RSS Feed
آرشیو پرسش و پاسخ ها : فقه واحکام > فقه و اقتصاد > بیت المال
   


سؤال: براي خانة سازماني هزينه‌هاي جانبي کرده‌ام، آيا مي‌توانم آن را از سازمان بگيرم يا خير؟ جواب: درصورتي‌که با دستور يا اذن مديريت قانوني خانه‌هاي سازماني هزينه کرده باشيد برابر مقررات بايد پرداخت کنند، درغيراين‌صورت طلبي از سازمان نداريد. منبع...
سؤال: اموالي که به‌صورت رشوه به کارمندان داده مي‌شوند، اعم از اينکه بر اثر توقع انجام کاري براي پرداخت کننده باشد يا نباشد، چه حکمي دارند؟ و اگر کارمند بر اثر طمع به دريافت رشوه مرتکب عمل خلاف قانون شود چه حکمي دارد؟ جواب: رشوه براي گيرنده و دهنده آن ...
سؤال: پرداخت رشوه براي گرفتن حق، باتوجه‌به اينکه گاهي براي ديگران مشکل ايجاد مي‌کند، مثلاً باعث مقدم شمردن صاحب حق نسبت به افراد ديگر مي‌شود چه حکمي دارد؟ جواب: پرداخت رشوه وگرفتن آن جايز نيست هرچند باعث ايجاد مشكل و زحمت براي ديگران نشود، چه رسد به مو...
سؤال: گاهي مشاهده مي‌شود که بعضي از کارمندان از مراجعه کنندگان در برابر انجام دادن کارشان تقاضاي رشوه مي‌کنند، آيا پرداخت رشوه به آنان جايز است؟ جواب: هيچ‌يک از مراجعه‌کنندگان به ادارات حق ندارند براي انجام کار خود پول يا خدمتي را به‌طور غيرقانوني به ...
سؤال: کساني که شغل سازماني خود را انجام نمي‌دهند، ولي حقوق دريافت مي‌کنند تکليف اين حقوق چيست؟ جواب: چنانچه کارمند از انجام دادن شغلي که براي آن استخدام شده سر باز زند استحقاق اجرت ندارد و اگر حقوقي بدون انجام کار گرفته ضامن است. منبع: جزوه احکام مال...
سؤال: رانندة وسيله نقليه سپاه هستم که به‌دليل تصادف با خودروي ديگر، کارشناس بيمه مبلغ خسارات را تعيين نمود و آن را دريافت کردم، پس از تعمير خودرو مبلغي اضافه مانده است. حکم شرعي مبلغ اضافه و تکليف من چيست؟ جواب: نظر کارشناس بيمه در تشخيص خسارات وارده م...
سؤال: بردن آب با ماشين تانكر سازمان، جهت آبياري باغ (باغچه) جلوي خانه شهرك‌هاي واگذار شده و آب‌پاشي مسير عبوري خود و همسايگان توسط راننده و يا مسئولان و يا هر عنصر ديگري چه حكمي دارد؟ جواب: تصرف در بيت‌المال اگر براساس ضوابط و مقررات مربوطه باشد جايز ا...
سؤال: آيا مي‌توان پول بيت‌المال را در حساب شخصي واريز نمود و از سود آن بهره برد؟ جواب: جايز نيست. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق علیه السلام
سؤال: آيا افراد شاغل در ادارات و مؤسّسات دولتي كه وسايل و امكانات دولتي مثل ماشين دراختيارشان است مي‏توانند (با تأمين هزينة مصرفي مانند سوخت اتومبيل، از پول شخصي خود) از اين امكانات براي كار شخصي استفاده نمايند؟ جواب: تابع مقرّرات نظام اسلامي است و بد...
سؤال: آيا نيروهاي نظامي شرعاً مي‌توانند از ماشين‌هاي دولتي براي کارهاي شخصي و غيراداري استفاده کنند؟ جواب: جايز نيست مديران، مسئولان و ديگر کارمندان در هيچ‌يک ازاموال دولتي تصرفات شخصي کنند، مگر آنکه با اجازة قانوني نهاد مربوطه باشد. منبع:جزوه احکام...
سوال : در يگان‌ها اقلامي خريد مي‌گردد كه به تعدادي از آنها ماليات تعلق مي‌گيرد. اگر مبلغ ماليات عيناً به فاكتور اضافه شود شرعاً چه حكمي دارد؟ جواب : جايز نيست منبع : جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم ...
سؤال: اينجانب مسئول خريد در يکي از مراکز سپاه هستم. آيا مي‌توانم اجناس خريداري شده را با قيمت بالاتر محاسبه نمايم؟ جواب: جايز نيست. منبع:جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق علیه السلام
سؤال: پرداخت هديه به افراد با عناوين مختلف: استاد نمونه، پاسدار نمونه، فرزندان ممتاز پاسداران و ... ، ازنظر شرع چه حكمي دارد ؟ جواب: اين‌گونه امور تابع ضوابط و مقررات مربوط مي‌باشد. فرماندهان و مسئولان مي‌توانند درحدود اختيارات قانوني خود عمل نمايند. ...
سؤال: گاهي اوقات در عرف پيمانکاري پرداخت‌هايي خارج از ضوابط صورت مي‌گيرد و شرکت‌ها پول‌هايي را به دستگاه‌هايي مثل دستگاه نظارت مي‌دهند که برابر ضوابط نيست. البته، عدم پرداخت اين پول، ممکن است شرکت‌ها را دچار مشکل کند. در اين فرض، حکم چيست؟ جواب: پرداخت...
سؤال: فروش پول به وسيلة شرکت‌ها با دادن پول به يک شخص يا شرکت و تعيين مدت معين براي دريافت پولِ بيشتر چه حکمي دارد؟ جواب: در فرض مسئله، محکوم به حکم رباست و حرام است. منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگا...
سؤال: اگر پيمانکار به دليل مقرون به صرفه نبودن حمل از بردن اموال خود از محل پروژه خودداري کند، تکليف چيست؟ جواب: براساس قوانين و مقررات عمل شود. منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صا...
سؤال: همان‌طوري كه استحضار داريد، كمبود ماشين‌ آلات و قطعات يدكي در شرايط حاضر از اهمّ مشكلات بوده كه تا حدّي سبب ركود كارهاي عمراني شده است. دراين‌باره، وزارت راه مصمّم است براي پيشرفت پروژه‌هاي راه‌سازي، ماشين‌آلات و قطعات يدكي مورد نياز پيمانكاران ط...
سؤال: آيا مي‌توان با امكانات سازماني براي افراد كارت و يا اعلاميه تسليت، تبريك و ... چاپ و يا تايپ و يا توسط نمابر ارسال كرد؟ جواب: بستگي به قوانين و مقررات دارد. منبع:جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم ...
سؤال: بعضي از كاركنان هنگام تحويل خانة سازماني به نفر بعدي مبلغي را تحت عنوان اينكه در منزل سازماني هزينه كرده‌اند دريافت مي‌كنند، چه حكمي دارد؟ جواب: تابع ضوابط ومقررات است. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ ...
سؤال: آيا شرعاً صحيح است قرارگاه، باتوجه به شناخت نسبي از بعضي از پيمانكاران خبره و مجرب و حتي بازاريان منصف و پرطاقت، براي حفظ منافع و مصالح سازمان، آن‌ها را در مناقصات صوري و تشريفاتي و ازپيش‌تعيين‌شده شركت دهد و برندة مناقصه نمايد؟ جواب: ضوابط و مقر...
سؤال: بنده به سمتي جديد منصوب شده‌ام كه به‌دليل ناآشنا بودن با قسمتي از كار مقداري كاغذ را خراب كرده و اشتباهي پرينت گرفتم، آيا بايد خسارت آن را به بيت‌المال بپردازم؟ جواب: تابع مقررات سازمان مربوط است. منبع:جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه...
سؤال: در برخي شهرستان‌ها غالباً كلية منازل سازماني دراختيار طيف خاصي بوده و ديگر کارکنان رده پايين امكان استفاده از آن را ندارند، حكم شرعي چيست؟ جواب: درفرض سؤال استفاده‌از خانه‌هاي سازماني توسط افرادي‌که واجدشرايط نيستند جايز نيست و فرماندهان يا ...
سؤال: بعضي کارفرمايان شرکت‌هاي وابسته به خود را جهت انجام کار تحميل مي‌کنند و ما مجبوريم فقط آن‌ها را در مناقصه شرکت دهيم. حکم شرعي چيست؟ جواب: جايز نيست. منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلام...
سؤال: آيا استفاده از بيت‌المال به‌گونه‌اي كه هزينه‌اي بر سازمان تحميل نكند يا هزينه بسياري نداشته باشد؛ مثلاً ماشين بيت‌المال در مسير مأموريت براي كار شخصي توقف كند يا اندكي منحرف شود مجاز است؟ جواب: تابع مقررات سازمان مربوط است. منبع:جزوه احکام مالي...
سؤال: اگر پس از مهلت مقرر، كاركنان توانايي تخليه منزل سازماني را نداشته باشند باقي ماندن و حكم نماز خواندن در آنجا براي خانواده‌شان چه حكمي دارد؟ جواب: درصورتي‌که اذن مقام مسئول را کسب کنند اشکال ندارد و درغيراين‌صورت بايد مطابق مقررات عمل نمايند. من...
سؤال: در زمان ساخت‌ وساز و بازسازي، برخي پيمانکاران سازمانيِ آشنا با مجموعه را به کار دعوت مي‌کنند و به دليل آشنايي موارد نظارت به‌صورت مطلوب انجام نمي‌گيرد و بعضاً نواقصي در کارها ديده مي‌شود که چشم‌پوشي مي‌شود. نظر فقهي در اين باره چيست؟ جواب: اولاً،...
سؤال: در مورد وسايل وامكانات درون سازمان اگر خسارتي بدون عمد باشد و از روي سستي و سهل‌انگاري نباشد آيا مي‌بايست جبران كرد؟ جواب: اگر در حفظ و نگهداري آن افراط و تفريط نشده باشد ضامن نيستند. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارا...
سؤال: هزينه آب و برق و گاز منازل سازماني محل سكونت ما را سازمان پرداخت مي‌کند و به‌خاطرآن هم هيچ‌وجهي از ما مطالبه نمي‌كنند،آيا از لحاظ شرعي اين كار اشكال دارد و حكم وضو و غسل‌ هايمان چگونه خواهد بود؟ جواب: تابع ضوابط ومقررات سازمان است. منبع: جزوه ا...
سؤال: آيا فرماندهي ناحيه اجازه دارد كه اموال سپاه را به افراد حقيقي؛ مثلاً به يك بسيجي نيازمند ببخشد؟ اموال بلااستفاده را چطور؟ جواب: تصرف در بيت‌المال تابع ضوابط و مقررات مربوط و اختيارات قانوني فرماندة آن رده مي‌باشد منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس ف...
سؤال: جهت آماده كردن و استفاده و سكونت در منازل سازماني غالباً اعتبار مناسبي وجود ندارد کارکنان با هزينة خود اقدام به آماده‌سازي آن نمودند و در ضمن چندين‌ماه به اندازة هزينه انجام شده جزء اجاره‌خانة سازماني آنها محسوب مي‌نماييم، نماز و روزه در آن خانه‌ه...
سؤال: يگان مهندسي غالباً قرارداد‌هاي ساخت‌وساز را، بدون رعايت اصول مناقصه، به افراد بازنشسته و آشنا مي‌دهند که اکثر بناهاي ساخته‌ شده داراي اشکالاتي‌اند که قابل رفع نيستند. فرماندهي، مهندسي و بازرسي هم هيچ توجهي به اعتراضات نمي‌کنند. خسارت وارده به سازما...
سؤال: مهلت سكونت در منازل سازماني برابر قانون پنج سال مي‌باشد، اگر فرمانده‌اي سكونت فردي را پنج سال ديگر تمديد كند، حكم نمازهايي كه درآن منازل خوانده مي‌شود چه خواهد بود؟ جواب: در‌صورتي‌که فرمانده براساس ضوابط و مقررات قانوني حق اذن داشته باشد بلامانع ...
سؤال: واگذاري پروژه‌ ها و کارهاي سازماني در ساخت‌ وسازها به دوستان و آشنايان با علم به عدم صلاحيت آنان چه حکمي دارد؟ جواب: واگذاري پروژه‌ها به افراد بايد مطابق با قانون و مقررات و شايستگي‌هاي لازم باشد. بنابراين واگذاري در فرض سؤال جايز نيست و چنانچه ب...
سؤال: آيا كاركنان مجوز شرعي وقانوني دارند درصورتي‌كه هزينه پرداخت نمايند از امكانات سازمان (بيت‌المال) استفاده نمايند؟ (به‌طور مثال: تلفن، تايپ، كپي كاغذ و قلم و...) جواب: درصورتي‌که مقررات و ضوابط چنين اجازه‌اي داده باشد اشکال ندارد. منبع: جزوه احکام...
سؤال: بعضاً مشاهده مي‌شود كه تعدادي از فرماندهان و مديران علي‌رغم اينكه چند واحد خانة شخصي دارند و تمكن مالي دارند از خانه‌هاي سازماني استفاده مي‌كنند و اين درحالي است كه تعداد بي‌شماري از کارکنان و افسران جوان مستأجرند و با مشكل مسكن مواجه مي‌باشند، حكم...
سؤال: در نيروهاي مسلح، اکثر پروژه‌هاي مهندسي به پيمانکاران واگذار مي‌گردد. آيا مهندسان نيروهاي مسلّح مي‌توانند خودشان اين پروژه‌ها را با همان قيمت يا قيمت کمتر و با همان کيفيت انجام دهند ؟ جواب: اگر منع قانوني وجود نداشته باشد و به قوانين و مقررات مرتب...
سؤال: اگر يک مدير چيزي از وسايل سازماني را كه از آن هيچ‌گونه استفاده‌اي نمي‌كنند در جاي ديگري استفاده كند، اين چه حكمي دارد؟ جواب: تابع ضوابط و مقررات مربوط است. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم ...
سؤال: تعدادي از كاركنان داراي املاك شخصي در شهرستان‌هاي غير محل خدمت بوده و درعين تمكن مالي مجدداً در محلّ خدمت درخواست استفاده از منازل سازماني مي‌كنند، در‌صورتي‌كه افراد واجدشرايط ديگري با تحميل هزينة گزاف، مي‌بايست اقدام به اجارة منزل نمايند، اين مسئ...
سؤال: در بعضي مراسم علاوه بر اينكه پرسنل سهميه تغذيه‌شان را استفاده كرده‌اند به اين عنوان كه غذا زياد آمده و مثلاً تعداد پانصد پرس غذا سفارش داده‌اند و در پايان مراسم تعداد صد پرس اضافه آمده، آيا پرسنل حقّ تقسيم غذاي اضافه را دارند؟ جواب: اگر با تدبير...
سؤال: تحويل منازل سازماني بدون نوبت و سفارشي و رابطه‌اي به بعضي از كاركنان چه حكمي دارد؟ جواب: جايز نيست. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق علیه السلام
سؤال: اگر فرماندهي دستور داد كه از اموال سپاه چيزي به كسي بدهيد وخود فرمانده بگويد كه بعداً خودش جبران خواهد كرد وظيفه چيست؟ جواب: اگر دستور صادره درحدّ اختيارات سازماني و با رعايت مقررات مالي سپاه باشد اشکال ندارد. منبع:جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاو...
سؤال: باتوجه‌به اينكه خانه‌هاي سازماني داراي اعتبارات و بودجه‌اي خاص است، اخذ مبلغي به‌صورت ماهانه از ساكنين آن براي تعمير و نگهداري چه حكمي دارد؟ جواب: تابع قوانين و مقررات سازماني است. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات ز...
سؤال: اموالي كه در قالب طرح تجهيز پايگاه‌ها براي حوزه و پايگاه‌ها مي‌آيد و بايد به آنها واگذار گردد، اگر فرمانده دستور بدهد كه آن را به قسمت‌هاي ناحيه بدهيد تكليف چيست و درصورت مخالفت با دستور فرمانده باعث به‌وجود آمدن ناراحتي بين آنها مي‌شود؟ جواب: در...
سؤال: مهندسي، بعضي مواقع درخصوص ساختمان‌سازي ضوابط را رعايت نمي‌کند و ساختمان‌هاي مشرف به اماكن مسكوني خصوصي احداث مي‌کند، حكم شرعي آن چيست؟ جواب: تابع مقررات است و عمل کردن برخلاف مقررات جايز نيست. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای...
سؤال: استفاده از برق سازمان براي مطالعة شخصي چه حكمي دارد؟ جواب: استفاده از بيت‌المال تابع ضوابط و مقررات مربوط است و تخلّف از آن جايز نيست. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق علیه ...
سؤال: استفاده از امكانات سازمان براي منازل سازماني كه کارکنان در آن سكونت دارند چه حكمي دارد؟ جواب: تابع مقررات است و عمل کردن برخلاف مقررات جايز نيست. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی ام...
سؤال: اگر انسان بعضي از امور سازمان را در خانه انجام داد و از وسايلي كه به همراه برده مثل كاغذ، كاربن، خودكار و... در منزل باقي ماند و از آن استفاده شد چه حكمي دارد؟ جواب: استفاده از بيت‌المال تابع ضوابط و مقررات مربوطه است و تخلّف از آن جايز نيست. من...
سؤال: اگر در منازل سازماني به وسيلة کارکنان هزينه‌اي پرداخت شود مثلاً درب و پنجره يا هزينه‌هايي كه سازمان مكلف به اجراي آن است، اما انجام نداده و شخص پس از تخليه اظهار مي‌دارد كه راضي نيستم شخص ديگري ازآن استفاده کند و سازمان هم مبلغ هزينه‌شده را پرداخت...
سؤال: در ساخت و ساز اماكن رفاهي مشاهده مي‌شود پيمانكاران طرف قرارداد به ‌عناويني در استفاده از مصالح استاندارد كوتاهي مي‌کنند و مسئولان نيز متوجه اين قضيه مي‌شوند، چه وظيفه و تكليفي متوجه مسئولان مي‌باشد؟ جواب: مسئولان بايد برابر مقررات به وظيفة شرعي و...
سؤال: اگر کسي پول سازمان را در حساب شخصي نگاه داشت وآن حساب در مسابقه‌ها و قرعه‌كشي‌هاي بانك‌ها وصندوق‌ها برنده شد، جايزه آن متعلق به كيست؟ جواب: بدون مجوز قانوني جايز نيست و درهرصورت جايزه متعلق به بيت‌المال است. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوا...
سؤال: بعضي پايوران در برنامة تأمين مسکن اقشار کم‌درآمد (99 ساله) ثبت نام نموده‌اند که يکي از شرايط آن نداشتن مسکن، زمين و عدم استفاده خود و افراد تحت تکفل از امکانات دولتي دراين‌خصوص است و درحالي‌که بعضي از آنان خانه‌اي مثلاً پنجاه متري دارند که در شأن آ...
سؤال: اجناسي در سازمان غيرقابل استفاده است مثل پتو، ملحفه، چوب، صندلي و... ، اما هنوز مي‌توان از آنها استفاده كرد. آيا افراد مي‌توانند به صرف اينكه ديگر قابل استفادة سازمان نيست و بايد معدوم شود آنها را براي خود و يا بستگان و مستمندان و ضعيفان بدون هماهن...
سؤال: باتوجه‌به كسرشدن حق بيمه افراد در شهرستان‌ها، عدم ارائه خدمات به‌دليل نداشتن امكانات درآن شهرستان چه حكمي دارد؟ پولي كه كسر مي‌شود و خدمات داده نمي‌شود چه حكمي دارد؟ جواب: شرکت‌هاي بيمه‌ مطابق قراردادي که با بيمه‌گزار دارند شرعاً به ارائة خدماتِ ...
سؤال: فردي نگهدار منبع سوخت است، آيا مي‌تواند براي اياب و ذهاب ماشين شخصي خودش از آن استفاده نمايد؟ جواب: بدون مجوز قانوني جايز نيست. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق علیه السلام ...
سوال : در روشنايي محلّ كار آيا بايد به حداقل قناعت كرد و يا اينكه بايد نورپردازي كامل طبق نظر كارشناسان داشت؟ جواب : بايد در حدّ متعارف باشد و چنانچه مصرف هر چيزي بيشتر از مقدار نياز باشد اسراف محسوب مي‌شود و جايز نيست و موجب ضمان است. منبع: جزوه ...
سؤال: آيا مي‌توان پول واحدي را كه اختصاص به يك مجموعه دارد در بانك گذاشت و بانك، ماهانه به يك نفر وام قرض الحسنه بدهد؟ جواب: درصورتي‌که منع قانوني نداشته باشد و بين فرمانده يا مدير رده مربوطه و بانک عامل توافق باشد، اشکالي ندارد؛ در غير اين صورت جايز ...
سؤال: يك فرمانده يا يك مدير ناحيه چه اندازه حق تصرف دربيت‌المال را دارد و يا چه اندازه مي‌تواند به نيروهاي تحت امر خود اجازه آن را بدهد؟ جواب: هرگونه تصرّف در بيت‌المال و اخذ و اعطاء فرماندهان و مديران در حدّ اختيارات سازماني آنها جايز است و بيش از آن ...
سؤال: حكم استفاده افراد وسواس از امكانات سازمان مثل آب و... چيست؟ جواب: بايد در حدّ متعارف باشد و چنانچه مصرف هر چيزي بيشتر از مقدار نياز باشد اسراف محسوب مي‌شود و جايز نيست و موجب ضمان است. منبع:جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارا...
سؤال: استفاده از وام خودرو براي کسي‌که از خودروي بيت‌المال استفاده مي‌کند چه حکمي دارد؟ وآيا پس از گرفتن وام مي‌تواند از خودروي بيت‌المال استفاده نمايد؟ جواب: استفاده از وام خودرو و بيت‌المال اگر مطابق با ضوابط و مقررات باشد جايز است والاّ جايز نيست. ...
سؤال: برخي از مسئولان و فرماندهان دستور مي‌دهند كه امكانات سازمان دراختيار برخي ارگان‌ها مثل بسيج مدارس و... گذاشته شود، اين مسئله چه حكمي دارد؟ جواب: اطاعت از دستورات فرماندهي که از لحاظ قانوني حقّ اذن دارد لازم است. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس ف...
سؤال: مراكز درآمدزايي سازمان به كارمندان خود تسهيلاتي را مي‌دهند و اين درحالي است كه عمدة نيروهاي سازمان كه درگير امورذاتي خود هستند و جزو مشاغل سخت و رزمي و نظامي است ازآن محروم هستند و اين تفاوت بين نيروها چه حکمي دارد؟ جواب: هرگونه اعطاي تسهيلات باي...
سؤال: وام‌هايي كه صندوق انصار مي‌دهد به‌نحوي كه فاكتورهاي خريد مي‌خواهد تا وام بدهد درحالي‌كه فرد، به خريد همان كالا نياز ندارد و وام را براي هدف ديگري مي‌خواهد كه راه ورود براي درخواست ندارد. دريافت چنين وامي چه حكمي دارد، از طرفي صندوق در اين قالب وام ...
سؤال: آيا تشويق كاركنان زيرمجموعه از بيت‌المال جايز است؟ جواب: درصورتي‌که مطابق مقررات مالي باشد اشکال ندارد. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق علیه السلام
سؤال: آيا استفاده از آب و گاز محل كار براي غسل كردن صحيح است؟ جواب: اگر با اجازة مسئولي که طبق مقررات حق اذن دارد باشد اشکالي ندارد. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق علیه السلام ...
سؤال: آيا استفاده از وسايل بيت‌المال با اجازة فرماندهي منع شرعي ندارد؟ شرايط آن را توضيح دهيد؟ جواب: گ هرگونه استفاده از بيت‌المال بايد مطابق مقررات سازماني يا با اجازة فرماندهي که از لحاظ قانوني حق اذن دارد، باشد و درغيراين‌صورت جايز نيست. منبع:جزوه...
سؤال: شتشوي ماشين با آب بيت‌المال با مجوز فرماندهي چگونه است؟ جواب: هرگونه استفاده از بيت‌المال بايد مطابق مقررات سازماني يا با اجازة فرماندهي که از لحاظ قانوني حق اذن دارد، باشد و درغيراين‌صورت جايز نيست. منبع:جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خا...
سؤال: وامي كه در سپاه به‌عنوان وام زيارتي داده مي‌شود و اسناد و مدارك آن را درخواست مي‌نمايند و بعضي از كاركنان چنين مداركي ندارند و براي تهية آن مرتكب خلاف مي‌شوند. گرفتن اين وام و مصرف آن درمواردديگر چه حكمي دارد؟ جواب: اگر آنچه كه داده مي‌شود ق...
سؤال: سال گذشته براي دريافت وام مسکن ثبت‌نام کردم و هم‌اکنون نوبت دريافت رسيده است، آيا مي‌توانم امتياز وام خود را بفروشم يا خير؟ جواب: اگر براساس مقررات قانوني بانک و کشور واگذاري امتياز وام يا تسهيلات بانکي به غير مجاز باشد شرعاً اشکال ندارد، ولي اگر...
سوال : آيا مسئولين مجاز به فروش اموال اسقاطي و غيره مي‌باشند و مي‌توانند هزينه آن را با تشخيص خود صرف كنند؟ جواب : اگر مسئولين مطابق قوانين و مقررات حق اذن داشته باشند مي‌توانند اموال اسقاطي را بفروشند و هزينة آن را با تشخيص خود صرف يگان مربوط کنند....
سؤال: انجام کار شخصي مثل جابجايي پول و اقساط با اينترنت اداري جايز است؟ جواب: در صورت ضرورت و با جبران هزينه، بلامانع است. منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق علیه السلام
سؤال: در بعضي اوقات به خاطر اينكه بعضي نفرات دو مسئوليت و يا بيشتر بر دوش آنان است و يكي از مسئوليت‌هاي آنان هم پشتيباني رده‌اي مي‌باشد موفق به نوشتن ليست‌هاي موجودي نمي‌شوند تا به‌صورت رسمي تحويل نفرات بدهند؛ اما در آمارگيري كلي مي‌بينيم آمار درست و بع...
سوال: موارد تخلّفات قانوني (مانند تخلّف قوانين رانندگي، قوانين گمرکي، مقرّرات اداري و غيره) آيا جزء تخلّف در حقوق الله است؟ و بايد شرعاً ـ در حين محاکمه ـ متّهم در محکمه حاضر شود يا نه؟ جواب: مواردي که مرقوم شده است از حقوق الله نيست. منبع : جزوه ا...
سؤال: مشاهده شده است فردي خارج از وقت سازماني و يا حتي در ساعات سازماني خارج از برنامه به امر ورزش پرداخته و آسيب ديده است و از تمام تسهيلات آن، مثل مرخصي استعلاجي، استراحت و حتي هزينه اتفاقات و گزارش در سابقه آسيب ديدگي و غرامت استفاده كرده، اين چه حكمي...
سؤال: در دوران دانشجويي ازصندوق سپاه مبلغ يکصد هزار تومان وديعه مسکن دريافت کردم و پس از پايان دوره که براي تسويه‌حساب مراجعه کردم صندوق مذکور منحل شده بود، لطفاً بفرماييد اين بدهي را چگونه بايد پرداخت نمايم؟ جواب: اگر بدانيد که سرماية صندوقي که منحل ...
سؤال: اگر آب مخزن سد قبرستان مؤمنان را غرق کرد، باتوجه‌به حرمت قبور مسلمين، چه بايد کرد؟ جواب: در صورت عدم امکان انتقال قبور مؤمنان و ضرورت، اشکالي ندارد. منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلا...
سؤال: آيا فردي كه در سازمان وظيفه او خدمات رساني است و يا فرماندهان از طريق سازمان و توسط منابع مالي پايوران مجموعه خود شركتي تعاوني، يا فروشگاهي را تأسيس نمايند و بعد خودشان هيأت مديره آن شوند و در ساعت اداري و غير اداري و يا با تسهيلات و امكانات سازما...
سؤال: قرارگاه سازندگي در پروژه‌ هاي اجرايي كه با مشاوران و پليس راه در ارتباط است، بعضي مواقع، در قبال دريافت خدمات از مسئولان ادارات و شخصيت‌ها، بايد تحت عنوان هديه، خدمات‌دهي و .... باج بدهند، با اينکه برخي افراد هيچ تخصصي ندارند يا مازاد نيروي سازماني...
سؤال: روند تسويه حساب مالي به‌ نحوي است که گاهي بايد فاکتور صوري تهيه شود (مثلاً فاکتور خريد کشمش و خرما درصورتي که قند خريداري شد) حکم شرعي آن چيست؟ جواب: اگر قانون و مقررات چنين اختياري به فرماندهان و يا مسئولان داده باشد، اشکال ندارد درغيراين‌صورت، ...
سؤال: آيا از درآمدهاي پادگاني مي‌توان درراستاي پذيرايي محل كار استفاده كرد؟ جواب: اگر مطابق با ضوابط و مقررات مربوطه باشد اشکالي ندارد والاّ جايز نيست. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی اما...
سؤال: مبلغي به‌عنوان وام مسكن از حقوق كسر مي‌شود تا در موعد مقرر، وام خريد منزل يا وديعة مسكن پرداخت نمايند، در‌صورتي‌كه بنده مسكن شخصي داشته باشم، آيا مي‌توانم وام را در امور ديگر استفاده كنم؟ جواب: اين‌گونه امور تابع ضوابط و مقررّات است، اگر مشروط به...
سؤال: با توجه به دستورالعمل ابلاغي مبني بر مجاز نبودن برگزاري افطاري با بودجة بيت‌المال در محيط کار، آيا مسئولان مجازند با درآمد سازماني [نه بودجه دولت] اقدام به اين کار کنند؟ آيا مي‌توانند با توجيه مسئله و تأليف قلوب اقدام به اين کار کنند؟ تکليف افراد د...
سؤال: در برخي از مراکز آموزشي كه نيروهاي سراسر كشور در آنجا آموزش‌هاي كوتاه‌مدت و يا بلندمدت مي‌بينند، آيا كاركنان همان مجموعه و يا واحدهاي مستقر در آن مراكز، مجاز به استفاده از صبحانه، ناهار، شام و يا پذيرايي ميان‌ وعده هستند؟ جواب: بستگي به قوانين و ...
سؤال: حکم هدايايي که پيمانکاران در ايام سال به مديران و کارکنان کارفرما متناسب با نوع مسئوليت آن‌ها اهدا مي‌کنند چيست؟ جواب: در صورتي که مصداق رشوه نباشد، جايز است. منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه ...
سؤال: در پروژه‌هاي‌ قرارگاه خاتم مؤسسات حقيقي و حقوقي به‌عنوان معارض پروژه مطرح مي‌شوند. آيا مدير پروژه مي‌تواند هديه‌هايي از قبيل زمين بيت‌المال را جهت متقاعد کردن آن‌ها اهدا نمايد؟ جواب: دادن هرگونه مال نقدي و غيرنقدي از امکانات سازمان تحت هر عنوان ب...
سؤال: آيا مي‌توان آرد سهميه براي سازمان گرفت وآن را درجاهاي ديگر استفاده كرد مثل تهيه نان و فروش آن به كارمندان وغير كارمندان؟ جواب: جايز نيست. منبع:جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق عل...
سؤال: مبلغي ازطرف سازمان براي قرض‌الحسنه و کمک بلاعوض به کارکنان براي موارد خاص دراختيار اينجانب به‌عنوان مسئول مالي قرار گرفته است. گاهي برخي از کارکنان درخواست قرض‌الحسنه يا کمک بلاعوض مي‌نمايند ولکن مورد مصرف آنان در غير مواردي است که وام يا کمک براي...
سؤال: استفاده فرزندان و اقوام مسئولين از امكانات ترابري هوايي سپاه چه حكمي دارد؟ جواب: اگر مطابق ضوابط و مقررات باشد اشکال ندارد و در غير اين صورت جايز نيست. منبع:جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی...
سؤال: سازمان، تسهيلات وام برايم فراهم نموده که با آن خودرو بخرم، ولي من براي مسکن هزينه کرده‌ام، تکليف شرعي‌ام را بيان فرماييد؟ جواب: در فرض سؤال اگر مقررات سازماني شما را با اعطاي وام ملزم به خريد خودرو کرده، تخلّف از آن جايز نيست، ولي درصورت عدم الزا...
سؤال: آيا مي‌توان سي‌ دي يا کتاب يا موارد فرهنگي مثل پرچم و غيره را که از رده خارج‌ شده و هيچ استفاده‌اي از آن‌ها نمي‌شود و فقط جاي فراواني اشغال کرده است به نيروهاي سازمان يا مسجدها هديه کرد؟ جواب: براساس ضوابط قانوني و با اجازة فرمانده يا مدير رده اش...
سؤال: سازمان‌ها و ادارات کارمنداني را که واجد شرايط وام مسکن هستند به بانک معرفي مي‌کنند و بانک مسکن براي ما خانه‌اي خريده است به اين شرط که پول آن را به‌طور ماهيانه بپردازيم، آيا اين معامله شرعاً صحيح است و ما مالک آن خانه مي‌شويم؟ جواب: اگر بانک آن ...
سؤال: آيا از روزنامه‌هاي باطله كه در يگان است مي‌توان استفاده شخصي‌كرد مثلاً براي شيشه پاك كردن به منزل برد؟ جواب: اگر با اجازة مسئول قانوني که حق اذن دارد باشد اشکالي ندارد. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پ...
سؤال: دريافت كارمزد وام پيش از پرداخت مبلغ وام توسط مؤسسه قوامين چه حكمي دارد؟ جواب: بر فرض که کارمزد باشد منعي ندارد. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق علیه السلام
سؤال: معمولاً بازرساني كه به يگان مي‌آيند در پايان كار از پول بيت‌المال مقداري سوغات شهر به آنها مي‌دهند. اين مسئله چه حكمي دارد؟ جواب: تابع ضوابط و مقررات است. منبع:جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسل...
سؤال: ملزم كردن کارکنان به پس‌انداز جهت پرداخت تسهيلات وام ازدواج يا خريد خودرو و هرگونه وام ديگر شرعاً چه حكمي دارد؟ جواب: پرداخت وام قرض‌الحسنه مشروط به سپرده‌گذاري چنانچه به‌نحو شرط قرض باشد، رباي قرض مي‌باشد و حرام است و اگر به‌نحو شرط قرض گيرنده ...
سؤال: آيا در مأموريت مي‌توان پول اياب‌ وذهاب را برداشت و در عوض از اتوبوس شرکت واحد استفاده کرد؟ اگر در مسير حرکت به منزل با خودروي شخصي به مأموريت رفتيم، مي‌توانيم پول اياب و ذهاب را جدا بگيريم؟ آيا براي تماس با شهرستان يا خارج از کشور، با احتساب هزينه ...
سؤال: آيا مي‌توان سوخت سهميه گرفت و آن را به كارمند فروخت؟ جواب: جايز نيست. منبع:جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق علیه السلام
سؤال: سرمايه‌گذاري عاملان خريد از پول سازمان جهت دريافت وام براي سازمان چه حكمي دارد؟ جواب: چنانچه خلاف مقررات و ضوابط سازماني باشد جايز نيست. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق ع...
سؤال: اگر در طول مأموريت روزانه در شهرستان براي کار شخصي وقت بگذاريم، اشکال دارد؟ جواب: درصورتي‌که مخل به مأموريت نباشد، جايز است. منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق علیه السلام...
سؤال: آيا مي‌توان از اتوشويي‌هاي سازمان بهرة اقتصادي برد؟ جواب: تابع ضوابط و مقررات سازمان است. منبع:جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق علیه السلام
سؤال: رسيدگي به خانوادة سربازان محروم از پول بيت‌المال، درصورتي‌كه براي اين كار رديف اعتباري منظور نشده باشد، آيا امكان‌پذير است؟ جواب: بستگي به قوانين و مقررات سازمان مربوطه دارد. منبع:جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدای...
سؤال: وام مسكن ازطريق سازمان منوط به ارائة سند مالكيت يا قولنامه است. بعضاً کارکنان براي دريافت وام به‌ناچار معامله صوري انجام داده تا بتوانند از وام استفاده نمايند، اين موضوع چه حكم شرعي دارد؟ جواب: جايز نيست و بايد برابر مقررات و ضوابط سازماني عمل ن...
سؤال: به‌كارگرفتن امكانات، صنايع و وسايل سازمان براي كانديداي خاص چه حكمي دارد؟ جواب: جايز نيست. منبع:جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق علیه السلام
سؤال: برخي از مسئولان از امتياز وام خريد خودرو بهره‌مند شده‌اند و برابر دستورالعمل، حق استفاده از خودرو سازماني را ندارند، اگر نمايند چه حكمي دارد؟ جواب: در فرض مرقوم، حقّ استفاده از خودرو سازماني را ندارد، مگر آنکه اذن قانوني از مافوق داشته باشند. من...
سؤال: افرادي كه مسئول واحد هستند و از امکانات دولتي براي ساخت‌وساز شخصي استفاده مي‌كنند، چه حكمي دارد؟ جواب: جايز نيست. منبع:جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق علیه السلام
سؤال: اگر فرماندهي به يك نيروي اداري خودش پولي قرض بدهد، ولي زمان برگشت پول مشخص نشود، قرض‌گيرنده تا چه وقت فرصت دارد قرض خودش را پس بدهد؟ جواب: اگر از پول شخصي به نيروي اداره قرض داده باشد زمان برگشت آن به توافق طرفين است، ولي قرض دادن از بيت‌المال جا...
سؤال: مزاياي شغل برخي از دانشجويان دافوس در دورة كوتاه‌مدت آن به‌هنگام اعزام به دوره قطع مي‌گردد. آيا ازنظر شرعي مسئوليتي متوجه واحد خدمتي مي‌باشد يا خير؟ جواب: بستگي به ضوابط و مقررات سازماني دارد. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/...
سؤال: كسي كه چندسال بعضاً از اموال بيت‌المال مانند تلفن، خودرو و غيره به‌صورت شخصي استفاده كرده باشد، ولي نداند چقدر بايد به بيت‌المال برگرداند حكمش چيست؟ جواب: بايد مقداري را که يقين دارد به بيت‌المال بدهکار است ادا کند و احتياط آن است به مقداري بپرد...
سؤال: در سپاه بسياري مواقع بريز و بپاش زياد است، آيا در مواردي كه پذيرايي در كار است و پس از جلسه، غذا يا ميوه خيلي زياد مي‌آيد مي‌توان براي موارد شخصي استفاده كرد؟ جواب: اگر باعث جلوگيري از اسراف و با اجازة مسئول صاحب اختيار قانوني باشد جايز است. منب...
سؤال: در برخي مناطق مأمورين نيروهاي مسلح اقدام به استفاده شخصي از اتومبيل يگان نموده و حتي خانواده خود را به خودروي پلاك نظامي سوار مي‌نمايند و وقتي به آنها معترض مي‌شويم عنوان مي‌كنند كه مسئول بالاتر به بنده اجازه داده است. در اين موقعيت شايد اثر تحريمي...
سؤال: آيا فرمانده يا كسي كه وسيلة نقليه دراختيار دارد، مي‌تواند در مسير راه به منزل يا به محل كار، فرزند يا همسرش را برساند؟ يا وسايلي را براي منزل خريداري كند؟ جواب: تابع ضوابط و مقررات است و چنانچه خلاف مقررات باشد جايز نيست. منبع:جزوه احکام مالي/ ب...
سوال:من فکرمیکنم در سن 9تا13 سالگی از یک دکه یک جلد مجله ویک سی دی خام برداشته ام. اما هرچه فکر میکنم نمیدانم برای چه ؟حالا میخواهم مبلغی به آنهابدهم.آیا گناه من بخشیده خواهد شد وحقی از آنها بر عهده من خواهد بود؟ درضمن امکان ملاقات مستقیم هم ندارم وقص...
سؤال: دريافت امكانات فرهنگي از يك ارگان و مصرف آن در ارگان ديگر، با توجه به استفادة آن در كار فرهنگي، چه حكمي دارد؟ جواب: جايز نيست، مگر براساس مقرّرات. (استفتائات)
سؤال: در صورت خُلف وعدة کارفرما در پرداخت اعتبار پروژه و دروغ‌گو پنداشته شدن پيمانکار، تکليف چيست؟ جواب: بايد براساس قوانين و مقررات برخورد لازم صورت پذيرد. منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسل...
سؤال: در شهر ما يكي از همكاران هر روز صبح پسر خود را سوار سرويس محل كار مي‌كند و در وسط راه جلوي مدرسه‌اش پياده مي‌نمايد، حكم اين عمل وي را بيان نماييد؟ جواب: درصورتي‌که با اجازة فرماندة صاحب اجازة قانوني باشد اشکال ندارد. منبع:جزوه احکام مالي/ بر اسا...
س:. اينجانب در طي چندين سال گذشته، از افراد خيّر و نيكوكار جهت درمانگاه ابوالفضل العباس(ع) سپاه امكاناتي مثل وجه نقد، وسايل خنككننده، تجهيزات پزشكي، ارتباطي و غيره و... جمعآوري كردهام؛ امّا مسئولان سپاه شهرستان، بعضي از آنها را به ناحيه مقاومت بسيج و و...
سؤال: کار کردن شرکت‌ها با پول پرسنل سپاه و غير آن و پرداخت حداقل سود به آن‌ها چه حکمي دارد؟ جواب: اگر براساس قانون و شرع صورت پذيرد، جايز است. منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق...
سوال : پاسداراني كه در آستانة بازنشستگي قرار دارند ممكن است در طول مدت خدمت از وقت سپاه يا وسيله و امكانات سپاه درحدّ كم استفاده شخصي كرده باشند. چگونه مي‌توانند جبران كنند؟ آيا ردّ مظالم مصداق دارد و كجا واريز كنند؟ جواب : آنچه از بيت‌المال استفاد...
سوال : فرماندهان و مسئولان و مديراني كه از وام خودرو استفاده كرده‌اند آيا مي‌توانند از خودرو سازماني استفاده نمايند؟ جواب : تابع ضوابط و مقررات مربوط است. منبع:جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلام...
سؤال: در پايان جنگ بعضي از فرماندهان مقداري آهن‌آلات يگان‌ها را از سوله‌هاي باقي‌مانده، به‌عنوان هديه به تعدادي از افراد دادند و آنها بردند و فروختند، اين موضوع چه حكمي دارد؟ جواب: اگر فرماندهان مطابق قوانين و مقررات حق اذن داشته باشند جايز است وال...
سؤال: فروش ارز دريافت‌شده به نرخ دولتي به قيمت آزاد، با آنکه دولت خريدوفروش آزاد دلار و ارز را ممنوع کرده، چه حکمي دارد؟ جواب: تخلف از مقرّرات دولت اسلامي جايز نيست. منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه...
سؤال: بعضي اوقات در حيطه‌كاري اينجانب كه با دستگاه‌هاي زيراكس كار مي‌كنم يك دستگاه از رده خارج شده و بايستي به‌عنوان اسقاطي يا از رده خارج شده دراختيار مسئولان ذي‌ربط قرار گيرد تا در مزايده به‌فروش برسد. آيا مي‌توان قطعات سالم اين دستگاه را با قطعات معيو...
سؤال: سپاه در خصوص افرادي كه در درجه‌ بندي‌ها واحكام صادره و حق و حقوق خود دچار ضرر شده يا مي‌شوند چه مسئوليتي دارد؟ همان‌طوركه افراد مقيد به امانت‌داري در قبال بيت‌المال هستند آيا با ضايع شدن حق خود، مي‌توانند بيت‌المال را تضييع كنند؟ جواب: اولاً،...
سؤال: اگر مسئولي به‌واسطة نفوذ يا اختياري كه دارد به يك شهرك غيرسازماني كمك مالي كند، مثلاً در ساخت مسجد يا ساخت مدرسه و... ، درحالي‌كه نيروهاي آن شهرك سياسي هستند، آيا اين اشكال شرعي وتضييع حقوق بيت‌المال نيست؟ جواب: اگر فرمانده يا مسئول از لحاظ قانون...
سوال : آيا از وسيله‌اي که درمحل كار قابل استفاده يا قابل تعمير نيست مي‌توانيم استفاده شخصي كنيم؟ جواب : اگر ماليت دارد؛ به اين معنا که قابل فروش يا استفاده، هرچند اندک، باشد، تصرف غيرقانوني جايز نيست، ولي اگر ماليت ندارد اشکال ندارد. منبع: جزوه ا...
سوال : توجيه اينكه سازمان حق و حقوق متناسب با شغل افراد را پرداخت نمي‌نمايد و لذا مي‌توان براي جبران آن از امكانات سازمان استفاده شخصي نمود، چه حكمي دارد؟ جواب : جايز نيست. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت...
سوال : آيا افرادي که مسئوليت دارند، مي‌توانند از خودروي سازماني در امور شخصي استفاده کنند يا خير؟ جواب : هرگونه استفاده از اموال دولتي بايد طبق مقررات اداره باشد و دراين‌مورد هم اگر با اجازة مسئول مربوطه که اختيار دارد باشد، مانعي ندارد وگرنه جايز ...
سوال : اگر با وسيلة نقلية سازماني در حال مأموريت و يا برگشتن به منزل براي خريد لوازم شخصي اقدام کنم چه حکمي دارد و در صورت انجام دادن اين مورد، جبران آن به چه صورت است؟ جواب : تابع مقررات است وبدون اجازة قانوني جايزنيست. منبع: جزوه احکام مالي/ ب...
سوال : شخصي بدون مجوز از وسيلة نقليه اداره استفاده كرده است، اگر بخواهد دين خود را ادا كند، آيا مبلغ زمان استفاده را بپردازد يا مبلغ زماني كه قصد پرداخت دارد؟ جواب : ملاك قيمت زمان پرداخت است. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای...
سوال : چنانچه در ساعات اداري براي كارهاي عام‌المنفعه خارج از چارچوب اداري از وسيلة اداري استفاده كنيم، آيا اشكال شرعي دارد؟ جواب : هرگونه استفاده از اموال دولتي بايد طبق مقررات اداره باشد و كارمندان ادارات دولتي در ساعات اداري بايد مشغول كار يا آما...
سوال : در اختيار گذاشتن خودروي يگان براي رفاه کارکنان براي انتقال لوازم منزل شرعاً چه صورت دارد؟ جواب : حکم شرعي استفاده از خودروي يگان براي رفاه کارکنان تابع ضوابط و مقررات است. درصورتي‌که طبق ضوابط يا با اذن مسئول داراي اختيار باشد مانعي ندارد. ...
سؤال: برخي فرماندهان براي حمايت‌از كاركنان به‌دليل محكوم شدن در محاكم قضايي، ديه يا مالي را كه طبق نظر قاضي مقرر شده است پرداخت مي‌كنند، حكم شرعي آن چيست؟ جواب: چنانچه ضوابط و مقررات چنين اجازه و اختياري به فرماندهان داده باشد عنداللزوم اشکال ندارد. م...
سوال : امانت گرفتن تجهيزات و ابزار بيت‌المال مانند دريل و سنگ فرز و... از اداره براي انجام دادن امور شخصي چه حكمي دارد؟ جواب : تصرف در اموال دولتي بدون اجازة قانوني تصرف شخصي محسوب مي‌شود و جايز نيست و در صورت استفاده ضامن خواهيد بود. منبع: جز...
سوال : اگر از تلفن همراه شخصي براي انجام امور اداري استفاده شود و گاهي نيز از تلفن اداره براي امور شخصي استفاده شود، آيا جبران هزينة تلفن اداره را مي‌نمايد يا خير؟ جواب : تصرف در بيت‌المال تابع ضوابط و مقررات مربوط است و به‌طورکلي استفاده از آنچه ک...
سوال : اگر كسي از اموال شخصي خود مانند تلفن يا بنزين، براي مصارف سازمان هزينه كند، آيا مي‌تواند به اندازة قيمت آن از اموال سازمان استفاده شخصي نمايد؟ جواب : با اجازة مسئوليني كه شرعاً و قانوناً حق اذن داشته باشند، براساس ضوابط و مقررات سازماني مانع...
سؤال: استفاده از ميوه‌هاي پادگان‌ها و مراكز سپاه تا چه حدي جايز است؟ و آيا مي‌توان مقداري از آن را براي استفاده به منزل برد؟ جواب: تصرف در بيت‌المال تابع ضوابط و مقررات مربوطه است و به‌طورکلي استفاده از آنچه که جزء بيت‌المال و اموال عمومي است فقط در م...
سؤال: آوردن فرزندان به محل كار توسط كاركنان و استفاده آنان از امكانات بيت‌المال (صرف غذا، چايي، تلفن و ساير امكانات) در محلّ كار چه حكمي دارد؟ جواب: تابع ضوابط و مقررات سپاه مي‌باشد وچنانچه استفاده درحدّ متعارف و با اذن باشد اشكال ندارد. منبع: جزوه ...
سؤال: متأسفانه در گذشته از اموال واحد محل كارم استفادة شخصي نموده‌ام و درحال‌حاضر دسترسي به آن واحد براي برگرداندن بدهي ندارم، لطفاً بفرماييد وظيفه‌ام چيست ؟ جواب: درصورت عدم دسترسي به واحد مربوط مبلغ موردنظر را به حساب همان واحد يگان واريز نماييد. من...
سؤال: درصورت استفادة غيرمجاز از بيت‌المال راه جبران آن که مکلف را برئ‌الذمه نمايد، چيست؟ جواب: اگر موجود باشد بايد عين آن، ودرصورت تلف اگر مِثلي باشد بايد عوض آن به همراه اجرة‌المثل مدت استفاده ودرغيراين‌صورت بايد قيمت آن را، به قيمت فعلي، به همراه اجر...
سؤال: اگر از بيت‌المال (سهواً يا عمداً) مقداري استفاده شخصي نموده باشم، اگرچه ظاهراً فاكتور ارائه و تسويه حساب صورت گرفته است، آيا براي جبران آن بايد پول پرداخت شود؟ يا مي‌توان وسيله‌اي ديگر خريداري و به سپاه هديه نمود؟ و در صورت پرداخت وجه آيا مي‌توان ب...
سؤال: اموالي از سپاه دراختيار من است که در بعضي اوقات خواسته يا ناخواسته استفادة شخصي مي‌کنم، حکمش چيست؟ جواب: اگر با اجازة کسي که ازنظر شرعي و قانوني حق اذن دارد استفاده کرده باشيد اشکال ندارد والاّ ضامن هستيد و بايد عين آن را اگر موجود است به بيت‌ال...
سؤال: محل کارم فاقد سرويس اياب و ذهاب است و مسئول مربوطه هزينه اياب و ذهاب را به نرخ تاکسي نقداً پرداخت مي‌نمايد. دراين‌صورت اگر بعضي از روزها پياده يا با اتوبوس و يا وسيلة شخصي خود يا همکاران تردد نمايم، دريافت هزينة اياب و ذهاب چه حکمي دارد؟ جواب: ا...
سؤال: با علم به اينكه دركارگاه‌ها ضايعات مواد را به‌عنوان اسقاطي دور مي‌ريزند، آيا مي‌توانم از آن ضايعات بهره‌برداري شخصي نمايم؟ جواب: جايز نيست كاركنان در هيچ‌يك از اموال دولتي تصرفات شخصي كنند مگر با اجازه قانوني مسئول مربوط؛ البته پس از دور ريختن و...
سوال: مدت سي ماه در اداره دولتي مشغول به كار هستم. از طرف اداره، يك دستگاه موتورسيكلت به بنده تحويل شده است كه كارهاي اداره را با آن انجام دهم. اين موتور را بنده در مصارف شخصي خود نيز به كار مي‌برم. حكم شرعي را بيان فرماييد. در ضمن، جبران مافات اين سي ما...
سؤال: گاهي بودجه‌اي در اختيار مسئولان معاونت‌هاي سپاه قرار مي‌گيرد و به‌صراحت اعلام مي‌شود که مبلغي از آن به‌عنوان دستمزد و يا حق‌العمل به پرسنل تحت‌امر تعلق گيرد، ولي مسئول آن معاونت به بهانه‌هاي مختلف، ازجمله حلال‌ وحرام و يا اينكه دستور‌العمل ندارد، آ...
سؤال: حدود مجاز استفاده شخصي از بيت‌المال را بيان فرماييد؟ جواب: استفاده کارکنان از امکانات بيت‌المال در ساعات رسمي کار به مقدار متعارفي که مورد ضرورت و نياز است و شرايط کاري بيانگر اذن به کارمندان در اين مقدار از استفاده است اشکال ندارد و همچنين استفا...
سؤال: براي يكي از رده‌ها مبلغي جهت ساخت پايگاه آمده و قرار بود براي بازسازي و تكميل خودرو در آينده بودجه بيايد، آيا مي‌توان بودجة پايگاه را براي بازسازي و تكميل خودروي رده، به‌دليل ضروري بودن آن براي پايگاه، استفاده كرد تا درآينده كه بودجة خودرو مي‌آيد ب...
سؤال: اينجانب مسئول مالي يكي از مراكز سپاه هستم و پول دولتي دراختيار دارم، گاهي برخي همكاران درخواست مساعدت دارند تا پس از گرفتن حقوق، وجه دريافتي را برگردانند، آيا مجاز به پرداخت هستم يا خير؟ جواب: تصرف در اموال دولتي (بيت‌المال) در غير از مواردي كه ا...
سؤال: مدت سه‌ماه مرخصي از زمان دفاع مقدس از سپاه طلب داشتم كه از تسهيلات آن براي معافيت فرزندم استفاده كردم، بعداً بابت سه‌ماه مرخصي مبلغي به حسابم واريز كردند، حكم آن چيست؟ جواب: درصورت استفاده از تسهيلات سه‌ماه مرخصي، دريافت مبلغ واريز شده جايز نيست...
سؤال: گاه مشاهده مي‌شود بعضي از فرماندهان و مسئولان به خاطر ارتباط‌هايي كه با دوستان، آشنايان، همرزمان و هم‌ ولايتي‌هاي خود دارند از امكانات و بودجه در اختيار خودشان به آن محل‌ها كمك مي‌كنند درحالي‌كه از خيلي جاهاي ديگر هم درخواست مي‌آيد ولي به آن عمل نم...
سؤال: اگر بخواهيم يک فايل را به مدت چنددقيقه توسط فلش از کامپيوتر محل کار به کامپيوتر منزل ببريم و اين فايل هم هيچ ربطي به کار سازماني نداشته باشد (مثلاً يک فيلم يا مداحي باشد) چه حکمي دارد و درصورت انجام چنين کاري چه جبراني بايد صورت گيرد؟ جواب: درصو...
سؤال: اگر قيمت جنسي بيش از عرف بازار به اداره پيشنهاد شود و در قرارداد منعقد شود، چه حکمي دارد؟ جواب: اگر بيش از قيمت عادلانة بازار باشد يا به کمتر از آن بتوان جنس را از بازار تهيه نمود، دراين‌صورت، اصل قراردادي که نمايندة خريد منعقد ساخته باطل است. ...
سؤال: هزينة مكالمات تلفني كه بيشتر از سقف تعيين شده در قسمت‌ها مي‌باشد طبق دستور فرماندهان توسط کارکنان آن قسمت بايد پرداخت گردد. ازنظر شرعي باتوجه‌به اينكه ضرورت‌هاي كاري اين افزايش را به‌وجود آورده، پرداخت وجه آن توسط کارکنان چه حكمي دارد؟ جواب: تابع...
سؤال: بعضي از كاركنان، امور اداري را در ساعات كاري انجام نداده و به كار‌هاي شخصي خود مي‌پردازند و پس از ساعات اداري به‌عنوان اضافه‌كار، امور محوله را انجام مي‌دهند. آيا مبلغ اضافه‌كاري كه دريافت مي‌كنند حلال است يا خير؟ جواب: كاركنان سازمان در ساعات اد...
سؤال: کارکنان درحين مأموريت از وسايل شخصي استفاده مي‌نمايند و در هنگام استفاده از آنها و بعد از مأموريت لازم است خودرو شسته و تميز شود، آيا مأمورين مي‌توانند از وسايل بيت‌المال براي نظافت و تميز كردن خودرو استفاده نمايند؟ جواب: چنانچه به لحاظ ضوابط و م...
سؤال: آيا اضافه‌کار کارمندان که پس‌ازظهر در پادگان مي‌مانند از شروع اتمام وقت اداري تا خروج از پادگان حساب مي‌شود يا مدّت کار مفيد را بايد حساب کنند؟ مثلاً زمان صرف غذا و استراحت جزء اضافه کار محسوب مي‌شود يا خير؟ جواب: ملاک دراين‌گونه امور قانون‌ومقرر...
سؤال: استفاده از خودكار محل كار و بردن آن به منزل و در مقابل خودكاري تهيه و به جاي آن گذاشته شود آيا اشکال شرعي دارد و از حيث مديوني چگونه خواهد بود؟ جواب: استفاده از بيت‌المال بدون اذن مسئول شرعي و قانوني جايز نيست. در فرض سؤال چون مثلش را جايگزين کر...
سؤال: آيا شرعاً مي‌توان بودجه بيت‌المال را براي چاپ پيام تبريك يا تسليت براي كاركنان، و همچنين بابت هزينة اياب‌ وذهاب شركت در مجالس آنان استفاده كرد؟ جواب: جايز نيست مگر طبق مقررات و اذن كسي كه شرعاً و قانوناً حق صدور مجوز را دارد. منبع: جزوه احکام ما...
سؤال: باتوجه به اينکه حقوقم، زندگي‌ام را تأمين نمي‌کند؛ لذا پس از وقت اداري به‌عنوان اضافه‌کار مي‌مانم ولي کار مفيدي انجام نمي‌دهم،آيا وجوه دريافتي ازاين‌بابت حلال است يا خير؟ جواب: بر فرض سؤال، اضافه‌کاري وجه شرعي ندارد و وجوهي که بابت آن دريافت مي‌ک...
سؤال: در برخي مناطق به حسب ضرورت امنيتي، يگان‌هاي عملياتي موقتاً مستقر مي‌گردند و تأمين آب و برق اين واحدها مستلزم طي مراحل اداري است. به‌جهت ضيق‌ وقت و محدوديت مالي سازماني، در اين‌گونه موارد از شبكه آب و دكل برق شهري استفاده مي‌شود، حكم شرعي آن چيست؟ ...
سؤال: آيا صرف حضور در محلّ کار پس از وقت اداري، اضافه‌کار محسوب مي‌شود يا بايد انسان کار اضافه انجام دهد؟ جواب: ملاک دراين‌گونه امور، قوانين‌ومقرّرات مربوط است و بايد طبق آن عمل شود و درصورتي‌که حضور با دستور مسئول صاحب اذن بوده و پرداخت نيز طبق قواني...
سؤال: بخيل ‌بودن در همة امور مصرفي كه به بيت‌المال برمي‌گردد مثل لامپ، بنزين، خودكار، كاغذ، كولر و... ، آيا يك عنصر اخلاقي مطلوب محسوب مي‌شود يا واجب شرعي است؟ جواب: صيانت و نگهداري بيت‌المال و استفادة قانوني از آن يک ارزش اخلاقي است که وجوب شرعي هم د...
سؤال: آيا شرعاً مي‌توان بودجه بيت‌المال را براي چاپ پيام تبريك يا تسليت براي كاركنان، و همچنين بابت هزينة اياب‌ وذهاب شركت در مجالس آنان استفاده كرد؟ جواب: جايز نيست مگر طبق مقررات و اذن كسي كه شرعاً و قانوناً حق صدور مجوز را دارد. منبع: جزوه احکام ما...
سؤال: استفاده از اتومبيل‌هاي سازماني پلاك محرمانه براي امور شخصي چه حكمي دارد؟ جواب: اگر برخلاف مقررات باشد در حکم غصب و موجب ضمان است. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق علیه السل...
سؤال: سپاه بودجه‌اي براي مصارف دانشجويان دورة كارداني دانشكده اختصاص داده است، درصورتي‌كه مبلغي از آن اضافه بيايد، آيا مي‌توان در ساير بخش‌ها يا براي رفع مشكلات كاركنان هزينه نمود؟ جواب: بودجه و اعتبار بايد در همان موارد مصوّب و تخصيص‌يافته هزينه شود ...
سؤال: پرداخت اضافه‌ كاري بيشتر به‌شكل درج غير واقعي يا بيشتر از زمان مقرر براي دلگرمي کارکنان چه حكمي دارد؟ جواب : ج. پرداخت اضافه‌کاري بايد مطابق مقررات وضوابط مربوط باشد و تخلف‌از آن جايز نيست. جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات ز...
سؤال: چاپ عكس و يا رايت سي‌دي شخصي با دستگاه‌هاي اداري چه حكمي دارد؟ جواب: موقوف به اجازة قانوني مسئولان مربوط است و درغيراين‌صورت جايز نيست. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق علی...
سؤال: آيا اجازة فرماندهان و مديران درخصوص استفاده از بيت‌المال مجزي است؟ جواب: اگر اجازة آنان مستند به اختيارات قانوني باشد مجزي است. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق علیه السل...
سؤال: آموزش مسائل شرعي چه حكمي دارد؟ آيا جايز است روحانيان دربرابر ياددادن مسائل شرعي به مردم، اجرت دريافت کنند؟ جواب: اجمالاً آموزش واجبات و محرمات في‌نفسه واجب است و اجرت گرفتن در برابر آن جايز نيست، ولي گرفتن اجرت براي مقدماتي كه اصل آموزش احكام ...
سؤال: آيا اگر از اعتبارات نقدي موجود در جهت مصارف شخصي استفاده و در اوّلين فرصت وجه مذكور جايگزين شود، آيا براي استفاده‌ كننده ذمّه‌اي وجود دارد و آيا شرعاً اين كار جايز است؟ جواب: تصرف غيرقانوني در بيت‌المال جايز نيست و در حکم غصب و موجب ضمان مي‌باشد...
سؤال: استفاده از خودروي سازمان در امور شخصي به مقدار ضرورت و با اجازة مسئول مربوط چه حكمي دارد؟ جواب: با اجازة مسئولان که قانوناً حقّ اذن داشته باشند براساس ضوابط و مقررات سازماني اشکال ندارد. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انت...
سؤال: دادن وسايل و اقلام ضايعاتي سازماني به خانوادة كاركنان چه حكمي دارد؟ جواب: چنانچه منع قانوني نداشته باشد اشکال ندارد. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق علیه السلام
سؤال: آيا کارکناني كه به‌موقع سر كار خود حاضر نمي‌شوند شرعاً مديون سازمان مي‌باشند؟ اگر جواب مثبت باشد راه استخلاص آن را مرقوم فرماييد. جواب: بله مديون و ضامن‌اند و چنانچه بدون عذر سرکار حاضر نشوند حرمت شرعي دارد و براي برائت ذمّه بايد مدت عدم حضورشان ...
سؤال: آيا استفادة کارکنان از خودروي بيتالمال براي حضور در مراسم عمومي، مانند نماز جمعه و... جايز است؟ جواب: اين امور تابع ضوابط و مقررات و حدود اختيارات استفاده‌کننده و صادر‌کنندة مجوز است. (استفتاء از مقام معظم رهبری)
سؤال: شستن ماشين شخصي با آب داخل يگان يا ريختن آب در داخل رادياتور جايز است يا خير؟ جواب: هرگونه استفاده از اموال دولتي بايد طبق مقررات اداره باشد و چنانچه خلاف آن باشد جايز نيست، مگر استفاده‌هاي جزئي درحدّ متعارف که مورد ضرورت و نياز است و شرايط کاري...
سؤال: از يگاني بازرسي به عمل مي‌آيد؛ و سپس بازرسي مبلغي را به عنوان تشويقي به فرمانده يگان مي‌دهد. فرمانده يگان آن را بين چند نفر از دوستان خود براساس سليقه تقسيم مي‌نمايد و شخصي که سزاوار است بي‌نصيب مي‌ماند، حکم آن براي کسي که پول را دريافت مي‌نمايد و ...
سؤال: پدرم مريض است و در منزلم مهمان است و مطب دكتر هم در کنار محل كارم است، آيا مجاز به سوار نمودن وي با خودروي سازماني تا مطب مي‌باشم؟ جواب: هرگونه استفاده از اموال دولتي بايد طبق مقررات اداره باشد و چنانچه خلاف آن باشد جايز نيست، مگر استفاده‌هاي جز...
سؤال: استفاده و بردن وسايل اداره مانند آچار و پيچ گوشتي و... به منزل براي استفاده شخصي و برگرداندن مجدد آن وسايل چه حكمي دارد؟ جواب: هرگونه استفاده از اموال دولتي بايد طبق مقررات اداره باشد و چنانچه خلاف مقررات باشد جايز نيست، مگر استفاده‌هاي جزئي درح...
سؤال: اگر بودجه‌اي كه براي پذيرايي يگان‌ها اختصاص‌يافته در مركز استان هزينه شود، مسئوليت شرعي به‌ همراه خواهد داشت؟ جواب: مصرف نمودن بودجه در غير مواردي که اجازه داده شده جايز نيست وموجب ضمان است، مگرآنکه با اجازة قانوني فرماندهي باشد. منبع: جزوه احکا...
سؤال: استفاده از برق ساختمان اداري جهت شارژ تلفن همراه چه حكمي دارد؟ جواب: تصرفات جزئي مانع ندارد. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق علیه السلام
سوال: آيا مسئوليت حفاظت و نگهداري تجهيزات و وسايل فقط مربوط به تحويل گيرنده است يا همه در آن نقش دارند و مسئول هستند؟ جواب: همه کساني که تجهيزات را در اختيار دارند مسئول هستند و بايد در نگهداري و حفاظت از بيت‌المال تلاش کنند و تحويل‌گيرنده مسئوليت بيش...
سؤال: اگر مبلغي پول دراختيار فرمانده قرارگيرد، آيا مي‌تواند ازآن استفاده شخصي نمايد و پس از مدتي آن مبلغ را بازگرداند؟ جواب: چنانچه با اذن قانوني فرمانده مافوق باشد اشکال ندارد و درغيراين‌صورت جايز نيست. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خام...
سؤال: استفاده چند ساعته از وسايل سازماني به‌صورت اماني و با اجازة مسئول مربوط در منزل چه حكمي دارد؟ جواب: چنانچه با اذن مسئول صاحب اختيار قانوني باشد اشکال ندارد والاّ جايز نيست. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدا...
سؤال: استفاده از خودروي سازمان براي شركت در مجلس ختم كاركنان كه در شهرستان ديگر سكونت دارند، چه حكمي دارد؟ جواب: اگر با رعايت مصالح سازمان و با اذن قانوني مسئول صاحب اختيار سازماني باشد اشکال ندارد والاّ جايز نيست. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتا...
سؤال: پس از چندين سال خدمت متوجه شدم گاهي استفاده‌هايي از خودرو سازمان، تلفن و... ، خواسته يا ناخواسته انجام شده است كه مقدار و ميزان آن مشخص نيست، حكم شرعي چيست؟ جواب: اگر زايد بر مقدار متعارف که مقررات اجازه مي‌دهد استفاده کرده‌ايد به مقداري که به ا...
سؤال: تعدادي از موتورسيكلت‌هاي سازماني به‌طور دائم در اختيار برخي از كاركنان است. استفاده شخصي از آنها پس از سرويس اداري چه حكمي دارد؟ آيا با پرداخت هزينه‌هاي تعمير و بنزين و روغن موتور مذكور توسط استفاده كننده بازهم مسئوليت شرعي متوجه کارکنان است؟ جوا...
سؤال: رفت و آمد کارکنان با استفاده از خودروهاي سازماني (بنا به تشخيص سازمان) چه حكمي دارد؟ جواب: در فرض سؤال اگر تشخيص درحدّ اختيارات قانوني باشد اشکال ندارد. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم ا...
سؤال: برخي کارکنان در ماه به‌عنوان مثال صد ساعت اضافه‌كار دارند و درهنگام پرداخت و محاسبه درصد قابل ملاحظه‌اي از آن را كسر مي‌نمايند، اين موضوع چه حكمي دارد؟ جواب: پرداخت و دريافت اضافه‌کار بايد براساس ضوابط و مقررات باشد و تخلّف از آن جايز نيست. منب...
سؤال: استفاده از البسه سازماني مانند كفش و... در زمان استراحت و خارج از وقت اداري چه حكمي دارد؟ جواب: تابع مقررات است و چنانچه خلاف مقررات باشد جايز نيست. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی ...
سؤال: درابتداي هرسال ابلاغ برنامه‌هاي ساليانه اعلام مي‌شود كه فرماندهي معظم كل‌قوا صريحاً اعلام فرمودند كه جابه‌جايي اعتبارات اكيداً ممنوع است و در پايان سال اعتباراتي واريز مي‌شود كه برنامه‌ها همه اجرا شده و بدهي هم وجود ندارد؛ لذا خود همين فرماندهان دس...
سؤال: بعضي از نيروهاي سازمان عليرغم اينکه کاري ندارند، براي اضافه‌کاري مي‌مانند و بابت آن پول مي‌گيرند، آيا پول مربوط به اضافه‌کاري حلال است؟ جواب: در فرض سؤال اضافه‌کاري وجه شرعي ندارد و حقوق و مزدي که بابت آن دريافت مي‌شود حرام است. منبع: جزوه احکا...
سؤال: تعويض و استفاده از لوازم اصلي خودروهاي سازماني فرسوده و خارج از رده با لوازم خودرو شخصي چه حكمي دارد؟ جواب: تصرف در اموال دولتي بدون اذن قانوني جايز نيست؛ البته پس از دور ريختن و اعراض سازمان اشکالي ندارد. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای ...
سؤال: كاركنان و فرماندهان در مأموريت‌ها از كارت سوخت استفاده مي‌کنند. چنانچه مقداري از سوخت بلااستفاده باشد، پس‌از مدتي باطل مي‌شود، استفاده از آن چه حكمي دارد؟ جواب: تصرفات شخصي از بيت‌المال جايز نيست، مگر با اجازة کسي که قانوناً حقّ اذن دارد. منبع: ...
سؤال: گاهي اوقات براي ثواب، فردي را سوار خودروي سازماني نموده و خودرو تصادف مي‌كند و فرد مجروح مي‌گردد در خصوص پرداخت ديه و... حكم چيست؟ جواب: تابع ضوابط و مقررات سازمان مربوط يا حکم قضايي است و بايد طبق آن عمل شود. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فت...
سؤال: افرادي در مسئوليتي به‌کارگيري نشده‌اند، اما در جايگاهي معادل آن جايگاه فعاليت مي‌نمايند، آيا مي‌توان گواهي اشتغال براي جايگاهي که فرد فعاليت نمي‌نمايد صادر نمود تا از حقوق و مزاياي آن برخوردار گردد؟ جواب: در اين‌گونه موارد رعايت ضوابط ومقررات ل...
سؤال: استفاده از حمام محل كار درساعات اداري و يا غير اداري براي كادر چه حكمي دارد؟ جواب: تابع ضوابط و مقررات سازماني است. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق علیه السلام
سؤال: اگر سازمان به نيروي خود مأموريتي محوّل كند و پول آن را ندهد و در مأموريت بعدي پول زيادتري به او دهند آيا مي‌شود آنها را باهم حساب كرد و مابه‌التفاوت پول را برگرداند؟ اگر اين كار را كرده‌ايم حالا چه كار كنيم؟ و اگر سازمان پول نيروي خود را ندهد بايد...
سؤال: در زمان وقوع بلاياي طبيعي همچون زلزله باتوجه‌به تخريب منازل مسكوني استفاده از خودرو و امكانات سازماني براي رفع مشكلات شخصي چه حكمي دارد؟ جواب: در شرايط اضطرار مثل آنکه جان فرد يا افرادي در خطر باشد و دسترسي به مسئول براي کسب اجازه نباشد جايز است...
سؤال: بعضي از مأموريت‌ها بنابه ماهيت خود از مزاياي بيشتري برخوردارند، آيا براي كمك به پرسنل مأمور مي‌توان عنوان مأموريت را تغيير داد تا حقّ مأموريت بيشتري به کارکنان تعلق گيرد؟ جواب: جايز نيست. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انت...
سؤال: در مأموريت‌ها افراد معمولاً به اختيار خودشان هر چيزي را كه علاقه دارند براي مصرف خريد مي‌كنند، درحالي‌كه براي آن هيچ رديف اعتباري نيامده است، همچنين با دستور و يا بدون دستور از منابع سازمان و يا از ذخيرة سازمان در شكل افراطي استفاده مي‌كنند وظيفه ...
سؤال: آيا از بودجة معاونت مي‌توان به‌صورت قرض يا امانت به نيروها داد؟ جواب: درحدّي‌که مقررات اجازه دهد اشکال ندارد، ولي بيش از آن جايز نيست. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق علیه ...
سؤال: در مأموريت‌هاي سازماني درحالي‌كه مي‌توان با وسيله‌هايي همچون قطار و ماشين عمومي تردّد كرد، آيا مي‌توان فقط به صرف راحتي و يا فرصت بيشتري براي سيروسفر و تفريح و گردش و... از هواپيما استفاده كرد و هزينة مضاعف را بردوش سازمان گذاشت و حتي از حقّ مأمور...
سؤال: آيا گياهان دارويي يا خوراكي كه در باغچه برخي از يگان‌ها به‌صورت خودرو رشد مي‌كنند، کارکنان حق استفاده شخصي از آنها را دارند؟ جواب: استفاده از بيت‌المال درحدّ متعارف که حاکي از اذن صاحب اجازه است مانعي ندارد؛ بنابراين استفاده بيشتر و يا بردن آن ب...
سؤال: درمواقعي كه به مأموريت اعزام مي‌شويم (مثلاً دوره‌هاي آموزشي) كه در ازاي آن حقّ مأموريت مي‌گيريم اگر دركلاس درس شركت نكنيم يا به‌علت تكراري بودن مباحث و خسته‌ كننده بودن آنها خوابمان ببرد، حقّ مأموريت چه حکمي دارد؟ جواب: آن مبلغي را که در کلاس شر...
سؤال: استفاده از خودروهاي سازمان براي اياب و ذهاب کارکنان در ساعات آخر شب چه حكمي دارد؟ جواب: اگر با اجازة مسئولي که شرعاً و قانوناً حقّ اذن دارد باشد جايز است. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم ...
سؤال: در بعضي از مأموريت‌هاي خارج از شهر امكانات ضروري براي سرويس‌دهي كفاف نمي‌كند و مأموران مجبورند از جيب خود هزينه نمايند و سازمان نيز دراين‌خصوص اعتباري ندارد، آيا مي‌توان با بعضي از عوايد جانبي سازمان جبران كرد؟ جواب: اولاً، بر فرماندهان و مديران ...
سؤال: نگهداري احشام وحيوانات ديگر مانند ماهي به منظور استفاده شخصي، و تغذيه آن حيوانات از اموال بيت‌المال در يگان‌هاي نظامي چه حكمي دارد؟ جواب: هم نگهداري و هم تغذيه حيوانات اگر برخلاف ضوابط و مقررات باشد جايز نيست. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتا...
سؤال: برخي از مديران محترم كارگزيني و يا مالي حقّ مأموريت را به‌صورت كامل و طبق شرايط مالي نمي‌دهند و مي‌گويند فرماندهي دستور داده است. حكم آن چيست؟ جواب: تخلّف‌از مقررات مالي سازمان، جايز نيست. منبع:جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انت...
سؤال: آيا يك مدير عامل شركت تعاوني مسكن يا مصرف كه پول اعضا را دراختيار دارد، مي‌تواند آن را در حساب شخصي خود نگه داشته و سود آن را به حساب شركت كه اعضاي همان تعاوني مي‌باشند واريز نمايد، اين موضوع چه حكمي دارد؟ جواب: در فرض سؤال بايد برابر قوانين و م...
سؤال: در بعضي‌ از رده‌ها به‌علت کمبود خودرو، در مأموريت‌ها از خودروهاي شخصي کارکنان براي انجام امور محوّله استفاده شده و هزينة رانندگي و استهلاک و بنزين را احتساب و از اعتبارات آن رده پرداخت مي‌کنند، آيا چنين اقدامي ازنظر شرعي جايز است يا خير؟ جواب: اي...
سؤال: خودروي سازماني اگر دراختيار مسئول معاونت باشد و امور شخصي و خانوادة خود را انجام دهد، چه حکمي دارد؟ جواب: اگر مسئول معاونت از لحاظ قانوني و اختيارات سازماني حق اذن و تصرّف دارد جايز است والاّ جايز نيست. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای اما...
سؤال: در مأموريت‌هاي خارج از سازمان، بعضاً کارها و مأموريت زودتر از ساعات اداري پايان مي‌پذيرد، آيا مي‌توانم پيش از پايان وقت اداري از محلّ خدمت (مأموريت) خارج شوم؟ جواب: ملاک دراين‌گونه امور ضوابط و مقرّرات است و اگر اين موضوع در مقررّات پيش‌بيني نشد...
سؤال: اسراف و تبذيردر مهمات و خوراکي‌ها در جبهه به‌چه‌ صورت است؟ باتوجه‌ به اين مسئله که گاهي جمع‌آوري دقيق مهمات و مصرف کامل خوراکي‌ها به‌علت گرما و نقل‌وانتقالات مشکل مي‌باشد. جواب: اسراف و تبذير حرام است؛ و از اهمّ واجبات حفظ و نگهداري مهمّات و اشي...
سؤال: فرماندهي يگان، مبلغي را به‌عنوان مخارج و هزينه‌هاي مأموريت نيروها در اختيار بنده قرار داده است، آيا مي‌توانم با نظر و تشخيص خود هزينه نمايم يا خير؟ جواب: هرگونه تصّرف در بيت‌المال بايد طبق مقرّرات مربوط و براي موارد تعيين‌شده باشد؛ مگر آنکه از ا...
سؤال: روشن گذاشتن چراغ‌ها در محل كار در ايام تعطيل و به‌مدت طولاني در مواقعي كه كسي در آن حضور ندارد، آيا اسراف و موجب ضمان مي‌شود يا خير؟ جواب: مصرف هرچيز حتي نيروي برق و نور چراغ بيشتر از مقدار نياز، اسراف محسوب مي‌شود و جايز نيست و چنانچه ناشي از سه...
سؤال: چندين سال است كه مقداري از اموال مربوط به بيت‌المال نزد من است و اكنون مي‏خواهم خود را برئ الذمه نمايم وظيفة من چيست؟ جواب: اگر آنچه كه از اموال بيت‌المال نزد شماست، از اموال دولتي مختص به ادارة خاصي از اداره‏هاي دولتي باشد بايد در صورت امكان به ...
سؤال: روشن گذاشتن لامپ‌هاي محل كار در اوقات شب كه اداره تعطيل است، چه حكمي دارد؟ جواب: از مصاديق اسراف است و جايز نيست و موجب ضمان نيز خواهد بود. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق...
سؤال: گاهي اوقات با مجوز معاونت نيروي انساني از هزينة فروش كالاي قاچاق به كاركنان پاداش تعلق مي‌گيرد، موضوع چه حكمي دارد؟ جواب: بستگي به قوانين و مقررات سازماني دارد. منبع:جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه ع...
سؤال: بعضي اوقات در آشپزخانة پادگان‌ها با رعايت همة مقررات مربوطه غذا اضافه مي‌آيد وطبق ضوابط، مازاد غيرقابل استفاده خواهد بود كه ظاهراً اسراف است، آيا با رعايت تمام جوانب بهداشتي مجاز به تقسيم بين خانواده‌هاي نيازمند هستيم يا خير؟ جواب: درصورتي‌كه با ...
سؤال: چنانچه مسئول ازطريق تعامل با ارگان‌ها، پاداشي براي نيروهاي خود دريافت و آن را بين کارکنان خود تقسيم نمايد چه حكمي دارد؟ جواب: درصورتي‌که ارگان پاداش‌دهنده به لحاظ قانوني مجاز به پرداخت پاداش به خارج از ارگان باشد و سازمان پاداش‌گيرنده نيز به لحاظ...
سؤال: در برخي از مواقع غذاهاي طبخ شده سازمان به‌خاطر اينكه کارکنان از آن غذا استفاده نمي‌كنند، بلااستفاده مي‌ماند و بايد آن را دور ريخت و البته گاهي همين كار هم صورت مي‌گيرد كه اسراف مي‌شود، آيا مي‌توان غذاي اضافه را به افراد خارج از سازمان داد و يا کار...
سؤال: تهية غذاهاي مفصل براي كساني‌كه از يگان‌ها بازديد به‌عمل مي‌آورند چه حكمي دارد و تناول آن براي مصرف كننده چه حكمي دارد؟ جواب: چنانچه از مصاديق اسراف و تجمل باشد جايز نيست و درغيراين‌صورت تابع ضوابط و مقررات مربوطه است. منبع: جزوه احکام مالي/ بر...
سؤال: گاهي فرماندهان، رؤسا و مديران در سپاه يا ساير ادارات و نهادهاي دولتي براي تشويق کارکنان يا قدرداني از افراد خارج از سازمان جوايزي از بيت‌المال مي‌دهند، حکم شرعي آن چيست؟ جواب: استفاده از بيت‌المال به مواردي اختصاص دارد که در قوانين و مقررات تعريف...
سؤال: استفاده بي‌رويه و نابجا از نوشت‌افزار و بالطبع كاغذبازي كه در ادارات دولتي صورت مي‌گيرد و سبب خسارت جدي به بيت‌المال مي‌گردد و در بيشتر موارد اين قبيل اسراف‌ها ازنظر پنهان مي‌ماند، شرعاً چه حكمي دارد؟ جواب: چنانچه از مصاديق اسراف و تبذير باشد حر...
سؤال: هدايا يا جوايزي که محل کار به ما مي‌دهند مثلاً هزينة سفر به مشهد مقدس، مي‌بايست خرج همان موضوع کنيم يا مي‌توانيم به هر نحوي که خواستيم خرج کنيم؟ جواب: بايد در همان مورد مصرف گردد. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمز...
سؤال: اگر در مصارف سازماني، گوشت، مرغ و ديگر محصولات كه شرايط نگهداري آنها دقيقاً رعايت شده و طبق نظر کارشناس هنوز قابل استفاده است؛ ولي تاريخ انقضاي آن به‌اتمام رسيده، مي‌توان از آنها براي تغذيه پرسنل استفاده كرد؟ جواب: در‌صورتي‌که کارشناس مورد اطمين...
سوال: در برخي موارد امکان تسويه حساب مالي به‌راحتي وجود ندارد؛ براي مثال، نشريه‌اي از باربري گرفته مي‌شود، ولي رسيد آن را مديريت مالي قبول ندارد؛ لذا براي هزينه که به باربري پرداخت مي‌شود، مي‌توان فاکتورسازي کرد؛ آيا اين فاکتورسازي اشکال شرعي دارد؟ جوا...
سؤال: تجهيزات ساختمان و امكاناتي كه دراختيار نيروي سازمان هست و هنوز مي‌شود از آنها كار كشيد و يا بهينه‌سازي كرد، آيا افراد مجاز هستند آنها را دور ريخته و وسايل مدرن و جديد و نو جايگزين آنها نمايند؟ جواب: اگر اقلام مذکور به‌گونه‌اي فرسوده شده که اصطلا...
سؤال: سازماني که در آن مشغول به کار هستم مرا براي مأموريتي دوماهه به خارج از کشور فرستاد و مبلغي ارز به‌عنوان اجرت اين مأموريت به من داد که آن را از بانک مرکزي به قيمت بسيار ارزان تهيه نمودم، ولي به‌علل مشخصي مأموريت من بيشتر از يک ماه طول نکشيد، بعد از...
سؤال: وسايلي كه ازكارافتاده، چه حكمي دارد؟ جواب: اگر قابل تعمير و ترميم نيست، به‌نحوي‌که مصلحت سازمان اقتضا مي‌کند مطابق مقررات اقدام گردد. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق علیه ...
سؤال: آيا مي‌توان اقلام فاسد شدني سازمان و يا تاريخ مصرف گذشته را بدون اطلاع مسئولان بالادستي از بين برد بدون آنكه آنها متوجه شوند؟ جواب: ورود و خروج کالا به انبارها و سردخانه‌ها بايد مطابق مقررات سازماني باشد و تخلّف از آن جايز نيست. منبع: جزوه احک...
سؤال: اگر در سازمان تاريخ مصرف جنس مصرفي رو به پايان باشد و امكان مصرف آن نباشد مي‌توان آنها را فروخت و تبديل به احسن كرد؟ جواب: با رعايت مقررات مربوط اشکال ندارد. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علو...
سوال: در صورت استفاده غيرمجاز از بيت‌المال، راه جبران آن که مکلف را برئ ‌الذمه نمايد، چيست؟ جواب: اگر موجود باشد بايد عين آن، و در صورت تلف، اگر مِثلي باشد بايد عوض آن، به همراه اجرت‌المثل مدت استفاده و در غير اين‌صورت بايد قيمت آن را به همراه اجرت مد...
سؤال: بنابه بعضي مصالح و رفع نيازهاي داخلي ازجمله تجهيزات مهندسي، به مسئولان سازمان‌ها و ادارات ديگر هديه‌اي پرداخت مي‌گردد، آيا مشكلي دراين‌خصوص وجود ندارد؟ جواب: درصورتي‌که طبق قوانين و مقررات هديه‌دهنده اختيار و صلاحيت اين‌گونه امور را داشته باشد ا...
سؤال: در داخل يگان، واحدي از واحد ديگر چيزي را برمي‌دارد و مي‌گويد بيت‌المال است و براي شخص خودم كه برنداشتم بلکه براي واحد خودم برداشتم. حکم شرعي اين مسئله چيست؟ جواب: جايز نيست. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هد...
سؤال: گ تکليف کسي که مقداري از وسايل پادگان را خارج کرده و برخي از آنها را به‌طور مجاني به ديگران داده چيست؟ جواب: وسايل مزبور را ضامن است؛ اگر موجود است بايد برگرداند و اگر تلف شده يا ناقص شده قيمت زمان تلف يا ارش نقص را بايد بپردازد و كسي كه وسايل مز...
سؤال: اگر فردي با بودجه مملكت براي خود در محلّ كارش خانه ‏اي را با وسايلش فراهم كند اوّلا، صحيح است يا خير؟ و ثانياً، نمازش چگونه است؟ و استفاده از امكانات دولتي (مثل محلّ و آب و غيره) شرعاً چه صورت دارد؟ جواب: تابع قوانين و مقرّرات مربوط است و اگر با ...
سؤال: اينجانب درسازماني انباردار مي‏باشم. يك مورد از وسايل انبار به سرقت رفته، استدعا دارم بفرماييد آيا من بايد خسارت يك فقره سرقت را بدهم يا خير؟ جواب: اگر در حفظ و نگهداري كوتاهي نكرديد ضامن نيستيد. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامن...
سؤال: کارمند اداره‌اي بدون هيچ‌گونه چشم‌داشت يا لطمه‌زدن به بيت‌المال در انجام كار ارباب‌رجوع تسريع نموده و مراجعه كننده در پايان کار مبلغي به‌عنوان هديه به او مي‌دهد، حکم اين مبلغ چيست؟ جواب: دادن هرگونه پول و غيره به کارمندان و کارکنان ادارات براي ت...
سؤال: خطايي از حقير سر زد و مقداري از وسايل داخل پادگان ازجمله سه جفت پوتين و دو عدد چراغ قوه را خارج نمودم كه مقداري از اين وسايل را مجاني به ديگري داده و وي از آنها استفاده نموده و ازبين رفته است و يا درحال استفاده است كه به استفاده كننده گفتم تو مسئو...
سؤال: شوهرم مقداري از اجناس دولت را كه مربوط به بيت‌المال بود به منزل آورد (ازقبيل حوله، ميز و امثال اينها) و تا حال استفاده كرده‏ ايم، اكنون چه كار كنيم؟ آيا ردّ مظالم تعلّق نمي‏ گيرد؟ جواب: اگر بهره‌برداري از اشياي يادشده اجرت دارد اجرت هم تابع عين ...
سؤال: چشم‌ پوشي از عيوب جزئي در عمليات اجرايي براي کاهش تنش ميان کارشناسان کنترل کيفيت و عوامل اجرايي از نظر شرعي چه حکمي دارد؟ جواب: براساس قوانين و مقررات عمل شود. منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگا...
سؤال: اگر مسئول مالي بودجة سازمان را در حسابي مشخص ريخته و وام بگيرد و با اطلاع مسئول مستقيم باشد حكم آن چيست؟ جواب: صِرف اطلاع مسئول مستقيم مجوّز اين اقدام غيرقانوني نيست و اين‌گونه تصرفات در بيت‌المال شرعاً حرام است، مگرآنکه حساب مشخص مربوط به سازمان...
سؤال: تعدادي گزارش کتبي راجع‌به اختلاس اموال دولتي به وسيلة يکي‌از کارمندان دريافت گرديده که پس‌از انجام‌دادن تحقيقات در مورد اين اتهام، صحّت بعضي‌از آن گزارش‌ها براي ما آشکار شده است، ولي هنگام تحقيق از فرد متّهم خود او همة اتهامات را انکار مي‌کند، آيا...
سؤال: اگر مدير يا کارشناس کنترل کيفيت، دادنِ آمار واقعي را مضر به حال خود بداند، آيا کارپرداز شرعاً مسئول است و اگر اين کار براي حفظ موقعيت و سِمَت باشد، چه حکمي دارد؟ جواب: جايز نيست. منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات ...
سؤال: مبلغي از وجوه اهدايي مردم براي بسيجيان و رزمندگان نزد اينجانب باقي مانده است، آيا اين مبلغ را مي‌توانم در يكي از برنامه‌هاي بسيج يا نسبت به خريد اقلام مورد نياز پايگاه‌هاي بسيج استفاده نمايم؟ جواب: مبلغ باقيمانده بايد به همان مورد كه نظر مردم بود...
سؤال: اگر در يكي از اداره‏هاي دولتي اختلاس از بيت‌المال صورت بگيرد و اين اختلاس استمرار داشته باشد و شخصي اين توانايي را در خود ببيند كه اگر مسئوليت آن اداره را برعهده بگيرد، مي‏تواند اين وضع را اصلاح كند، و اين كار هم فقط ازطريق دادن رشوه به يكي‏ از كس...
سؤال: اگر کارشناس کنترل کيفيت رفع عيبي را ضروري بداند، ولي مافوق دستور صرف‌نظر از آن را صادر کند، چه حکمي دارد؟ جواب: براساس قوانين و مقررات عمل شود. منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی ام...
سؤال: بودجه و اعتباري كه به مراكز تعلق مي‌گيرد پس از گذشت زمان در بانك براي آن سودي حاصل مي‌شود. گاه به‌علت عدم استفاده بودجه برگشت مي‌خورد، حكم سود بانكي آن چيست؟ جواب: درفرض سؤال به‌علت برگشت بودجه، سود بانکي نيز به همراه آن عودت داده شود. منبع: جزو...
سؤال: اينجانب در سال 83 بازنشسته شده‌ام. براي اطمينان قلبي درمقابل آنچه قصور و کوتاهي در دوران خدمت از من سرزده است قصد دارم يک دستگاه موتور به سپاه اهدا نمايم. آيا حتماً بايد به ردة خدمتي اهدا کنم يا اگر به ردة ديگري اهدا نمايم برئ‌الذّمه مي‌شوم؟ جواب:...
سؤال: گاه جيره استحقاقي كاركنان خصوصاً سربازان وظيفه تاريخ مصرف آن گذشته است يا به‌علت عدم نگهداري صحيح كيفيت آن ازبين رفته و با همان وضيعت تحويل مي‌گردد، اين شرعاً چه حكمي دارد؟ جواب: بر سازمان واجب است استحقاقي کارکنان را به‌موقع و مطابق مقررات تأمي...
سؤال: مسئولان خريد كه گاهي مقداري از پول‌هاي سازمان نزدشان وجود دارد اگر ازآن پول‌ها استفاده شخصي كرده و بعداً جايگزين نمايند چه حكمي دارد؟ جواب: هرگونه تصرف و استفادة شخصي مسئولان خريد، که امانت‌دار سازمان هستند، از پول‌هاي دراختيارشان، حرام است، مگر...
سؤال: باتوجه‌به امتناع شرکت‌هاي بيمه از پرداخت تمام خسارت به افراد و کارگاه‌هاي زيان‌ديده، جبران مابه‌التفاوت خسارت از راه‌هاي ديگر چه حکمي دارد؟ جواب: براساس قوانين و مقررات عمل شود. منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات ز...
سؤال: بعضي از مسئولان از بودجه معاونت خود كه در بانك است مبالغي وام براي خود دريافت مي‌كنند، حكم شرعي آن چيست؟ جواب: اگر برخلاف مقررات باشد جايز نيست. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی اما...
سؤال: با توجه‌ به اينکه خطوط لولة احداث‌ شده بنا به دلايل فني و امنيتي تا پانصد متر از هر طرف حريم دارد، ولي کارفرما بيش از هزينة محل عبور لوله را پرداخت نمي‌کند، مسئلة شرعي حريم پرداخت ‌نشده براي سپاه در قبال مردم چيست؟ جواب: بر اساس قوانين و مقررات ع...
سؤال: خريد اموال تمليكي مانند برنج و... ، كه از قاچاقچيان كالا كشف شده و توسط گمرك با قيمت نازل‌تري نسبت به بازار، به برخي كاركنان ارگان‌ها واگذار مي‌شود، چه حكمي دارد؟ جواب: درحدّي‌که قانون و مقررات مربوط اجازه داده است اشکال ندارد. منبع: جزوه احکام ...
سؤال: با پول اداره كه در نزد ما بود براي خود خريد شخصي مثل ميوه، گوشت و... داشته‌ايم و پس از گذشت چندروز پول اداره را سر جايش گذاشته‌ايم، آيا آن خريدها از مصاديق غصب مي‌باشد؟ اگر جواب مثبت باشد اسباب استخلاص شرعي موضوع را مرقوم فرماييد؟ جواب: در فرض سؤ...
سؤال: آيا مي‌توان از پول سازمان كه دراختيار است به‌عنوان وام يا قرض‌الحسنه استفاده كرد، اگر مي‌شود نحوة پرداخت آن چگونه است، آيا بايد اضافه برآن پرداخت كرد؟ جواب: هرگونه استفاده از بيت‌المال بايد طبق مقررات سازمان باشد و دراين‌مورد هم اگر با اجازة مسئ...
سؤال: اگر سربازي به وسيله‌اي خسارت عمدي وارد ساخت و طبق نظر محاكم رسيدگي كننده مجرم شناخته شد؛ اما به سبب عسر و حرج، قدرت پرداخت خسارت را ندارد چه بايد كرد؟ جواب: بستگي به حکم قاضي شرع دارد. منبع:جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات...
سؤال: معمولاً از طرف صاحبان فروشگاه‌هاي بزرگ به مأموران خريد شرکت‌ها و مراکز يا مسئولان خريد تجهيزات پس از خريد اجناس مورد نياز يک يا چند قلم کالا تحت عنوان پورسانت به شخص خريدار اهدا مي‌شود که جنبة تبليغي و جلب مشتري دارد، آيا از نظر شرعي کالاي مورد نظر...
سؤال: بعضي موارد در خريدهايي كه انجام مي‌شود مبلغي براي تسويه‌ حساب باقي مي‌ماند و پس از مدت‌ زماني كارپرداز مالي و خود فروشنده فراموش مي‌كنند كه اين بدهي پرداخت شده يا نه و خود فروشنده هم به‌عهدة سازمان مي‌گذارد و مي‌گويد اگر خواستيد پرداخت كنيد و اگر ...
سؤال: سربازان در محل كار در حين جابه‌جايي و يا نقل و انتقال وسيله‌اي از روي غفلت و يا غيرعمدي و يا عمدي به آن آسيب مي‌رسانند. خسارت آن بر عهده چه كسي است؟ جواب: اگر در انجام‌دادن کار افراط و تفريط نکرده باشند ضامن نيستند والاّ ضامن‌اند و بايد خسارت را...
سؤال: خريد جنس‌هاي باد كرده، رو به فاسد شدن، نزديك به تاريخ انقضا و ... با قيمت پايين‌تر و تهية فاكتور با قيمت روز چه حكمي دارد؟ جواب: جايز نيست. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق ...
سؤال: جبران خسارت عمدي زدن به امكانات بيت‌المال و كسي را در جريان آن قرارندادن، به‌عهدة چه كسي است؟ جواب: جبران خسارت به‌عهدة شخص وارد کنندة خسارت است و بايد جبران نمايد. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهش...
سؤال: کارکنان در هنگام کار روي پروژه، که دوازده ساعت به طول مي‌انجامد، استراحت کوتاهي دارند. آيا در قبال اين مدت استراحت، حق دريافت حقوق دارند؟ جواب: براساس قوانين و مقررات عمل شود. منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم...
سؤال: يكي‌از مسائل مبتلا به اين حقير و شايد بسياري‌از همكاران اين است كه گاهي به‌علت تعدد خريد و مشغلة زياد پول‌هاي شخصي با پول‌هاي اداره مخلوط مي‌شود و چون به‌صورت تقريبي آمار مبالغ خود را داريم، محاسبه مي‌كنيم؛ اما هميشه اين شك وجود دارد كه نكند از پو...
سؤال: اگر كسي از روي غفلت، سرگرمي و شوخي و يا به‌خاطر خجل كردن كسي اقدامي را بكند وبه امكانات بيت‌المال صدمه بزند، حكم آن چيست؟ جواب: ضامن است، و اگر موجود باشد عين آن و اگر تلف‌شده باشد عوض آن و اگر عوض ندارد قيمت آن را بايد بپردازد. منبع: جزوه احکا...
سؤال: شرعاً و قانوناً تأخير در پرداخت حقوق و مزاياي كاركنان قراردادي و روزمزد درپروژه‌ها به‌علت تنگناهاي مالي تا چند ماه صحيح است؟ جواب: بستگي به توافق و قرارداد اوليه بين طرفين دارد که در صورت عمل برخلاف قرارداد، جلب رضايت و يا جبران خسارت لازم است. ...
سؤال: اگر فردي بدون اجازه وسيلة نقليه سازمان را بردارد و با آن تمرين رانندگي و يا هر استفاده ديگري را بنمايد و درحين استفاده حادثه‌اي اتفاق بيفتد و بعد فرد خاطي فرار و خود را گم نمايد و مسئول و يا رانندة اصلي از آن بي‌اطلاع باشد، جبران خسارت با چه كسي ا...
سؤال: سپاه آنگاه که در بخش اقتصادي به‌عنوان پيمانکار فعاليت مي‌کند، معمولاً به جهت تأخير زياد در پرداخت به‌موقع بدهي‌هاي خود به بازار و پيمانکاران جزء موجب نارضايتي آن‌ها مي‌گردد. مثلاً توافق پرداخت دو‌ماهه بيش از يک‌سال طول مي‌کشد. حکم شرعي نقض چنين توا...
سؤال: اگر يكي از نزديكان رابط خريد سازمان، جنسي داشته باشد که درشرف زيان‌وضرر باشد، آيا آن فرد مي‌تواند براي جلوگيري از خسارت، اجناس او را براي سازمان بخرد؟ جواب: اگر جنس معيوب نباشد و مورد نياز و به مصلحت سازمان باشد، مي‌تواند برابر مقررات خريد کند. ...
سؤال: اگر فردي با ماشين سازمان تصادف کرده و مقصر بوده است؛ اما با تنظيم سند و يا صدور حکم مأموريت و... هزينة آن را بردوش سازمان گذاشته است، اين مسئله چه حکمي دارد؟ جواب: اگر با حکم مأموريت بوده گرچه مقصر باشد از بيمة خودرو سازمان هزينه مي‌شود، ولي چنان...
سؤال: آيا مي‌توان با پول سازمان خريد و معامله‌اي را انجام داد و پس از سود آن، مقداري را به سازمان داد و خود نيز بهره برد؟ جواب: جايز نيست. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق علیه ال...
سؤال: سربازاني كه در امر رانندگي به‌كارگرفته مي‌شوند و تصادف مي‌كنند و مقصر شناخته مي‌شوند، اما بنية مالي خوبي ندارند، آيا ملزم به پرداخت خسارت هستند؟ جواب: حوادثي که در انجام‌دادن مأموريت سازماني واقع مي‌شود برابر مقررات بيمه بايد از بيمة خودرو سازمان...
سؤال: پس از آنکه تيم پزشپزشکیکي مأمور معاينه، درصد ازکارافتادگي مرا تعيين کرد مبلغي را به‌عنوان مساعدت از دولت دريافت کردم، ولي احتمال مي‌دهم که مستحق دريافت اين مقدار نباشم و پزشکان به‌علّت آشنايي و رابطه با من، مراعات مرا کرده باشند. تکليف من در اين حا...
سؤال: براي اجراي بعضي برنامه‌ها و يا خريد بعضي از كالاها، اعتبار لازم وجود ندارد آيا كارپرداز مي‌تواند بنابه دستور مقام بالاتر خود فاكتور صوري تهيه كرده و با اعتبار فاكتورهاي صوري، كالاي بدون اعتبار را خريداري و فاكتور كالاي بدون اعتبار را باطل كند؟ جوا...
سؤال: اگر فردي وسيله نقليه‌اي را به‌دلايل سازماني تحويل گرفته است، مثلاً از روي اجبار و ملاحظه درمقابل درخواست مافوق، چنانچه خسارت به اين وسيله نقليه وارد شود ازنظر شرعي چه كسي بايد پاسخگو باشد؟ جواب: اگر خسارت وارده، مستند به فعل استفاده‌کننده باشد و...
سؤال: زميني داراي سند با مالکيت سپاه مي‌باشد که از سوي فرماندهي سپاه ناحيه در اختيار اهالي روستا براي ساختن مسجد گذاشته شده است و قراردادي هم منعقد شده است که در کنار مسجد پايگاه مقاومتي براي روستا بسازند. لطفاً بفرماييد احکام شرعي استفاده از مسجد و پايگ...
سؤال: آيا پرداخت حق تونل به کارکناني که در تونل کار نمي‌کنند، براي جبران هزينة مکالمات گوشي همراه آن‌ها در انجام امور کارگاه، شرعاً جايز است؟ جواب: جايز نيست. منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم ا...
سؤال: خريد سامانه‌ها وتجهيزاتي كه تخصصي بوده و اطمينان كامل از دست‌دوم بودن آنها براي كارشناسان محرز است از كشورهاي خارجي چه حكمي دارد؟ با توجه به اينكه ميلياردها دلار از پول بيت‌المال بابت خريد اين سامانه‌ها پرداخت مي‌گردد و پس از به‌كار‌گيري اين سامانه...
سؤال: پرداخت مطالبات برخي کارگران يا پيمانکاران قرارگاه به دليل اينکه از مجموعه جدا شده‌اند و به مرور نام و نشاني آن‌ها حذف شده است، ممکن نيست. حکم آن را بيان فرماييد؟ جواب: در صورت فحص و يأس از دسترسي به آنان، رد مظالم داده شود. منبع: جزوه احکام ساز...
سؤال: فردي که مسئول خريد و تأمين سازمان مي‌باشد، براي خريد به بازار مراجعه [مي‌کند] و كالايي را تهيه مي‌نمايد و بعداً متوجه مي‌شود كه كالاي تهيه‌شده گران بوده و جنس مشابه در مكان ديگري با همان كيفيت، ولي ارزان‌تر فروخته مي‌شود، آيا فرد مسئول‌خريد، مسئول...
سؤال: بر اثر سهل‌انگاري برخي از كاركنان، خسارتي به وسيلة نقليه سازمان وارد مي‌شود، آيا مسئول سازمان مي‌تواند قسمتي از خسارت وارده را ببخشد و يا دستور پرداخت آن را از بيت‌المال صادر كند؟ جواب: بخشيدن خسارت وارده به اموال سپاه چه جزئي و چه كلي آن جايز ني...
سؤال: اگر کارگر در روز قبل يا بعد از کسالت نتواند کار را با راندمان مطلوب انجام دهد و از طرفي حق ترک محل کار خود را نيز ندارد، آيا دريافت حقوق آن بخش جايز است؟ جواب: بايد جبران کند. منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمز...
سؤال: اگر خودروي دولتي در مكاني پارك شود و به وسيلة افراد ديگري به آن خسارت وارد شود، هزينه آن به عهدة راننده است؟ جواب: در فرض سؤال اگر خودروي دولتي (سپاه) را در مکاني پارک کرده که مجاز بوده، راننده ضامن نيست بلکه خسارت زننده ضامن است، ولي اگر در مکا...
سؤال: آيا جايز است کمي حقوق کارکنان و خودروهاي در اختيار از طريق ديگر، مثلاً پرداخت هزينة موبايل يا مرخصي دادن به رانندگان خودرو و ثبت حضور آنان، انجام شود؟ جواب: جايز نيست. منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ ...
سؤال: به‌طور معمول، عزل و نصب‌ها بايد براساس شايستگي، توانايي، تعهد و تخصص باشد، اگر افرادي حب و بغض‌ها يا جناحي‌بودن را لحاظ کنند و افرادي را منصوب کنند که فاقد اين شاخص‌ها باشند، اين کار ازنظر شرعي چه حکمي دارد؟ جواب: انتصاب افراد بايد براساس مقررات ...
سؤال: عدم ثبت صحيح کارکرد افراد که آن‌ها را از رسيدن به حق و حقوقشان منع مي‌کند چه حکمي دارد؟ جواب: جايز نيست و موجب ضمان است. منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق علیه السلام
سؤال: اگر ما به‌علّتي به سازمان ضرر مالي برسانيم (مثلاً استفاده بيجا از مواد مصرفي مثل کاغذ) براي جبران اين کار مي‌شود حقّ اضافه‌کاري خود را نگيريم يا اگر به‌علّتي در محل کار حوصلة کار نداشتيم مثلاً دو ساعت کار نکرديم مي‌توان به‌جاي اين دو ساعت حق اضافه...
سؤال: برخي مسئولان در نگهداري تجهيزات و ابزارهاي نظامي که سرمايه‌هاي نيروي مسلّح‌اند به‌گونه‌اي کوتاهي مي‌کنند که درمعرض خرابي و نابودي قرار مي‌‎گيرند. حکم خسارت‌هايي که به آنها وارد مي‌شود به‌عهدة کيست؟ جواب: کوتاهي در حفظ و نگهداري سرمايه‌هاي نظامي ...
سؤال: حکم شرعي حقوق نسبت به ساعاتي که کارمند به گفت‌ وگو با همکاران مي‌پردازد چيست؟ جواب: اگر غيرمتعارف و خارج از مأموريت باشد، ضامن است. منبع: جزوه احکام سازندگی/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق علیه ...
سؤال: از رده خارج كردن تجهيزات اداري و غيراداري پيش از موعد مقرر آن چه حكمي دارد؟ جواب: چنانچه قابل استفاده و برخلاف ضوابط و مقررات باشد جايز نيست. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صا...
سؤال: با توجه به اينكه امروزه در جنگ و جهاد در راه خدا به جاي اسب و تير و كمان و شمشير، تفنگ، مسلسل و ديگر ادوات جنگي همچون موتورسيكلت و هواپيما استفاده مي‌شود، آيا مي‌توان تيراندازي با تفنگ و مسلسل و ديگر ادوات جنگي را با رهان [شرط‌بندي] انجام داد؟ جو...
سؤال: آيا کارکنان شرعاً در نگهداري صحيح از امكانات و ملزومات اداري مسئوليت دارند؟ چنانچه سهل‌انگاري و عدم‌مراقبت كافي باعث واردآمدن خسارت گردد چه حكمي دارد؟ جواب: کارکنان شرعاً موظف به حفظ و نگهداري صحيح از بيت‌المال هستند و چنانچه عدم مراقبت کافي و س...
سؤال: آيا كسي كه از سپاه حقوق مي‌گيرد حق دارد بعضي از كارها را تحت عنوان پروژه در خارج از وقت‌اداري انجام دهد و از بابت آن دوباره پول بگيرد؟ جواب: تابع ضوابط و مقررات مربوط است. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/...
سؤال: حيف و ميل نوشت‌افزار اداري كه به‌طور امانت دراختيار قرار مي‌گيرد، چه حكمي دارد؟ جواب: حرام و موجب ضمان است. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق علیه السلام
سؤال: اگر شيشه خودروي سازماني درهنگام پارك براثر سرما يا گرما شكسته شود، آيا غرامت از راننده اخذ مي‌شود؟ جواب: اگر راننده سهل‌انگاري و کوتاهي نکرده باشد چيزي برعهده‌اش نيست. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پ...
سؤال: کارکنان بعضاً به‌طور سهو يا عمد براثر بي‌توجهي موجبات ضرر و زيان به بيت‌المال را فراهم مي‌نمايند، فرماندهان دراين‌خصوص چه وظيفه‌اي دارند؟ و آيا شرعاً بايستي غرامت اخذ شود؟ جواب: وظيفة فرماندهان و مديران، استيفاي ضرر و زيان وارده به بيت‌المال مطا...
سؤال: آيا خسارت وارده به اتومبيل سپاه که دراثر قصور استفاده کننده ايجاد شده است، به‌عهدة سپاه است يا شخص استفاده کننده؟ جواب: عيب و نقص يا تلف اگر مستند به فعل استفاده کننده باشد وي ضامن است. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتش...
اگر برای فعالیت های فرهنگی که درکانون مساجد انجام میشود نیاز به گزارش کار باشد تا بودجه برای کانون واریز شود، و مسئول کانون از همکارانش بخواهد که گزارش سوری به مرکز اصلی تحویل بدهند(یعنی مثلا اسامی شرکت کنندگان درکلاس ها بیشتر ازحد واقعی نوشته شود و یا...
سؤال: اگر اتومبيل بيت‌المال در جهت انجام‌دادن مأموريت واژگون شود و تشخيص مسئولان خِبره اين باشد که حادثه دراثر نقص فني رخ داده است، آيا شرعاً بايد غرامتي به بيت‌المال پرداخت گردد يا خير؟ جواب: اگر بيت‌المال دردست شخص امانت بوده و بدون تعدّي و تفريط تل...
سؤال: اينجانب مسئول يكي از سازمان‌هاي دولتي مي‌باشم. در يکي از روزها در بين راه با يك ماشين بنز خاور تصادف نموده و منجر به خساراتي گرديد، اگر ازنظر مقررات راهنمايي و رانندگي اينجانب مقصّر شناخته شوم خواهشمند است پاسخ سؤالات زير را بفرماييد: ـ آيا انجام...
سؤال: اگر نيرويي از سازمان در حين كار ناخواسته به وسايل ضرر برساند، يا براثر بي‌تدبيري مديران، نيروها بدون آموزش اوليه به‌كاري گمارده شود كه زيان برساند حکمش چيست؟ جواب: اگر ايراد خسارت و ضرر به بيت‌المال به‌علت قصور يا تقصير نيروي سپاه در حين کار نباش...
سؤال: ساخت و سازهايي كه در نواحي به وسيلة بعضي فرماندهان صورت مي‌گيرد و پس از چند ماه و با تعويض فرماندهان خراب مي‌شود و در اين ميان بيت‌المال از بين مي‌رود چه حکمي دارد؟ جواب: فرماندهان بايد براساس قوانين و مقررات و به‌نحو مطلوب پروژة موردنظر را انجا...
سؤال: گزينشي انتخاب‌كردن افراد برای شرکت در همایش ها چه حكمي دارد؟ اعزام كردن افراد ستادي حتي جزئي‌ترين افراد دركنار ميهمانان چه حكمي دارد؟ جواب: افرادي که حضورشان غيرسازماني و برخلاف مقررات باشد جايز نيست شرکت داده شوند. منبع: کتاب احکام فرهنگی - هن...
سؤال: پيمانكاري در حال ساخت يك مجموعة مسكوني است. براساس قرارداد، آغاز ساخت آن معلوم است؛ پيمانکار فاز نخست آن را با پول و هزينة صاحبانش ساخته و تحويل داده است. آيا درست است كه بگويد قيمت‌ گذاري نهايي موكول به اتمام كامل پروژه‌ها و به نرخ روز مانند طلا...
سؤال: آيا کارمند مي‌تواند بنا بر اصل تقاص معادل طلب خود را از سازمان تملک و تصاحب کند؟ جواب: جايز نيست و بايد براي مطالبة حق خود ازطريق قانوني اقدام کند. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی ا...
سؤال: اگر شخصي مقداري حقوق يا مزاياي خاصي را كه به‌طور قانوني به او اعطا شده از دولت طلب داشته باشد، ولي دلايل قانوني براي اثبات حق خود دراختيار نداشته باشد و يا قادر بر مطالبة آن نباشد، آيا جايز است به مقدار حقّ خود از اموال دولتي كه دراختيار دارد به‌ع...
سؤال: آيا در پيمانکاري ساختماني براي نهادهاي دولتي گرفتن قيمت نو از اقلام مستعمل مجايز است؟ بر فرض عدم جواز، جبران تفاوت قيمت چگونه است؟ جواب: در فرض سؤال، براي اقلام مستعمل گرفتن قيمت نو جايز نيست، مگر آنکه با درنظر‌گرفتن مصلحت و مقررات سازماني در ضمن...
سؤال: از سال 68 مبلغي به سپاه بدهکارم و نيز حدود ده سال اکثر ايام را در جبهه و سپاه خدمت کرده‌ام و هيچ‌گونه حقّ مأمويت و اضافه‌کاري دريافت نکرده‌ام، آيا مي‌توانم آن بدهي را به‌جاي اين طلب‌ها محاسبه کنم؟ جواب: محاسبه وجه مذکور درمقابل فعاليت‌هاي گذشته ...
سؤال: اگر مجموعه‌اي از سپاه از اجراي قوانيني که مربوط به‌حقّ كاركنان است اعراض نموده و عمل نکند، آيا افراد مي‌توانند ازباب تقاص از اين حقّ خود استفاده نمايند؟ جواب: جايز نيست، مطالبات بايد ازطريق مقرّرات مربوط پيگيري شود. منبع: جزوه احکام مالي/ بر ا...
سؤال: اگر فرمانده علم به اين دارد كه عامل خريدش با فروشندگان مصالح تباني دارد، ليكن درخصوص عزل وي اقدام نمي‌کند، درصورت هرگونه سوءِ استفاده توسط عامل خريد، آيا آن فرمانده در گناه وي شريك است؟ جواب: درفرض سؤال، درگناه وي شريک است و درصورت ضرر به بيت‌الم...
سؤال: ما در بسياري مواقع مجبوريم از زندگي و امكانات شخصي براي سپاه استفاده كنيم، آيا در بعضي موارد نيز مي‌توانيم از امكانات سازمان جهت كار شخصي استفاده كنيم؟ جواب: اگر در هر دو صورت با اجازة قانوني فرماندة بالاتر و براي انجام‌دادن مأموريت سازماني ضرور...
سؤال: در بسياري از موارد مشاهده مي‌شود كه براي انجام‌دادن امور سازمان افراد از تلفن همراه خود استفاده مي‌کنند كه قلباً راضي به اين امر نيستند. خواهشمند است دراين‌باره توضيح دهيد؟ جواب: اگر ضرورت انجام‌دادن امور سازمان چنين اقتضا کند، موارد را به مسئول...
سؤال: آيا براي جبران هزينه‌هايي كه کارکنان در مواردي به‌ناچار براي سازمان متحمل مي‌شوند مي‌توان از امكانات سازماني به‌جاي آن مبلغ هزينه شده استفاده کرد؟ جواب: تقاص از بيت‌المال جايز نيست، اگر مطالباتي دارد از راه‌هاي قانوني پيگيري کند. منبع: جزوه اح...
سؤال: اگر از وسيلة شخصي براي انجام امور اداري و مأموريتي استفاده كنيم، آيا مي‌توانيم در وقتي ديگر از خودروي سازماني جهت امور شخصي استفاده كنيم؟ جواب: در فرض سؤال، تابع ضوابط و مقررات سازماني است. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ ...
سؤال: بعضي مواقع از تلفن‌هاي سازماني استفاده شخصي مي‌شود؛ باتوجه‌به اينكه بعضاً به‌ويژه در مأموريت‌ها از تلفن‌هاي همراه شخصي براي امور سازماني استفاده مي‌شود، حكم چيست؟ جواب: تصرف در بيت‌المال تابع ضوابط و مقررات مربوطه است و به‌طورکلي استفادة از بيت‌ا...
سؤال: اگر كسي اضافه‌كاري نمايد و مسئول و فرماندة او كل يا مقداري از آن را ناديده گرفته آن هم نه بر اثر وضعيت و نداشتن بودجه، بلكه بر اثر حب و بغض، آيا فرد مي‌تواند به مبلغ آن از بيت‌المال استفاده كند بدون اينكه كسي متوجه شود؟ جواب: در فرض سؤال جايز ني...
سؤال: فردي براي تصدي مسئوليت، از راه‌ها و شيوه‌هاي غيرقانوني استفاده کرده است و اکنون از کردة خود پشيمان است؛ آيا حقوق و مزايايي که در اين مدت از سازمان (به‌واسطة تصدي جايگاه مذکور) دريافت نموده، اشکال شرعي دارد؟ جواب: استفاده از طريق غيرقانوني براي رس...
سؤال: دربارة حق و حقوقي كه بابت درجه، جايگاه، شيفت و يا اضافه‌كاري طلب داريم و يا به‌دلايلي به ما نداده‌اند چه بايد كرد و آيا مي‌توان خودسرانه احقاق حقوق كنيم؟ جواب: اقدامات خودسرانه جايز نيست بلکه بايد از طريق مجاري قانوني پيگيري شود. منبع: جزوه احک...
سؤال: اگرمبالغ اضافه‌كاري پرداخت نگردد، آيا مي‌توانيم از بودجه‌هاي ديگر سازمان كه دراختيار ماست برداشت نماييم؟ جواب: خير، مطالبات خود را از مجاري قانوني پيگيري کنيد. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه ...
سؤال: آيا به دليل حقوقي که سازمان بايد به افراد پرداخت کند و پرداخت نمي‌نمايد انسان مي‌تواند نسبت به حقوق تضييع شده‌اش از امکانات سازمان استفاده نمايد؟ جواب: خير، بايد استيفاي حقوق و مطالبات خود را ازطريق سلسلة مراتب قانوني پيگيري نمايد. منبع: جزوه ...
سؤال: شخصي مدّتي است در سازماني مشغول به کار است. در ابتداي کار قول استخدام به وي داده شد و اکنون جواب منفي مي‌شنود. از سويي حداقل دستمزد در قانون براي کارمند پانصد تومان است و به اين شخص دويست تومان مي‌دهند، ولي ايشان بدون آنکه مسئولان بدانند سيصد توما...
سؤال: بنده را به مأموريتي فرستاده‌اند؛ اما هيچ اضافه‌كاري به من نمي‌دهند، ولي درآن مأموريت مقداري پول به من داده شد تا هزينه شود، اگر از آن مبلغ تخصيصي چيزي اضافه بماند، مي‌توانم به‌عنوان حق‌الزحمه خودم بردارم؟ جواب: هرگونه مطالبات بايد ازطريق قانوني ...
سوال : خريد اجناس بي‌كيفيت با پرداخت هزينة كم، با اين تفسير كه صرفه‌جويي در بيت‌المال است چه حكمي دارد؟ جواب : اگر موجب ضرر به بيت‌المال باشد جايز نيست منبع:جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی ام...
سؤال: ناحيه‌اي تازه تأسيس است كه هنوز خودرو به حدِّ كافي ندارد و بنده با خودروي شخصي بعضي از كارهاي سازمان را پيگيري مي‌كنم، آيا پول سوخت را مي‌توانم از بودجه سازمان بردارم؟ جواب: اگر با دستور يا اجازة مسئول مافوق باشد اشکالي ندارد. منبع: جزوه احکام...
سؤال: با‌توجه‌به فعاليت‌هاي سازندگي در راستاي اهداف ابلاغي از سوي فرماندهي سپاه، قرارگاه سازندگي خاتم‌ الانبيا اقدام به پروژه‌هاي اقتصادي، دفاعي، پدافندي و سازندگي در كشور مي‌نمايد. در همين ارتباط، مسائلي به‌وجود مي‌آيد كه سبب بروز مشکلات و سؤالاتي مي‌گر...
سوال : مسئول امور مالي بودجه‌اي را جهت خريد دِسِر پس از غذا تشخيص داده [است]، مأمور خريد همان مبلغ را هزينه مي‌كند وليكن دسر درجه دو با قيمت كمتر خريداري و مابقي مبلغ را در جايي ديگر هزينه مي‌كند، حكم شرعي چيست؟ جواب : درصورتي‌که تخلف از ضوابط و مقر...
سؤال: اگر انسان به‌يقين بداند كه حقي از سوي سازمان از او كسر شده كه درواقع اين‌طور نبوده و به‌دلايلي حق او ضايع شده و يا دير اقدام شده و درعوض حق و حقوقي اضافه در همان اندازه براي او آمده كه به‌ناحق براي او اعمال شده است. آيا دراين‌صورت با يقين به حقّ ق...
سوال : در بعضي اوقات نياز است براي تسوية پول تنخواهي كه به ما داده مي‌شود فاكتوري را با فاكتور ديگر جابه‌جا كنيم تا تسويه حساب آن ممکن شود، حكم آن چيست؟ جواب : جايز نيست. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوه...
سؤال: آيا كارمند مي‏تواند برخي از مطالبات قانوني خود را از دولت نگيرد و معادل آن از اموال دولتي مانند تلفن و نوشت‌افزار و امثال آنها استفاده شخصي كند؟ جواب: حق ندارد. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه...
سؤال: آيا بدهكاربودن قرارگاه به پيمانكاران جزء در پروژه‌ها، به اينکه در زمان‌بندي مقرر پول آن‌ها را نمي‌دهد، در حالي که پيمانکاران براي گرفتن خسارت اين تأخيرها كاري از دستشان برنمي‌آيد، صحيح است؟ جواب: با تخلف از قرارداد اوليه يا بايد رضايت آن‌ها را...
سؤال: آيا برداشتن هزينة تلفن شخصي كه براي كارهاي سپاه انجام گرفته از هزينه‌هاي سپاه جايز است؟ جواب: خودسرانه جايز نيست، ولي اگر با اجازة مسئول يا فرماندة صاحب اختيار قانوني باشد، مي‌تواند برابر مقررات دريافت کند. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوا...
سؤال: در کارهاي سازندگي، گاهي مواقع، به سبب تعلل دولت در پرداخت بدهي خود به قرارگاه، سپاه قادر به پرداخت بدهي خود به تعدادي از پيمانکاران دست دوم يا بازاريان نيست. نظر مبارک خود را در اين خصوص بفرماييد که آيا لازم است سپاه در جامعه خود را به اين کارها ...
سوال: در بحث مسائل مالي و اقتصادي ازنظر فقهي حدود اختيارات فرمانده در هزينه‌كرد بودجه و امكانات چگونه است؟ آيا [فرمانده] بنابه‌تشخيص خود مي‌تواند جهت ايجاد درآمد، بودجة سازمان را در كاري خاص سرمايه‌گذاري کند و از سود آن كار، امور سازمان را انجام دهد و اگ...
سؤال: آيا پايوران مي‌توانند در مقابل عدم دريافت حقّ اضافه‌کاري، از تلفن پادگان براي امور شخصي استفاده نمايند؟ جواب: تصرف در بيت‌المال تابع ضوابط و مقررات مربوطه است و به‌طورکلي استفاده از آنچه که جزء بيت‌المال و اموال عمومي است فقط در مواردي که اين ام...
سؤال: در واحد مهندسي، نظارت بر ساخت‌ وساز را بايد بعد از وقت اداري انجام بدهند. براي اين کار، قرارداد جداگانه بسته شده است، ولي متأسفانه، در وقت اداري با هزينه و امکانات سازمان براي قرارداد مذکور نظارت انجام مي‌شود. آيا اين کار صحيح است؟ جواب: اگر برخل...
سؤال: آيا مجوز شرعي وجود دارد تا قرارگاه، به اين دليل كه اين يك وظيفة الهي و احساس تكليف انقلابي است، در انجام پروژه‌ ها وكارهاي برزمين‌ مانده در مملكت، باتوجه‌به نبودن بودجه در دست کارفرمايان دولتي و با بي‌تدبيري و بي‌كفايتي آن‌ها، وارد پروژه‌هايي به اي...
سؤال: بسياري از شركت‌هاي سپاه باعنوان اجراي قراردادهاي خيلي‌ محرمانه و بعضاً سري (كه درست هم است) ميزان اعتبار قراردادهاي منعقده را به ادارة ماليات عرضه نمي‌كنند وعملاً از ماليات فرار مي‌كنند چه حكمي دارد؟ پرسنل سپاه كه دراين شركت‌ها كاركرده وحقوق (پاداش...
سؤال: اينجانب چندين سال است كه كارمند دولت هستم، درطول مدّت خدمتم چندين بار به‌عللي كار محوّله را صحيح و كامل انجام نداده‏ام، ولي پولش را دريافت كرده‏ام لطفاً بفرماييد: ـ آيا بايد براي جبران آن فقط در همان اداره كار كنم يا اينكه اگر در يكي از ارگان‌هاي...
سؤال: گاهي مواقع به دليل حجم زيادکار، از رابطين در پروژه‌ها، اجناسي مفقود مي‌شود که طبق برنامة کميسيون خسارات، بايد کل هزينة خريد [به قيمت نو] از رابطين فوق و از حقوق آن‌ها کسر گردد. حکم اين کسر حقوق چيست؟ جواب: چنانچه کميسيون خسارات ضوابط و مقررات قان...
سؤال: شانه خالي کردن از زير بار مواردي همچون ماليات و عوارض، با لطايف‌الحيل و نپرداختن وجه آن و يا کم کردن وجه در نظر گرفته شده؛ باتوجه‌به اينکه خلاف مقرّرات دولتي اسلامي است شرعاً چه حکمي دارد؟ جواب: مخالفت با مقررات حكومت اسلامي مجاز نيست. منبع: ج...
سؤال: انجام دادن اموري از جمله تعويض پلاك خودرو، گواهينامه، گذرنامه و... بدون پرداخت عوارض خلافي و قبوض مربوطه چه حكمي دارد؟ جواب: تابع مقررات و قوانين راهنمايي و رانندگي است و تخلف از آن جايز نيست. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای...
سؤال: دادن هديه يا تشويقي در توديع و معارفه‌هاي سازماني از بودجه‌هايي که اختصاص به سپاه يا بسيج دارد، ازلحاظ شرعي چه حکمي دارد؟ جواب: هديه يا تشويق در چهارچوب ضوابط و مقررات مانعي ندارد؛ ولي مصرف نمودن بيت‌المال در غير موارد مجاز در حکم غصب و موجب ضمان...
سوال : تعدادي گزارش كتبي راجع به اختلاس اموال دولتي توسط يكي از كارمندان دريافت گرديده كه بعد از انجام تحقيقات در مورد اين اتهام، صحّت بعضي از آن گزارش‌ها براي ما آشكار شده است. ولي هنگام تحقيق از فرد متهم خود او همه اتهامات را انكار مي‏كند، آيا ارسال اي...
سؤال: اگر مجرمي پيشنهاد رشوه كند، آيا مأمور مي‌تواند آن مبلغ را دريافت و مورد را به‌عنوان پرداخت رشوه در پرونده مجرم اعلام و ضبط نمايد؟ جواب: چنانچه منع قانوني نداشته باشد اشکال ندارد. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زم...
سؤال: چنانچه فرمانده در محيط كار، مأمور را مجبور به گرفتن رشوه كند، باتوجه‌به اينكه دستور فرمانده لازم‌الاجرا است، حكم شرعي چيست؟ جواب: چنين دستوري خلاف شرع و اجراي آن حرام است. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت...
سؤال: درصورت مجبور بودن به خريد نسيه (اعتباري)، آيا شرعاً و قانوناً پرداخت پول اضافه در قالب «عرف بازار» براي اقلام نسيه (اعتباري) بامقادير ثابت و مشخص ماهانه صحيح است؟ جواب: خريدوفروش نسيه به قيمتي بالاتر از قيمت نقدي به مقداري که متعارف است در همان ا...
سؤال: يکي از افراد نظامي به مناسبت عاشوراي حسيني در منزل شخصي خود مراسم عزاداري تشکيل‌داده، در آن از امکانات دولتي استفاده مي‌کند. لطفاً بفرماييد آيا اين کار وجاهت شرعي دارد؟ جواب: استفاده از امکانات بيت‌المال در مواردي که قانوناً مجاز به استفاده نباشد...
سؤال: اگر نيرويي در حفظ و نگهداري بيت‌المال کوتاهي کند تا اينکه منجر به خسارت شود و ازنظر مالي هم وضعيت مناسبي نداشته باشد تکليف چيست؟ جواب: چنانچه کوتاهي کرده، خسارت وارده را ضامن است و بايد بپردازد؛ اگر به‌صورت يک‌جا نمي‌تواند بپردازد تقسيط گردد و د...
سؤال: سازمان، ماشيني را در اختيارم گذاشت تا به‌عنوان راننده انجام وظيفه نمايم و اينجانب نيز در حفظ و نگهداري آن افراط و تفريط نکردم امّا به سرقت رفت، وظيفة شرعي را بيان فرماييد؟ جواب: اگر خودرو بيت‌المال در دست شما امانت بوده و بدون تفريط و اهمال در نگ...
سؤال: گاهي اموال و امكانات دراختيار كاركنان سپاه به‌سرقت رفته يا مفقود مي‌شود و مراجع قضايي پس از بررسي حكم به پرداخت خسارت صادر مي‌كنند. آيا جبران خسارت بايد به قيمت زمان سرقت باشد يا زمان صدور حكم؟ جواب: در فرض سؤال چنانچه کالاي به‌سرقت رفته مثلي بو...
سؤال: اگر مديري در نگهداري وسيله‌اي سهل‌انگاري كرد و آن وسيله گم يا سرقت شد آيا ملزم به خسارت است؟ جواب: در فرض سؤال ضامن است و بايد خسارت را بپردازد. منبع:جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام ...
سؤال: اگر فردي که خودرو و يا موتورسيکلت يا ديگر اموال نظامي در اختيارش است رعايت تمامي جوانب را بکند و باز هم وسيلة تحويلي به‌سرقت برود، آيا باز هم ضامن خسارت است و متهم به سهل‌انگاري است؟ جواب: درصورتي‌که رعايت کلية مقرّرات و ضوابط تعيين‌شده در جوانب ...
سؤال: كارمنداني كه وسايل مورد نياز ازقبيل لباس و غيره را به‌عنوان عاريه براي استفاده از آنها براي انجام مأموريت گرفته‏ اند و در مواظبت و نگهداري آنها كوتاهي نكرده وظ‏اند ولي اين لباس پاره يا مفقود شده، آيا اينها شرعاً موظف‌اند خود آن چيز و يا قيمتش را بپ...
سؤال: استفاده شخصي از وسايل نقليه سپاه و ارتش و ديگر ارگان‌هاي انقلابي و دولتي جايز است يا نه و در چه شرايطي مي‌توان از آنها استفاده نمود؟ جواب: موقوف به اجازة قانوني مسئولان مربوط است و بدون اجازه حكم غصب را دارد. منبع:جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای...
سؤال: آيا مي‌توان از برق شهري براي چراغاني کردن هيئت‌هايي که در ماه محرم برپا مي‌شود استفاده کرد؟ جواب: اگر برخلاف مقررات باشد، اشکال دارد و موجب ضمان است. منبع: کتاب احکام فرهنگی - هنری/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه عل...
سؤال: اينجانب مدّت 38 ماه است كه در مناطق كردنشين در ارگان‌هاي جمهوري اسلامي مسئوليت دارم، درطول اين مدّت ضمن انجام مسئوليت‌هاي محوّله از وسيلة نقلية دولتي براي امور شخصي نيز استفاده كرده‏ ام و متأسّفانه مقدار و تعداد دفعات مورد استفاده را به‌طور دقيق ن...
سؤال: بعضي مواقع نيروهاي رسمي از فرماندهي درخواست استفادة شخصي از اموال سپاه (مثل حمل اثاثيه منزل خود يا استفاده از بعضي ابزار مثل دريل و ...) مي‌کنند و فرمانده هم برخلاف دستورالعمل به ما دستور مي‌دهند تا وسيله درخواستي را دراختيار آنها قرار دهيم، وظيفة...
سؤال: بعضي تصرّفات جزئي و متعارف در اموال دولتي، مانند نوشتن نشاني و شمارة تلفن با خودکار و کاغذ دولتي، که مسئولان مربوط هم از آن نهي نمي‌کنند، چه حکمي دارد؟ جواب: تصرفات جزئي مانع ندارد. منبع:جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات...
سؤال: كسي كه برخلاف مقرّرات قانوني از اموال دولتي استفاده شخصي يا غيرشخصي نموده، تكليف شرعي او چيست؟ جواب: استفاده از اموال دولتي برخلاف مقرّرات موجب ضمان است و بايد عوض آن را به اداره يا سازمان بپردازد. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خام...
سؤال: اينجانب پرسنل يكي از سازمان‌ها هستم و به‌ناچار از امكانات اين سازمان استفاده شخصي مي‏كنم (مثل تلفن، قلم، كاغذ و خوراكي) و مبلغي را كه مطمئن شوم ارزش يا قيمت استفاده از امكانات مورد تصرّف بوده، مي‏پردازم، آيا استفاده اينجانب اشكال شرعي دارد يا نه؟ ...
سؤال: گاهي مشمول غايب درقبال چشم‌پوشي از دستگيري و اعزام وي به خدمت تا جمع‌آوري محصول كشاورزي هدايايي را پيشنهاد مي‌كند، اخذ آن هدايا چه حكمي دارد؟ جواب: جايز نيست. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه عل...
سؤال: استفاده شخصي از تلفن و وسايل بيت‌المال درصورتي‌که وجهي در قبال آن داده شود چه حکمي دارد؟ جواب: استفاده از بيت‌المال بدون مجوز قانوني جايز نيست و به‌هرحال اگر استفاده کرده باشد درصورتي‌که وجه آن را بپردازد، برئ‌الذّمّه خواهد شد. منبع: جزوه احکام ...
سؤال: آيا کسي که از تلفن سازمان دولتي براي کار خصوصي استفاده کرده، مي‌تواند پول آن را به سازمان دولتي بپردازد؟ جواب: بايد به همان سازماني که بدهکار است رد کند. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اس...
سؤال: بعضي از اجناس داخل انبار و وسايلي را به مقرهاي سازماني مي‌دهيم كه مثلاً سهميه خود را دريافت كرده‌اند مثل پوتين، ولي پوتين خود را يا بخشيده و يا براثر پوشيدن ازبين‌رفته و بابت اين سازمان ضرري را متحمل نمي‌شود، حكم آن چيست؟ جواب: چنانچه منع قانوني...
سؤال: آيا از كاغذ، خودكار، دستگاه تكثير و تايپ و رايتر و ديگر اقلام اداري و فرهنگي و آموزشي براي امور شخصي خارج از وقت سازمان مي‌توان استفاده كرد؟ جواب: اگر با اجازة مسئول صاحب‌اختيار قانوني باشد جايز و درغير اين‌صورت جايز نيست. منبع:جزوه احکام مالي/ ...
سؤال: اگر هديه درگيرنده آن تأثير بگذارد و موجب برقراري ارتباطات نامناسب و يا روابط مشکوک امنيتي شود، آيا گرفتن آن هديه و تصرف در آن جايز است؟ جواب: گرفتن اين هديه‌ها جايز نيست، بلکه واجب است از قبول آنها خودداري شود. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فت...
سؤال: باتوجه‌به اينكه زمان كلاس‌ها هشتاد يا نود دقيقه است، ولي آن را دوساعت حساب مي‌كنند و ازطرفي وقت بين دوكلاس هم جزء ساعت كار حساب مي‌شود، آيا حقوقي كه مي‌گيرم حلال است و حقّ تصرف در آن را دارم؟ جواب: اگر طبق مقررات قانوني ادارة مزبور عمل مي‌كنيد، م...
سؤال: آيا فرد مي‌تواند از منابع دراختيار خودش بابت هزينة سوخت و يا استهلاك و سهم شخصي از آن منابع به‌عنوان حقّ اياب و ذهاب، بدون اجازه استفاده نمايد؟ جواب: جايز نيست. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه ...
سؤال: درصورتي‌که هديه براي چشم‌پوشي و تغافل و عدم‌مخالفت و يا براي جلب موافقت مسئول نسبت‌به انجام دادن بعضي از امور باشد، قبول هديه چه حکمي دارد؟ جواب: قبول اين قبيل هديه‌ها اشکال دارد و بلکه ممنوع است؛ به‌طورکلي اگر تقديم هديه به‌قصد دستيابي به هدفي ...
سؤال: آيا فرد مي‌تواند از منابعي كه به‌عنوان تنخواه يا درآمد سازماني دراختيار دارد بدون اجازة مافوق استفاده نمايد و يا به زير مجموعة خودش بدهد؟ جواب: در فرض سؤال جايز نيست. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژو...
سؤال: بعضي‏ها براساس عادات رايج به كارمندان عيدي مي‏دهند و اعتقاد دارند كه اگر اين هديه را ندهند كارهايشان به شكل مطلوب انجام نمي‏شود، حكم اين كار چيست؟ جواب: اگر اين هدايا منجر به تبعيض در انجام دادن خدمات به مشتريان شود و درنهايت باعث فساد و ازبين رف...
سؤال: آيا فرمانده يا كسي كه پول بيت‌المال را دراختيار دارد، اگر در محل كارش به آن پول براي مدتي نياز نباشد مي‌تواند به‌عنوان قرض و برآوردن نياز شخصي از آن پول براي مخارج شخصي استفاده كند و پس از مدتي آن را برگرداند؟ جواب: هرگونه تصرف و برداشت از بيت‌ال...
سؤال: دريافت عيدي از برخي سرمايه‌داران كه البته ازجانب آنها پرداخت مي‌شود چه حكمي دارد؟ جواب: قبول اين‌گونه هدايا تحت هرعنواني که باشد جايز نيست. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صاد...
سؤال: آيا برداشت از پولي كه دراختيار ماست (به‌عنوان مثال تنخواه‌ بگير سازمان) براي برطرف نمودن نياز خود و ديگران و برگشت آن در زمان نيازمندي سازمان جايز است؟ جواب: تصرف در بيت‌المال تابع ضوابط و مقررات مربوطه است و تصرّف آن در غير از مواردي که اجازه د...
سؤال: سوغاتي كه سربازان در بازگشت از مرخصي براي كاركنان مي‌آورند چه حكمي دارد؟ جواب: در فرض سؤال اگر باعث تبعيض دربين سربازان ديگر شود جايز نيست. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صاد...
سؤال: کسي‌که مبالغي از سازمان طلب دارد و سازمان آن مبلغ را پس‌از سال‌ها پرداخت مي‌کند، باتوجه‌به تورّم چندين ساله و كاهش ارزش پول، آيا سازمان مديون اين افراد نيست؟ جواب: مبلغ بدهکاري دراثر تورّم تغيير نمي‌‌كند و درصورت پرداخت، احتياط آن است که نسبت‌به ...
سؤال: آيا افراد مي‌توانند از منابع سازماني مانند آب، چاي، قند و ... بيش از حدّ متعارف استفاده نمايند مثل افراد وسواسي و يا افرادي كه يكسري از منابع در اختيارشان هست امّا براي خود حدّ و مرزي تعيين شده ندارند؟ جواب: با اجازة مسئول صاحب‌اختيار قانوني اشکا...
سؤال: كارمندي خانه‌اي دارد كه آن را اجاره داده و خودش در يكي از خانه‌هاي سازماني ساكن شده است، درحالي كه اين كار او خلاف قانوني است كه تصريح مي‏كند اگر كسي مالك خانه‌اي باشد، حق استفاده از خانه‏هاي سازماني را ندارد، درصورتي‌كه كارمند برخلاف قانون عمل كرد...
سؤال: در بعضي از نظارت‌ها ردة نظارت‌شونده از اعتبارات دولتي براي ناظران در حد محدود هديه‌اي تهيه مي‌كنند، حكم شرعي اين امر را بفرماييد؟ جواب: دريافت آن براي ناظر جايز نيست. منبع: جزوه احکام نظارت و بازرسی/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم ه...
سؤال: آيا افراد مي‌توانند خارج از جيرة غذايي كه سازمان درنظر گرفته و يا فرم‌هايي كه تعيين شده است خارج از آن سقف استفاده نمايند به‌خصوص در مراجعي كه يكسري منابع دراختيار دارند و به‌راحتي مي‌توانند از آن استفاده نمايند؟ جواب: بستگي به قوانين و مقررات مر...
سؤال: سازمان خانة سازماني در اختيارم قرار داده‌ که به‌مدّت پنج‌سال درآن سکونت نمايم؛ ولي به‌مدّت شش‌سال از آن استفاده کرده‌ام، لطفاً وظيفة شرعي‌ام را بيان فرماييد. جواب: بايد مطابق مقررات اجرة‌المثل آن را به سازمان بپردازيد و ادامه تصرّف نيز بدون اذن ...
سؤال: بعضي اوقات در ساعات ورزش كار شخصي پيش مي‌آيد و به‌جاي پرداختن به ورزش به آن كار مشغول مي‌شوم و آن را جزء وقت اداري به‌حساب مي‌آورم. آيا نسبت به حقوق دريافتي مديون مي‌باشم يا خير؟ جواب: كاركنان سازمان در ساعات اداري بايد مشغول وظايف محوله باشند؛ ل...
سؤال: در چند جا از ديوارهاي خانة سازماني براي قرار دادن قاب عکس سوراخ نموده‌ام و نيز کودکم درچند قسمت ازآن نقاشي کشيده است، آيا پس از تمام شدن موعد مقرّر اصلاح آن لازم است يا خير؟ جواب: بستگي به مقررات سازمان دارد. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتا...
سؤال: پس از جابه‌ جايي شغلي، تغييراتي در فيش حقوقي‌ام ايجاد شده است که دريافت مزاياي شغل حقوقي نسبت‌به مزاياي شغل واقعي کمتر است، وظيفه‌ام چيست؟ اگر عکس اين موضوع باشد و دريافت بيشتراز مزاياي شغل واقعي باشد تکليف چيست؟ جواب: درصورت اوّل به سازمان بدهکا...
سؤال: بيرون بردن اقلام و امكانات و ابزار، در جزئي‌ترين وسيله‌ها با علم به اينكه اينها در سازمان دارد ضايع مي‌شود و كاربري ندارد چه حكمي دارد؟ جواب: تابع ضوابط و مقررات سازمان است. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدای...
سؤال: ايجاد فضاهاي اختصاصي از منابع سازمان براي افراد خاص چه حكمي دارد؟ جواب: تابع ضوابط و مقررات سازمان است. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق علیه السلام
سؤال: اگر نتيجة بازرسي يک افسر جزء از نتيجة بازرسي يک افسر ارشد بالاتر و کيفي‌تر باشد مي‌توان در پرداخت حق‌الزحمه و... خدمات آن را جبران نمود؟ جواب: تابع مقررات و ضوابط سازمان مي‌باشد و تخلف از آن جايز نيست. منبع: جزوه احکام نظارت و بازرسی/ بر اساس فت...
سؤال: مطلع شدم که تحصيلات اعمال شده در احکام حقوقي و ترفيعات برادر شهيدم با مدرک تحصيلي او مغايرت دارد، وظيفة پدرم که اين حقوق را دريافت مي‌کند، چيست؟ جواب: لازم است موضوع را به واحد عمل کننده اعلام و نسبت به آنچه در گذشته با اعمال مدرک غيرصحيح دريافت ...
سؤال: بردن هديه و يا درنظر گرفتن و هزينه كردن منابع بيت‌المال براي افراد خاص هنگامي‌كه از سفر زيارتي و يا ديگر سفرها مي‌آيند و يا در بيماري و شادي و عزا چه حكمي دارد؟ جواب: تابع ضوابط و مقررات سازمان است. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خام...
سؤال: براساس قانون مصوّب مجلس شوراي اسلامي، در‌صورتي‌كه ساكنان خانه‌هاي سازماني اقدام به تخلية منازل نکنند، به‌عنوان متصرف عدواني شناخته شده و به‌حكم مراجع ذي‌صلاح اجارة آنان به نرخ آزاد محاسبه و دريافت مي‌گردد، آيا ازنظر شرعي چنين روشي جايز است؟ جواب:...
سؤال: عده‌اي از ساكنان خانه‌هاي سازماني، مدت سكونتشان به پايان رسيده است و برخلاف اخطاريه‌هاي صادره ازسوي مسئولان ذي‌ربط مبني بر تخليه، همچنان به سکونت در منازل اصرار مي‌ورزند، حكم شرعي خواندن نماز و ديگر تصرفات آنان چيست؟ جواب: اگر ازطرف مسئولان مربوط...
سؤال: استفاده از غذاهاي مانده سازمان براي خانواده و يا براي استفاده دامي و غيره بدون پرداخت وجه، چه حكمي دارد؟ جواب: درحدي‌که مسئول يا فرمانده، مستند به اختيارات قانوني اجازه دهد اشکال ندارد. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشار...
سؤال: آيا پرداخت حقّ شارژ در مجتمع‌هاي مسکوني شرعاً لازم است يا نسبت به پرداخت آن مختار هستيم؟ جواب: عمل به ضوابط و مقررات مربوط و توافق و قراردادي که بين ساکنان خانة سازماني و متصّدي ذي‌ربط منعقد شده واجب است. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای ...
سؤال: آيا مي‌شود اقلامي را كه در سازمان در شرف تاريخ انقضا است و مصرف ندارد آنها را به پرسنل واگذار كرد و يا آنها را با تخفيف فروخت و يا تبديل به احسن كرد؟ جواب: درصورتي‌که به مصلحت سازمان باشد و باعث جلوگيري از هَدَر رفتن بيت‌المال شود، با اجازة مقام...
سؤال: بعضي از کارمندان كه در مجتمع‌هاي مسكوني وابسته به سازمان زندگي مي‏كنند، از پرداخت هزينة خدماتي كه از آنها استفاده مي‏كنند؛ مانند هزينة آب سردوگرم، تهويه، نگهباني و غيره خودداري مي‏كنند، حکم نماز و روزه‌شان را بيان فرماييد؟ جواب: هريك از مشتركين ا...
سؤال: افرادي‌كه وظيفة آنها امور خدماتي است و يا انبار‌دار هستند و يا اقلامي در اختيارشان است، آيا مي‌توانند از آنها استفاده نمايند؟ جواب: درصورتي‌که موجب تبعيض و خلاف مقررات باشد جايز نيست. منبع:جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات ...
سؤال: استفاده از خانه‌هاي سازماني دولتي براي کساني‌که امکان مالي دارند يا خانة شخصي دارند ازنظر شرعي چه حکمي دارد؟ و اگر به‌وسيلة پارتي‌بازي و ... به آن دست يابند، خواندن نماز درآن اشکال دارد يا خير؟ جواب: اگر برخلاف مقررات است جايز نيست و اگر ازطريق ...
سؤال: آيا آشپزها، نانواها و متصديان سالن غذاخوري مي‌توانند براي خانواده خود از غذاهاي اضافي بردارند و هزينه‌اي پرداخت ننمايند و آيا مسئولان حق و مجوز آن را دارند؟ جواب: . درصورتي‌که موجب تبعيض و خلاف مقررات باشد جايز نيست. منبع:جزوه احکام مالي/ بر اسا...
سؤال: خرج‌هاي اضافه و لوكس براي خانة سازماني فرماندهان كه بعضاً سر به ميليون‌ها تومان مي‌زند چه حكمي دارد؟ جواب: اگر از مصاديق تجمل و اسراف و مغاير با ضوابط و مقررات سازماني باشد حرام است. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارا...
سؤال: اگرکسي با مدارک و مستندات صوري و غير واقعي پزشکي با گرفتن درصد ازکارافتادگي خود را از چرخة خدمت خارج نمايد، حقوق و مزاياي دريافتي‌اش چه حکمي دارد؟ جواب: تهية هرگونه مدرک وگواهي صوري و خلاف واقع شرعاً حرام و دريافت حقوق و مزايا به استناد آن نامشرو...
سؤال: خانه‌هاي سازماني كه در فضاي پادگان‌ها قرار گرفته و از تسهيلات پادگاني استفاده مي‌كنند مثل آب، برق و گاز و هيچ هزينه‌اي پرداخت نمي‌كنند و يا فرمانده آن را مي‌گيرد و به تشخيص خودش مصرف مي‌كند و يا نيروها عضو مجموعة ديگري هستند اما از آن تسهيلات استفا...
سؤال: منازل سازماني و ساختمان‌هاي اداري و ... كه توسط مهندسي احداث مي‌شود بعضي بدون مجوز از شهرداري و بدون پرداخت عوارض است، حكم آنها شرعاً چگونه است؟ همچنين حكم اقامة نماز کارکنان در اين‌گونه اماكن چگونه است؟ جواب: ضوابط ومقررات نظام اسلامي بايد رعايت...
سؤال: حكم صدور گواهي صوري براي جايگاه و دريافت مزاياي آن را بيان کنيد؟ جواب: صدورگواهي براي جايگاه صوري جايز نيست و پرداخت و دريافت حقوق و مزايا براساس آن نيز شرعاً اشكال داشته و موجب ضمان مي‌گردد. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ ...
سؤال: آيا مي‌شود بدون پرداخت هزينه، از آب شيرين پادگان در مكان‌هايي كه آن شهر و يا روستا از آب مطمئن برخوردار نيست براي منزل استفاده كرد؟ جواب: تابع قوانين و مقررات مربوط است. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ ...
سؤال: آگاه شديم زمين منازل سازماني غصبي است، حكم نمازهايي كه الان درآن مي‌خوانيم چيست؟ و حكم نمازهاي قبلي كه ازآن بي‌اطلاع بوديم چيست؟ جواب: چون ملک سازماني مسئوليت غصبي نبودن آن با سازمان است، نماز کارکنان درصورتي‌که يقين به غصب بودن آن نداشته باشند ...
سؤال: آيا گفتن ايرادهاي افراد و مسئولان به بازرسي غيبت محسوب مي‌شود؟ حكم آن چيست؟ جواب: بيان ايرادها و گزارش آن‌ها به مسئولان در مورد امور علني که عنوان تجسس و غيبت بر آن‌ها صدق نکند، اشکال ندارد و درصورتي که جزو مقدمات نهي‌ازمنکر باشد واجب است. منبع:...
سؤال: اگر جايگاه واقعي محلّ خدمت با جايگاه حكم صادره متفاوت باشد و باعث دريافت حقوق بيشتري شود، حكم آن چيست؟ جواب: صدورحكم صوري براي جايگاهي‌كه فرد در آن اشتغال ندارد جايز نيست و دريافت حقوق برآن‌اساس موجب ضمان است و مبلغ اضافه بر جايگاه محلّ‌خدمت بايد...
سؤال: آيا حمل اموات بستگان کارکنان سازمان با آمبولانس‌هاي سازمان مجاز است؟ اگر هزينة آن پرداخت شود چه حكمي دارد؟ اگر از بعضي‌ هزينه گرفته شود و از بعضي‌ ديگر گرفته نشود چه حكمي دارد؟ جواب: درحدّي‌که مقررات سازماني اجازه دهد اشکال ندارد و تبعيض در اِعم...
سؤال: آيا مي‌توانيم از فرماندهي درخواست سكونت درخانه‌هاي سازماني نماييم، در‌حالي‌كه خود داراي خانة شخصي مي‌باشيم؟ جواب: تابع ضوابط و مقررات سازماني است. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی ام...
سؤال: اگر مدير مربوط، گزارش غيبت غيرموجّه کارمند را نداد و گفت مصلحت ديدم که گزارش ندهم، آيا مديون است و شريک حرام‌بودن حقوق کارمند غايب مي‌شود و مسئوليت کدام يک بيشتر است؟ جواب: ضمان حقوق روز غيبت فقط به‌عهدة کارمند است و مدير فقط به‌جهت ترک وظيفه، خل...
سؤال: آيا مي‌توان از امكانات سازمان به‌صورت اماني تحت هرعنواني استفاده كرد؟ با علم به اينكه استفاده از آن وسيله موجب مستهلك شدن آن مي‌شود مثل لاستيك و باطري ماشين، زنجير چرخ، دوربين، كامپيوتر، ماشين حساب و دستگاه‌هاي تايپ و فتوكپي؟ جواب: در فرض سؤال ا...
سؤال: آيا کارکنان مي‌توانند با پدرومادر، برادروخواهر و يا بستگان ديگر خود درمنازل سازماني زندگي كنند؟ جواب: تابع ضوابط ومقررات سازماني است. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خامنه‌ای/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق علیه ...
سؤال: جنسي كه به مقتضاي قانون بايد فروش آن به صورت مزايدة علني باشد، براي فروش در مزايده عرضه شود اما به قيمت کارشناسي‌شده مشتري ندارد. آيا فروختن آن به قيمتي كمتر از آن قيمت جايز است؟ جواب: قيمتي كه به وسيلة كارشناس معيّن شده معيار فروش در مزايده ...
سؤال: استراحت كردن در محل كار پس از ساعت اداري براي مدتي كه بعد بتوان در محل كار خارج از سازمان حاضر شد و استفاده از كولر، بخاري و گاز و حمام، چاي وسرويس بهداشتي سازمان چه حكمي دارد؟ جواب: در فرض سؤال اگر مقررات با شرايطي اجازه داده باشد با رعايت آن ش...
سؤال: كاركناني كه از منازل سازماني استفاده مي‌كنند بعضاً در حفظ و نگهداري آنها كوتاهي کرده و موجب خرابي وخسارت به منازل مي‌شوند، حكم آن چيست؟ جواب: ضامن‌اند و بايد خسارت وارده را مطابق مقررات جبران نمايند. منبع: جزوه احکام مالي/ بر اساس فتاوای امام خ...
سؤال: آيا دادن اکثر پروژه‌ها به يکي از قرارگاه‌هاي سازندگي با ترک تشريفات مناقصه و بدون درنظر‌گرفتن ديگر پيمانکاران از لحاظ شرعي درست است؟ جواب: واگذاري پروژه‌ها بايد براساس ضوابط و مقررات قانوني مناقصه و مصلحت سازمان باشد. منبع: جزوه احکام سازندگی/ ب...
سؤال: آيا مي‌توان از امكانات تبليغي، عكس، سي‌دي و اقلام فرهنگي و آموزشي كه براي استفاده سازمان چاپ شده است در امر شخصي استفاده كرد؛ مثلا عكس مقام معظم رهبري و يا امام و شهدا ...؟ جواب: اگر امکانات تبليغي، فرهنگي و آموزشي به‌گونه‌اي باشد که تأثيرگذاري آ...
سؤال: بعضاً در مناطق محروم و صعب‌المعيشه به‌سبب رفاه حال کارکنان، فرماندهي منطقه به امورمالي دستور عدم كسر هزينه خانه‌هاي سازماني را مي‌دهد، انجام واجبات شرعي در منازل فوق چه حكمي دارد؟ جواب: چنانچه قانون و مقررات سازماني چنين اختياري به فرمانده داده ...