سوال:در خانواده‌ای که یک یا چند نفر از
اعضای آن موسیقی گوش می‌کنند و بقیه با
اجبار و قهراً صدای موسیقی به گوش آنها
می‌خورد و امر به معروف و نهی از منکر
آنها فایده‌ای ندارد، چه حکمی دارد و
گناه گوش کردن این نوارها بالاخص در ماه
محرم و صفر و رمضان به عهده...
سوال:من در یکی از بیمارستانها به کار
مقدس پرستاری مشغولم، گاهی در بعضی از
قسمت‌های محل کارم ملاحظه می‌کنم که
تعدادی از بیماران به نوارهای موسیقی
مبتذل و حرام گوش می‌دهند.وظیفه ی بنده
چیست؟
جواب: محو محتویات باطل برای جلوگیری از
استفاده حرام از نوار، جای...
سوال:شرکت در جشن‌هایی که زنان و مردان
در آنها مبادرت به رقص و نواختن موسیقی
به طور جداگانه می‌کنند چه حکمی دارد؟
۱. شرکت در جشن‌هایی که زنان و مردان در
آنها مبادرت به رقص و نواختن موسیقی به
طور جداگانه می‌کنند چه حکمی دارد؟ ۲.
آیا شرکت در عروسی‌هایی که ...
سوال:شرکت در محافل عروسی که نوار
موسیقی گذاشته میشود چه حکمی دارد ؟
جواب: در صورتی که بتواند نهی کند باید
به هر صورت ممکن ولو با خروج خود از مجلس
نهی کند و علی ایّ حال باید خارج شود، و
اگر نتواند و از شرکت نکردن ضرر مهمی
می‌بیند و یا حرجی باشد، می‌توان...
سؤال: اجراي کنسرت توسط زن براي زنان با
علم به اينکه گروه نوازندگان نيز زن
هستند، چه حکمي دارد؟
جواب: اگر اجراي کنسرت به‌صورت ترجيع
مطرب(غنا) نباشد و موسيقي‌اي نيز که
نواخته مي‌شود از نوع لهوي حرام نباشد،
اين امر في‌نفسه اشکال ندارد. (اجوبه، س
1154)
سؤال: آيا معيار حرمت موسيقي فقط مطرب و
لهوي بودن آن است يا اينکه ميزان تحريک و
تهييج آن نيز مؤثر است؟ و اگر باعث حزن و
گرية شنونده شود، چه حکمي دارد؟ خواندن
و شنيدن غزل‌هايي که به‌صورت سه‌ضرب و
همراه با موسيقي خوانده ميشوند، چه
حکمي دارد؟
جواب: هر موسي...
سؤال: خواندن قرآن به‌صورت سرود و
آهنگ‌وار جايز است؟
جواب: اگر به‌صورت غنا و آهنگ مطرب
نباشد جايز است. (استفتا)
سوال: آیا شنیدن صدای زن . برای زن هم
مشکل دارد؟
.جواب: شنیدن موسیقی لهوی و تحریک کننده
هم برای زنان حرام است هم مردان فرقی
نمیکند ملاک درحرمت لهوی بودن و تحریک
وترغیب به گناه و حرام است
سوال: شنیدن صدای زن در موسیقی چه حکمی
دارد آیا گناه حساب میشود؟
جواب: از ویژگیهای موسیقی حرام استفاده
ازصدای زن همراه با طنازیهای زنانه است
که موجب تحریک و تهییج گناه میشود و
شنیدن وخواندن موسیقی لهوی حرام است و
جایز نیست
ضابطه موسيقي حلال و حرام 1
محمدرضاباقرزاده
كاربرد مفيد و مثبت دنيايى داشته و از
عوارض سوءاخلاقى منزه است. تفاوت موسيقى
مفيد با موسيقى متعالى در اين است كه در
اين موسيقي فوايد مثبت دنيوى; مانند رفع
خستگى، معالجه امراض روحى و....مورد نظر
است.
گوش كرد...
سؤال: آيا جايز است در سالن تربيت‌بدني
سپاه براي نرمش و ورزش‌هايي چون
بدن‌سازي از موسيقي ملايم استفاده شود؟
جواب: درصورتي‌که موسيقي لهوي و مطرب
باشد، جايز نيست و استفاده از موسيقي
غيرمطرب نيز در سالن‌هاي يگان‌هاي
نيروهاي مسلح، نبايد خلاف ضوابط و
مقررات س...
سؤال: در زندگي جمعي مثل پادگان‌ها و
خوابگاه‌ها که نيروها از مراجع مختلفي
تقليد مي‌کنند و برخي مراجع بر حرمت
مطلق موسيقي فتوا مي‌دهند، آيا مي‌شود
متوليان امر موسيقي غيرمطرب پخش کنند،
درحالي‌که اين ماية آزار و اذيت اين جمع
اندک مي‌شود؟
جواب: بايد به‌نحوي ...
سؤال:
استفاده ازگروه‌هاي سرود مختلط دختر و
پسر در مجموعة سپاه و در مراسم‌هاي
خانوادگي مجاز است؟
جواب:
درصورتي‌که به سن بلوغ رسيده باشند،
جايز نيست.
منبع: کتاب احکام فرهنگی - هنری/ بر اساس
فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم
هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی...
سؤال: استفاده از نوارهاي مجاز توسط
ادارة ارشاد يا سازمان تبليغات در
بلندگو يا تريبون‌هاي ادارات چه حکمي
دارد؟
جواب: صرف انتساب نوارها به ارشاد يا
سازمان تبليغات سبب حليت محتواي آن
نيست، بلکه بايد به نظر شخص
استفاده‌کننده از مصاديق موسيقي و غناي
مطرب له...
سؤال: گاهي از بلندگوي پادگان يا يگان
موسيقي‌هايي راديويي پخش مي‌شود
به‌خصوص در روزهاي جمعه برنامة طنز صبح
جمعه با شما که در آن استهزاي قومي و
موسيقي مطرب وجود دارد تکليف براي من
شنونده چيست؟
جواب: اگر يقين به مطرب بودن موسيقي و
استهزاي قومي داريد، استما...
سؤال:
آيا استماع همة برنامه‌هاي صداوسيما
ازنظر شرعي مجاز است؟
جواب:
در برنامه‌هاي صداوسيما ممكن است
مواردي منطبق بر موازين شرعي نباشد و
تشخيص موضوع بر عهدة شخص شنونده يا
بيننده است، اگر تشخيص دهد اين موسيقي
مطرب و لهوي است يا اين برنامه
مفسده‌انگيز است...
سؤال: آيا آموختن موسيقي به‌خصوص سنتور
جايز است؟ ترغيب و تشويق ديگران به آن چه
حکمي دارد؟
جواب: به‌کارگيري آلات موسيقي براي
نواختن موسيقي غيرلهوي، اگر براي اجراي
سرودهاي انقلابي يا ديني و يا براي
اجراي برنامه‌هاي فرهنگي مفيد و
برنامه‌هاي ديگر، با غرض عقل...
سؤال: آيا آموزش موسيقي جايز است؟
جواب: آموزش موسيقي لهوي متناسب با
مجالس عيش‌ونوش حرام است. (استفتاء)
سؤال: آيا تفاوتي ميان نوجوانان، جوانان
و بزرگ‌سالان در آموزش موسيقي وجود
دارد؟
جواب: فرقي ندارد. (استفتا)
سؤال: آموزش گروه موزيک به سبک‌هاي
مختلف که خود شيوة استفاده از آلات
موسيقي و سبک‌ها را آموزش مي‌دهد چه
حکمي دارد؟
جواب: چنانچه براي اجراي سرودهاي
انقلابي يا ديني و مذهبي و اجراي
برنامه‌هاي مفيد فرهنگي و ديگر
برنامه‌ها، با غرض عقلايي باشد، اشکال
ندارد؛ ا...
سؤال: آموزش گروه موزيک به سبک‌هاي
مختلف که خود شيوة استفاده از آلات
موسيقي و سبک‌ها را آموزش مي‌دهد چه
حکمي دارد؟
جواب: چنانچه براي اجراي سرودهاي
انقلابي يا ديني و مذهبي و اجراي
برنامه‌هاي مفيد فرهنگي و ديگر
برنامه‌ها، با غرض عقلايي باشد، اشکال
ندارد؛ ا...
سؤال: نواختن موسيقي براي اهداف و اغراض
عقلايي و حلال در مکان مقدسي مانند مسجد
چه حکمي دارد؟
جواب: نواختن موسيقي مطرب و لهوي مناسب
با مجالس لهو و گناه به‌طور مطلق جايز
نيست؛ حتي اگر در غيرمسجد و براي غرض
عقلايي حلالي باشد، ولي اجراي سرودهاي
انقلابي و مان...
سؤال:
زوم‌كردن دوربين روي چهره‌هاي خاص،
به‌ويژه در جمع خواهران، چه حكمي دارد؟
جواب:
اگر به قصد ريبه و لذت جنسي باشد جايز
نيست.
منبع: کتاب احکام فرهنگی - هنری/ بر اساس
فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم
هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق
علیه السلا...
سؤال: معمولاً مرسوم است كه در
جشنواره‌هاي هنري كشوري و منطقه‌اي و...
از گروه‌هاي سرود با آلات و ابزاري
مانند دوتار، شش‌تار، پيانو، تمبك،
دايره و رقص دسته‌جمعي و چوب‌بازي
استفاده مي‌شود؛ در اين باره حكم الله
را بيان فرماييد. چنانچه اشكال شرعي
دارد، مشاهده ...
سؤال: دعوت از گروه‌هاي مطرب و ارکستر
دربرخي مجالس، که بيشتر اين مکان‌ها را
به مجالس لهو و لعب تبديل مي‌کنند نيز
شرکت در اين گونه محافل چه صورت دارد؟
کسب افراد از اين راه آيا حلال است يا
حرام؟ گفتني است برخي اين گروه‌ها با
مجوز وزارت ارشاد فعاليت مي‌کنند. ...
سؤال: اخيراً در ميلاد ائمة معصوم به
عنوان جشن ائمه يا مناسبت‌هاي ديگر با
عنوان اجراي موسيقي سنتي، کنسرت‌هاي
موسيقي را برپا مي‌کنند، يا سرودهايي
همراه با آهنگ به‌صورت طرب‌آور با
خوانندگي‌هاي سبک اجرا مي‌کنند، رواج
اين حرکت‌ها از سوي هرگروه و نهاد در
فرهنگ...
سؤال: متأسفانه، گروه‌هاي سرود متشكل
از پسران و دختران به‌شكل نامناسب در
محافل، به اجراي برنامه مي‌پردازند.
تشكيل چنين گروه‌ها و شركت در محافلي كه
آنها اجراي برنامه مي‌كنند، چاپ عكس و
ترويج آن توسط برخي مطبوعات يا پخش آن از
تلويزيون چه صورت دارد؟
جواب: د...
سؤال: خريد و استفاده از آلات موسيقي
براي گروه‌هاي سرود دانش‌آموزي يا
سرود و مارش نظامي چگونه است؟
جواب: استفاده از آلات نوازندگي براي
اجراي سرودهاي انقلابي و مراسم مذهبي و
مطالب مفيد آموزنده مانع ندارد، ولي
ترويج موسيقي با اهداف نظام اسلامي
سازگار نيست....
سؤال: گروه سرودي هستيم که براي مهارت
بيشتر به‌گونه‌اي بايد تمرين کنيم که
گاهي سبک‌هاي سرود طاغوتي يا غربي را
تمرين مي‌کنيم، تمرين اين‌گونه سرودها
چه حکمي دارد؟
جواب: اگر فراگيري و تمرين سبک‌هاي
يادشده براي نواختن موسيقي لهوي و مطرب
يا مقدمة ورود به آنها...
سؤال: تشکيل گروه ارکستر و استفاده از
کمان در مراکز نظامي مجاز است يا خير؟
جواب: اگر براي توليد و اجراي سرودهاي
مجالس انقلابي و ديني يا براي توليد و
اجراي برنامه‌هاي فرهنگي توأم با
ارزش‌هاي انقلاب اسلامي و با پرهيز از
نواختن موسيقي مطرب لهوي و خالي از هر...
سؤال: استفاده ازگروه‌هاي سرود مختلط
دختر و پسر در ادارات و در مراسم‌هاي
خانوادگي مجاز است؟
جواب: درصورتي‌که به سن بلوغ رسيده
باشند، جايز نيست. (استفتا)
سوال:
سمع و استماع موسيقي در بازارهاي خارجي
چه حکمي دارد؟
جواب:
گوش دادن و استماع موسيقي، اگر موسيقي
مطرب و لهوي باشد، حرام است و تفاوتي بين
داخل کشور و خارج آن نيست.
منبع : جزوه حفاظت از شخصيت‌ها، اماکن،
فرودگاه‌ها و امنيت هوايي : بر اساس
فتاوای ا...
لطفا در مورد حكم استفاده از گيتار
پيانو را از نظر حضرت آقا و آقاي مكارم
بيان كنيد.
حکم استفاده از ابزار و آلات موسیقی
تابع حکم موسیقی و نوع استفاده از
موسیقی می باشد مثلا:
طبق نظر مقام معظم رهبری: موسيقى ای
حرام هست که به نظر عرف موسيقى لهوى و
مطربی...
سؤال: گاه در مجالس و جشن‌هاي مذهبي،
به‌ويژه ايام ولادت حضرت بقيهْْ الله
الاعظم، براي سرور و شادماني همراه
خوانندگان از «دف» استفاده مي‌شود، آيا
اشکال شرعي دارد؟
جواب: هرنوع خوانندگي و نوازندگي که
مطرب، لهوي و متناسب با مجالس عيش‌ونوش
و خوشگذراني باشد، ...
سؤال: آيا حضور در مجالس و محافلي که در
آنها به نوارهاي مبتذل غنا گوش‌داده
مي‌شود جايز است؟ درصورتي‌که در غنا
بودن آن شک داشته باشد، با توجه به اينکه
نميتواند از پخش نوار جلوگيري کند،
حکم چيست؟
جواب: حضور در مجلس غنا و موسيقي مطرب و
لهوي درصورتي‌که منجر...
سؤال: استفاده از موسيقي‌اي که در مراسم
مرسوم شده است، آيا از نظر شرعي اشکال
ندارد؟
جواب: اگر موسيقي مطرب يا به‌نحو معمول
در مجالس لهو و گناه باشد؛ حرام است، لکن
اگر به آن نحو نباشد في‌نفسه جايز است و
اشکال ندارد. (استفتاء)
سؤال: استفاده از موسيقي در
يادواره‌هاي شهدا که بيشتر در مساجد
برگزار مي‌شود، چه حکمي دارد؟ آيا
استفاده از آن در محيط‌هاي بسيج و سپاه
کار مطلوبي است؟
جواب: اگر موسيقي مطرب و متناسب با مجالس
لهوي نباشد اشکال ندارد؛ اما در مساجد
از نواختن موسيقي پرهيز شود....
سؤال: آيا پخش موسيقي شاد از مسجد
به‌مناسبت جشن ميلاد ائمة معصوم شرعاً
اشكال دارد؟
جواب: واضح است كه مسجد جايگاه شرعي
ويژه‌اي دارد؛ بنابراين، اگر پخش
موسيقي در آن منافي با حرمت مسجد باشد،
حرام است؛ حتي اگر موسيقي غيرمطرب باشد
و حكم موسيقي مطرب در مسجد و...
غنا و موسيقى و نقد و بررسى دلايل حرمت
آنها
محمد جواد حيدرى خراسانى
نوشتار حاضر ضمن اشاره به ديدگاههاى
فقهى درباره غنا و موسيقى، به نقد و
بررسى ديدگاه «حرمت مطلق غنا و موسيقى»
پرداخته است.
بهرهگيرى از زيبائيهاى جهان آفرينش به
منزله مظاهر جمال و ...
سؤال: گاه از راديوي وسايل نقليه
آهنگ‌هاي (مجاز) پخش مي‌شود. برخي
مسئولان اعلام مي‌كنند چون هرچه از
صداوسيما پخش مي‌شود حجت شرعي ندارد،
پس گوش‌دادن به اين آهنگ‌ها حرام است،
لطفاً توضيح دهيد؟
جواب: صرف پخش آهنگ‌ها از صداوسيما سبب
حليت يا حرمت آن نيست، بلک...
غنا در قرآن و احاديث سيد محمد شفيعي
در قسمت اول مقاله «غنا و موسيقي؛ نگرش
ها و چالش ها» مباحث: چيستي غنا، طرب،
موسيقي و غنا در ميان صاحب نظران مشهور
اسلامي مورد بررسي قرار گرفت. اينك
ادامه مطلب را از نظر مي گذرانيم: غنا در
قرآن
عنوان غنا يا موسيق...
سؤال:
برخي از جوانان كه تازه به سن بلوغ
رسيده‌اند از مراجعي تقليد مي‌كنند كه
فتوا به حرمت موسيقي به‌طور مطلق
داده‌اند؛ هرچند از راديو و تلويزيون
دولت اسلامي پخش شود، حكم اين مسئله
چيست؟ اگر ولي فقيه گوش‌دادن به
موسيقي حلال را اجازه داده باشد، آيا
تجو...
سؤال:
ملاک تمييز موسيقي حلال از حرام چيست؟
آيا موسيقي کلاسيک حلال است؟ بسيار
مناسب است که معيار آن را بيان فرماييد.
جواب:
هر موسيقي‌اي که به نظر عرف موسيقي
لهوي و مطرب باشد که مناسب مجالس عيش
ونوش است، موسيقي حرام محسوب مي‌شود و
تفاوتي نميکند که موسي...
سؤال:
با توجه به اينكه فرزندان ما هنوز به
تكليف نرسيده‌اند و در رفت‌وآمد با
اقوامي که نوار غنا گوش مي‌دهند ممكن
است به آن نوار علاقه پيدا كنند و باتوجه
به اينكه چنانچه آنها را محروم كنيم
ممكن است پنهاني آن را گوش دهند، تكليف
چيست؟
جواب:
گرچه بچة نابا...
سؤال:
خواهشمند است حكم آوازخواني زنان در
مجالس عروسي را بيان فرماييد.
جواب:
در غنا و موسيقي حرام كه عبارت است از
آواز لهوي، تفاوتي ميان عروسي و غير آن
نيست.
منبع: کتاب احکام فرهنگی - هنری/ بر اساس
فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم
هدایت/ پژوهشگاه ع...
سؤال:
گوش دادن به آواز زنان درصورتي كه
ازنظر شعر و موسيقي، لهو و لغو نباشد چه
حكمي دارد؟
جواب:
اگر آواز زنان به‌گونه‌اي باشد كه
مهيج شهوت شود و گوش‌دادن به آن موجب
ترتب مفاسد باشد جايز نيست گوش كند.
منبع: کتاب احکام فرهنگی - هنری/ بر اساس
فتاوای اما...
سؤال:
گوش دادن به صداي زن هنگامي که شعر و
غير آن را با آهنگ و ترجيع ميخواند،
اعم از اينکه شنونده جوان باشد يا نه،
مذکر باشد يا مؤنث چه حکمي دارد؟ و اگر
آن زن از محارم باشد، حکم آن چيست؟
جواب:
اگر صداي زن به صورت غنا نباشد و
گوش‌دادن به صداي او نيز ب...
سؤال:
اجراي کنسرت توسط زن براي زنان با علم به
اينکه گروه نوازندگان نيز زن هستند، چه
حکمي دارد؟
جواب:
اگر اجراي کنسرت به‌صورت ترجيع مطرب
(غنا) نباشد و موسيقي اي نيز که نواخته
مي‌شود از نوع لهوي حرام نباشد، اين امر
في نفسه اشکال ندارد.
منبع: کتاب ا...
سؤال:
آيا شخصيت نوازنده و محل نواختن و يا
غرض يا هدف از آن بر حکم موسيقي تأثير
دارد؟
جواب:
گاهي شخصيت نوازنده يا کلام همراه آهنگ
يا مکان و يا ديگر شرايط در اينکه موسيقي
تحت عنوان موسيقي مطرب و لهوي حرام يا
عنوان حرام ديگر قرار گيرد مؤثر است،
مانند اينک...
سؤال:
منظور از موسيقي مطرب و لهوي چيست؟ و
راه تشخيص موسيقي مطرب و لهوي از غير آن
چيست؟
جواب:
موسيقي مطرب و لهوي آن است که به‌سبب
ويژگي‌هايي که دارد انسان را از خداوند
متعال و فضايل اخلاقي دور مي‌کند و به
سوي بي بند و باري و گناه سوق مي‌دهد و
مرجع تشخي...
ایاخواندن اشعاری درمدح حضرت فاطمه س
ومادر به زبان محلی همراه بادایره .نوعی
اهنگ محلی شرعا اشکال دارد؟
مقام شان اولیای الهی و معصومین (ع)
بسیار بالاتر و عظیم تر از ذکر آنه همراه
موسیقی وبقول شما اسباب وآلات موسیقی
است اشعار و مدیحه سرائی بخوانید و
تکری...
سؤال:
اجراي کنسرت توسط زن براي زنان با علم
به اينکه گروه نوازندگان نيز زن هستند،
چه حکمي دارد؟
جواب:
اگر اجراي کنسرت به‌صورت ترجيع
مطرب(غنا) نباشد و موسيقي اي نيز که
نواخته مي شود از نوع لهوي حرام نباشد،
اين امر في نفسه اشکال ندارد.
منبع: کتاب احک...
سؤال:
آيا غنا در مثل قرآن و دعا و اذان جايز
است؟
جواب:
غنا صوتي است که با ترجيع و طرب همراه
بوده، مناسب با مجالس لهو و گناه است که
به طور مطلق حرام است؛ حتي اگر در دعا و
قرآن و اذان و مرثيه و غيره باشد.
منبع: کتاب احکام فرهنگی - هنری/ بر اساس
فتاوای...
یکی از دوستانم علت حرام بودن صدای زن
را از بنده پرسید،لطفا راهنمایی کنید؟
صدای زن وشنیدن صدای زن حرام نیست ولی
اگر منظورشما آواز خواندن وشنیدن ترانه
و آواز زن باشد که برمیگردد به حرمت
موسیقی حرام که موسیقی حرام عبارت است
از ترانه و آوازهایی که همراه ب...
سؤال:
جواني در مقام مربي و داور بين المللي
بعضي از ورزش‌ها مشغول کار است. شغل او
اقتضا مي‌کند که به بعضي از باشگاه
هايي وارد شود که غنا و موسيقي حرام در
آنها پخش مي‌شود و با توجه به اينکه
اين کار مقداري از هزينه هاي زندگي او
را تأمين مي‌کند و فرصت‌ها...
سؤال: برخي از جوانان كه تازه به سن بلوغ
رسيده‌اند از مراجعي تقليد مي‌كنند كه
فتوا به حرمت موسيقي به‌طور مطلق
داده‌اند؛ هرچند از راديو و تلويزيون
دولت اسلامي پخش شود، حكم اين مسئله
چيست؟ اگر ولي‌فقيه گوش‌دادن به
موسيقي حلال را اجازه داده باشد، آيا
تجويز ا...
سؤال: غنا چيست؟ آيا غنا فقط شامل صداي
انسان است يا اينکه شامل صداهاي حاصل از
آلات موسيقي نيز مي‌شود؟
جواب: غنا عبارت است از صداي انسان
درصورتي‌که با ترجيع و طرب همراه بوده،
مناسب مجالس لهو و گناه باشد که خواندن
بدين شکل و گوش‌دادن به آن حرام است.
(اجوبه...
سؤال: مقصود از موسيقي و غنا چيست؟
جواب: غنا يعني ترجيع صدا به‌نحوي که
مناسب مجالس لهو باشد که گناه خواهد بود
و بر خواننده و شنونده حرام است. ولي
موسيقي، نواختن آلات آن است که اگر
به‌نحو معمول در مجالس لهو و گناه باشد،
هم بر نوازنده و هم بر شنونده حرام ا...
سؤال: گوش‌دادن و توزيع غنا و موسيقي
لهوي که محصول کشورهاي غربي است، چه
حکمي دارد؟
جواب: در مجاز نبودن براي گوش‌دادن به
موسيقي لهوي مطرب و مناسب با مجالس لهو و
باطل، تفاوتي ميان زبان‌ها و کشورهاي
محل توليد وجود ندارد. بنابراين،
خريدوفروش و گوش‌دادن و توز...
سؤال: گاهي از راديو و تلويزيون
آهنگ‌هايي پخش مي‌شود كه به نظر من
مناسب مجالس لهو و فسق‌اند، آيا بر من
واجب است كه از گوش‌دادن به آنها
خودداري کرده، ديگران را نيز از آن منع
كنم؟
جواب: اگر آنها را از نوع موسيقي مطرب و
لهوي مناسب با مجالس لهو مي‌دانيد،
جا...
سؤال: خواندن به‌صورت غنا به‌وسيلة
هريك از مرد يا زن، چه با نوار كاست باشد
يا از راديو و چه همراه موسيقي باشد يا
نباشد، چه حكمي دارد؟
جواب: غنا حرام است و خواندن به‌صورت
غنا و گوش‌دادن به آن جايز نيست؛ اعم از
اينكه به وسيلة مرد باشد يا زن و به‌طور
مستقيم...
سؤال: ملاک تمييز موسيقي حلال از حرام
چيست؟ آيا موسيقي کلاسيک حلال است؟
بسيار مناسب است که معيار آن را بيان
فرماييد.
جواب: هر موسيقي‌اي که به نظر عرف
موسيقي لهوي و مطرب باشد که مناسب مجالس
عيش‌ونوش است، موسيقي حرام محسوب
مي‌شود و تفاوتي نميکند که موسيقي...
سؤال: تشخيص غنا و موسيقي حلال از حرام
براي اين‌جانب مشكل است، تكليف چيست؟
جواب: تشخيص غنا و موسيقي لهوي حرام، با
نظر عرفي شخص مکلف است. (سايت مقام معظم
رهبري، بخش استفتائات)
سؤال:
در برخي مناطق كشور استفاده از ساز و
نقاره به‌عنوان يك رسم ديرينه در ميان
مردم رايج است و به طبع تعدادي از
كاركنان سپاهي نيز اهل همين مناطق‌اند
كه از اين‌گونه ابزار در عروسي‌هاي خود
يا فرزندانشان استفاده مي‌کنند؛ از اين
رو، ابهامات و سؤالاتي به شرح...
سؤال: با توجه به اينكه فرزندان ما هنوز
به تكليف نرسيده‌اند و در رفت‌وآمد با
اقوامي که نوار غنا گوش مي‌دهند ممكن
است به آن نوار علاقه پيدا كنند و باتوجه
به اينكه چنانچه آنها را محروم كنيم
ممكن است پنهاني آن را گوش دهند، تكليف
چيست؟
جواب: گرچه بچة نابالغ ...
سؤال:
استفاده از نوارهاي مجاز توسط ادارة
ارشاد يا سازمان تبليغات در بلندگو يا
تريبون هاي مراکز سپاه چه حکمي دارد؟
جواب:
صرف انتساب نوارها به ارشاد يا سازمان
تبليغات سبب حليت محتواي آن نيست، بلکه
بايد به نظر شخص استفاده‌کننده از
مصاديق موسيقي و غناي م...
سؤال: خواهشمند است حكم آوازخواني زنان
در مجالس عروسي را بيان فرماييد.
جواب: در غنا و موسيقي حرام (كه عبارت است
از آواز لهوي تفاوتي ميان عروسي و غير آن
نيست. (استفتاء)
سؤال: گوش‌دادن به آواز زنان درصورتي كه
ازنظر شعر و موسيقي، لهو و لغو نباشد چه
حكمي دارد؟
جواب: اگر آواز زنان به‌گونه‌اي باشد
كه مهيج شهوت شود و گوش‌دادن به آن موجب
ترتب مفاسد باشد جايز نيست گوش كند.
(استفتا)
سؤال: اگر در موردي صداي زن مصداق غنا
نباشد گوش‌دادن به آن چه حكمي دارد؟
جواب: شنيدن صداي زن اگر غنا نباشد، حرمت
شرعي ندارد، مگر آنکه به قصد ريبه يا
موجب ترتب مفسده باشد. (استفتا)
سؤال:
آيا آموزش موسيقي جايز است؟
جواب:
آموزش موسيقي لهوي متناسب با مجالس
عيش ونوش حرام است.
منبع: کتاب احکام فرهنگی - هنری/ بر اساس
فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم
هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق
علیه السلام
سؤال: گوش‌دادن به صداي زن هنگامي که
شعر و غير آن را با آهنگ و ترجيع
ميخواند، اعم از اينکه شنونده جوان
باشد يا نه، مذکر باشد يا مؤنث چه حکمي
دارد؟ و اگر آن زن از محارم باشد، حکم آن
چيست؟
جواب: اگر صداي زن به‌صورت غنا نباشد و
گوش‌دادن به صداي او نيز به ق...
سؤال:
آيا آموختن موسيقي به‌خصوص سنتور جايز
است؟ ترغيب و تشويق ديگران به آن چه حکمي
دارد؟
جواب:
به‌کارگيري آلات موسيقي براي نواختن
موسيقي غيرلهوي، اگر براي اجراي
سرودهاي انقلابي يا ديني و يا براي
اجراي برنامه‌هاي فرهنگي مفيد و
برنامه‌هاي ديگر، با غرض عق...
سؤال:
گاهي از بلندگوي پادگان يا يگان
موسيقي‌هايي راديويي پخش مي‌شود
به‌خصوص در روزهاي جمعه برنامة طنز صبح
جمعه با شما که در آن استهزاي قومي و
موسيقي مطرب وجود دارد تکليف براي من
شنونده چيست؟
جواب:
اگر يقين به مطرب بودن موسيقي و استهزاي
قومي داريد، استم...
سؤال: گوش‌دادن به نوارهايي که توسط
سازمان تبليغات اسلامي يا مؤسسة اسلامي
ديگر مجاز اعلام شدهاند، چه حکمي
دارد؟ استفاده از آلات موسيقي مثل کمان،
وِيولون و نَي چه حکمي دارد؟
جواب: جواز گوش‌دادن به نوارها منوط به
تشخيص خود مکلف است که اگر تشخيص دهد
مشتمل ...
سؤال:
آموزش گروه موزيک به سبک‌هاي مختلف که
خود شيوه استفاده از آلات موسيقي و سبک
ها را آموزش مي‌دهد چه حکمي دارد؟
جواب:
چنانچه براي اجراي سرودهاي انقلابي يا
ديني و مذهبي و اجراي برنامه‌هاي مفيد
فرهنگي و ديگر برنامه‌ها، با غرض
عقلايي باشد، اشکال ندارد؛...
سؤال: منظور از موسيقي مطرب و لهوي چيست؟
و راه تشخيص موسيقي مطرب و لهوي از غير
آن چيست؟
جواب: موسيقي مطرب و لهوي آن است که
به‌سبب ويژگي‌هايي که دارد انسان را از
خداوند متعال و فضايل اخلاقي دور
مي‌کند و به سوي بيبندوباري و گناه
سوق مي‌دهد و مرجع تشخيص مو...
سؤال: آيا موسيقي سنّتي که ميراث ملي
ايران است، حرام است؟
جواب: چيزي که ازنظر عرف، موسيقي لهوي
مناسب با مجالس لهو و معصيت شمرده شود،
به‌طور مطلق حرام است و در اين مورد
تفاوتي ميان موسيقي ايراني و غير ايراني
و موسيقي سنتي و غير آن نيست.
(اجوبهْْ‌الاستفتائ...
سؤال:
فرزندان بسيجي حضرت عالي در سازمان
فرهنگي تفريحي شهرداري اصفهان در سطح
مراكز فرهنگي، فرهنگ سراها و ديگر
مراكز وابسته به اين سازمان، اقدام به
اجراي برنامه‌هاي فرهنگي و آموزشي،
متناسب با ذائقة نسل جوان و برخوردار از
پيامهاي ديني مي‌نمايند. با توجه ...
سؤال: آيا غنا در مثل قرآن و دعا و اذان
جايز است؟
جواب: غنا صوتي است که با ترجيع و طرب
همراه بوده، مناسب با مجالس لهو و گناه
است که به‌طور مطلق حرام است؛ حتي اگر
در دعا و قرآن و اذان و مرثيه و غيره
باشد. (همان، س 1151)
سؤال:
نواختن موسيقي براي اهداف و اغراض
عقلايي و حلال در مکان مقدسي مانند مسجد
چه حکمي دارد؟
جواب:
نواختن موسيقي مطرب و لهوي مناسب با
مجالس لهو و گناه به‌طور مطلق جايز
نيست؛ حتي اگر در غيرمسجد و براي غرض
عقلايي حلالي باشد، ولي اجراي سرودهاي
انقلابي و ما...
سؤال: بعضي از ترانه‌ها در ظاهر
انقلابي‌اند و عرف هم آنها را انقلابي
ميداند؛ ولي نميدانيم که آيا
خواننده، قصد خواندن يک ترانة انقلابي
را داشته است يا يک ترانة طرب‌آور و لهو.
با توجه به اينکه خواننده مسلمان نيست،
ولي ترانههاي او ملي و متضمن جملاتي ضد
اشغ...
سؤال: جواني در مقام مربي و داور
بينالمللي بعضي از ورزش‌ها مشغول کار
است. شغل او اقتضا مي‌کند که به بعضي از
باشگاه‌هايي وارد شود که غنا و موسيقي
حرام در آنها پخش مي‌شود و با توجه به
اينکه اين کار مقداري از هزينههاي
زندگي او را تأمين مي‌کند و فرصت‌هاي
شغل...
سؤال: آيا فقط گوش‌دادن به موسيقي، حرام
است يا اينکه شنيدن آن نيز حرام است؟
جواب: شنيدن غنا يا موسيقي لهوي و
طرب‌آور حکم گوش‌دادن را ندارد مگر در
بعضي از موارد که شنيدن ازنظر عرف
گوش‌دادن محسوب مي‌شود. (همان، س 1140)
سؤال: آيا نواختن موسيقي همراه قرائت
قرآن با غير از آلاتي که استفاده از آنها
در مجالس لهو و لعب معمول است، جايز است؟
جواب: تلاوت قرآن کريم با صداي زيبا و
صوت مناسب با شأنِ قرآن کريم اشکال
ندارد، بلکه امر راجحي است مشروط بر
اينکه به حد غناي حرام نرسد، ولي...
سؤال: حكم استماع موسيقي‌هاي صداوسيما
يا ادارة ارشاد، ساخت و تعليم و
خريدوفروش ابزار آلات موسيقي چيست؟
جواب: هرگونه نوازندگي مطرب لهوي كه
متناسب با مجالس عيش‌ونوش باشد حرام
است. (استفتاء)
سؤال: گروه موزيک مستقر در يگان‌ها براي
تمرين بيشتر، سبک‌هاي مختلفي از موسيقي
را اجرا مي‌کنند. آيا به تأسّي از برخي
موسيقي‌هاي غربي يا طاغوتي و يا
ترانه‌ها مي‌توان اين سبک‌ها را اجرا
کرد؛ حکمش چيست؟
جواب: اگر از مصاديق موسيقي و غناي لهوي
و مطرب با مجالس ...
سؤال: تشکيل گروه ارکستر و استفاده از
کمان در مراکزاداری مجاز است يا خير؟
جواب: اگر براي توليد و اجراي سرودهاي
مجالس انقلابي و ديني يا براي توليد و
اجراي برنامه‌هاي فرهنگي توأم با
ارزش‌هاي انقلاب اسلامي و با پرهيز از
نواختن موسيقي مطرب لهوي و خالي از هر
...
سؤال: گروه موزيک مرکز هر از چند گاهي به
هنگام مراسم، سبک‌هايي اجرا مي‌کند که
به نظر مطرب و مناسب مجالس لهو است،
تکليف چيست؟
جواب: اگر يقين به مطرب و لهوي بودن باشد
جايز نيست، ولي اگر مشکوک است اشکال
ندارد. (استفتا)
سؤال: استفاده از سنتور و ني در ميان
سربازان به‌طور تفريحي چه حکمي دارد؟
جواب: استفاده از ابزار مذکور اگر از
آلات مشترک باشد و موسيقي مطرب و لهوي
نواخته نشود و مخالف با ضوابط و مقررات
نيروهاي مسلح نباشد، اشکال ندارد؛ در
غير اين صورت جايز نيست. (استفتا)
سؤال:
دعوت از گروه‌هاي مطرب و ارکستر دربرخي
مجالس، که بيشتر اين مکان‌ها را به
مجالس لهو و لعب تبديل مي‌کنند نيز شرکت
در اين گونه محافل چه صورت دارد؟ کسب
افراد از اين راه آيا حلال است يا حرام؟
گفتني است برخي اين گروه‌ها با مجوز
وزارت ارشاد فعاليت مي‌کنند....
سؤال: در کوهنوردي و اردوهاي ورزشي برخي
با ني يا لوله‌هاي پليکا صداهاي زيبايي
در مي‌آوردند، اين صداها چه حکمي دارد؟
آيا آلات موسيقي بر آن صدق مي‌کند؛ براي
ديگران شنيدن آن چطور است؟
جواب: اگر مطرب و لهوي نباشد، اشکال
ندارد. از آلات مشترک است، و براي ديگرا...
سؤال: شرکت درکلاس‌هاي ورزشي که درآنها
موسيقي پخش مي‌شود چه حکمي دارد، اگر از
هدفن استفاده کنيم به‌نحوي که موسيقي
را نشنويم يا به‌طور ضعيف بشنويم چطور؟
جواب: اگر موسيقي مطرب لهوي نباشد،
مانعي ندارد و تشخيص آن بر عهده خود مکلف
است. (استفتا)
سؤال:
متأسفانه، گروه‌هاي سرود متشكل از
پسران و دختران به‌شكل نامناسب در
محافل، به اجراي برنامه مي‌پردازند.
تشكيل چنين گروه‌ها و شركت در محافلي كه
آنها اجراي برنامه مي‌كنند، چاپ عكس و
ترويج آن توسط برخي مطبوعات يا پخش آن از
تلويزيون چه صورت دارد؟
جواب:
...
سؤال: آيا تكثير و توزيع فيلم‌هايي كه
بعضاً حاوي موسيقي مطرب هستند، در سپاه،
دانشگاه‌ها و مراكز تابعه جايز است؟
جواب: اگر فيلم‌ها يا نوارها مشتمل بر
غنا يا موسيقي مطرب و لهوي باشد، تكثير،
توزيع و عرضة آنها و همچنين ديدن و
گوش‌دادن به آنها جايز نيست و تأي...
سؤال: استفاده از آلات موسيقي و
گروه‌هاي هنري و تردستي، ازنظر شرعي چه
صورتي دارد؟
جواب: استفاده از آلات موسيقي في‌نفسه
براي اجراي سرودهاي انقلابي و
برنامه‌هاي ديني و فعاليت‌هاي فرهنگي
و تربيتي سودمند، اگر به‌نحو نوازندگي
مطرب لهوي نباشد، اشكالي ندارد؛
يا...
سؤال: حكم صداهايي كه از صداوسيما پخش
مي‌شود و بعضي از آنها در زمان طاغوت
نيز پخش مي‌شد و بعضي ديگر موزيك متن
فيلم‌هاي خارجي است و بعضي موسيقي با
صداي خوانندگان طاغوت است، موارد مباح و
حرام آنها را بيان فرماييد؟
جواب: موسيقي مطرب حرام است و صداهاي
مشكوك ...
سؤال: شنيدن و نواختن موسيقي كه امروز
به‌نام سرودهاي انقلابي از صداوسيماي
جمهوري اسلامي ايران شنيده مي‌شود، چه
صوررتي دارد و درصورت مجوز شرعي موسيقي
يادشده تعليم وتعلم موسيقي و نيز
خريدوفروش ابزار وآلات موسيقي چه صورت
دارد؟
جواب: موسيقي مطرب حرام و تعليم...
سؤال: در برخي مناطق كشور استفاده از ساز
و نقاره به‌عنوان يك رسم ديرينه در ميان
مردم رايج است و به‌طبع تعدادي از
كاركنان سپاهي نيز اهل همين مناطق‌اند
كه از اين‌گونه ابزار در عروسي‌هاي خود
يا فرزندانشان استفاده مي‌کنند؛ از اين
رو، ابهامات و سؤالاتي به شرح ذ...