مؤذن شدن بلال

س:چراوچگونه بلال مؤذن شد؟

ج: موقعيت بلال و شهرت وى در ميان مسلمانان، از روزى آغاز گرديد كه پيامبر او را به مقام مؤذنى مفتخر ساخت، جبرئيل امين نازل گرديد، اذان و اقامه را به رسول خدا تعليم نمود، پيامبر على را خواست كه بلال را احضار نمايد، بلال شرفياب گرديد، پيامبر اذان را به وى تعليم داد، و دستور داد در اوقات نماز با صداى بلند و رسائى كه داشت، اذان بگويد، بدين ترتيب بلال، براى نخستين بار در تاريخ اسلام به مقام مؤذنى رسيد. اگر ملل ديگر را با نواختن ناقوس‏ها و يا وسائل ديگر مردم را به معابد دعوت مى ‏نمايند، در جامعه اسلامى اذان مؤذن كه خلاصه آئين اسلام است، رمز لزوم اجتماع براى پرستش خدا در مساجد به شمار مى‏ رود(9)/

پيامبر اكرم، نه تنها الفاظ اذان را به او تعليم نمود، بلكه اوقات فرائض را نيز به وى ياد داد و به مردم مى ‏فرمود بلال مرد وقت‏ شناسى است، هر موقع اذان بگويد نماز بخوانيد، و در هنگام سحر امساك نمائيد و موقع افطار روزه‏ خود را بشكنيد، اما اذان ابن ام مكتوم (وى نيز يكى از اصحاب رسول خدا بود، ولى ضعف بينائى داشت) اعتبار ندارد ولى متأسفانه دست‏هاى مرموز، در كتب حديث و تاريخ، اين حقيقت را وارونه جلوه داده و مطلب را در باره بلال به عكس نقل نموده‏ اند(10) اين غرض ورزى در باره اين سرباز مجاهد، به جرم علاقه شديد وى نسبت به خاندان پيامبر (ص) بوده است، و بلال در اين قسمت تنها نيست، بلكه اينگونه حق كشى در باره ديگران نيز انجام گرفته است.

روزى كه پيامبر (ص)، مكه را فتح كرد، و تمام بت‏ها را از خانه كعبه بر چيد، دستور داد كه بلال بالاى بام كعبه قرار گيرد، و براى اقامه فريضه ظهر، اذان بگويد، بلال صداى رساى خود را به گفتن تكبير و شهادت به يگانگى خدا، و رسالت محمد (ص) بلند نمود، به طورى كه تمام مشركان مكه از كوچك و بزرگ نداى او را شنيدند و موى بربدن آنها راست گرديد، زيرا در پايگاه شرك، براى نخستين بار نداى توحيد رسماً بلند مى‏ شد، خالدبن سعيد كه آن روزها مشرك بود؛ گفت:سپاس خدا را كه پدرم (سعيد) مرد و چنين روزى را نديد، « حارث بن هشام» گفت اى كاش من قبلا مى ‏مردم و صداى بلال را نمى ‏شنيدم.(11)

«حلبى» در سيره خود مى ‏نويسد:بلال در سال هفتم هجرت كه سال عمره القضأ است و پيش از فتح مكه بود، در بالاى بام كعبه اذان گفت ومسلمانان در سال هفتم هجرت بر اساس پيمان « حديبيه» توانستند سه روز در مكه بمانند و اعمال عمره را كه سال قبل از آن نتوانسته بودند انجام دهند قضأ نمايند و بلال نيز در بالاى بام كعبه اذان گفت، و ابراز انزجار خالد و حارث مربوط به همين سال است. (12)