RSS Feed
آرشیو پرسش و پاسخ ها : فقه واحکام > فقه و سلامت > لمس و نظر > معنای ضرورت در لمس و نظر
   


سؤال: دیدن ولمس پستان محارم برای فردی که به بلوغ شرعی نرسیده جایز است؟ جواب: نظر محرم به محرم، و زن به زن، در غیر عورتین جایز است،‏‎ ‎‏مگر در صورت وجود ریبه و مفسده؛
سؤال: اگر در اردوها [سياحتي و زيارتي] ضرورتي ايجاد شد و فرد بدن زن را حمل كرد يا او را بغل نمود و در حين بغل كردن بدون اينكه بخواهد تخيل نفساني بر او عارض شد و بدن را لمس كرد حكمش چيست؟ جواب: حمل زن نامحرم يا لمس بدن وي درصورت اضطرار مانند نجات او از غ...
س. کلمه «ضرورت» به عنوان شرط جواز لمس زن يا نظر به او توسط پزشک، زياد تکرار مى‏شود، «ضرورت» چه معنايى دارد و حدود آن کدام است؟ ج. مراد از ضرورت در فرض سؤال اين است که تشخيص بيمارى و درمان آن متوقف بر لمس و نظر باشد و حدود ضرورت هم بستگى به مقدار نيا...
س. با توجه به اينکه تمام مراجع بر اين عقيده‌اند که خانم‌ها نمى‌توانند آستين خود را براى آمپول يا فشار خون يا نبض گرفتن و غيره در مقابل نامحرم بالا بزنند، مگر در مقام اضطرار، لطفاً اضطرار را توضيح دهيد ج. اضطرار يک مفهوم عرفى است و تشخيص آن مختلف است...
سؤال: دانشجويان دانشگاه پزشکى (دختر يا پسر) براى آموزش چاره‏ اى جز معاينه فرد اجنبى از طريق لمس و نظر ندارند و چون اين معاينات جزء برنامه درسى است و براى کارآموزى و آمادگى آنان براى معالجه بيماران در آينده مورد نياز است و عدم انجام آن باعث مى‏ شود از تشخ...
سؤال: گاهى در هنگام آموزش با مسأله معاينه غيرمحارم مواجه مى‏ شويم و نمى ‏دانيم اين کار براى آينده ضرورت دارد يا خير؟ ولى بهر حال جزئى از روش درسى دانشگاهها و وظيفه دانشجويى رشته پزشکى و يا حتّى تکليفى از طرف استاد است با توجه به اين مطالب آيا انجام معاين...
سؤال: آيا در معاينه نامحرم که به‌خاطر ضرورت آموزش پزشکى وکسب تجربه و مهارت صورت مى‏ گيرد، بين معاينه اعضاى تناسلى و ساير اعضاى بدن تفاوت وجود دارد؟ بعضى از دانشجويان که بعد از اتمام تحصيل براى معالجه بيماران به روستاها و نقاط دوردست مى‏ روند، گاهى مجبور ...
سؤال: غالباً در معاينه اعضاى تناسلى اعم از اينکه توسط فرد مماثل صورت بگيرد يا خير، احکام شرعى مانند نگاه‌کردن پزشک يا دانشجو از طريق آينه، رعايت نمى ‏شود و چون ما براى فراگيرى چگونگى تشخيص بيماريها از آنان تبعيت مى‏ کنيم، وظيفه ما چيست؟ جواب: تحصيل و ف...
سؤال: نگاه به عکس‌ هاى عريان که در کتب پزشکى هست، اگر به قصد آموزش باشد جايز است يا خير؟ آيا بايد قدر ضرورت اکتفا نمود؟ اگر ريبه‌آور باشد، ولو براى آموزش، جايز است يا خير؟ اگر ريبه‌آور نباشد، آيا بدون قصد آموزش هم جايز است يا خير؟ جواب: نگاه به عکس‌هاى...
سئوال : كلمه «ضرورت» به عنوان شرط جواز لمس زن يا نظر به او توسط پزشك، زياد تكرار مى ‏شود، «ضرورت» چه معنايى دارد و حدود آن كدام است؟ جواب: مراد از ضرورت در فرض سؤال اين است كه تشخيص بيمارى و درمان آن متوقف بر لمس و نظر باشد و حدود ضرورت هم بستگى به مق...
سؤال: دانشجويان رشته پزشکى در خلال تحصيل، عکسها و فيلم‏هاى مختلفى را از اعضاى تناسلى بدن به قصد آموزش مى ‏بينند، آيا اين عمل جايز است يا خير؟ ديدن عورت غير مماثل چه حکمى دارد؟ جواب: نگاه‌کردن به فيلم‏ها و تصاوير فى‏ نفسه اشکال ندارد به شرط اينکه به قصد...
سؤال: با توجه به اینکه روال آموزش پزشکی در بیمارستانها به گونه ای است که گاهی دانشجویان مجبور یا مکلف به نگاه و لمس بدن نامحرم می شوند آیا رابطه دانشجو با بیمار همان رابطه پزشک با بیمار است؟ جواب: اگر از موارد ضرورى براى كسب تجربه و آگاهى از نحوه درمان...
سؤال: با عنايت به اينکه زن نبايد به بدن مرد نامحرم نگاه کند، بفرماييد در مورد دختران جوان رشته‌هاى پزشکى و پرستارى و ... که به تناسب رشته خود گاه به بدن مرد نامحرم آمپول تزريق مى‌کنند و گاهى جهت آموزش و... ، از آنها خواسته مى‌شود سوند مثانه مرد نامحرم را...
سؤال: آيا لمسِ بدن زن و نگاه‌ کردن به آن توسط پزشک مرد هنگام معاينه، جايز است؟ جواب: درصورتى که درمان منوط به برهنه کردن بدن زن در برابر پزشک مرد و لمس و نگاه‏کردن به آن باشد و معالجه با مراجعه به پزشک زن امکان نداشته باشد، اشکال ندارد. منبع: جزوه اح...
سؤال: در صورتى که شکم بيمار توسط دستيار زن باز شود، با توجه به اينکه نظر به پوست و ظاهر شکم صورت نمى‌‌گيرد و بيشتر داخل شکم مشاهده مى‌‌شود، آيا پزشک مرد مى‌‌تواند به عمل بستن لوله‌ها بپردازد؟ جواب: نگاه به باطن بدن زن و ظاهر آن فرقى ندارد و در هر دو صو...
سؤال: آيا مرد مى‌تواند برای معاینه و معالجه نزد دکتر زن نامحرم رود در حالی که مستلزم لمس باشد؟ جواب: با امكان لمس از روى لباس يا با دست كردن دستكش هنگام معالجه فی نفسه مانع ندارد وبهتر است اگر ضرورت ندارد مرد به دكتر زن مراجعه نكند وچنانچه مستلزم لمس ...
سؤال: آيا مرد مى‌تواند نزد زن نامحرم حجامت کند؟ جواب: با توجه به اينكه حجامت مستلزم نظر به بدن مرد و احياناً لمس است جايز نيست. منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق علیه ال...
سؤال: آيا معاينه افراد غير بيمار براى کنترل سلامتى آنها، توسط پزشك نامحرم جايز است؟ جواب: اگر مستلزم لمس و نظر باشد و ضرورت نباشد جايز نيست. منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام...
سؤال: نگاه کردن به عورت دیگری چه حکمی دارد؟ جواب: نگاه كردن به عورت ديگرى چه محرم باشد چه نامحرم، حرام است و تنها نگاه كردن زن و شوهر به عورت يكديگر اشكال ندارد. منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوه...
سؤال: آيا غير از شوهر، نگاه‌کردن افراد ديگر به عورت زن حتّى پزشک، به‌طور مطلق حرام است؟ جواب: نگاه‌کردن غير از شوهر حتّى پزشک و بلکه پزشک زن به عورت زن حرام است، مگر هنگام اضطرار و براى درمان بيمارى. منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر اساس فتاوای ام...
سؤال: نگاه‌کردن پزشک زن به عورت زن ديگر و لمس آن در صورتى که معاينه آن به وسيله آينه امکان داشته باشد، چه حکمى دارد؟ جواب: در صورتى که نگاه‌کردن با آينه ممکن باشد و نگاه‌کردن مستقيم و لمس ضرورتى نداشته باشد، جايز نيست. منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان...
سؤال: آيا براى پزشک زن نگاه‌کردن و لمس عورت زن براى معاينه و تشخيص بيمارى جايز است؟ جواب: جايز نيست مگر در موارد ضرورت. منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق علیه السلام
سئوال : دانشجويان دانشگاه پزشكى (دختر يا پسر) براى آموزش چاره‏اى جز معاينه فرد اجنبى از طريق لمس و نظر ندارند و چون اين معاينات جزء برنامه درسى است و براى كارآموزى و آمادگى آنان براى معالجه بيماران در آينده مورد نياز است و عدم انجام آن باعث مى‏شود از ت...
سؤال: اتاق عمل گاهی جراحی روی اندام تناسلی بیمار توسط جنس مخالف انجام می گیرد در این موارد تکلیف دیگر پرسنل اتاق عمل (غیر از پزشک معالج) نسبت به نظر و لمس نامحرم چیست؟ جواب: جایز نیست مگر در فرض ضرورت براى معالجه. منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر ...
سئوال : آيا در معاينه نامحرم كه بخاطر ضرورت آموزش پزشكى وكسب تجربه و مهارت صورت مى‏گيرد، بين معاينه اعضاى تناسلى و ساير اعضاى بدن تفاوت وجود دارد؟ بعضى از دانشجويان كه بعد از اتمام تحصيل براى معالجه بيماران به روستاها و نقاط دوردست مى‏روند، گاهى مجبور ...
سؤال: کلمه «ضرورت» به عنوان شرط جواز لمس زن يا نظر به او توسط پزشک، زياد تکرار مى ‏شود، «ضرورت» چه معنايى دارد و حدود آن کدام است؟ جواب: مراد از ضرورت در فرض سؤال اين است که تشخيص بيمارى و درمان آن متوقف بر لمس و نظر باشد و حدود ضرورت هم بستگى به مقدار...
سؤال: با توجه به اينکه تمام مراجع بر اين عقيده‌اند که خانم‌ها نمى‌توانند آستين خود را براى آمپول يا فشار خون يا نبض گرفتن و غيره در مقابل نامحرم بالا بزنند، مگر در مقام اضطرار، لطفاً اضطرار را توضيح دهيد. جواب: اضطرار يک مفهوم عرفى است و تشخيص آن مختلف...
سؤال: آيا به خاطر حفظ فضاى استريل اتاق عمل مى‌‌توان مجروح را برهنه کرده و از مقابل انظار پزشکان و پيراپزشکان عبور داد؟ جواب: جایز نیست مگر از روی اضطرار. منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علو...
سؤال: اگر براى ازدواج، نياز به آزمايش خون باشد، چنانچه دکتر زن براى اين کار نباشد آيا دکتر مرد که نامحرم است مى‌‌تواند اين کار را انجام دهد؟ در صورتى كه دکتر زن وجود دارد ولى در اثر بى‌‌توجهى و امثال آن، دکتر مرد اقدام به اين کار مى‌‌کند تکليف چيست؟ جوا...
سؤال: همانطور که مستحضر مى‌باشيد تخصصهاى علوم پزشکى بسيار زياد است و متخصصين خانم در هر رشته معمولاً در حال حاضر در ايران به جز در برخى رشته‌ها يا نادر يا کم مى‌باشند، فلذا در شهرهاى کوچک و بزرگ نيز بايد به خاطر تعداد زياد بيماران و تعداد کم پزشک، بيمارا...
سؤال: اگر زنى دچار بيمارى خفيفى شده به طورى كه جانش در خطر نيست، با فرض دورى او از شهر و وجود پزشك مرد در روستا حتماً بايد به پزشک خانم در شهر مراجعه کند و يا در همان جا پزشک مرد مجاز است با انجام معاينات ضرورى، اقدام به تشخيص و درمان نمايد؟ جواب: در ص...
سؤال: حکم تغییر جنسیت از مرد به زن و از زن به مرد چیست؟ جواب: تغيير جنسيت از زن به مرد و از مرد به زن با عمل جراحى فى نفسه مانعى ندارد، ولى از مقدّمات حرام مانند لمس و نظر حرام بايد احتراز شود. منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر اساس فتاوای امام خام...
سؤال: اگر بيمار خانمى که جانش در خطر است به تنها پزشک يک روستاى دورافتاده که مرد است، مراجعه کند آيا اين پزشک مجاز است هرگونه معاينه ضرورى را در مورد بيمار انجام دهد؟ جواب: چنانچه مورد ضرورت باشد اشکال ندارد. منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر اساس ...
سؤال: مراجعه به پزشک مرد برای درمان نازایی چه حکمی دارد؟ جواب: نازايى فى نفسه، بيمارى محسوب نمى ‏شود و مجوّز مراجعه به پزشك نامحرم براى لمس و نظر حرام نمى‏ گردد بلى اگر احتمال عقلايى بدهند كه نازايى ناشى از بيمارى قابل علاج باشد و پزشك زن كه بتواند آن ...
سؤال: تغییر جنسیت به طور معمول مستلزم نظر و لمس است، در صورت جواز این عمل برای بیمار در چه صورتی این عمل برای پزشک جایز است؟ جواب: جایز نیست مگر آنکه تغيير جنسيت براى شخص ضرورت داشته باشد و يا پزشك بتواند بدون لمس و نظر اين كار را انجام دهد. منبع: جز...
سؤال: پس از تغییر جنسیت، احکام کدام جنس بر کسی که تغییر جنسیت داده بار می شود؟ جواب: در صورتى كه تغيير جنسيت براى شخص جايز باشد و اين عمل انجام گيرد همه احكام او مطابق جنسيت جديد تغيير مى‏ كند و بايد احكام جنسيت پس از تغيير ـ از قبيل محرميت، ازدواج، پ...
سؤال: در چه صورتی مراجعه زن به پزشک مرد برای زایمان جایز است؟ جواب: در صورتى كه مراجعه به پزشك زن حاذق و متخصص غيرممكن و يا موجب عسر و حرج شديد باشد و تأخير در مراجعه براى جنين يا مادر خطر جانى داشته باشد. منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر اساس فتا...
سؤال: در صورتی که زنی نباشد تا به زائو در وضع حمل کمک کند، آیا مرد می تواند دخالت کند؟ جواب: اگر عدم دخالت مرد موجب تهديد حيات مادر يا كودك باشد ( دخالت مرد در امر زايمان) مانعى ندارد. منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ ان...
سئوال : با توجه به اينکه تمام مراجع بر اين عقيده‌اند که خانم‌ها نمى‌توانند آستين خود را براى آمپول يا فشار خون يا نبض گرفتن و غيره در مقابل نامحرم بالا بزنند، مگر در مقام اضطرار، لطفاً اضطرار را توضيح دهيد. جواب:‏ اضطرار يک مفهوم عرفى است و تشخيص آن م...
سؤال: زنان پرستار که به زنهاى ديگر در هنگام وضع حمل کمک مى ‏کنند، نسبت به کشف عورت و نگاه‌ کردن به آن چه تکليفى دارند؟ جواب: جايز نيست زنان پرستار عمداً و بدون اضطرار، به عورت زنان در هنگام وضع حمل نگاه کنند و همچنين پزشک هم بايد از نگاه‌کردن و لمس بدن...
سؤال: با توجّه به اينكه صدور جواز دفن اجساد منوط به معاينه توسّط پزشك قانونى است، و از آنجا كه در مركز پزشكى قانونى بعضى از استان ها به دليل كمبود امكانات، معاينه متوفّيات توسّط پزشك مرد صورت مى گيرد، آيا از نظر شرعى پزشك مرد مجاز به معاينه جسد زن مى باش...
سؤال: معاینه عورت و نگاه و لمس آن در موارد زیر در صورتی که قاضی صالح لزوم آن را احراز نموده و دستور آن را صادر نماید چه حکمی دارد؟ الف)تشخیص ازاله بکارت. ب) تشخیص آسیبهای وارد شده بر آلت تناسلی زن. ج) اثبات ناتوانی جنسی. د) اثبات وجود مانع در آلت تنا...
سؤال: نگاه کردن به جسد میت نامحرم در صورتی که قاضی صالح دستور بدهد چه حکمی دارد؟ جواب: نگاه کردن به بدن میت نامحرم و لمس آن از لحاظ شرعی مانند احکام نگاه کردن به بدن فرد زنده می باشد. منبع: جزوه احکام بهداشت و درمان/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انت...
سؤال: براى نجات افراد حادثه ديده و نيز بيرون آوردن مصدومين و جنازه‌ها از زير آوار و عدم وجود امدادگر مَحرم، و عدم امكان پوشاندن بدن‌هاى عريان، ناچار به نگاه به بدن نامحرم يا لمس آن هستيم، وظيفه چيست؟ جواب: در صورت ضرورت، به قدر ضرورت اشكال ندارد. منبع...
سؤال: نگاه به بدن مرده نامحرم و لمس آن، همچنين نگاه و لمس عورت ميت در مواردى كه براى تشخيص موضوعات احكام شرعى لازم باشد، چه حكمى دارد؟ جواب: جايز نيست مگر در موضوعات مهم و ضرورى كه بدون نگاه مستقيم تشخيص داده نشود كه در آن صورت به‌قدر ضرورت اشكال ندارد...