منظور از دعاى (اللهم عرفنى نفسك)

منظور از دعاى (اللهم عرفنى نفسك فانك ان لم تعرفنى نفسك لم اعرف نبيك) چه مى‏ باشد؟

در اين دعاى شريف، ارتباط معرفت خدا و معرفت پيامبر (ص) و معرفت امام و حجت خدا (ع) در قوس نزول به خوبى ترسيم شده است و پيام مهم اين دعا در قوس صعود آن است كه اگر ما به حقانيت شخصيت والاى پيامبر اسلام (ص) پى نبرديم و از او پيروى نكنيم. نشانه آن است كه در حقيقت به معرفت خداوند آن‏گونه كه بايد راه نيافته‌‏ايم. چنان كه در آيه 31 سوره آل عمران مى‏خوانيم: قُلْ إِنْ كُنْتُمْ تُحِبُّونَ اللَّهَ فَاتَّبِعُونِى يُحْبِبْكُمُ اللَّهُ بگوى اى پيامبر اگر خدا را دوست مى‏داريد مرا پيروى كنيد كه خدا شما را دوست دارد. و همچنين اگر به معرفت امام معصوم و حجت خدا نايل نشديم، نشانه آن است كه در حقيقت به پيامبر (ص) واهداف و توصيه‏هايش معرفت پيدا نكرديم و از دروازه‏اى كه بايد وارد شويم، دور شده‏ايم. چنان كه در سخنان پيامبر (ص) مى‏خوانيم: انا مدينةالعلم و على بابها من شهر دانش هستم و على در ورودى آن است(1). و در پايان اين دعا نيز پيام مهم آن اين است كه، اگر ما به امام زمان و حجت خدا بر روى زمين معرفت پيدا نكنيم، به گمراهى كشيده خواهيم شد و به عبارت ديگر، براى اثبات گمراهى برخى انسان‏ها، همين نشانه كافى است كه به امام زمان و حجت خدا معرفت پيدا نكرده‏اند. البته كسانى كه توانايى شناخت نداشتند و يا در مناطق دوردست زندگى مى‏كنند از مستضعفان فكرى به شمار مى‏آيند و با توجه به انگيزه درونى و ميزان حق‏پذيرى يا خردگريزى آنان، از اهل نجات و يا اهل عذاب خواهند بود.

پى‏ نوشت‏

 (1)) حاكم نيشابورى، مستدرك، ج 3، ص 126)