اي مواجه خواهد شد؟ حکم شرعي
دراين‌خصوص چيست؟
جواب:
بايد مطابق قانون و مقررات سازمان عمل
گردد و تخلف از آن ...
سؤال:
به جهت محدود بودن اعتبار در بعضي از
موارد، افسر عامل مجبور مي‌شود تا با
تهية فاكتور و اسناد صوري، از اعتبارات
ديگر پول استخراج نموده تا هزينه‌هاي
خود را به انجام رساند. اين كار از حيث
شرعي چه حكمي دارد و آيا موجب ضمان است؟
جواب:
اگر مغايرتي با ض...
سؤال:
انجام دادن اموري از جمله تعويض پلاك
خودرو، گواهينامه، گذرنامه و... بدون
پرداخت عوارض خلافي و قبوض مربوطه چه
حكمي دارد؟
جواب:
تابع مقررات و قوانين راهنمايي و
رانندگي است و تخلف از آن جايز نيست.
منبع:
جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام
خامنه‌ای...
سؤال:
اضافه نمودن مبلغي در فاكتورهاي خريد
توسط عامل خريد چه حكمي دارد؟ و اساساً
تنظيم اسناد صوري چه حكمي دارد؟
جواب:
جايز نيست.
منبع:جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای
امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/
پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق علیه
السلام
سؤال:
در مواردي طبق دستور مقام مافوق،
اقلامي براي سازمان خريداري مي‌شود كه
به‌جهت محدوديت‌هاي خاص مالي مجبور به
تهية فاكتور غير از جنس خريداري شده
مي‌شويم. اين موضوع چه حكمي دارد؟
جواب:
بستگي به ضوابط و مقررات سازماني و
اختيارات قانوني دستوردهنده دارد....
سؤال:
با اسناد صوري و خريدوفروش صوري وام اخذ
مي‌شود، حكم شرعي آن چيست؟
جواب:
هرگونه اعطاي تسهيلات بايد براساس
قانون و مقررات باشد، در غيراين‌صورت
جايز نيست.
منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای
امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/
پژوهشگاه علوم اسلام...
سؤال:
درمورد بودجه، مثلاً مصرف ماهيانة
بنزين، گاهي اتفاق مي‌افتد كه به‌دليل
كم بودن مأموريت مبلغي مازاد مي‌ماند
اين درحالي‌است كه زمان ديگري با كمبود
پول به‌دليل فراواني مأموريت مواجه
مي‌شويم و در هردوره مي‌بايست بودجه يا
تا آخر مصرف شود يا عودت داده شو...
سؤال:
اگر مجرمي پيشنهاد رشوه كند، آيا مأمور
مي‌تواند آن مبلغ را دريافت و مورد را
به‌عنوان پرداخت رشوه در پرونده مجرم
اعلام و ضبط نمايد؟
جواب:
چنانچه منع قانوني نداشته باشد اشکال
ندارد.
منبع:
جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام
خامنه‌ای/ انتشارات زم...
سؤال:
براي جذب بودجه به دستور فرماندهي
فاكتورسازي مي‌كنيم، چه حكمي دارد؟
جواب:
اگر در محدودة اختيارات قانوني نباشد
جايز نيست و درهرصورت ارائه فاکتور
غيرواقعي، حکم کذب عملي را دارد.
منبع:جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای
امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدای...
سؤال:
چنانچه فرمانده در محيط كار، مأمور را
مجبور به گرفتن رشوه كند، باتوجه‌به
اينكه دستور فرمانده لازم‌الاجرا است،
حكم شرعي چيست؟
جواب:
چنين دستوري خلاف شرع و اجراي آن حرام
است.
منبع:
جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام
خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت...
سؤال:
گرفتن هدية نقدي يا هديه غيرنقدي پس از
خريد و تسويه حساب با فروشگاه چه حکمي
دارد؟
جواب:
گرفتن هدية شخصي درقبال خريد سازماني،
جايز نيست.
منبع:جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای
امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/
پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق علیه
...
سؤال:
اگر يکي از کارکنان اقدام به اخذ رشوه
نمايد و پس از آن متنبّه شود، چگونه
بايستي وجه رشوه را برگرداند؟
جواب:
بايد به صاحبش برگرداند و اگر صاحب مال
رشوه فوت کرده به ورثة قانوني وي مسترد
نمايد.
منبع:
جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام
خامنه‌ای/ ا...
سؤال:
براي حفظ موقعيت و آبرو چنانچه فرد
مأمورخريد با فروشنده، توافقي را
به‌عمل آورد كه حقّ خريد براي او منظور
نمايد و يا پورسانتي را اختصاص دهد و آن
را براي بعدها نگهداري كند، وقتي فرد از
مسئوليت فوق خارج شود بعد پرداخت نمايد
و يا به حساب واريز نمايد كه ...
سؤال:
چنانچه فرمانده، مأمور يا مأموراني را
به‌خاطر اخذ رشوه بازداشت نمايد مبلغ
مورد رشوه كجا بايد صرف يا نگهداري شود؟
جواب:
درفرض سؤال اگر صاحبانشان را
مي‌شناسند بايد به آنها برگردانند و
اگر آنها را نمي‌شناسند و يا دسترسي به
آنها ممکن نباشد بايد ازطرف ...
سؤال:
چنانچه در معامله‌اي صوري مأمور رشوه
دريافت كند و بعداً عمليات لو برود،
تكليف آن مقدار مبلغ كه به‌عنوان رشوه
صوري دريافت گرديد، چيست؟
جواب:
با رعايت ضوابط و مقررات حفاظتي درصورت
امکان به صاحبش برگردد درغيراين‌صورت
برابر مقررات ضميمه پرونده گرديده...
سؤال:
بعضي از مسئولان اقدام به اجيركردن شخص
نموده تا با پرداخت رشوه مأموران را به
اين نحوه دستگير نمايند درحالي‌كه
مي‌توان با تذكرات و يا ارشاد جلوي اين
منكر را گرفت، استفاده از اين شيوه‌ها
چه حكمي دارد؟
جواب:
اعمال‌کنترل و نظارت بر عملکرد
مأمورين ضرو...
سؤال:
اگر كسي براي سازمان خريد كند و
مغازه‌دار يك‌چيزي را در كنار خريد
سازمان به شخص به‌صورت رايگان بدهد
حكمش چيست؟
جواب:
جايز نيست و در فرض اصرار فروشنده بايد
به سازمان تحويل دهد.
منبع:جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای
امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدا...
سؤال:
در زمان خريد كالايي كه مورد نياز
سازمان است معمولاً فروشندگان هدايايي
نظير سررسيد يا اقلام تبليغاتي به
خريدار مي‌دهند. اقلام فوق آيا بايد در
سازمان بهره‌برداري گردد يا مي‌تواند
شخص براي خود استفاده نمايد. بعضي از
وقت‌ها اقلام فوق هيچ كارايي در ساز...
سؤال:
بعضي‌از قسمت‌هاي سازمان به‌جهت تست
کارکنان اقدام به شمارش اسكناس‌ها
نموده و با طرحي مناسب مأموران را
ازاين‌حيث كه اهل رشوه هستند يا نه
امتحان مي‌نمايند. حكم و انجام دادن اين
كار ازنظر شرعي چگونه است؟
جواب:
درفرض سؤال تابع قوانين‌ومقررات
سازمان م...
سؤال:
آيا ردكردن رشوه براي عدم گرفتاري
رشوه‌دهنده بهتر است يا اخذ و
صورت‌جلسه كردن آن؟
جواب:
رشوه دادن و رشوه گرفتن حرام و جرم است.
بنابراين مطابق مقررات واجب است
صورت‌جلسه گرديده و اقدام قانوني به
عمل آيد.
منبع:
جزوه احردكردن رشوه براي گرفتارنشدن
رش...
سؤال:
مأمورخريد سازمان علي‌رغم وجود مراکز
مختلف با مجوّز رئيس تشکيلات براي خريد
اقلام موردنياز به فرد آشنا مراجعه و
شرط مي‌کند که اگر کالا را از تو
خريداري کنم، درصدي از سود حاصله را
شريک خواهم بود، مجوّز رئيس دراين‌خصوص
و اين شرط شرعاً چه حکمي دارد؟
جو...
سؤال:
در مواردي مأمور پرونده به شكلي خاص
زمينة پرداخت رشوه را براي متهم فراهم
مي‌نمايد، اين کار ازنظر شرعي چه حكمي
دارد؟
جواب:
حرام است و بايد براساس قانون و مقررات
به موضوع رسيدگي و حکم آن صادر و اجرا
گردد.
منبع:
جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای اما...
سؤال:
برخي از فروشندگان هنگام خريد اداري
مبلغي به مأمور خريد پرداخت مي‌كنند.
آيا پرداخت و دريافت آن جايز است يا خير؟
جواب:
پرداخت اين مبالغ توسط فروشنده به
مأمور خريد و دريافت آن ازسوي آنان
جايزنيست و درصورت دريافت بايد وجوه
يا كالاي دريافتي را به اد...
سؤال:
چنانچه کارمندي پس از دريافت رشوه
پشيمان شود و ابراز ندامت نمايد و
ازطرفي نشاني از رشوه‌دهنده نيز دردست
نباشد، تكليف شرعي فرد مذكور و مبلغ
رشوه چه مي‌باشد؟ اسباب استخلاص شرعي
چگونه است و چنانچه آن مأمور با آن رشوه،
اقلامي براي منزل خود خريداري كرده ...
سؤال:
گاهي فروشندگان به مأمور خريد يگان به
لحاظ خريدهايي كه از آنها مي‌شود قطعه
يا اثاثيه‌اي باارزش با ميل و ارادة خود
مي‌دهند، چه حكمي دارد؟
جواب:
گرفتن آن جايز نيست و چنانچه گرفته باشد
بايد به يگان تحويل دهد.
منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای
ا...
سؤال:
مأمور خريد براي خريد گازوئيل مركز
آموزش به پالايشگاه مراجعه، ولي براي
ايشان نوبت چندروز بعد زده مي‌شود،
ازطرفي درصورت نبود سوخت نفرات زيادي در
آموزشگاه دچار بيماري شده و در كار
اخلال به‌وجود مي‌آيد، حال اگر مأمور
خريد، مبلغي را به راننده‌ها بدهد ت...
سؤال:
به‌عنوان عامل خريد از مغازه‌اي براي
سازمان خريد مي‌نمايم و بعضي اوقات هم
براي خريدهاي شخصي از همان مغازه خريد
مي‌كنم. مغازه‌دار به‌خاطر خريدهاي
كلان قبلي، اجناس فعلي را كمتر از قيمت
معمول مي‌فروشد، آيا از لحاظ شرعي
ايرادي دارد؟
جواب:
بستگي به مق...
ا
سؤال:
اخذ پورسانت توسط افسر عامل براي خريد
اقلام سازماني از شركت‌ها چه حكمي
دارد؟
جواب:
جايز نيست و درصورتي‌که با اصرار شرکت
فروشنده، پورسانت را دريافت کند حقّ
تصرف شخصي ندارد، بلکه بايد موضوع را به
سازمان متبوع گزارش نموده وآنچه دريافت
کرده را به س...
سؤال:
گاه به‌منظور رفع نياز سازماني از
ارباب رجوع مبالغي اخذ مي‌گردد و
درقبال آن امور اداري آنان در اولويت
قرار مي‌گيرد، حكم شرعي آن چيست؟
جواب:
جايز نيست.
منبع:
جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام
خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/
پژوهشگاه علوم اسلام...
سؤال:
آيا جايز است دو ادارة دولتي با يکديگر
به‌اين‌صورت قرارداد ببندند که قسمتي
از ساختمان مربوط به يکي از آنها تا مدّت
معيني دراختيار ادارة ديگر قرار بگيرد
مشروط براينکه آن اداره مقداري از بودجة
خود را تا زمان تخلية ساختمان پس از
انقضاي مهلت اجاره، به...
سؤال:
اگر نيرويي در حفظ و نگهداري بيت‌المال
کوتاهي کند تا اينکه منجر به خسارت شود و
ازنظر مالي هم وضعيت مناسبي نداشته باشد
تکليف چيست؟
جواب:
چنانچه کوتاهي کرده، خسارت وارده را
ضامن است و بايد بپردازد؛ اگر به‌صورت
يک‌جا نمي‌تواند بپردازد تقسيط گردد و
د...
سؤال:
آيا کارمندان مي‌توانند دربرابر انجام
دادن کار ارباب رجوع هديه‌اي از آنها
بگيرند؟
جواب:
جايز نيست کارمندان دربرابر انجام کار
مشتريان که براي آن استخدام شده‌اند و
دربرابر آن هرماه حقوق دريافت مي‌کنند
از مشتريان چيزي بگيرند.
منبع:
جزوه احکام مالي/...
سؤال:
سازمان، ماشيني را در اختيارم گذاشت تا
به‌عنوان راننده انجام وظيفه نمايم و
اينجانب نيز در حفظ و نگهداري آن افراط و
تفريط نکردم امّا به سرقت رفت، وظيفة
شرعي را بيان فرماييد؟
جواب:
اگر خودرو بيت‌المال در دست شما امانت
بوده و بدون تفريط و اهمال در نگ...
سؤال:
چنانچه فردي از باب تشکّر و قدرداني از
کارمند، هديه‌اي به او اهدا کند، حکمش
چيست؟ هرچند آن کارمند بدون هيچ‌گونه
چشمداشتي کاري را انجام داده باشد؟
جواب:
هديه در محيط کار و ازجانب ارباب رجوع،
يکي از خطرناک‌ترين چيزها است و هرچه
بيشتر از آن اجتناب ...
سؤال:
آيا ترابري که اقدام به حمل و رساندن
كالا مي‌كند درصورتيكه كالا در راه
براثر سرقت يا آتش‌سوزي تلف شود و يا
خسارت ببيند ضامن كالاست؟
جواب:
اگر مؤسسه هاي كه براي حمل و رساندن
كالا به‌مقصد اجير شده، مبادرت به حفظ
آن كالا به‌طوري كه در حمل و نقل آن...
سؤال:
هدايا اعم از نقدي، خوراکي و غيره که به
وسيلة ارباب رجوع با رضايت و طيب خاطر به
کارمندان دولت داده مي‌شوند، چه حکمي
دارند؟
جواب:
برکارمندان محترم واجب است که رابطه
آنان با همة مراجعه‌کنندگان براساس
قوانين و مقرّرات و ضوابط خاص اداره
باشد و قبول هر...
سؤال:
در برخي موارد پس از انجام دادن كار
ارباب رجوع، ايشان اقدام به خريد خوراكي
براي کارکنان مي‌نمايند. استفاده از
اين موارد در محل كار چه حكمي دارد؟
جواب:
هديه در محيط‌کار و از جانب ارباب رجوع
يکي از خطرناک‌ترين چيزهاست و هرچه
بيشتر از آن اجتناب کنيد،...
سؤال:
اگر مديري در نگهداري وسيله‌اي
سهل‌انگاري كرد و آن وسيله گم يا سرقت
شد آيا ملزم به خسارت است؟
جواب:
در فرض سؤال ضامن است و بايد خسارت را
بپردازد.
منبع:جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای
امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/
پژوهشگاه علوم اسلامی امام ...
سؤال:
اگر فردي که خودرو و يا موتورسيکلت يا
ديگر اموال نظامي در اختيارش است رعايت
تمامي جوانب را بکند و باز هم وسيلة
تحويلي به‌سرقت برود، آيا باز هم ضامن
خسارت است و متهم به سهل‌انگاري است؟
جواب:
درصورتي‌که رعايت کلية مقرّرات و
ضوابط تعيين‌شده در جوانب ...
سؤال:
گرفتن شيريني، هديه يا انعام از
کارکنان درقبال انجام كارهاي اداري
مانند ترفيع يا انتصاب چه حكمي دارد؟
جواب:
دريافت پول و يا اموال ديگر از کارکنان
درقبال انجام کارهاي اداري ازطرف
مسئولان ذي‌ربط که مکلّف به ارائة
خدمات اداري هستند، جايز نيست.
منبع:...
سؤال:
حكم دريافت هديه از مسئولان يگان
بازرسي‌شونده در عمليات بازرسي چيست؟
جواب:
جايز نيست.
منبع:
جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام
خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/
پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق علیه
السلام
سؤال:
آيا هدية مردم به کارکنان بازنشسته حكم
رشوه دارد يا خير؟
جواب:
اگر در محيط اداري و به‌قصد سودجويي از
فرد نباشد، اشکال ندارد.
منبع:
جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام
خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/
پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق علیه
السلام
سؤال:
خواندن نماز روي فرشي كه فرماندة
پاسگاه از شركت‌ها و يا نهادهاي خصوصي
مي‌گيرد و اهدا كننده به اميد تخفيف در
برخي تخلفات آن فرش را اهدا مي‌كند، چه
حكمي دارد؟
جواب:
اخذ اين‌گونه کمک‌هاي طمع‌کارانه
جايز نيست. درعين‌حال نماز خواندن
کارکنان روي چنين فر...
سؤال:
اگر شخصي بدون هيچ‌گونه چشمداشتي
هديه‌اي به پايگاه بفرستد تكليف چيست؟
جواب:
چنانچه به‌خاطر اعمال نفوذ و تطميع
کارکنان نباشد اشکال ندارد.
منبع:
جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام
خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/
پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق علی...
سؤال:
باتوجه‌به اينكه عدم پذيرش هديه از
امور غيراخلاقي و غيرشرعي است، وجوه
تمايز آن با رشوه در چيست؟
جواب:
هديه نوعاً بين خويشاوندان و همسايگان
و دوستان است و منشأ آن محبت وعلاقه‌اي
است که به يکديگر دارند، برخلاف رشوه که
منشأ آن سودجويي و منفعت‌طلبي
غ...
سؤال:
دريافت سررسيد (تقويم) در ايام نوروز كه
ازطرف شركت‌هاي دولتي و يا خصوصي
دراختيار کارکنان و يا سربازان قرار
مي‌گيرد و جنبة تبليغاتي دارد، چه حكمي
دارد؟
جواب:
اگر موجب فساد و سوءِظن به کارکنان و
تحريک طمع‌کاران در عمل نکردن به قانون
و تضييع حقوق ديگ...
سؤال:
در مراسم توديع و يا بازنشستگي
کارکنان، گاهي ادارات و يا اشخاصي
هدايايي براي وي مي‌آورند، آيا اين
هدايا رشوه محسوب مي‌شود يا خير؟
جواب:
اين‌گونه امور تابع ضوابط و مقررات
سازماني است و فرماندهان و مسئولان
مي‌توانند درحدود اختيارات قانوني خود
عمل کن...
سؤال:
مراجعان اشيايي مثل فندك، چاقو، دوربين
و... را به‌عنوان يادگاري به کارکنان يا
سربازان هديه مي‌دهند، آيا اين هديه از
مصاديق رشوه است؟
جواب:
قبول اين قبيل هديه‌ها جايز نيست و
واجب است از قبول آن خودداري شود و بر
مسئولان هم واجب است از آن جلوگيري کن...
سؤال:
اگر مأموري درخصوص رسيدگي به پروندة
سربازي، كه به‌طور قانوني معاف
مي‌شود، هديه‌اي دريافت كند، حكم آن
چيست؟
جواب:
درحکم رشوه مي‌باشد و حرام است.
منبع:
جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام
خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/
پژوهشگاه علوم اسلامی امام...
سؤال:
گاهي مشمول غايب درقبال چشم‌پوشي از
دستگيري و اعزام وي به خدمت تا جمع‌آوري
محصول كشاورزي هدايايي را پيشنهاد
مي‌كند، اخذ آن هدايا چه حكمي دارد؟
جواب:
جايز نيست.
منبع:
جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام
خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/
پژوهشگاه عل...
سؤال:
آيا کسي که از تلفن سازمان دولتي براي
کار خصوصي استفاده کرده، مي‌تواند پول
آن را به سازمان دولتي بپردازد؟
جواب:
بايد به همان سازماني که بدهکار است رد
کند.
منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای
امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/
پژوهشگاه علوم اس...
سؤال:
اگر هديه‌اي ازجانب شخصي ناشناس و در
غياب کارمند به منزل وي فرستاده شود،
باتوجه‌به ناشناس بودن اهدا كننده، آيا
مي‌توان هدية موردنظر را استفاده کرد؟
جواب:
در فرض سؤال بايد موضوع را برابر مقررات
به مسئول مافوق گزارش نمايد چنانچه آن
مسئول ازنظر قانون...
سؤال:
گاهي براي تسريع در امور اداري از مراكز
استان هدايايي توسط کارکنان در قالب
سوغات بومي تهيه و به کارکنان و مسئولان
ستادي در تهران اهدا مي‌گردد، اين
موضوع چه حكمي دارد؟
جواب:
دادن اين‌گونه هدايا و قبول آن جايز
نيست.
منبع:
جزوه احکام مالي/ بر اساس ...
سؤال:
اگر هديه درگيرنده آن تأثير بگذارد و
موجب برقراري ارتباطات نامناسب و يا
روابط مشکوک امنيتي شود، آيا گرفتن آن
هديه و تصرف در آن جايز است؟
جواب:
گرفتن اين هديه‌ها جايز نيست، بلکه
واجب است از قبول آنها خودداري شود.
منبع:
جزوه احکام مالي/ بر اساس فت...
سؤال:
آيا فرد مي‌تواند از منابع دراختيار
خودش بابت هزينة سوخت و يا استهلاك و سهم
شخصي از آن منابع به‌عنوان حقّ اياب و
ذهاب، بدون اجازه استفاده نمايد؟
جواب:
جايز نيست.
منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای
امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/
پژوهشگاه ...
سؤال:
درصورتي‌که هديه براي چشم‌پوشي و
تغافل و عدم‌مخالفت و يا براي جلب
موافقت مسئول نسبت‌به انجام دادن بعضي
از امور باشد، قبول هديه چه حکمي دارد؟
جواب:
قبول اين قبيل هديه‌ها اشکال دارد و
بلکه ممنوع است؛ به‌طورکلي اگر تقديم
هديه به‌قصد دستيابي به هدفي ...
سؤال:
بعضيها براساس عادات رايج به
كارمندان عيدي مي‌دهند و اعتقاد دارند
كه اگر اين هديه را ندهند كارهايشان به
شكل مطلوب انجام نمي‌شود، حكم اين كار
چيست؟
جواب:
اگر اين هدايا منجر به تبعيض در انجام
دادن خدمات به مشتريان شود و درنهايت
باعث فساد و ازبين رف...
سؤال:
آيا فرمانده يا كسي كه پول بيت‌المال
را دراختيار دارد، اگر در محل كارش به آن
پول براي مدتي نياز نباشد مي‌تواند
به‌عنوان قرض و برآوردن نياز شخصي از آن
پول براي مخارج شخصي استفاده كند و پس از
مدتي آن را برگرداند؟
جواب:
هرگونه تصرف و برداشت از بيت‌ال...
سؤال:
دريافت عيدي از برخي سرمايه‌داران كه
البته ازجانب آنها پرداخت مي‌شود چه
حكمي دارد؟
جواب:
قبول اين‌گونه هدايا تحت هرعنواني که
باشد جايز نيست.
منبع:
جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام
خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/
پژوهشگاه علوم اسلامی امام صاد...
سؤال:
سوغاتي كه سربازان در بازگشت از مرخصي
براي كاركنان مي‌آورند چه حكمي دارد؟
جواب:
در فرض سؤال اگر باعث تبعيض دربين
سربازان ديگر شود جايز نيست.
منبع:
جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام
خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/
پژوهشگاه علوم اسلامی امام صاد...
سؤال:
كارمندي خانه‌اي دارد كه آن را اجاره
داده و خودش در يكي از خانه‌هاي سازماني
ساكن شده است، درحالي كه اين كار او خلاف
قانوني است كه تصريح مي‌كند اگر كسي
مالك خانه‌اي باشد، حق استفاده از
خانه‌هاي سازماني را ندارد،
درصورتيكه كارمند برخلاف قانون عمل
كرد...
سؤال:
سازمان خانة سازماني در اختيارم قرار
داده که به‌مدّت پنج‌سال درآن سکونت
نمايم؛ ولي به‌مدّت شش‌سال از آن
استفاده کرده‌ام، لطفاً وظيفة شرعي‌ام
را بيان فرماييد.
جواب:
بايد مطابق مقررات اجرة‌المثل آن را به
سازمان بپردازيد و ادامه تصرّف نيز بدون
اذن ...
سؤال:
در چند جا از ديوارهاي خانة سازماني
براي قرار دادن قاب عکس سوراخ نموده‌ام
و نيز کودکم درچند قسمت ازآن نقاشي
کشيده است، آيا پس از تمام شدن موعد
مقرّر اصلاح آن لازم است يا خير؟
جواب:
بستگي به مقررات سازمان دارد.
منبع:
جزوه احکام مالي/ بر اساس فتا...
سوال:
در برخي مسايل آموزشي مثل تربيت صالحين
که به نيرو ابلاغ شده است و رويکردهاي
همه فرماندهان به اين امر مي‌باشد
بعضاً آمارهاي ارايه شده صادق نيست چه
حکمي دارد؟
جواب:
ارائه آمار خلاف واقع جايز نيست.
منبع : جزوه احکـام اداري‌ـ نظامي: بر
اساس فتاوای...
سؤال:
براساس قانون مصوّب مجلس شوراي اسلامي،
درصورتيكه ساكنان خانه‌هاي سازماني
اقدام به تخلية منازل نکنند، به‌عنوان
متصرف عدواني شناخته شده و به‌حكم
مراجع ذي‌صلاح اجارة آنان به نرخ آزاد
محاسبه و دريافت مي‌گردد، آيا ازنظر
شرعي چنين روشي جايز است؟
جواب:...
سؤال:
عده‌اي از ساكنان خانه‌هاي سازماني،
مدت سكونتشان به پايان رسيده است و
برخلاف اخطاريه‌هاي صادره ازسوي
مسئولان ذي‌ربط مبني بر تخليه، همچنان
به سکونت در منازل اصرار مي‌ورزند، حكم
شرعي خواندن نماز و ديگر تصرفات آنان
چيست؟
جواب:
اگر ازطرف مسئولان مربوط...
سؤال:
آيا پرداخت حقّ شارژ در مجتمع‌هاي
مسکوني شرعاً لازم است يا نسبت به
پرداخت آن مختار هستيم؟
جواب:
عمل به ضوابط و مقررات مربوط و توافق و
قراردادي که بين ساکنان خانة سازماني و
متصّدي ذي‌ربط منعقد شده واجب است.
منبع:
جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای ...
سؤال:
بعضي از کارمندان كه در مجتمع‌هاي
مسكوني وابسته به سازمان زندگي
مي‌كنند، از پرداخت هزينة خدماتي كه از
آنها استفاده مي‌كنند؛ مانند هزينة آب
سردوگرم، تهويه، نگهباني و غيره
خودداري مي‌كنند، حکم نماز و روزه‌شان
را بيان فرماييد؟
جواب:
هريك از مشتركين ا...
سؤال:
افرادي‌كه وظيفة آنها امور خدماتي است
و يا انبار‌دار هستند و يا اقلامي در
اختيارشان است، آيا مي‌توانند از آنها
استفاده نمايند؟
جواب:
درصورتي‌که موجب تبعيض و خلاف مقررات
باشد جايز نيست.
منبع:جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای
امام خامنه‌ای/ انتشارات ...
سؤال:
استفاده از خانه‌هاي سازماني دولتي
براي کساني‌که امکان مالي دارند يا
خانة شخصي دارند ازنظر شرعي چه حکمي
دارد؟ و اگر به‌وسيلة پارتي‌بازي و ...
به آن دست يابند، خواندن نماز درآن
اشکال دارد يا خير؟
جواب:
اگر برخلاف مقررات است جايز نيست و اگر
ازطريق ...
سؤال:
خرج‌هاي اضافه و لوكس براي خانة
سازماني فرماندهان كه بعضاً سر به
ميليون‌ها تومان مي‌زند چه حكمي دارد؟
جواب:
اگر از مصاديق تجمل و اسراف و مغاير با
ضوابط و مقررات سازماني باشد حرام است.
منبع:
جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام
خامنه‌ای/ انتشارا...
سؤال:
آيا حمل اموات بستگان کارکنان سازمان
با آمبولانس‌هاي سازمان مجاز است؟ اگر
هزينة آن پرداخت شود چه حكمي دارد؟ اگر
از بعضي هزينه گرفته شود و از بعضي
ديگر گرفته نشود چه حكمي دارد؟
جواب:
درحدّي‌که مقررات سازماني اجازه دهد
اشکال ندارد و تبعيض در اِعم...
سؤال:
آيا مي‌توان از امكانات سازمان
به‌صورت اماني تحت هرعنواني استفاده
كرد؟ با علم به اينكه استفاده از آن
وسيله موجب مستهلك شدن آن مي‌شود مثل
لاستيك و باطري ماشين، زنجير چرخ،
دوربين، كامپيوتر، ماشين حساب و
دستگاه‌هاي تايپ و فتوكپي؟
جواب:
در فرض سؤال ا...